Հայոց եկեղեցական իրաւունքը. Ա Գիրք

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

46) ԴՈՒԻՆԻ Գ. ` 609–610 ԹԹ. ԺՈՂՈՎԸ

 

Աբրահամ կաթուղիկոսի օրով եղաւ վրաց բաժանումն հայերից: Այս բաժանումն առիթ տուաւ բազմաթիւ գրագրութիւնների սկսուելուն հայոց կաթուղիկոսների եւ Կիւրիոն վրաց կաթուղիկոսի եւ նրանց եպիսկոպոսների մէջ, որոնց հետեւանքը եղաւ այն, որ Աբրահամ կաթուղիկոսի օրով 609–610 թուին գումարուեց Դուինում ժողով մասնակցութեամբ հոգեւորական եւ աշխարհական անձանց, եւ դրանց միջոցով քննուեց Վրաց կաթուղիկոսի քաղկեդոնական լինելու խնդիրը, եւ ընդհանուր վճռով ընդունուեցին վրացիք քաղկեդոնականներ՝ հետեւող իրանց կաթուղիկոս Կիւրիոնին եւ բոլորովին բաժանուած համարուեցին դաւանակից հայերից: Հայոց կաթուղիկոս Աբրահամը ժողովի որոշումից յետոյ մի կոնդակ գրեց բոլոր հայերին, իմացնելով գործի եղելութիւնը, պատուիրելով ամէն տեսակ յարաբերութիւն կտրել վրացիներից, նրանց հետ խնամութիւն չանել, նրանց եկեղեցին չգնալ, երթեւեկութիւն չունենալ եւլն, եւլն:

 

Վրացիք եւ աղուանները, կապուած լինելով նոյն դաւանութեամբ հայերի հետ, բոլոր դաւանաբանական ժողովներում մասնակցում էին հայոց հետ միասին, նրանց կաթուղիկոսները ձեռնադրութիւն ստանում էին հայոց հայրապետներից, գոնէ ինչքան պատմութիւնը ցոյց է տալիս որեւէ ճնշման հայոց կողմից չէին ենթարկւում, իրանց ներքին խնդիրները վճռում էին անկախ, առանց Հայոց կաթուղիկոսին դիմելու:

 

Այս ժողովը եկեղեցական կանոններ չի սահմանել, միայն մերժել է վրացիներին հայոց հաղորդակցութիւնից եւ դրանով երկրորդ անգամ ժողովի միջոցով մերժել է քաղկեդոնականութիւնը եւ վերահաստատել նախնեաց  կրօնական դաւանութիւնը:

 

Ըստ Չամչեանի` ժողովս եղել է 596-ին, վերջին տեղեկութիւնների հիմամբ պիտի համարել 609–610 թուին, որովհետեւ Աբրահամ կաթուղիկոսութիւն արաւ 607–615 թիւը: