Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
">

 

ԳԼՈՒԽ ԻԸ
Սկիզբն թագաւորութեան Յունաց:

Յունաց թագաւորութիւնն յԵսաւայ էր: Քանզի յետ թագաւորութեանն Աղէքսանդրի Մակեդոնացւոյ`հաստատեցաւ թագաւորութիւնն Յունաց. զի եւ Աղէքսանդր Յունաց էր թագաւորեալ ի տիեզերակալութեանն իւրում` ամս երկոտասան: Արդքանզի ո'չ առնու որդի ի հօրէ զթագաւորութիւն նոցա, այս է, զի ընդ ժամանակս ժամանակս ժողովէին գլխաւորք նախարարք, եւ ընտրէին իւրեանց թագաւոր, զոր ընտրէին ըստ կամաց իւրեանց, զոր յիշէ գիրք Մակաբայեցւոցն. ապա դարձեալ յիշէ զայս եւ Սգօնն, թէ`թագաւորութիւնն յԵւաւայ ոչ եթէ թագաւորէր որպէս ինքն կամէր, զորօրինակ` որդի թագաւորի յառնէ առաջնորդել թագաւորութեանն, այլ իբրեւ ժողովեցան որդիքն Եսաւայ ի քաղաք մի ամուր, եւ արարին տուն խորհրդեան, եւ անտի կացուցանէին թագաւոր քաղաքին`այր իմաստուն` առաջնորդել թագաւորութեանն: Արդ աստանօր յայսմ վայրի սկիզբն լինի թագաւորաց, զոր եւ ի գիրս կայսերացն կարգեալ կան անուանք` եւ համարք`եւ գործք իւրաքանչիւրոցն` ո'ր շատ եւ ո'ր սակաւ, ոմանք չարափառութեամբ կեցեալք` եւ յիշատակ չարի թողեալ յաշխարհի. իսկ ոմանք բարեփառութեամբ հաստատեալ զթագաւորութիւնն իւրեանց, եւ անուն բարի ժառանգեալ ի կեանս յայսոսիկ` եւ որ գալոցն իցէ: Արդ`որպէս ասացաք իսկզբան ճառիս, եթէ յորդւոցն Եսաւայ էր թագաւորութիւնն. վասն այնորիկ դեռեւս տակաւին գինասէրքն են եւ որովայնամոլք, որպէս Եսաւն այն ի հնումն, որ ընդ միոյ կերակրոյ զանդրանկութիւն վաճառեաց: Այլ մեք ի մերն դարձցուք ի կարգ խնդրոյն:

Գայիոս առաջին կայսր, որ կոչեցաւն Յուլիոս, ամսերեք եւ ամիսս չորս: Սա առաջին եկաց ի Հռովմս ինքնակալ կայսր երեք ամ ի Կղէովպատրէ Եգիպտոսի եւԱղէքսանդրի թագաւորի. սա այլ ինչ գործք ո'չ գործեաց, բայց զկնի Տղոս ամիս Յուլիս անուանեաց վասն յայնմ ամիսն ծնանելոյ: