Քերթուածներ

ՄԵՐՁ Ի ՄԱՀ ԳՐՈՒԱԾ

Կարծեցի մոռանալ, ո՛չ գիտացի չափել ըստոյգ
Զանդունդ խորայատակ սրտիս, որ լին էր երազօք.
Ո՜հ, յիշատա՛կք, ոյք հանգոյն ահեղամռունչ մրըրկրոտ ալեաց.
Խուժեն անդուլ յիմ վերայ. ի վեր, ի վեր տանիմ ըզցաւս
Եւ համարիմ թեթեւանալ, խոր եւս ի վիհ թաւալի նա։
Ընդ վայր բուռն ահուր տրոփմանց առնեմ սրտիս եռանդնազայր,
Ընդ վայր ի հող եւ ի վէմ անկանի գլուխըս մայրամած,
Ոչ դադարին խոյանք սրտիս, ո՛չ հովանայ հուր ճակատուս։
Այս ընդ անձին գուպարած՝ գրգռէ ըզցաւ, որ զիս լափէ.
Ա՜հ, զի՞նչ առնել է ինձ, ո՜ Տէր. յոյս իմ եւ ջահ իմոց կենաց
Ի մի եւեթ փայլէր նայեաց եւ այն յինէն ծածկեցաւ արդ.
Թուխ աչկունք նորա ըզծիր կենացս յոսկի ներկանէին.
Ըզնա ի գանձըս երկնից ընտրեցի ես զամենագեղն։
[1] Էր նա շունչ իմ շըրթներոյս, հոգի էր նա ոգւոյ իմոյ,
Նա իմ խորհուրդն էր անճառ յաւերժակայ եւ բարձրագահ։
Չըգոյր ուստէք ինձ երկիւղ, զօդ այնքանի՛ չքնաղ ՚ւ անոյշ.
[2] Մահուան դիմաց իսկ ընծայէր ո՜հ չըգիտեմ ո՛րպիսի գեղ.
Եւ թըւէր ինձ մահ կին մի խորհրդաւոր, քօղածածուկ
Որ գալոց էր յաւուր միում ժըմիտս ածեալ շըրթանց իւրոց
Շիջուցանել ըզսէր իմ յետ զգերանըշոյլ տալոյն ըզփայլ,
Կամ զիւր փըչէր շունչ ցըրտիկ, ՚ւ անկանէին այլագունեալ
Երկու յիրար կից վարդենիք ըզքաղցրագոյնն արձակեալ բոյր։
Աղու ցընո՛րք իմ սըրտիս, ա՜հ յո՞ գնացէք անհետացայք.
Արդ ելիք, եթող նա զիս, հուր արտասուք են իմ բաժին։
Պատեցայ ի ծալըս սեաւ, դառնահամբոյր թըշուառութեան.
Զի՞նչ առնել է ինձ, ո՜ Տէր, եւ ո՞ երբէք հաւատայր
Զի հրեշտակն, որ յիւր ձայնիկ փոքր ինչ յառաջ գըթածաբար
Զիս յափանց գերեզմանին անդրէն ի կեանս վերակոչեաց,
Նոյն ինքըն արդ անգութ ձեռամբ զիս անդանօր գահավիժէ։
Այսպէս անձն իմ ընկճեցաւ ընդ բեռամբ մի եւեթ մըտածման,
Ծիրանեփայլ ոլորտ կենացս ահա ի գոյն հարաւ դալկան.
Շա՛տ իսկ տեսի, շա՛տ իսկ կրեցի. յո՛յս, ե՛րթ, փախի՛ր, չկամիմ ըզքեզ.
Մի՛ զհանգիստն իմ խըռովէք, ո՜վ ձայնք սիրոյ եւ բերկրանաց.
Ողջա՛մբ մնացէք, ոսկեա՛կ անուրջք, լուսատեսիկ երեւոյթք,
Որ այնքան բոյր եւ այնքան զարդս ածիք աւուրց իմ գեղաշուք։
Սիրո՛ւն մոլորութիւնք, մեղըր անոյշ եւ մահածու.
Արբեցութիւն, որոյ զրկումն աղիտաբեր է սրտի,
Դուք ոչ եւս էք, ա՜հ, ոչ եւս էք, փախեան երազք քերթողականք.
Ողջա՛մբ գնացէք. սըփռեալ յուղւոջս ըզբիւր պատրանս եւ յոյս զամէն,
Դիմեմ յուշիկ ի գերեզման, այն հանգստոց զիս ոչ խաբէ.
Առ սիրելօքըս վաղամեռ, անդ ի տեղի ինձ առանձնակ
Հանգեայց եւ ես գոհ ՚ւ անտրտում. գէթ անդանօր չեմ անոքիկ։

Այո՛, վայրն է առանձին եւ անվեհեր իջանեմ անդ,
Եւ երբ հողմըն մեռելոց գայցէ զաճիւնն իմ խըլըրտել,
Ըսպիտակն իմ ճակատ ձըմեռնական մրըրկաց ի մռունչ,
Ի բաց զպատանսն արասցէ, եւ բազմելով շիրմիս վերայ՝
«Ե՛կ, - գոչեցից առ նա, - ե՛կ, չեմ նոյն յորմէ խորշէիր դու.
Տե՛ս, զիա՛րդ գեղեցկացոյց զիս մահ, արար զիս տարփելի.
Միթէ դարձեալ ատիցե՞ս զիս եւ անդրագոյն քան ըզշիրիմ…
Ո՜վ բանդագուշանք, նա ոչ լըսէ, ոչինչ յիշէ։
Ի հանգիստն իմ հողոյ մըտից անդրէն ընկողմանեալ.
Եւ ի խոխոջ վըտակին ի յուշ ածից զխաղաղութիւն
Իմ հեղաշարժ օրօրոցիս, եւ զարեգակըն մանկութեանս,
Որ ի դաշտիկն իմ ցոլայր, զանոյշ իմ խաղս եւ զարշաւանս,
Ընդ հովանեաւ ծառաստանին, որ զիւր տերեւս թափէր յիմ գլուխ,
Եւ ուր սոխակըն թագուցեալ՝ երգէր առ իս զիւր երգ գորով.
Ո՜հ, մերթ հոգիս ըզմայլեալ, գայցէ վայրացն այն այցելու.
Գտցէ ըզմարդ, գտցէ ըզպուրակ եւ զերգեցիկըն թըռչնիկ,
Եւ զքեզ, քաղցրի՜կ բարեկամ, որ զիս միայնդ յիշես եւ լաս։