Յիշատակարան. Մասն I (1763-1767)

Ի ՌՄԺԲ թուականութեանս մերում Հրամանաւ Վեհափառ Տեառն իմոյ Սիմէօնի սրբազնակատար կաթուղիկոսի:
՞՞՞Վեհ

Ես նուաստագունեղ ծառայ վերոգրեցելոյ Սրբազանի, թարմատարս եւ անպիտանս ՚ի յիմս պաշտօնակից` ՚ի լուսազարդ մանկունս նորոյ Սիօնի յօհաննէս եւ եթ կոչեցեալս դպիր2), սկսայ արձանացուցանել եւ ՚ի գիր արկանել զամենայն թուղթս, թէ որք ՚ի սրբոյ Աթոռոյս գրեցան յայլ տեղիս ՚ի սրբազան Վեհէն, եւ թէ որք յարտաքուստ գրեցան առ սա, հանդերձ որպիսութեամբք նոցին, ՚ի յիշատակ եւ յօգնութիւն ապագայից:

Արդ` ՚ի սոյն թուականութեանս` որ է ՌՄԺԲ, յորժամ ընտրութեամբ սրբոյ Հոգւոյն սրբազան Վեհըս մեր նստաւ յաթոռ Հայրապետութեան, մեք զայս առնելոյ ոչինչ փոյթ կալաք, մինչեւ ՚ի Սեպտեմբերի ամսոյ ԻԸ, զի եւ ՚ի նախնեաց անտի ոչ ոք փոյթ յանձին կալաւ զայսմանէ: Իսկ յորժամ հասաք մեք յամիսն Սեպտեմբերի, ապա հարկ եղեւ մեզ այնուհետեւ` (որպէս ասացաք) գրով յապայ պահել զորքանութիւնս եւ զորպիսութիւնս գրեցելոց թղթոց. այսպիսի պատճառաւ: Քանզի յետ օծման սրբազան Վեհիս մերոյ` ՚ի յԱպրիլի ամսոյ Ի. հոգացեալ զգրեանս բազումս` ՚ի Մայիսի ամսոյ ԺԹ. էհան ՚ի սրբոյ Աթոռոյս զչորեսին նուիրակունս3), որք ՚ի Յակոբայ կաթուղիկոսէն իսկ կարգեցեալք էին յիւրաքանչիւր վիճակս յորս մեք յղեցաք: Որք էին այսոքիկ: Յարութիւն վարդապետ ՚ի Բասենոյ` զոր ՚ի Բիւզանդիայ առաքեցաք: Մատթէոս վարդապետ Բիւզանդացի, զոր ՚ի Գաղատիայ առաքեցաք: Գէորգ վարդապետ Ղափանցի զոր ՚ի յՈւռումէլի ՚ի Ղրիմն եւ ՚ի Կաֆայ յղեցաք. եւ Պետրոս վարդապետ Գեանճեցի, զոր Կարնոյ արարաք նուիրակ, մինչ անդէն նստէր ՚ի Կիւմիշխանայ յառաջնորդութենէն իւրմէ ելեալ (զորմէ յայլուր տեսցի), ընդ որոց ոչ միայն էին թուղթք նուիրակականք, այլ եւ` յաղագս ընտրութեան եւ օծման սրբազան Վեհին մերոյ մահսարք 4) ՚ի սրբոյ Աթոռոյս միաբանից` յԵրեւանու երկրէս, ՚ի Թիֆլիզոյ, եւ ՚ի Նախիջեւանու, այլ եւ թուղթք յաղագս այսր եւ վասն նուիրակութեանցն` ՚ի սրբազան Վեհէն առ իշխանս եւ առ Առաջնորդս այնց երկրեացն: Եւ զՍանահնեցի Գրիգոր վարդապետն մահսարատար կարգեալ ընդ նոսին յղեցաք: Որք իբրեւ ելին ՚ի սրբոյ Աթոռոյս` յոլով միջոցիւ նստան ՚ի Կարին յաղագս ճանապարհացն անյաջողութեան: Եւ ելեալք ապա անտի` ՚ի գնալն իւրեանց պատահեցաւ` զի յիրիք երկիւղալիր վայրոջ սպասաւոր նուիրակին Պօլսոյ բեռամբն իւրով սակաւ ինչ միջոցաւ յետս մնաց ՚ի կարաւանէն: Եւ յանկարծակի ելեալք գողք ՚ի մայրեաց անտի յառնեն ՚ի վերայ նորա: Իսկ նա ՚ի տեսանելն զնոսա իջանի ՚ի ձիոյն` եւ փախստեայ հետամուտ լինի կարաւանին, իսկ գողքն զձին բեռամբն յափշտակեալ անկանին ՚ի մայրին, որոց զհետ մտեալ քաջք արանց կարաւանին ոչ գտանեն: Եւ տարեալ գողքն զբեռն զայն` (յորում եղեալ էր Մեռոնն սրբալոյս, գրեանքն Յարութիւն վարդապետին, եւ համայն նուիրակական եւ վասն սրբազան Վեհին թուղթքն կաթողիկոսութեան) զորս զամենեսեան պատառեն եւ զսուրբ Մեռոնն ՚ի տեղի ձիթոյ վաճառեն: Յորմէ յետոյ մասամբ ինչ գտեալ նուիրակին Կարնոյ` եւ զբովանդակ գրեանսն Յարութիւն վարդապետին յղէ առ նա: Իսկ Յարութիւն վարդապետն գնացեալ ՚ի Թօխաթ կոծելով նստի անդէն` եւ լալով գրէ առ սրբազան Վեհըն զիրակութիւնս զայս ՚ի նորոյ խնդրելով զթուղթս: Յամի անդէն ընդ նմին եւ մահսարատարն եւ ո'չ երթայ նախ քան զնա` զի թերեւս զիւր բանն յառաջեսցուսցէ. որ զմահսարսն միայն ընդ ինքեան ունելով զերծուցեալ էր: Եւ սրբազան Վեհին դիպեցաւ յայնժամ լինիլ ՚ի յԻւչքիլիսայ կոչեցեալ վանքն` որ ՚ի Դիադին: Քանզի` յաղագս երկիւղի գալստեան Զանդքեարիմ խանին ՚ի վերայ Երեւանու երկրիս, Հիւսէին ալի խան իշխօղն սորին կամեցաւ զսրբազան Վեհըն ընդ ինքեան ՚ի բերթն մուծանել զի մի' ասէ անկանիցիս ՚ի ձեռս թշնամեաց որք զքեզ նեղացուցանիցեն, այլ` այն էր նորին դիտմունք` թէ գուցէ թշնամիքն օգնիցին ինչ ՚ի մէնջ: Որ եւ զերկիրս ամայեցուցեալ զբնակիչսն ՚ի Կարս եւ ՚ի Բայազիտ անցոյց. ընդ որոց կամէր եւ զսրբոյ Աթոռոյս միաբանսն յղել եւ զսուրբ Աթոռս անմարդաբնակ առնել իսպառ: Որ եւ ետ տանել զպիտոյս կերակրոց Աթոռայնոցս ՚ի բերթն, ընդ նմին եւ զայլս ստացուածս յոլովս փոյթ ընդ փոյթ: Եւ այսպիսի վրդով կենօք մնացեալ մեր ամսաչափ ժամանակս` միչեւ զեկուցեալ Աստուածասէր Արքային Վրաց Հերակլեայ, գրեաց նմա սաստիւ մի' առնել զայն: Նա ապա երկուցեալ ՚ի խրոխտագոյն հրամանէն` եթէ չարութեամբ եւ եթէ բարի մտօք` հրամայեաց սրբազան Վեհին զմիաբանսն թողուլ աստէն ՚ի սուրբ Աթոռոջս` եւ ինքն քանեօք գլխաւորօք երթալ նստիլ ՚ի յԻւչքիլիսայն, իսկ զանասունսն ընդ երկրացւոցն չÿյղել, մինչեւ ասէ անցցէ մրրիկս ՚ի գլխոց մերոց: Իսկ սրբազան Վեհին եւ մեզ անբաւք եղեն ցնծութիւնք ընդ այս, զի զերծաք իբրու ՚ի մահուանէ` յո'չ մտանելն մեր ՚ի բերթն: Ապա ՚ի յԻւչքիլիսայն գնացեալ մեր` ընկալաք անդէն զվերոասացեալ թուղթ Յարութիւն վարդապետին, համանգամայն` ընդ նմին ընկալաք եւ զթուղթ ՚ի Կարնոյ նուիրակէն` թէ Սրբազանդ մի' ինչ տրտմիցի եւ հոգասցէ յաղագս ձախորդական պատահմանց Յարութիւն վարդապետին, զի ես ահա զտեղիս գողացելոց իրացն արարեալ` ազատելոց եմ Աստուծով եւ առ Յարութիւն վարդապետն յղելոց: Առ այս անկեալ սրբազան Վեհին ՚ի խոր տարակոյսս` ո'չ գիտէր թէ գրիցէ զխնդրեցեալ թուղթս Յարութիւն վարդապետին եթէ ոչ, զի յոյս երկակի էր` թէ գուցէ գտանիցին կորուսեալքն կամ ոչ գտանիցին: Այլ եւ թէ զի՞նչ յառաջն գրեցաք` եւ թէ զքանիս թուղթս` եւ առ ո՞րս, ըստ մեծի մասին չէին յայտ: Զի որպէս ցուցաք` գրեալ ոչ գոյր զայնցանէ: Եւ մանաւանդ զի ՚ի պանդխտութեանն անկարելի էր զբովանդակ թուղթսն հոգալ, վասնորոյ` գրեալ սրբազան Վեհին զթուղթ առ Պետրոս վարդապետն` նոյնով փայեկաւ դարձոյց առ նա` զի թէ զթուղթսն գտեալ իցէ` զփայակն առ Յարութիւն վարդապետն յղեսցէ եւ մեզ զմիամտութիւն գրեսցէ, եւ թէ ոչ` յետս առ մեզ դարձուսցէ զի զթուղթսն հոգացեալ յղիցեմք նովաւ: Եւ փայակն գնացեալ յամեցաւ անդէն երկար միջոցաւ. ապա էհաս առ մեզ թղթով թէ` բազմիցս որոնեցաք այժմ զտեղիսն, յորոց ունէաք զկարծիս` այլ գտանել ոչ կարացաք, սակայն տակաւին յոյս է, թէ գտանիցի: Ապա սրբազան Վեհըն զփոյթ էառ անդէն իսկ հոգալ զթուղթսն, եւ զփայեակն ճանապարհել: Որ եւ ըստ մեծի մասին հոգացաւ. այլ ո'չ ըստ բոլորին: Քանզի ՚ի նոյն ներկայութեանն եկին առ սրբազան Վեհըն հրաւիրակք ՚ի Խանէն մերմէ թղթով թէ` ահա խաղաղացաք այժմ ողորմութեամբն Աստուծոյ յամենից կողմանց` եւ ամենայն պանդխտեալք երկրիս յիւրաքանչիւր տեղիս դարձան, եւ դու ուրեմն դարձի'ր յաթոռն քոյ, եւ կառավարեա' զտունդ եւ զմիաբանսդ: Ապա ելեալ մեր ՚ի յԻւչքիլիսայ վանիցն եկաք ՚ի Բայազիտ ՚ի կոչ Մահմուտ փաշային, եւ յաւուրս քանիս ՚ի խնդրոյ նորին յամեալ անդէն սրբազան Վեհին, ետես զբազում մարդասիրութիւնս` զպատիւս եւ զմեծարանս ՚ի բարեբարոյ փաշայէն, եւ ապա ելեալ անտի եւս ՚ի Սեպտեմբերի Ի (որ բարեկենդան էր պահոց սրբոյն Գէորգեայ) մտաք ՚ի սուրբ Աթոռս: Եւ սրբազան Վեհին զփոյթ կալեալ հոգաց զմնացեալ թուղթսն, եւ ՚ի Սեպտեմբերի ԻԸ, դարձոյց զփայակն յետս առ Յարութիւն վարդապետն: Որ տակաւին ՚ի Թօխաթ գոլով երագելոյ առ ինքն թղթոցն սպասէր: Արդ` յ՚սկզբան բանիցս առաջադրեցաք մեք ցուցանել թէ` ո՞յր աղագաւ սկսաք ընդ գրով արկանել զորքանութիւնս եւ զորպիսութիւնս գրեցելոց թղթոցն, որ եւ գլխաւորապէս ցուցաք զ՚ո'չ գիտելն մեր զորքանութենէ զորպիսութենէ եւ զ՚առ որս գրելոյ կորուսելոցն թղթոց, զի եւ այժմ ըստ այնմ գրէաք, եւ առաւել քան զայս` զի թէ կամէաք գիտել թէ` ա՞րդեօք' յ՚այս ինչ տեղի, թէ ՚ի մեր` եւ ՚ի նախ եղելոցն քան զմեզ ժամանակս, գրեցա՞ն թուղթք, եւ թէ յորո՞ւմ թուոջ` եւ յորո՞ւմ ամսեան` առ որս եւ զի՞նչ որպիսութիւն գրեցելոցն իցէր. իմանալ ո'չ կարէաք, զի թէպէտ` գտանէին ոմանց օրինակք, որք եւս թերիք, այլ բազմաց ոչ: Յորմէ ծնանէին երբեմն մեծագոյնք վնասք սրբոյ Աթոռոյս եւ յոլով քեատարք5): Որոց սակս զփոյթ կալաք մեք առնել զառաջադրեալս: Սակայն` յարակցելով սմին ասացաք նաեւ զգլխաւոր անցից եւ զեղելութեանց ոմանց առ մեօք` յայսմ ամի. զորս եւս հարկաւորս իմացեալ` որք եւ էին իսկ, որպէս յայտ է գիտողին: Սմին իրի` կամիմ եւ այժմ ցուցանել թէ` երբ Յարութիւն վարդապետն եւ մահսարատարն որ ընդ նմա այսպիսի ձախորդակի դիպուածոց դիպեցան, եւ այսքան երկար միջոցք անցին (որպէս ասացաքն թէ` յԱպրիլի Ի էն մինչեւ ՚ի Մայիսի ԺԹ, հազիւ թէ հոգացեալք եղեն, եթէ նուիրակական եւ թէ վասն կաթուղիկոսութեան թուղթքն, եւ ապա ելեալք ՚ի սրբոյ Աթոռոյս ձախորդակեացն դիպեցան եւ թուղթքն միւս անգամ հոգացան մինչեւ ՚ի Սեպտեմբերի ԻԸ, որք մինչեւ ՚ի տօնն սրբոյ Գիւտի խաչին եւ սրբոց Հրեշտակապետացն` հազիւ թէ ՚ի նոսա հասանէին, եւ նոքա ապա ՚ի Պօլիս մտանէին), ապա զի՞նչ վասն սրբազան Վեհին ընդունելութեան եւ յեկեղեցիսն շնորհազարդ անուանն յիշման` անդ ՚ի Պօլիս անցին անցք: Որ եւ ասասցուք աստէն ՚ի կարճոյ: Քանզի լուեալ Պօլսեցւոցն յառաջ քան զհասանիլն առ նոսա թղթոց ինչ ՚ի սրբոյ Աթոռոյս` զմահուանէ Տեառն Յակոբայ լուսաւորելոյն, եւ զ՚ընտրեցմանէ եւ զօծմանէ սրբազանի Վեհիս մերոյ: Որք հարազատքն եւ օգտակամքն էին լուսազարդի ծնողիս իւրեանց Աթոռոյս սրբոյ, եւ Վեհին սրբազանի, Հօրն հոգեւորի իսկոյն վառէին ՚ի սէր` եւ համակամիլով արեւելականացս անբաւս ցնծային, եւ ժամանման բազմակնքոցն սպասէին: Իսկ յոյժ սակաւուկքն ՚ի նոցանէ չարանախանձ անձինք ոմանք որք խորթացեալքն էին, ծակէ ՚ի ծակ անկանելով ճեպով եւ տագնապաւ յայլ յեղափոխել զբանն ջանային, չմնալ ժաման թղթոցն: Սակայն յաջողմամբ եւ օժանդակութեամբ ճշմարտասիրի եւ ամենաճշմարտի սրբոյ Հոգւոյն, զհրաշալիսս տնօրինողի, իբրեւ լուան դասք հարազատիցն վեհ եւ յաղթող երեւելոցն քաջագունեղ խորհրդով զմերայնոցն ձախորդակեաց` եւ զերկար միջոցիւ յամեցմանէ նոցին, զփոյթ ապա առեալ արիագունիցն միակամ հաճութեամբ ՚ի սիւնհոդոս ժողովեալք` Տէր եւ Հայր եւ Վեհ միաբերան գոչեցին զՏէրս մեր սրբազան: Անդէն իսկ գլխակորէին եւ յետս ընդդէմ ընկրկէին զաքիթօփելայն չարախորհրդի առնողքն զխորհուրդ, եւ քամահէին ըստ յեբուսականաց կաղաց եւ կուրացն դիմադարձից, ատելեացն անձին Դաւթի: Եւ յաւուր տօնի սրբոյ Խաչին Վարագայ` Պատրիարքն կայսերապերճի Քաղաքին մատուցեալ զՊատարագ` յիշեցոյց զտիրապսակ անուն սրբազանի Վեհին: Եւ ապա Պատրիարքն եւ աւագագոյն իշխանքն գրեցին զթուղթս շնորհաւորական առ սրբազան Վեհս մեր. որք ՚ի Դեկտեմբերի ամսեանն ՚ի սուրբ Աթոռս հասին:

Որոց զարմանալեաց տնօրինողի եւ առաջադրողի` ըստ իւրումն բարեսէր կամաց` փառք եւ երկրպագութիւն: Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից ամէն:

Եւ արդ` յետնումն նուագի հոգացեալքն եւ յղեցեալքն ՚ի Պօլիս թէ եւ յայլս տեղիս թուղթք` են այսոքիկ, որք ահա գրին ՚ի ներքոյ: Զորոց որպիսութենէ երկարապէս ասացաւ ցարդ:

Ի Պօլիս

Հասարակ կոնդակ ՚ի բոլոր ժողովրդականսն.

ա. Թուղթ` առ Պատրիարգ Յակոբ վարդապետն.

Առ կեսարացի Սարգիս վարդապետն.

Առ Պօղոս եւ Կարապետ վարդապետսն:

Առ Մուրատեան Պաղտասար եւ Գասպար աղայսն:

Առ Սիմէօն Աղայն:

Առ Անտօն Չէլէպին:

Առ Հովուեան Մարտիրոս Աղայն:

Առ Պետրոս Ղազար եւ Աբրահամ Աղայսն:

Առ Մուրատ եւ Փիլիպպոս Աղայսն:

Առ Մուրատեան Պօղոս Աղայն:

Առ Ղումղափուայ գանձապետ Մկրտիչ Աղայն:

Առ Սամաթիու գանձապետ Գրիգորն եւ մահտեսի Սահակն:

Առ Պալաթու գանձապետ Խօճայ Մկրտիչն:

Առ Տիւլպէնտճոց էսնէֆի գանձապետ մհի Մովսէսն:

Առ Խասգիւղի Յարութիւն եւ Յովհաննէս գանձապետսն:

Առ հացագործ մահտեսի Պետրոսն:

Առ Ղալաթիու գանձապետ Ուստայ Յարութիւն եւ Խօջայ Մարտիրոսն:

Առ սրբոյ Աթոռոյս նուիրակ Յարութիւն վարդապետն:

Առ Քէթիպ էֆէնտին, տաճկերէն:

Առ Ֆարուխ Աղայն:

Առ Մօղքոս Աղայն:

Առ Մօսկօվ Գէորգն:

Առ Նալբանտ օղլի Պաղտասար Աղայն:

Առ Նոր Բազրկեան Բաշիսն, որք ոչ յայտ:

Առ Սուզանաճի տիրացու Ղազարն:

Առ Եկան Միքայէլն:

Ի Զմիւռին եւ առ ոմանս Առաջնորդս.

Հասարակ Կոնդակ ՚ի բոլոր ժողովրդականսն:

Թուղթ` առ առաջնորդ Աբրահամ վարդապետն:

Առ Ապրօյեան Պետրոս Աղայն:

Առ Պրուսայու Առաջնորդ Սամուէլ վարդապետն:

Առ Իզնիմիտու առաջնորդ Աթանաս վարդապետն:

Առ Գաղատիոյ Նուիրակ Մատթէոս վարդապետն:

Ի Թոխաթ

Հասարակ Կոնդակ ՚ի բոլոր ժողովրդականսն:

Թուղթ` առ առաջնորդ Յովսէփ վարդապետն:

Առ սրբոյ Աթոռոյս նուիրակ Զաքարիայ վարդապետն:

Առ Բաքմազեան Յօհան Աղայն:

Առ Մահտեսի Սուքիաս Աղայն:

Առ Մկրտիչ Աղայն:

Եւ ՚ի Կարին զթուղթ մի առ Պարոն Մելքոն Աղայն, վասն բազում իրակութեանց:

Զվերոյգրեցեալ գ ղալամ թուղթքս, ՚ի ձեռն Արեւշատ փայեկին6) յղեցաք ՚ի Կարին առ Պարոն Մելքոն Աղայն, զի ՚ի ձեռն մէնզիլի7) ՚ի Պօլիս յղեսցէ, առ Աբրահամ վարդապետն, ՚ի Սեպտեմբերի ԻԸ:

Ընկալաք մինչ ՚ի Իւչքիլիսայն էաք զթուղթս ՚ի նուիրակէն հնդկաց Յօվաննէս վարդապետէն` զյղեցելոյն Յակոբայ կաթողիկոսին առ որ եւ գրեալ էր զթուղթն, եւ ՚ի Բասրայու, ձեռամբ վանցի ումեմն փայեկի, որ պատմութիւն զնովաւ անցիցն, թէ զիարդ յորժամ ՚ի Բասրայու ՚ի հնդիկս նաւեր նա դիպեցաւ մեծագունի ալէկոծութեան, մինչեւ խորտակիւր նաւն եւ բազմութիւն նաւորդացն վրդովեալք` շատք նաւակօք զերծանէին եւ սակաւք ծովահեղձ լինէին, մինչեւ ինքն միայն մնայր իւրայնովքն եւ քանի մի այլ քրիստոնէիւք եւ այլազգօք, եւ ՚ի բազում աւուրս ծփայր յալէկոծութեան ծովուն, եւ ապա ողորմութեամբն Աստուծոյ կերպիւ իրիք փրծանէր ՚ի ցամաք, եւ ՚ի Խ աւուրս մնայր յանմարդաբնակ` ՚ի չոր` եւ ՚ի գազանաբնակ վայրոջ, որք զոմանս յայլազգի ընկերաց նորին անդէն յափշտակէին, եւ յետ աւուրցն քառասնից ինկլիզ ոմն զօրօք եկեալ գտանէր զնոսա եւ տարեալ ընդ ինքեան խնամէ, եւ մարդասիրութիւնս բազումս ցուցեալ ՚ի վիճակն իւր առաքէ: Եւ ՚ի զիարդ միւռոնն սրբալոյս ընկղմի ՚ի ծովն ելով յարկեղ իմիք փակեցելում, ընդ որում լինին գրեանք եւ այլք գոյք Յովհաննէս վարդապետին, եւ յորժամ ՚ի ցամաք ելանեն նոքա, յետ քանեաց աւուրց ՚ի շրջիլն իւրեանց զհետ ուտելի նիւթոց` գտանեն ամբողջ կնքով եւ մեծահրաշ սքանչելեօք ելեալ ՚ի ցամաք, սրբալոյս Մեռոնն միայն, իսկ արկղն եւ այլք գոյքն անդէն ՚ի խորս ծովուն մնացեալք: Այլ եւ խնդրեալ էր զթուղթ օրհնութեան առ երիս ոմանս հայազուն զօրավարս, որք անդէն ՚ի հնդիկս էին: Որ եւ գրեաց սրբազան Վեհն զթուղթս ՚ի Բասրայ եւ ՚ի Հնդստան, որք են այսոքիկ:

Ի Հնդստան

Առ նուիրակ Յօվաննէս վարդապետն մխիթարութիւն վասն փորձութեանն եւ վասն փօլիցայիցն8) որք ՚ի Բասրայ եւ ՚ի Բաղդատ եւ այլ ինչ:

Հասարակ օրհնութեան թուղթ ՚ի բոլոր երկիրն:

Օրհնութեան թուղթ առ Պետրոս Գրիգոր եւ Բարսեղ Աղայսն, առ որս եւ Շնորհակալութիւն վասն ընծայիցն զոր Տէր Ստեփանիւն ընկալաք: Քանզի նախ քան զգալ փայեկին, Ջուղայեցի Տէր Ստեփանն ՚ի Բասրայու եկն եւ զընծայսն եբեր:

Ի Բասրայ

Առ նոր Ջուղայու Առաջնորդ Գէորգ վարդապետն, Շնորհակալութիւն վասն ընդ Տէր Ստեփանին յղեալ ընծայիցն, ներումն սակս աստ ո'չ գալոյն որոյն վասն հարկեալ էր լուսահոգին, եւ հարկ` զի ՚ի վիճակն իւր երթիցէ:

Առ սրբոյ Աթոռոյս վէքիլ Տէր Յօվանէսն, վասն փօլիցայից Յօվաննէս վարդապետին:

Առ Պարոն Սարգիսն:

Առ որս եւ վասն Պարսպաշինութեանն:

Զվերոգրեցեալ Բ ղալամ թուղթքս ձեռամբ նոյն վանցի փայեկին յղեաց սրբազանն ՚ի Բասրայ, առ վերոասացեալ Տէր Յօվաննէսն ՚ի Սեպտ. ԻԸ: