0642 |
ԴԸԴՈՒՄ |
(Citrouille). |
որ
է
յ.
ղարըն,
եւ
պ.
քուտու,
եւ
հռ.
կաւլաւկիսեայ
ասեն.
եւ
ինքն
Բ
ցեղ
լինի.
քաղցր
եւ
լեղի.
լաւն
այն
է
որ
խաղցր
եւ
թաժայ
լինի.
հով
եւ
գէճ
է
Գ
տարաճան.
օգտէ
գլխուն
ցաւուն
եւ
ըղեղան,
տաք
ուռէցին,
եւ
տաք
սարսամին,
եւ
մալխուլիային,
եւ
հին
գլխու
ցաւուն՝
որ
ի
տաքութենէ
լինի.
եւ
զակռան
սպիտակ
եւ
պայծառ
առնէ.
եւ
հազին
եւ
կրծոց
ցաւին
աւգտէ.
եւ
ջուրն
զսաֆրան
կտրէ.
եւ
աւգտէ
արաղանին
եւ
լերդին
տաքութեան,
եւ
զծարաւն
կտրէ,
եւ
զփորն
կու
լուծէ:
Եւ
լեղի
դդումն
զփայծաղն
հալէ.
եւ
մոխիրն
աւգտէ
ջղին
խոցերուն.
եւ
ջուրն
աւգտէ
ամենայն
տաք
ջերմուն,
եւ
այրեցող
ջերմերուն.
եւ
ի
առնելուն
չաքն
կէս
դրամ
է.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
խարտալն:
Ասէ
Պատէուն
տէրն
թէ
դդմին
տիպա
կասեն.
եւ
թէ
խարտալով
ուտեն
յիրմէն՝
սուր
խլտ
ընձայէ.
եւ
թէ
եղլի
ուտեն՝
աղի
պալղամ
ընձայէ.
եւ
հով
բնութեան
չէ
պատեհ
որ
ուտեն.
խուլինջ
առնէ.
եւ
թէ
հով
բնութիւն
մարդու
տաս՝
հոռոմ
ձիթով
տապկէ
եւ
տուր
տաք
դեղերով,
ըստ
կարեցն.
եւ
ի
վերայ
անպակ
գինի
խմէ,
եւ
տաք
ճուարիչնի,
եւ
ապքամայ
ուտէ,
աւգտէ.
եւ
իր
ձէթն
նման
է
մանուշկի
ձիթին
եւ
նինուֆրի
ձիթին.
եւ
աւգտէ
այնոր
որ
ի
քուն
չի
լինար,
եւ
տաք
գլխու
ցաւութեան.
եւ
թէ
ի
գլուխն
աւծեն
եւ
կամ
ի
յականջն
կաթեցնեն՝
աւգտէ
ըղեղան
ուռէցին.
եւ
թէ
դըդումն
ի
խմոր
առնուք
եւ
ի
կրակն
դնէք
եւ
եփէք,
եւ
զջուրն
առնուք,
եւ
շաքրով
խառնէք,
եւ
թարանճուպինով
եւ
խամիր
պանաւշայով
տրորես
եւ
տաս
որ
խմէ,
աւգտէ
ամենայն
սաֆրայի
ցաւերուն
եւ
ջերմերուն:
Ասցած
է
թէ
դդումն
ի
խմորն
առնուս
եւ
զան
ջուրն
ի
յաչքն
քաշես՝
աւգտէ
աչաց
դեղնութեան
որ
ի
յարաղանէ
լինայ.
եւ
թէ
զչոր
դդումն
այրես,
եւ
քացխով
տրորես
եւ
աւծես
պարասին,
աւգտէ.
եւ
թէ
զան
այրած
դդումն
ի
վերայ
այն
տեղուն
ցանես
որ
արուն
երթայ,
կտրէ.
եւ
թէ
զկուտն
կտուեն,
եւ
զձէթն
հանեն,
աւգտէ
տաք
ակնջին
ցաւուն
եւ
աղէցն:
Եւ
յորժամ
դդումն
ի
վերջքն
հասնի՝
զտակն
բաց,
եւ
ծակ
արա
զմէջն,
եւ
երկթի
աղտ
լից
ի
լի,
եւ
Խ
օր
ի
շուքն
դիր,
եւ
յետեւ
կոտրէ
զդդումն,
եւ
այն
որ
մէջն
լցիր՝
հան,
եւ
քամէ,
յիրմէն
սեւ
ջուր
կելնէ,
եւ
ի
շիշ
արկ
եւ
պահէ.
թէ
ուզենաս
որ
ի
բան
տանիս՝
հինայով
շաղէ
եւ
աւծէ
զմազն,
ներկէ,
սեւ
առնէ
խիստ.
եւ
թէ
զդալար
դդմին
քերուքսն
տիմէտ
առնես
սուր
աչացաւութեան,
զտաքութիւնն
տանի.
եւ
լաւն
այն
է
որ
գարու
ալուրով
լինի
շաղած.
եւ
տաք
գլխացաւութեան
այլ
աւգտէ,
եւ
հումրային
այլ
աւգտէ.
եւ
չոր
դդմին
կեղեւն
աւգտէ
ծածուկ
մարմնին
խոցնալուն
եւ
կրակին
այրածին,
յորժամ
աւծես
պախրու
եղով.
եւ
իր
կտն
ձէթն
աւգտէ
տաք
հազերուն,
եւ
զծարաւն
կտրէ: |
0647 |
ԴԻՆԻ
ՄԱԽՏՈՒՄ |
(Terre
sigillռe). |
որ
է
տինի
մախտումն,
որ
է
հ.
բառով
մատնէհար
կաւն,
եւ
պ.
կիլի
մախթում,
որ
ֆռ.
դէռա
սիճիլլադա:
Ասէ
Գս
յիր
գիրքն
ի
Թ
համարն,
թէ
այս
կաւիս
Լիմնոսու
կաւ
կասեն.
եւ
Լիմնոս
անուն
կղզի
մի
կայ,
ի
հաւն
լինի.
եւ
այս
կաւիս՝
Սարակինոս
ազգն
մուղրայի
Լիմնիա
ասէ.
եւ
այս
կաւիս
անունն
իր
կղզուն
անունովն
կու
յիշուի.
եւ
ի
յայն
կղզին
կին
մի
կայր
որ
այն
կաւին
իշխանութիւն
կայնէր,
եւ
այն
մատնէհարն
որ
զան
կաւն
կու
մատնէհարէին,
որ
Արտանիսին
(Artռmis)
կերպն
էր,
այն
կնկանն
ի
ձեռքն
էր:
Եւ
կերթար
այն
կինն
հառաւք
եւ
փառօք
եւ
պատուով
զան
հողն
ի
յիր
տեղացն
կառնուր
եւ
ի
քաղաքն
կու
բերէր.
եւ
ի
այն
տեղն
շատ
մատաղ
եւ
զենումն
կառնէր,
եւ
զայս
հողս
ջրով
տրորէր
եւ
կու
խառնէր
զերդ
շողախ
նաւսր.
եւ
այն
որ
քար
է
եւ
աւազ՝
յատակն
կու
իջնուր,
եւ
այն
ջուրն
որ
ի
վերայ
գար,
կու
առնուն
եւ
զերդ
տղտղուկ
եւ
եղլի
է.
եւ
այն
որ
անպէտ
է՝
զերդ
աւազ
եւ
զերդ
քար
է,
չեն
առնուլ.
եւ
զան
ջուրն
կու
թողուն,
որ
կու
յիստկէ.
եւ
կու
չորցնեն,
որպէս
մոմ
կակղանայ.
կտոր
կտոր
կու
կտրեն
եւ
ղուռս
կայնեն,
որ
է
բլթնի,
եւ
ի
վերայ
զԱրտամիսին
(Artռmis)
զպատկերն
կու
մատնէհարեն,
եւ
ի
շուքն
կու
չորցնեն:
Եւ
ոմանք
այս
կաւիս
մուղրայի
Լիմնի
ասեն.
եւ
գունն
նման
է
մուղրային
գունին,
որ
է
սուսրն
հ.
բառով,
եւ
թ.
աշու
ասէ.
բայց
մուղրային
եւ
մատնեհար
կաւին
մէջն
բաժանումն
այս
է՝
որ
մուղրան
զմարդուն
ձեռքն
կու
ներկէ,
եւ
այս
մատնէհար
կաւս՝
չի
ներկել:
Եւ
ի
այն
բլուրն
որ
Լիմնս
անուամբն
կանուանեն,
որ
այն
կաւն
անկից
կելնէ,
այն
բլուրին
գունն
կարմիր
է
եւ
քար
չկայ,
եւ
ծառ
եւ
խոտ
չկայ
բնաւ:
Եւ
այս
հողս
Գ
ազգ
է.
եւ
յառաջի
ցեղն՝
մատնէհար
կաւն
է.
Բդ
ցաղն՝
մուղրան
է,
եւ
այն՝
այն
կաւն
է
որ
հուսերն
զչուանն
այնով
կու
ներկեն,
եւ
տախտակ
եւ
փայտ
կու
ներկեն
եւ
տաշեն
եւ
ըղորդեն.
եւ
Գդ
ցեղն՝
այն
է
որ
կազուրնին
կտաւ
եւ
հաջաղ
կու
լուանան
այնով
եւ
քթան:
Եւ
յորժամ
զԴսին
զգիրքն
առի
եւ
կարդացի
եւ
տեսայ
որ
այս
մատնէհար
կաւս՝
քաւշի
արուն
կու
խառնեն
եւ
ապա
շաղուեն:
Եւ
այս
կինն
որ
զԱրտամիսին
զմատնէհարն
ունէր
եւ
ի
նորա
իշխանութիւնն
էր
այս
կաւս,
եւ
կառնուր
այս
կաւէս,
եւ
քաւշի
արունով
շաղուած
կասէին.
եւ
մատնէհար
կառնէր,
եւ
զանունն
մատնէհար
կաւ
կասէին:
Եւ
ես՝
Գս,
ուզեցի
որ
ե՛ս
այլ
զայսոր
զխառնուիլն
յիմանամ,
թէ
այս
հողէս
եւ
այս
արունէս
ո՞րչափ
կու
խառնեն,
եւ
ի՞նչպես
կու
խառնուի.
հապայ
զայս
գործ
ի
սրտէս
չէր
ելնել.
եւ
կուզէի
որ
երթայի
տեսնուի
զան
կղզին,
եւ
զայս
հողին
զգործն.
գնացի
անցայ
ի
այն
կղզին՝
որ
Կիպրոս
կասեն.
այնոր
համար
որ
ինձի
հնազանդ
մարդիք
կային
այն
կղզին.
զնոքա
տեսնուլն
պատեհ
էր.
եւ
զԼիմնոսու
կղզին
տեսնուլն
չի
ուլացայ.
եւ,
կարճաբանենք
զխաւսքն,
ո
յԱնտիոքու
գնացի
ի
Մակեդոնիա
հասայ,
եւ
անկից
զայս
քաղաքնիս
զամէնն
անցայ,
եւ
հասայ
ի
քաղաքն
որ
Ֆալլինիս
ասեն.
եւ
կեցայ
ի
հոն,
եւ
հասայ
յեզր
ծովուն.
եւ
ի
այն
քաղաքէն
մինչեւ
ի
ծովեզերն
ՃԻ
միլ
է
ի
մէջտեղին
հեռութիւնն.
եւ
ասկից
ի
նաւն
մտայ
եւ
գնացի
ԲՃ
միլ,
եւ
հասայ
ի
այն
տեղն
որ
Ֆասուս
ասեն.
եւ
այն
տեղացն
գնացի
ԷՃ
միլ,
հասայ
ի
այն
կղզին
որ
Լիմնաւս
կասեն.
եւ
ի
այս
կղզուն
միչեւ
Իսկանդարա
ԷՃ
միլ
է.
եւ
զայս
կղզեստանս
որ
կու
յիշեմ՝
ձրի
չէ.
զայս
միլերս
որ
կու
յիշեմ՝
ձրի
չէ.
բայց
զայսոնք
պատմելուն
պատճառն
այս
է.
ո՛վ
որ
ուզենայ
որ
զայս
կղզիս
տեսնու՝
այս
կերպովս
տեսնու,
որ
ես
տեսայ.
եւ
ի
յիմ
խաւսացն
գիտենայ,
թէ
այս
կղզիս
ո՛րտեղ
է
որ
Լիմնաւս
կասեն:
Եւ
ի
յարեւելից
կողմն՝
Ղստաս
կասեն
քաղաք
մի
կայ,
եւ
ի
յարեւմտից
կողմն՝
ութունիա
կասեն
քաղաք
մի
կայ:
Յորժամ
որ
ես
այն
կղզին
գնացի,
այն
կինն
որ
Արտամիսին
պատկերին
իշխանաւորն
էր,
ի
այն
բլուրն
եկաւ,
եւ
ի
այն
բլուրն
համբրով
սիսեռ
եւ
գարի
ցրքեց,
եւ
զիրենց
աւրինաց
ծէսն
որ
ինչպէս
էր՝
արաւ,
եւ
զայս
մատէնահարած
կաւն
շինեց.
եւ
այս
կաւս
յամենայն
տեղի
յայտնի
է
եւ
պատուական.
եւ
զայս
հողն
շինեց
եւ
կաւ
արին,
եւ
տարան
ի
քաղաքն:
Եւ
յորժամ
ես
զայս
տեսայ,
եւ
ուզեվցի
որ
գիտնամ,
որ
ի
յառաջի
ժամանակն
այս
կաւուս
քաւշի
արուն
կու
խառնեն
եղել,
հարցայ
նա,
զիս
ծաղր
արին.
եւ
իրենք
այլ
ի
Ա
ազգէ
մի
լսել
էին,
եւ
նոքա
այլ
զայլոցէ
զլսածն
կու
պատմէին
անգիտութեամբ:
Եւ
յետոյ
այն
քաղաքին
մարդկանց
գիրք
մի
առի
նա,
ի
յառաջի
ժամանակն
մարդ
մի
կայր,
որ
զայս
գիրքս
զուգել
էր,
եւ
զայս
մատնէհար
կաւուն
զգործաւորութիւնն
գրել
էր.
եւ
զզաւրութիւնն
եւ
զշահն
եւ
զենն
պատմել
էր:
Եւ
ես՝
Գս,
ուզեցի
որ
փորձեմ
եւ
գիտենամ
զստուգն.
եւ
չուլացայ,
առի
ի
յայս
կաւէս
ԻՌ
բլիթ
շինեցի,
եւ
այն
մարդն
որ
զայս
գիրքս
մեզի
երետ՝
այն
տեղաց
պատուական
մարդկանցն
էր,
եւ
զայս
կաւս
շատ
ի
գործ
էր
արկանել.
նոր
խոցերու
եւ
հին
խոցերու
եւ
աւձահարի
եւ
ամենայն
գազանահարի
այս
կաւովս
դեղ
կու
առներ:
Եւ
այն
մարդն
որ
վախէ
ի
մահացու
դեղոց,
յառաջն
այս
կաւէս
խմէին
եւ
անվախ
կու
լինային.
եւ
թէ
մարդ
որ
մահացու
դեղ
խմէ՝
եւ
յետեւ
ասկից
խմցնեն,
բնութիւնն
զան
մահացու
դեղն
կու
խափանէր,
ործկալով
ի
վեր
կու
բերէ:
Եւ
այն
մարդն
որ
զայս
գիրքս
ինձի
երետ՝
փորձել
էր
ամենայն
ցաւոց,
եւ
մարդ
զինչ
որ
խմէ՝
եկ
այս
դեղս
ի
ստամոքսն
լինի,
խափանէ,
եւ
ործկալով
ի
վեր
բերէ.
եւ
ասեր
էր,
թէ
դեղս
հապըլղարով
շինուի.
զաւրութիւնն՝
մատնէհար
կաւին
է.
եւ
ասեր
են
թէ
ի
նա
մարդն
որ
զարեհ
խմէ
եւ
յետեւ
մատնէհար
կաւ
խմէ՝
ի
Ա
ժամուն
յետեւ
ործկալով
ի
վեր
բերէ,
յայն
պահն
խալսի
եւ
զեն
չի
հասնի,
եւ
զմահացու
դեղն
փսխելով
ի
դուրս
հանէ.
եւ
թէ
այս
դեղս
որ
հապըլղարով
շինուի՝
մատնէհար
կաւն
այսոր
ուժ
տայ.
եւ
թէ
այլ
դեղով
շինուի
որ
մատնէհար
կաւ
չի
խառնի,
զայս
զաւրութիւնն
այնէ:
Եւ
այն
մարդն
որ
զայս
գիրքս
ինձի
երետ
նա
գրել
էր
թէ
այլ
դեղերն
ի
մատնէհար
կաւէն
մասն
է.
որ
կատղած
շունն
խածնէ
եւ
խմցնեն
գինով՝
խալսի.
եւ
թէ
շունն
զմարդն
խածնէ
եւ
խոց
այնէ,
բարկ
քացխով
աւծեն,
աւգտէ.
եւ
ամենայն
գազանահարի
աւծեն,
աւգտէ.
եւ
ի
վերայ
սկուրտիոնի
տերեւ
եւ
կամ
ղանտարիոնի
տերեւ
դնեն,
աւգտէ.
եւ
ֆարասիոնի
տերեւ
դնեն՝
աւգտէ.
եւ
ամենայն
հին
եւ
հոտած
եւ
բորբսած
խոցերուն
զհոտն
տանի
եւ
ողջացնէ.
եւ
շատ
աւգտութիւն
առնէ.
եւ
ի
յայս
տեղս
պիտի
որ
ասոր
ստածումն
եւ
պէտն
ցաւուն
որպէսութեամբն
լինի.
եւ
կու
պիտի
որ
զայս
կաւս
բարկ
քացխով
տրորեն
եւ
աւծեն,
աւգտէ.
եւ
այս
չորացնող
է
զերդ
զուգծու
ղուռսերն,
որ
շինեն
ճառահնին.
եւ
չորացնէ
զխոցն՝
երբ
ցանեն.
եւ
լինի
որ
քաղցր
լինի
պաքմազով,
եւ
լինի
որ
լեղի՝
գինով.
եւ
լինի
որ
սպիտակ
գինով,
եւ
լինի
որ
կարմին
գինով,
եւ
լինի
որ
քացխով
տրորեն,
եւ
զատենն
զցաւուն
տեսնուն,
եւ
ի
վերայ
այնոր
ստածումն
այնեն,
աւգտէ,
Աստուծով:
Եւ
լինի
որ
ջրով
տրորեն
եւ
աւծեն՝
աւգտէ:
Եւ
լինի
ժամ
որ
սքնճպինով
տրորեն
եւ
տան,
աւգտէ.
եւ
լինի
որ
մեղրաջրով
տրորեն
եւ
տան,
աւգտէ:
Եւ
զայս
կաւս
որ
Լիմնաւսու
կու
բերեն
եւ
իր
գործ
արկանելն
զերդ
ղուրսերուն
գործ
արկանելն
է,
եւ
ամէն
ցաւու
զպիտեւանն
գտնուն,
եւ
տրորեն
եւ
տան.
եւ
հինուն՝
որ
խոցերուն
տրորեն
եւ
քսեն,
ամէն
Աի
իր
պիտեւան
իրաւքն,
որ
ի
ողջանալն
դժար
չլինի:
Եւ
ասէ
Դս
Ե
մուղալաթն,
թէ
այս
հողս
ի
Ա
ծակ
մի
դուրս
կու
ելանէ՝
որ
այն
ծակն
ի
գետինն
ի
ներս
կերթայ,
եւ
այն
հողն
քաւշի
արունով
կու
շաղեն,
եւ
այն
ծակն
որ
մաղարայ
է՝
ի
հօն
կեցողնին
զան
կու
շաղեն
եւ
կու
մատնէհարեն.
եւ
այն
մատնէհարն
քաւշի
կերպ
է
նկարած.
եւ
այսոր
զաւրութիւնն
զմահացու
դեղերն
խափանէ:
Եւ
թէ
յառաջ
քան
զմահացու
դեղն՝
զայս
կաւս
խմեն,
զայն
մահացու
դեղն
ործկալով
ի
դուրս
հանէ.
եւ
ամենայն
գազանահարի
աւգտակար
է
եւ
փարատէ:
Ասէ
Սինէայ
Որդին,
թէ
ինքս
ի
սրտին
դեղերուն
է.
եւ
այս
կաւիս
բնութիւնն
մուհթատիլ
է
որպէս
մարդու
բնութիւն.
եւ
սրտին
ուրախութիւն
եւ
խնդում
տայ,
եւ
աւգտէ
ամենայն
մահացու
դեղոց.
եւ
այս
պատճառին
այս
կաւս
զթրիաքնուն
աստիճանն
ունի.
եւ
թէ
մարդ՝
կա՛մ
ի
դեղէն
յառաջ,
կա՛մ
յետեւ,
այս
կաւէս
խմէ
նա՝
ործկալով
զդեղն
ի
դուրս
բերէ
եւ
մուտ
չայնէ.
եւ
այլ
աւգտութիւնն
այս
դեղիս
այն
է՝
որ
զհոգին
կու
պայծառացնէ,
եւ
կու
լուսաւորէ,
եւ
կու
ամրացնէ,
եւ
զսգայութիւնն
կու
յաւելցնէ:
Մասրուճուան
ասէ,
թէ
տրորեն
զայս
կաւս՝
քացխով
եւ
վարդի
ձիթով,
եւ
հով
ջրով
աւծեն
ի
տաք
ուռէցներուն
վերայ,
շատ
աւգտութիւն
առնէ.
եւ
թէ
որ
զաւդուածէ
արուն
երթայ,
կտրէ:
Մասեհն
ասէ
թէ
զինքն
տրորեն
եւ
կամ
թրջեն,
ի
վապային
օրերն
խմեն,
խիստ
աւգնական
լինի:
Ասցած
է
թէ
լաւն
այն
է
որ
հոտն
սամթի
հոտ
նմանի,
եւ
ի
մարդուն
լեզուն
կպչի.
եւ
թէ
տրորեն
եւ
աւծեն
այն
խոցին՝
որ
արունն
չի
դադրիր,
կտրէ.
եւ
թէ
ցանեն
նա,
արգիլէ:
Ասէ
Փաւլաւսն,
թէ
այսով
տուսանտարիայն
որ
ի
յաղիքն
լինայ՝
հուկնայ
այնես,
աւգտէ.
բայց
պիտի
որ
յառաջ
զաղիքն
լուանան
մեղրաջրով
կամ
աղի
ջրով,
շատ
աւգտէ.
եւ
յետեւ
այս
կաւովս
հուկնա
առնեն,
շատ
աւգտութիւն
առնէ:
Ասէ
Պատէհին,
թէ
ինքն
կարմիր
գունով
կաւ
մըն
է.
պսպղուն,
կոկ,
եւ
փայլուն.
եւ
ինքն
ի
կղզու
մի
կու
գայ՝
որ
ի
հոն
բուս
չկայ,
եւ
խոտ
չի
բուսնիլ,
եւ
ծառ
չկայ.
ւ
յայն
տեղն
գերեզման
մի
կայ՝
որ
այն
կաւն
է.
եւ
այս
կաւիս՝
մուղրայի
Եամանի
կասեն,
եւ
տինի
քայինի
կասեն.
եւ
ի
այն
տեղն
կին
մի
կայր
կախարդ,
նա
էր
գտել.
եւ
Արտամիս
կասեն
մատնէհար
մի
կայ,
եւ
այն
մատնէհարն
ի
այն
կնկանն
ի
ձեռքն
է:
Ասէ
Դս,
թէ
այս
կաւս՝
կաւ
մի
էր,
որ
զինքն
քաւշի
արընով
կու
շաղվէին,
եւ
զան
մատնէհարն
ի
վերայ
կու
կոխէին,
որ
Արտամիսին
կերպն
էր.
եւ
այս
կաւիս՝
խաթամ
ըլ
մլուք
կասեն,
որ
թարգմանի՝
թագաւորի
մատնէհար,
այնոր
համար
որ
Արտամիսին
կերպն
ի
հաւն
էր
նկարած.
եւ
ի
վերայ
այսոր
շատ
խաւսք
էին
ասեր.
բայց
Գս
ասէ
թէ
լաւն
այն
է
որ
յիրմէն
սամթի
հոտ
գայ,
եւ
զարունն
աղէկ
կու
կապէ,
եւ
յորժամ
ի
բերանդ
ձգես՝
ի
լեզուդ
կպչի.
եւ
ասեր
է
Գրոցս
շինողն
թէ
յառաջ՝
ի
մարդուն
պռկներն
կպչի.
եւ
ինքն
խիստ
կոկ
եւ
սահուկ
լինի,
եւ
փայլուն:
Եւ
ասեր
են
թէ
այս
տեղս
որ
այս
կաւս
կելնէ,
Հելինացոց
երկիրն
այս
կղզիս
եւ
ի
յայս
ժամանակս՝
կղզի
է
եղել,
եւ
ծովն
ծածկեր
է
զինք,
եւ
այն
բլուրն
կղզի
է
մնացել
հիմայ:
Սինէայ
Որդին
ասէ
թէ
ինքն
մուհթատիլ
է.
ի
հովութիւն
եւ
ի
տաքութիւն՝
որպէս
մարդու
բնութիւն
է,
բայց
չորութիւնն
յաւելի
է
քան
չգիճութիւնն.
եւ
յինքն
խասիաթնի
կայ,
որ
զսիրտն
ուժովցնէ
եւ
ուրախացնէ.
եւ
ինքս
ստուգ
թրիաք
է
ամենայն
մահացու
դեղոց:
Ասեր
է
Գրոցս
շինողն
թէ
Ա
տարեկան
տղան
մաւտս
Բ
մխթալ
տէկ
պարտէկ
կերաւ,
եւ
ժմէն
յետեւ
քիչ
մի
այս
կաւէս
կերաւ,
եւ
սկսաւ
ի
ործկալ
եւ
ի
փսխել,
հենց
որ
զինչ
որ
կերաւ.
եւ
այլուի
քիչ
մի
մաւրն
կաթովն
այլուի
խմցուցին,
եւ
այլուի
փսխաց,
եւ
Ա
հեղ
լուծումն
արաւ,
եւ
ի
այն
մահացու
դեղէն
խալսեցաւ:
Եւ
աւգտէ
այն
խոցերուն
որ
յիրմէն
արուն
երծայ.
եւ
զարունն
կապէ.
եւ
թէ
իրմով
հուկնայ
այնես՝
աւգտէ
այն
տուսանտարիային
որ
յաղիքն
լինի.
եւ
իր
առնելուն
չաքն
Ա
դրամ
է,
կամ
Բ
դրամ.
եւ
կատղած
շան
խածածին
եւ
աւձահարին՝
գինով
տան
եւ
քացխով
աւծեն,
շատ
աւգտէ
եւ
փարատէ.
եւ
որ
զարարեհ
ուտէ
եւ
վայրի
լապըստակ,
եւ
թէ
այս
կաւէս
ուտէ
նա,
յայն
պահն
փսխէ
եւ
խալսի.
եւ
հապըլղարն
այլ
զայս
գործն
կառնէ
զմահացու
դեղն
խափանելու:
Մասեհն
ասէ
թէ
աւգտէ
այն
մարդուն
որ
վապայ
հանէ,
փարատէ
զվապան:
Սահակն
ասէ
թէ
թոքին
զեն
առնէ.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
վարդէջուրն.
եւ
իր
փոխանն
ի
արուն
կապելն
հոռմցի
կաւն
է,
եւ
կամ
հայկաւն
է,
որ
քաւշի
արընով
լինի
շաղուած.
եւ
այլ
ասած
է
թէ
իր
փոխանն
միան
է.
եւ
թրիաքութիւնն
իր
փոխան
չկայ:
Եւ
Անպիտան
ծառան
քիչ
մի
յիշեցնեմ
վասն
մատնէհար
կաւուն.
ի
թուականութեանն
Հայոց
ՋԻԹ
ամին,
ի
թագաւորութեանն
սուլթան
Մուհամատ
խանին,
որ
կայսր
էր
նստել
ի
Կոստանդինուպօլիս.
եւ
զրուց
եղաւ
վասն
մատնէհար
կաւին,
որ
գտնուին
զինքն.
եւ
ղրկեցին
ի
Սարակինոսաց
ազգէն
Ա
բժիշկ
մարդ
մի
ի
այն
կղզին՝
որ
Լիմնաւս
անուանի,
որ
երթար
գտնուր
զան
տեղն
ուր
մատնէհար
կաւն
է.
եւ
գնաց,
ո՛չ
գտաւ
ի
այն
կաւէն,
եւ
այլ
գտաւ
ի
ան
մէկալ
ազգ
կաւէն՝
որ
գունն
կու
ելանէր.
եւ
էբեր
թագաւորին.
եւ
տեսան
բժշկնին.
եւ
ոչ
ընդունեցան.
եւ
այլուի
հրամայեց
թագաւորն
մեր
Գ
մարդու,
որ
երթան
գտնուն
զմատնէհար
կաւն.
եւ
այն
Գ
մարդուն
Ա՝
բժիշկ
է
Պարսից
աշխարհէն,
եւ
Ա՝
բժիշկ
էր
Հոռոմ,
եւ
Ա
այլ՝
ի
այն
տեղաց
մարդկանցն
էր,
որ
ունէր
զարուեստն
նկարակերպութեան.
եւ
գնացին
ելան
ի
այն
կղզին.
եւ
գտան
ի
հաւն՝
ծեր
մարդիք.
եւ
հարցան.
եւ
գտան
գրեանք
վասն
պատմութեան
մատնէհար
կաւին.
եւ
զտեղն
կու
ելանէր՝
գտան,
եւ
փորեցին,
եւ
հանին
ի
այն
կաւէն,
որ
էր
մատնէհար
կաւն.
եւ
բերին
թագաւորին
մերոյ,
եւ
առին
պարգեւ
ի
թագաւորէն.
եւ
այն
տեղն
որ
այն
կաւն
կու
լինէր՝
դուռ
դրին,
եւ
պահապանք
դրին,
եւ
չեն
ի
ձրի
տար
ի
այն
կաւէն
մարդու.
եւ
ի
այս
կաւէս
թագաւորն
մեր
շինել
երետ
շատ
փարչեր,
որ
ջուր
կու
խմեն.
եւ
զայլն՝
ի
ղազնան
եդիր,
եւ
պահեց.
հիմայ
մերձ
է
մեզ,
եւ
հեշտութեամբ
կու
գտնունք
զկաւն.
եւ
ի
վերայ
այսոր
տարի
մի
անցաւ,
եւ
թագաւորն
մեր
մեռաւ,
եւ
ի
Կոստանդինու
պաւլիս
շատ
վնաս
եւ
թաղթան
եղեւ,
եւ
յետոյ
խաղաղութիւն.
եւ
Քրիստոսի
փառք
յաւիտեանս.
ամէն: |