Արմատ հաւատոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՎԿԱՅՈՒԹԻՒՆՔ ՅԱՂԱԳՍ ՏԵԱՌՆ ՄԵՐՈՅ ՅԻՍՈՒՍԻ ՔՐԻՍՏՈՍԻ, ԵՒ ԵՌԱՆՁՆԵԱ[Յ] ԱՍՏՈՒԱԾՈՒԹԵԱՆՆ , ԵՒ ՄԻ ԲՆՈՒԹԵԱՆՆ

Դաւիթ ասէ.
«Ետուն ի կերակուր ինձ լեղիե : «Ինձե ասէ եւ ոչ` մեր:
«Ծակեցին զձեռս իմե, եւ ոչ զմերս: «Խորհեցան չար ի վերայ իմե ասէ, եւ ոչ մեր:
Սողոմոն ասէ.
«Մի է եղբաւրորդին իմ, մի է ծնողին իւրոյե: «Մի էե ասէ եւ ոչ երկուս:
Երեմիա ասէ
«Հոգի երեսաց մերոց Տէր Քրիստոսե: Ոչ երկու բնութիւնք յիշէ եւ ոչ երկու քրիստոսք:
«Արկցուք փայտ ի հաց նորաե եւ ոչ` նոցա:
Եսայիաս ասէ.
«Ահա կոյս յղասցի եւ ծնցի որդիե: «Որդիե ասէ, եւ ոչ` որդիք, եւ բնութիւնք ինչ ոչ յիշէ:

«Մանուկ ծնաւ մեզե: Մանուկ ասաց, եւ ոչ մանկունք:
«Զթիկունս իմ ետու ի հարուածսե: «Զթիկունս իմե ասէ, եւ ոչ զմերս:
«Մեք նորա վիրաւքն բժշկեցաքե: «Նորաե ասէ, եւ ոչ նոցա:
Բարուք ասէ.
«Յետ այսորիկ Աստուած յերկրի երեւեսցիե: Ոչ երեւեսցեն ասէ, զի մի է բանն հանդերձ առեցելովն ի մէնջ:

Միքիաս ասէ.
Բեդղահէմ ի քէն ելցէ ինձ իշխան եւ ելք նորա ի սկզբանէ աշխարհի: Մի իշխան ասէ` զԲանն մարմնովն միացելով, եւ ոչ երկուս: Յաւուրն երրորդի յարիցուք առաջի նորա: «Նորաե ասէ, եւ ոչ նոցա:

Զաքարիաս ասէ.
Ահա թագաւոր քո գայ հեզ հեծեալ յէշ եւ յաւանակ իշոյ : Մի թագաւոր ասէ, եւ ոչ բնութիւնք յիշէ, եւ ոչ թագաւորք:

Ամբակում ասէ.
«Ելեր դու ի կառս քոե, եւ ոչ` դուք, այլ` «դուե Բանդ Աստուած քո միացեալ մարմնովդ ելեր ի կառս խաչին:

Վկայութիւնք սուրբ հրեշտակապետին
«Որ ծնանելոցն է ի քէն` սուրբ է եւ Որդի Աստուծոյե: «Որդիե ասէ, եւ ոչ որդիք, եւ ոչ բնութիւնք ինչ յիշէ:

«Եւ ծնաւ ձեզ այսաւր Փրկիչե: Ոչ բնութիւն յիշէ, այլ դա ասէ որ ծնաւ մարմնով:
Վկայութիւնք Սիմէոնի ծերոյն սրբոյ.
«Արդ արձակեա զծառայս քո Տէր ըստ բանի քումե, ասէ երանելի ծերն Սիմէոն: Ոչ բնութիւնք ինչ քննեմ, եւ զքառասնաւրեայ տղայդ Արարիչ եւ որպէս կապող եւ արձակող հաւասար Հաւր դաւանեմ, քանզի Աստուած ես անսկիզբն, որ վասն մեր մարդ եղեր ճշմարիտ եւ յերկրի երեւեցար:

Վկայութիւն Յոհաննու Մկրտչին.
«Ահաւասիկ գառն Աստուծոյ որ բառնայ զմեղս աշխարհիե: Ոչ է պարտ բնութիւնք քննել ասէ, այլ զոր տեսանէքդ մարմնով` դա է, որ աստուածացեալ մարմնով իւրով ի խաչին բառնայ զմեղս աշխարհի:

Վկայէ ամենաբարին Հայր.
«Դա է Որդի իմ սիրելիե: Տե'ս, երկաբնակ , եւ ուսիր ի Հաւրէ, որ ոչ բաժանէ, եւ ոչ բնութիւն ինչ յիշէ, այլ «դա է Որդի իմե, ասէ, զոր տեսանէքդ մարդ, զի անճառ միացեալ է ընդ Բանին իմոյ:

Վկայութիւնք Յիսուսի Քրիստոսի ի վերայ իւր.
«Ես եւ Հայր իմ մի եմքե: «Եսե ասէ, զոր տեսանէք մարմնով ի միջի ձերում:
«Որ ետես զիս` ետես զՀայրե: Եւ այն զի մարմնով տեսին զնա, եւ չիք բնութեանց քննութիւն:

«Ոչ ոք ել յերկինս եթէ ոչ որ էջն յերկնից Որդին մարդոյե, ասէ. եւ զՈրդին Աստուծոյ գուշակէ վասն մի գոլոյն, զի Բանն էջ յերկնից: «Տեսանիցէք զՈրդի մարդոյ զի ելանիցէ ուր էր զառաջիննե, զի Բանն որ միացաւ ի մարմնի` «Որդի մարդոյե կոչէ, զի նա էր յառաջ ընդ Հաւր եւ երեւեցաւ մարմնով:

Վկայութիւնք սուրբ առաքելոցն Յիսուսի Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ Պետրոս ասէ.
«Դու ես Քրիստոս Որդի Աստուծոյ կենդանւոյ ե: «Դուե, ասէ, մարմինդ զոր տեսանեմ, որ անճառ խառնեալ եւ միացեալ ես ընդ Բանիդ Աստուծոյ: Տե'ս երկաբնակ, վասն այնր ընկալաւ անճառ երանութիւն, զի ոչ բնութիւն յիշեաց եւ ոչ բաժնեաց:

Թումաս.
«Տէր իմ եւ Աստուած իմե:
Զտիգաւ հարեալ կողն շաւշափեալ Տէր եւ Աստուած հաւասար Հաւր դաւանեաց զնա վասն Բանին միանալոյն, եւ երանեցան ի Տեառնէ որք այսպէս հաւատացին եւ հաւատան եւ զբնութիւն ոչ քննեն բաժանելով:

Յոհաննէս ասէ.
«Ձեռք մեր շաւշափեցին ի վերայ Բանին կենաց ե: Զմարմինն շաւշափեալ Բան ասաց զնա` վասն անբաժանելի միանալոյն ընդ Բանին Աստուծոյ:

Որ էրն ի սկզբանէ զորմէ լուաք որում եւ ականատես եղաք:
Զմարմինն տեսանելով զԲանն ասաց տեսեալ, ոչ բնութիւն յիշեաց եւ ոչ բաժանեաց: «Այնպէս սիրեաց Աստուած զաշխարհս, մինչեւ զՈրդին իւր միածին ետե: Զմարմինն միածին Որդի Հաւր կոչէ վասն միանալոյն ընդ Բանին Աստուծոյ, զի Բանն մարմնով կրեաց վասն մեր զամենայն:

Պաւղոս ասէ.
«Հաշտեցաք ընդ Աստուծոյ մահուամբ Որդւոյ նորաե:
Մի որդոյ ասէ եւ բնութիւնք ոչ յիշէ: «Քրիստոս մեռաւ վասն մեղաց մերոցե: Զոր վերագոյնն Որդի Աստուծոյ ասաց զմարմին որ ի խաչին վասն մեր մեռաւ, զի միացեալ էր ընդ Բանն Աստուած անորոշելի :

Յայտնութեամբ մեծին Աստուծոյ: ԶԲանն մարմին եղեալ անբաժանելի մարմնովն` մեծ Աստուած ասաց զնա հաւասար Հաւր յաթոռ Որդի Աստուծոյ փառաց:

«Որ միայն ունի զանմահութիւնե:
Միայն միով բնութեամբ ասէ հաւասար Հաւր է Յիսուս Քրիստոս անմահութեամբ եւ ամենայնիւ, եւ բաժանումն բնութեանց ոչ յիշէ, թշնամիք եւ կռուակիցք բնակեալք ի միասին:

Մի Տէր Յիսուս Քրիստոս:
«Եւ Յիսուս Քրիստոս երէկ եւ այսօր նոյն ինքն եւ յաւիտեան ե:
Սեղբեստրոսի Հռոմայ հայրապետի վկայութիւնք.
Սեղբեստրոս ասէ.
Յիրաւի պարտիս հաւանել զի գիտասցես ի սոցունց յերկուց բնութեանց միացելոց մինն անկեալ ընդ թշնամանաւք, եւ միւսն` ո'չ:

Հրէայն Յոբնաղ ասէ.
Անհնար է ի միում երկու ինչ գոլ, մինն ի ներքոյ լինել անվնաս եւ միւսն խաչեալ:
Սեղբեստրոս ասէ.
Թէ ցուցից աւրինակաւ հաւանի՞ս:
Կոստանդիանոս կայսրն ասէ.
Յակամայ եւ կռփանաւք հաւանեալ ունի, թէ ցուցցէս երկու ինչ որ միացեալ են բնութեամբ` մինն չարչարեալ եւ միւսն ազատ մնացեալ:

Սեղբեստրոս ասէ.
ԶԹագաւորական ծիրանիդ ի ցոյց առից: Ասր էր սա խառնեալ ընդ արիւն խնծաւղի, եւ գոյն ծիրանի ետ նմա ի փոխելն մատամբք լեալ առէջ ասրն կրեաց զշրջումն եւ ոչ ծիրանին: Այսպէս իմա. ասրն մարդն է, եւ ծիրանին Աստուած Բանն միացեալ ի մարմինն եւ ի չարչարանսն, եւ ինքն յայնցանէ ոչ կրեաց:

Իսկ թագաւորն եւ ամենեցուն աղաղակեցելոյ ասելով կարի եւս ճշմարիտ լինել աւրինակիդ որ ասրն անկեալ լինի ընդ չարչարանաւք, եւ ծիրանի գոյնն դաւանեաց զնա, քանզի աստուածացեալ էր անբաժանելի միաւորութեամբ ընդ Աստուած Բանն: Եւ երանեցան ի Տեառնէ որք այսպէս հաւատան եւ բնութիւնք ոչ քննեն:

Թագաւորն ասէ.
Հաւանիմ:
Սեղբեստրոս.
Այլ ցուցից եւ դու լուր: Կարո՞ղ է ծառ ընդունել յինքեան զճառագայթս արեգականն ի հատանելն:

Թագաւորն ասէ.
Հնար է:
Սեղբեստրոս.
Իսկ ի հատանելն նմա ոչ տեսեալ զվէրն եւ կաթոց ճառագայթն յառաջ ընդունի քան զփայտին ընդունելն, եւ փայլակն անդ գոլով ոչ հատանիլ կարէ: Սոյնպէս եւ Աստուածութիւնն ոչ որոնել կարիւր եւ ոչ հատանիլ: Իսկ մարմինն անկեալ ընդ չարչարանաւք որպէս եւ փայտն որ եւ կապեալ կարիւր եւ ունել: Արդ զայս ասացի սակաւ ցոյցս, բայց անճառ է յամենայնի:

Յուլիայ Հռոմայ հայրապետի վկայութիւնք ի թղթէն որ առ Դիոնէսիոս.
Մի' պատճառս տացեն բաժանողացն` երկուս ասելով բնութիւնս. մի' բաժաներ զմարմնոյն բնութիւնն յԱստուծոյ բնութենէն, զի չէր, ասէ, հնար զբոլորն Որդի մարդոյ կոչել զվայր իջեալն յերկնից, եւ ոչ Որդի Աստուծոյ` զծնիցեալն ի կնոջէ, թէ բաժանիւր յերկուս բնութիւնս:

Նորին` յետ սակաւուց.
Ասեն, որպէս լսեմ, երկուս բնութիւնս. այս զի Յոհաննէս մի ցուցեալ բնութիւնս, «Բանն մարմին եղեւե, ասէ, որպէս զի Աստուածութիւն ճշմարտութեամբ մարմնովն մի է եւ յերկուս բնութիւնս ոչ բաժանի:

Նորին.
Ոչ մի անջատումն բերի յաստուածային գիրս` Բանին եւ մարմնոյն, քանզի որպէս մարդ յերկուց տեսակաց մի է բնութեամբ, նոյնպէս եւ ի նմանութիւն մարդկան եղեալն Քրիստոս մի է բնութեամբ:

Նորին.
Իբր զի գովեալ է յամենայնի ի Մարիամայն ծնեալ Աստուած անյեղլի մարմնաւորութեամբն, եւ մի բնութիւն եւ մի անձն եւ դէմ անճառ միաւորութեամբ ի վեր քան միտս եղականաց:

Նորին. Պաւղոս ասէ.
Իւրով անշփոթ, անհատ, ամենակատար ունակութեամբն էառ յինքն զկցորդութիւն որպէս համազգեաց պարգեւեաց մեզ:

Նորին.
Քանզի մի բնութիւն եւ պարզութիւն եւ թագաւորութիւն Յիսուս աստուածպետական Բանին ընդ մեզ մարդանալոյն զմեր նուաստութիւնս ընդ իւրոց ծայրագունիցն աստուածայնոցն միացուցեալ բնութիւն:

Նորին.
Մարդ Յիսուս ոչ մարդ Յիսուս, քանզի այրացելոյն Աստուծոյ մարդ Յիսուս. իսկ մնացելոյն առ Հաւր եւ ընդ Հաւր յանբաժանելի փառս աստուածութեան իւրոյ ոչ մարդ Յիսուս, այլ գեր ի վերոյ քան զմարդ:

Նորին.
Քան զամենայն աստուածաբանութեան յայտնութիւն ընդ մեզ Յիսուս աստուածաստեղծութիւն է, եւ անճառելի ամենայն բանի եւ անգիտելի մտաց:

Նորին.
Աստուածպետականն Յիսուս կենսատու մահուամբն երիս տիւս եւ երիս գիշերս եկաց ի գերեզմանի:

Տեսանե՞ս, աստուածպետական ասէ զկախեալն զփայտէ, այսինքն` Աստուած աստուծոց:
Դիոնեսիոսի Աղեքսանդրու հայրապետի վկայութիւնք ընդդէմ Սամոստացոյն.
Զթիկունս իմ ետու ի հարուածս եւ զծնաւտս իմ յապտակս: Ո՞վ իցէ սա եթէ ոչ որ եթուք յերկիր եւ արար կաւ ի թքոյն, եւ կաւովն եբաց զաչս կուրին:

Նորին.
Զինուորքն զպատմուճան նորա ոչ կարացին պատառել. իսկ հերետիկոսք զՈրդին Աստուծոյ պատառել կամելով եւ բաժանել յերկուս զայն որ միայն անբաժանելին է եւ անքննելին Քրիստոս:

Տե'ս, երկաբնակ, որ յերկուս բնութիւնս բաժանեն, պատառել կամին զՈրդին Աստուծոյ զՅիսուս Քրիստոս:

Նորին.
Նա ետ նոցա մեղր եւ նոքա ետուն նմա լեղի նա` մանանայ եւ նոքա` քացախ. եւ ի սուրբ խաչին կախեցին զայն որ զոչնչէ կախեաց զերկինս որ է կեանք ամենայն կենդանեաց:

Տես, երկաբնակ բաժանող, զԱրարիչն ասէ կախեալ ի խաչին:
Նորին.
Չէր մարդ որ խաչեցաւ, այլ սուրբ Միածինն Յիսուս Քրիստոս Բանն եւ Որդին Հաւր: Տեսանե՞ս, զԲանն Հաւր ասաց կախեալ զխաչէն, եւ ոչ սոսկ մարդ:

Նորին.
ԶԲանն Աստուած խոստովանիմք մարդ եղեալ ճշմարտապէս առանց ամենայն երկդիմութեան:
Իգնատիոսի Անտիոքու եպիսկոպոսի որ եւ Աստուածազգեացն, ի թղթէն որ առ Պողիկարպոս.
Ակն կալ այնմ որ ոչ ունի ժամանակ, անտեսանելին որ վասն մեր տեսաւ, անչարչարելին որ վասն մեր չարչարեցաւ:

Նորին` յԵփեսացոց թղթէն.
Մի է բժիշկ հոգոց եւ մարմնոց ձերոց, անեղանելին եւ եղականն, Աստուածն եւ Որդին մարդոյ, մինն որ միաւորեցաւ, ի վեր քան զմիտս եղականաց, ի Մարիամայ եւ ի Հաւրէ անչարչարելի եւ չարչարելի վասն մեր Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս Աստուած մեր:

Նորին` ի Զմիւռնոյ թղթէն.
Զաւրացեալ էք ի Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս որ է Որդի Դաւթի ըստ մարմնոյ, եւ Որդի Աստուծոյ բնութեամբ եւ զաւրութեամբ. եւ որ այսմ ոչ հաւատայ` ուրացող է եւ զգեցեալ է զմահ:

Նորին.
Կորեան, սատակեցան, ճարակ հրոյ եղեն ոյք բաժանեն զՔրիստոսի միացեալ բնութիւնն, քանզի դառն կսկիծ վտանգէ զհոգիս, յորժամ լսեմ զկորուստ հերձուածողացն որք ասեն այլ եւ այլ բնութիւնք զՔրիստոսէ:

Նորին.
Որ զխաչելութիւն նորա եւ զչարչարանս եւ զծնունդն ամաւթ համարի` եղիցի քեզ իբրեւ զհակառակորդն սատանայ, թէպէտ եւ զամենայն բարեգործութիւնս կատարեսցէ:

Նորին` ի թղթէն որ առ քաղաքն Փիլիպպեայ.
Ընդէ՞ր սոսկ մարդ իմանաս զՔրիստոս, եթէ Աստուած է որ միացաւ եւ եղեւ յերկուցն մի, որ է բնութեամբ անբաժանելի եւ անփոփոխելի:

Երանոսի հետեւողի առաքելոցն.
Որք հերձնուն եւ պատառեն զմինն` զՐոբովամու պատուհասն ընկալցին: Քանզի ընդունայն եւ սնոտիք են որք երկու բնութիւնս ասեն բաժանեալ եւ ուրանան զԱստուծոյ փրկութիւնն, զոր ի մարդանալն իւրում շնորհեաց մեզ:

Նորին` յետ սակաւուց.
Որ եկն եւ մի բնութիւն Աստուծոյ եւ մարդոյն գործեաց, մեր ոչ կարացեալ կցորդ լինել անապականութեան որ աներեւոյթ է ի մէնջ, եղեւ տեսանելի, զի ըստ ամենայն մասին կցորդութիւն առցուք զանապականութիւն:

Ի հաւատոյ բանէն Երանոսի Լոկդանայ եպիսկոպոսի.
Անջատեալ են բարք նոցա յԱստուծոյ եւ ոչ գիտելով զի սորա Բանն Միածինն որ միշտ ընդ մարդկութեանս միաւորեալ եւ ընդ սմա զանկեալ ընդ իւրում ստեղծուածիս:

Նորին.
Զհերձուածս գործեն որ զմեծափառաւորեալ մարմինն Քրիստոսի բաժանեն եւ հատակոտորեն:
Նորին.
Եսայի ասէ. «Մերձեցա[յ] առ կին իմ մարգարէ եւ ծնաւ որդի սքանչելիե «խորհրդակից, Աստուած հզաւր իշխանե քարոզելով զմիութիւն Բանին առ ի ստեղծուածն իւր յայտնէին, քանզի Բանն մարմին եղեւ եւ Որդին Աստուծոյ` Որդի մարդոյ:

Գրիգորի Սքանչելագործի վկայութիւնք.
Որ այլ ասէ զախտակրեալն, եւ այլ` զոչ ախտակրեալն, եւ ոչ խոստովանի զնոյն ինքն զանախտակիրն` Աստուած մարմնով իւրով ախտակրել, որպէս եւ գրեալ է, նզովեալ եղիցի: Քանզի Աստուած մարմնացեալ բոլորովին լրութեամբ, ոչ երկուութիւն, այլ միութիւն անբաժանելի ի Կուսէն յայտնեալ:

Նորին` յետ սակաւուց.
Է' Աստուած ճշմարիտ ի մարմնի երեւեալ, եւ կատարեալ` աստուածային կատարելութեամբն: Ո'չ երկուս բնութիւնս, ո'չ երկուս կամս, ո'չ երկուս դէմս. զի եւ ո'չ ասեմք չորս երկրպագեալս` զԱստուածն եւ զՈրդին Աստուծոյ, զմարդն եւ զՀոգին Սուրբ, վասն որոյ նզովեմք զայնպիսի ամբարշտեալսն:

Նորին.
Զիա՞րդ ասիցէ ոք այլայլելի զՔրիստոս` իւր Տեառն ասացեալ է. Ես նոյն եմ եւ ոչ փոփոխիմ. զի ոչ հոգի նորա թողու ի դժոխս եւ ոչ մարմինն նորա ետես զապականութիւն:

Նորին.
Թէ ոք ասէ մարդ սոսկ զՔրիստոս` բաժանելով յԱստուածութենէն, եւ ոչ խոստովանեսցի մի բնութիւն զՔրիստոս, նզովեալ եղիցի:

Դիոնեսիոսի Աթենացոյ եպիսկոպոսի վկայութիւնք.
Աստուած Բանն ճշմարիտ հաղորդութեամբ ըստ ամենեցունց նմանութեան եղեալ առանց մեղաց, եւ առ մեր խոնարհութիւնս միացեալ հանդերձ մի Տէր Յիսուս Քրիստոս որով ամենայն եղեւ մի դէմ, մի բնութիւն. Աստուած մարդ երեւեալ ի կնոջէ, եւ ոչ ի մարդ բնակեալ կամ վերառեալ զմարդն ըստ շնորհի արժանաւորութեան, որպէս Սամոստացոյն թուեցաւ:

Նորին.
Որք երկու բնութիւն ասեն, հարկ է նոցա զմինն երկրպագելի ասել եւ զմիւսն` ո'չ զմինն` մարդկային եւ զմիւսն` աստուածային, յաստուածայինն մկրտիլ, իսկ ի մարդկայինն` ո'չ:

Ուտիլա[յ] Հռոմայ հայրապետի վկայութիւնք.
Որ ոք բաժանէ զՏէր մեր Յիսուս Քրիստոս, եւ ասէ այլ զԱստուած Բանն, եւ այլ` եղեալն մարդ, եւ ոչ խոստովանի զմի եւ զնոյն ինքն, այնպիսին նզովեա'լ եղիցի:

Նորին` յետ սակաւուց.
Որ զատուցանէ զմի Տէրն մեր Յիսուս Քրիստոս յերկուս բնութիւնս, նզովեալ եղիցի:
Պետրոսի Հռոմայ հայրապետի վկայութիւնք.
Քանզի Մարիամ ծնաւ զմարմնացեալ Բանն Աստուած զմի եւ զնոյն ոչ այլ ի այլ. քաւ լիցի:

Նորին.
Եւ զի է' Աստուած եւ մարմինն մի բնութիւն եւ մի դէմ, նա որ կամաւ տայր զանձն եւ յաւժարութեամբ հոգոյն նոյն ինքն Աստուած անբաժանելի եւ յաղաւթելն անմեկնելի:

Նորին.
Որ ասէ զկնի միաւորութեանն անբաժանելոյ երկուս բնութիւնս կամ երկուս կերպարանս կամ երկուս որդիս` ա'յլ որ ի Հաւրէ եւ ա'յլ որ ի Մարիամայ, քանզի խելագարեցան եւ արհամարհեցին զՀայրն երկու որդովքն, միովն որ ի բնութենէն եւ միւսովն եկամտիւն, եւ յայս մուծին չորրորդութիւն եւ մոռացան զՍուրբ Երրորդութիւնն, ըստ նոցա բանիցն նոր աստուած երկրպագի ի Մարիամայ սկիզբն առեալ. թէ այդպէս է, ապա կորեան ամենայն ազգ, թէ մարդոյ խաչի երկրպագեն, եւ զմարմին եւ զարիւն մարդոյ ճաշակեն:

Փելիկիայ Հռոմայ հայրապետի վկայութիւնք.
Բայց նզովեմք որք ախտակիր զԱստուածութիւնն ասեն, եւ որք սոսկ մարդ զխաչեցեալն Քրիստոս, եւ ոչ բոլոր էութեամբ Աստուած:

Նորին.
Զգոյշ եղերուք յամբարշտացն, որք ասեն զԱստուածն եւ զմարդն ծնեալ ի Կուսէն եւ բովանդակեն երկուս թուով, ասեն մինն` ծնեալ, եւ միւսն` ոչ: Այլ մեք ասեմք մի Աստուած թանձրամած ծնեալ, որ բաժանէ` նզովեալ եղիցի:

Նորին.
Որ ի ծնունդն եւ յապտակսն ի խաչին եւ ի գերեզմանին յանապական Յարութեանն եւ ի Համբարձումն բաժանէ երկուս, նզովեալ եղիցի:

Բարսամա ասէբ.
Զհաց պատարագին ո՞րպէս ասէք Աստուած, ասա ինձ զստոյգն:
Կէլեստիանոս Հռոմայ հայրապետն ասէ.
Ասեմ եւ հաւատամ զհաց պատարագին Աստուած բովանդակ, առանց ապականութեան, խառնեալ Աստուած Բանն ընդ մարդկութիւնս, եւ եղեւ մի բնութիւն:

Ոնորա[յ] Հռոմայ հայրապետի.
Զի փորձէ առ կրից չարչարանաց Աստուածութիւնն ոչ մերկ եւ անմարմին, այլ վասն անճառ միաւորութեան մարմնոյն եւ աստուածային բնութեանն, վասն որոյ մի կամք եւ մի բնութիւն խոստովանիմք Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, քանզի այլ եւ այլ կամք ոչ եղեն ի Փրկչին մերոյ:

Աթանասի Աղեքսանդրու հայրապետի` ի թղթէ որ առ Յոբիանոս թագաւորն.
Եւ արդ` մի յաւէտ խոստովանիմք եւ ասեմք Բանին բնութիւն եւ անձնաւորութիւն, կատարելապէս մարդացեալ. եւ որ այսպէս ոչ ասէ` աստուածամարտ է եւ հակառակ սուրբ հարցն:

Առ նոյն.
Նախ Տէր ընդ կուսի աստուածաբար, ապա նոյն ինքն ի նմանէ: Որ երկուս բնութիւնս կամ երկուս դէմս ասէ, փոխանակ Երրորդութեանն` չորրորդութեան երկիրպագանէ: Որպէս չէ հնար զթագաւորն եւ զծիրանիսն երկուս թագաւորս ասել, նոյնպէս անհնար է զԲանն Աստուած եւ զիւր մարմինն երկուս բնութիւնս ասել:

Նորին ընդդէմ Ապողինարի.
Արդ` յամենայն Աստուածաշունչ Կտակարանս մի բնութիւն ասացաւ մարմնացելոյ Բանին Աստուծոյ: Քանզի աւետարանիչն ոչ ասաց, թէ Բանն Աստուած եղեւ, այլ թէ «Աստուած էր Բաննե: Միշտ է'ր, ասէ, Աստուած. եւ սա նոյնս Աստուած` եղեւ մարմինն, զի մարմին նորա եղիցի Աստուած Բան ըստ Թումայի, որ զմարմինն «Տէր իմ եւ Աստուածե ասաց: Վասն որոյ եւ խոստովանիմք մի բնութիւն Բանին Աստուծոյ մարմնացաւ եւ երկրպագի մարմինն ի հրեշտակաց, եւ ոչ որպէս արիանոսքն որք ոմն եւ ոմն ասեն:

Նորին.
Ի Սուրբ Հոգոյն ստեղծաւ մարմինն ի Կուսէն, որ բաժանէ զԲանն ի մարմնոյն, ուրանայ զշնորհն որ նովաւ տուաւ մեզ, վասն զի զնոյն մարմինն ընդ աջմէ Հաւր տեսաւ երանելին Ստեփաննոս : Վասն որոյ ոչ ասեմք ցԲանն` «Ի բաց լեր ի մարմնոյդ, զի քեզ երկրպագեսցուքե: Արդ, ի ժամ խաչելութեան դողաց երկիր քանզի Բանն միացեալ էր ընդ մարմնոյն ի վերայ խաչին:

Նորին` ընդդէմ Սամոստացոյն.
Որք երկու բնութիւնս ի Քրիստոս իմանան յետ միանալոյն, ծառայ ընդ տեառն կամին դասել եւ զԵրրորդութիւնն` չորրորդութիւն առնել: Վասն որոյ մի բնութիւն պարտ է իմանալ եւ ասել Աստուծոյ Բանին մարմնացելոյ. եւ թէ ոք այլ եւ այլ ասէ ոմն եւ ոմն, նզովեալ եղիցի:

Նորին.
Գիտեմք զՔրիստոս ծնեալ ի զաւակէ Դաւթի. զնա ասացին Աստուած զնա` մարդ. զնա` Որդի Աստուծոյ, զնա` Որդի մարդոյ. զնոյն` յերկնէ, զնոյն` յերկրէ. զնա` չարչարելի, զնա` անչարչարելի: Ո'չ ոմն եւ ոմն, ո'չ երկուս դէմս, ո'չ երկուս բնութիւնս:

Նորին առ Դելփիոս եպիսկոպոս.
Զգործս Հաւր ի ձեռն մարմնոյն գործէր, քանզի ձեռամբ յարոյց զջերմոտն եւ ձայնիւ` զմեռեալն: Վասնզի լոյս աստուածութեանն փայլեալ զփոփոխելի մարմնովն եւ անդէն հրաշաբուսեալ յարգանդին, մանուկ պարզեալ եւ մաքրեալ եւ ձգեալ ի ծայրս Աստուածութեանն, եւ ընդ նմին եղեւ անբովանդակելի:

Նորին.
Խոստովանիմ զնա Աստուած եւ Որդի Աստուծոյ ըստ Հոգոյ եւ Որդի մարդոյ ըստ մարմնոյ. մի բնութիւն եւ մի դէմ Բանին Աստուծոյ որ մարմնացաւ:

Նորին` առ Կորնթացոց եպիսկոպոս.
Բանն որ ի մարմինն էր, ի վեր քան զբնութիւն մարմնոյ մահկանացուի արար զմարմինն իւր անմահ եւ անապական, զի զգեցեալ եւ միացուցեալ իւր զմարմինն Բանին Աստուծոյ:

Նորին` ընդդէմ Արիոսի.
Բանն ունէր զմարմնոյն տկարութիւն որպէս զիւր, վասն զի նորա էր մարմինն եւ նովաւ լինէր աստուածագործութիւնն. զի թէ Աստուծոյ Բանին գործքն ոչ էր ի ձեռն մարմնոյն լեալ, ոչ էր աստուածացեալ մարդն:

Նորին.
Քանզի եւ թուքն գոյր աստուածային, թէպէտ մարդկաւրէն վարէր ի բժշկութիւնն, եւ ոտքն մարդկային աստուածաբար ճեմէր ի վերայ ծովուն, քանզի Բանն միացեալ էր ի մարմնի անշփոթ եւ անբաժանելի:

Նորին ի Յայտնութեան ճառէն.
Աստուածային կամքն միայն էր ի Փրկչին մարմինն յետ միանալոյն, եւ մարդկային կամք եւ խորհուրդք անհետ լեալ էր յաստուածային մարմնոյն եւ մարդանալ Բանին:

Նորին` ի բանն Պետրոսի.
Քրիստոսի չարչարելն մարմնով` ոչ իւրական բնութեան Բանին, այլ մարմնոյն բնութեան չարչարանքն ծանիցի. բայց թէ այլում էր մարմինն այլում ասելի էր եւ զչարչարանսն: Ապա թէ «Բանն մարմին եղեւե եւ Բանին էր մարմինն, հարկ է Բանին ասել զչարչարանսն, քանզի վասն անքակ միութեանն Բանն ինքեան համարէր զիւրոյ մարմնոյն չարչարանս ըստ այնմ «զի՞ հարկանես զիսե եւ «ետու զթիկունս իմ ի հարուածսե:

Նորին.
Սնոտիք են որ աստուածութեան նորա ասեն զչարչարանս, զի Աստուած ի ձեռն մամնոյն ո'չ չարչարեցաւ, այլ ի ձեռն Աստուծոյ ի մարմնում եղեն չարչարանքն: Իսկ վասն անքակ միանալոյն Բանն ինքեան համարի զիւրոյ մարմնոյն չարչարանս. արդ հրաժարէ ի չարչարանացն որպէս մարդ, եւ էութեամբ Աստուած գոլով անմահ, յաւժարութեամբ ընկալաւ զչարչարանս:

Նորին.
Յորժամ թոյլ տայր Բանն մարմնոյն նա կրէր զիւրն, եւ ոչ որպէս մեք ակամայ. եւ ուսուցանէ զքեզ քաղցն որ յետ քառասուն աւուրն, յորժամ թոյլ ետ: