Անգիտաց Անպէտ

0848

ԹԱՆՊՈՒԼ

(Bռtel).

ինքն տերեւ մըն է անուշահոտ, զերդ թուրնջին տերեւն. տաք է Ա տարաճան, եւ չր է Բ տարաճան. եւ զբերնին համն անուշ առնէ, եւ զակռանին ամրացնէ, եւ զպռկներն կամրացնէ, եւ զսոխին եւ զսխտորին եւ զգինուն հոտն առնի, եւ զսիրտն խնդացնէ եւ ուժովցնէ, եւ զստամոքին բերանն ամրացնէ եւ ուրախ առնէ, եւ զստամոքն տաքցնէ, եւ զմարսողութեան ուժն ամրացնէ, եւ հով լերդին աւգտէ, եւ զգոզն յորդորէ, եւ արուն թքնելուն այլ աւգտէ. եւ իր առնելուն չաքն կէս դրամ է. եւ զիր վնասն տանի ֆուֆէլն. եւ իր փոխանն ղարանֆուլն է. եւ շատ ոք ի բժշկապետացն ասեր են թէ սատէճի հնտին այս տերեւն է, եւ իր փոխանն է: Իպն ասէ, թէ ինքն տափակ տերեւնի է, ի ծառէն կու թափէ. եւ համն ղարանֆուլի համ կու նմանի, եւ յերկանութիւնն թիզ մըն է: (Չինու աչինու կու գայ. ի յայն տեղն կու բուսնի. իւրեանց կերակուրն այս է: )

0849

ԹԱՍՄԱՍՏ

(Oseille,

յ. Թասէմմումթ). որ է հումազն, պարպարի լեզուաւ. եւ ութրուճ կամեն. յիշած է իւր համարն ի վերայ ոյին:

0850

ԹԱՔՈՒԹ

(Euphorbe).

որ է ֆարֆիոնն, որ է աբարբիոնն. յիշած է ի վերայ այբին եւ կամ ի վերայ ֆէին իր համարն:

0851

ԹԱՂԱՆԴԱՍԹ

(PyrՌthre).

որ է պարպարի լեզուաւ ակրկարհան. եւ յիշած է ի վերայ այբին իւր համարն:

0852

ԹԱԼԻՍՂԻՍԻՐ

(Moutarde blanche).

որ է հարֆն, որ սպիտակ մաննեխն. եւ յիշած է իր համարն ի վերայ հոին:

0853

ԹԱԹՐԱՅ

(Carvi).

որ է զերայի ըռումին, որ պ. քարաւիայ կասէ. յիշած է ի վերայ քէին:

0854

ԹԱԹՐԻ

(Sumac).

որ է վայրի սումախն, որ է հ. բառով աղտորն. եւ յիշած է ի վերայ սէին իւր համարն:

0855

ԹԱԽ

(Datte sՌche).

որ է քասպն. յիշած է իւր համարն ի վերայ քէին:

0856

ԹԱՏՐՈՒՃ

(Faisan).

որ է սուկլունն (սիւլիւն), որ է հ. վայրի հաւուկն. եւ ինքն լաւ եւ գովելի մսեր ունէ. եւ զմարդուն եւ զմիտքն եւ զգայութիւնն յաւելցնէ. եւ թէ զիր լեղին ի քիթն կաթեցնես՝ աւգտէ մալխուլային. եւ թէ զմիսն այլ եփես՝ զայս աւգտութիւնս առնէ. բայց Գ աւր տաք տաք ուտել պիտի, որ հապայ առնէ: Եչին վերայ՝ եաղուպ. յիշած է:

0857

ԹԱՐՊԱՍԻ

(Gomme ammoniaque).

որ է յօխախն. յիշած է իւր համարն ի վերայ այբին:

0858

ԹԱՐՄԱՅԵԱՆ

(Eupatoire de Diosc. ).

որ է ավղատարիոնն, որ է ղաֆէթն. յիշած է իւր համարն:

0859

ԹԱՐԱՆՃԱՆ

(Mռlisse).

որ է թուրինճխոտն, որ է պատրանճուէ. եւ յիշած է իւր համարն ի վերայ պէին:

0860

ԹԱՐՂԱՍ

(Truffe,

յ. Թէրֆաս). որ է քամահն. յիշած է ի վերայ քէին:

0861

ԹԱՐՊԱՅՄԱՆ

(Eupatoire de Diosc. ).

որ է անիծած ծաղիկն (Agrimonia Eupatoria L. ), որ է ղաֆէթն. յիշած է, Աստուծով:

0862

ԹԱՇՄԻԶԱՃ

(Psyllium ?)

որ է պ. չասմիզաճն, եւ չաշմակ այլ կասեն. եւ բնութիւնն տաք եւ չոր է. աւգտէ աչից լուսուն. եւ կապող է. եւ թէ ցանես ծածուկ մարմնուն խոցերուն (չորացնէ):

0863

ԹԱՆԱՔ

(Encre).

մտատ. յիշած է:

0864

ԹԱՆՈՒՔԱՐ

(Borax).

լաւն այն է որ սպիտակ լինի. տաք եւ չոր է Գ տարճան. միս բուսցնէ. եւ աւգտէ ակռային ցաւուն. եւ կերուած ակռին այլ աւգտէ. եւ արուն գնալուն այլ. եւ նոր խոցերուն այլ լաւ է. եւ իր փոխանն պորան (Chrysocolle) է Սալամաստին: Իպն ասէ, թէ այն աղն է որ ոսկերչերն ի գործ կարկանեն. եւ աւգտէ ակռային ցաւերուն: Ասէ Պտին, է թանուքարն ի Բ ցեղ է. Ա՝ մատանի է, եւ Ա՝ սուգծու է. եւ բնութիւնն տաք եւ նուրբ է. եւ այն որ սուգծու է՝ իր արուեստն քանի մի ցեղ է. եւ զԱ ցեղն ասեր եմ ի ղալիային աղն, ի պորա, եւ ի նաթրուն. եւ լաւն այն է որ պախրի եւ կամ գոմշի կաթով այնեն, այնչափ որ զինքն ծածկէ, եւ եռցնեն որ պնդի եւ ամրանայ, եւ արեւն կախես որ չորնայ: Եւ այն որ մատանի է՝ աղբրին յակէն ի դուրս կելանէ. եւ ան այլ Բ ցեղ է. Ա ցեղն՝ ի շանճար կու նմանի, եւ Ա ցեղն՝ ի ձու կու նմանի. եւ այն որ չի կտրուիլ՝ այնոր եիխաք կասեն. եւ այն որ կու կտըրուի՝ այնոր պարֆաք կասեն. եւ կու պիտի որ եղով աւծեն եւ ան տեղն պահեն որ քամի չի մտնու. եւ չի տան այն որ եիխաք ասեն, որ անպիտեւանն է: (Պորայ էրմանի կասեն. չէ ըստոյգ. ճշմարիտն այն է որ հնտի պօրան է թէնուքէրն. եւ թէ ծեծեն եւ թաժա թզով՝ իբրեւ տմէտ՝ արծուոց տլէ այնես, զուռէցն իջեցնէ եւ կակղացնէ. ազնիւ է: )

0865

ԹԱԹՈՒԹ

(Euphorbe,

յ. Թաքութ). որ է որձ ուպհուլն (Sabine mՉle). լաւն այն է որ հին չի լինի. տաք եւ չոր է Բ տարաճան. կապող է, եւ թէ զիր ծառն ծխես՝ աւգտէ աչից խոցերուն, եւ զփոսն լնու, եւ զարտեւանունքն բուսցնէ. եւ իր խէժն աւգտէ հով հազերուն եւ լերդին. եւ կապող է գոզին. եւ աւգտէ ֆաթխին, ուտելով եւ աւծելով. եւ թէ ծխեն՝ զտղան ի փորուն ձգէ. եւ աւգտէ ուռէցներուն. եւ թէ աւծեն՝ աւգտէ խոցերուն. եւ զնոր խոցին զչարութիւնն խափանէ. եւ տուր իր խէժէն Ա մխթալ. բայց իրիկամացն զեն է. եւ զիր չարութիւնն տան քաղցր նուշն. եւ իր փոխանն՝ իր չքաւքն կիպարին է:

0866

(ԹԱՒՅ

(Outarde).

որ է հուպարայ. յիշած է ի վերայ հոյին: )

0867

(ԹՕԽՄԱՔԷՆ

(Pourpier).

որ է փրփրեմն: )

0868

ԹԱԹՈՒԼԱ

(Datura Metal).

ճավզ մաթիլ. յիշած է:

0869

ԹԱԹՄԻՄ

(Sumac).

որ է սումախն, որ է աղտորն, որ է թաթրին. յիշած է ի վերայ սէին:

0870

ԹԱՌԱՆՃՈՒՊԻՆ

(Manne).

որ է թարանկուպինն (քուդրէթ հելվասի). եւ ինքն զերդ եղեմն՝ յերկնից իջնու ի ծառերուն վերայ. լաւն այն է որ նոր լինի եւ թաժա. եւ բնութիւնն մուհթատիլ է, եւ կակղացնող, եւ ճլէ տուող. զխռչակն եւ զկուրծքն կակղացնէ, եւ հազին աւգտէ, եւ զսաֆրան լուծէ հեշտութեամբ, եւ զծարաւն կտրէ. եւ սաֆրային սրութենովն՝ զմերձաւորութիւնն յաւելցնէ. եւ աւգտէ ամենայն սաֆրայի ջերմերուն. եւ իր տալուն չաքն Ժ դրամ է եւ զինքն թմրհնտու ջրով տուր. եւ իր փոխանն՝ իր կիսուն չքաւքն խիարշամպարն է: Ասէ Պտին, թէ լաւն այն է որ սպիտակ լինի. եւ իր փոխանն՝ իր չքաւքն շէրխիշտն է:

0871

ԹԱՆԱՍՈՒՊ

(Rռsine de Tռrռbinthe).

որ է յելքնպատն. եւ յիշած է իր համարն ի վերայ յիին. (որ հայրէն յԵրուսաղէմայ ձութ ասեն: )

0872

ԹԱՂՏԱՏ

(Coriandre).

որ է քուզպարան, որ է գինձն, որ է քիշնիճն. յիշած է ամէն Ա իր համարն իր գրին վերայ:

0873

ԹԱՖԻՍԻԵԱՅ

(Thapsia garganica).

որ է սաֆիսիա, որ է տրասն. մաղրիպու բառով է. յիշած է իւր համարն իւր գրին վերայ:

0874

ԹԵՂԻ

(Orme).

(հալպուպ (Mercuriale) այլ կասեն. ) որ է սպիտակ տուղտն (Guimauve). եւ թ. սուլտան օթի ասէ, եւ յ. խաթմի ապեազ:

0875

ԹԸԹՐԿՃԻ ՀՈՒՆՏ

(Graines d'Oseille).

որ է այս հ. բառով, եւ յ. պազրի հումազ ասէ, եւ պ. թուխմի թուրշայ ասէ. յիշած է:

0876

ԹԵՓ

(Son).

նահլայ. յիշած է:

0877

ԹԻՊՆԻ ՄԱՔՔԻ

(Schoenanthe).

որ է իթխիրն, որ է հ. վաղմեռուկն. եւ յիշած է իր համարն ի վերայ ինիին:

0878

ԹԻՊՐ

(Or).

որ է ոսկին, եւ հ. խուրսաֆ ասէ, եւ յ. զապահ ասեն:

0879

ԹԻՊՆ

(Paille).

որ է յերդն (սաման). լաւն այն է որ ի վրան չի պառկին. զմարդն ֆաիճ առնէ, եւ ջղերուն զեն. եւ թէ ցորենին յերդն այրեն, եւ զմոխիրն՝ կէս իր չքաւք աղով խառնեն, եւ քացխով շաղեն, եւ դնեն այն շտերուն վերայ որ ի սրունքն լինի՝ աւգտէ. եւ թէ զցորենին յերդն եփեն, եւ մտած ոտաց եւ կայծակդիպին վերայ դնես՝ աւգտէ. եւ թէ գարուն յերդին վերայ պառկին՝ աւգտէ տաք բնութիւն մարդոյ. եւ թէ զբակլային յերդն այրես, եւ որոյ անձն բոր լինալուն սեւցել լինի, քսելով քսելով լուանաս, յիստկէ, եւ զսեւութիւնն տանի. եւ թէ բակլային յերդովն զմազն ներկեն՝ խիստ սեւ լինի սպիտակ մազն. եւ թէ թզին ծառն՝ յորժամ թուզն երեւնայ, զբակլային յերդն կախեն ի ծառն ի վար՝ իսկի չի թափի ծթուզն եւ չի վաթի:

0880

ԹԻՆ ԸՌԱՏՊ

(Figue fraՏche).

որ է դալար թուզն. լաւն այն է որ վազիրի ասեն, եւ սպիտակ լինի, եւ կեղեւն. եւ յետեւ՝ կարմիրն է. եւ այլ ետեւ՝ սեւն է. եւ բնութիւնն տաք է Ա տարաճան, եւ գէճ է Բ տարաճան. եւ այն որ խակ է՝ հովութեան մաւտիկ է. ինքն ճլէ տուող է. եւ թէ կոծիծնուն աւծես՝ աւգտէ. եւ պիսակին այլ աւգտէ. եւ այն թուզն որ սպիտակ եւ հասուն լինայ՝ զանձն աղէկ կերակրէ, եւ լաւ է քան զամենայն միրգ. շուտ հալի ի ստամոքն. եւ զանձն աղէկ գիրացնէ. եւ աւգտէ ըխտաւորին, եւ խռչկին, եւ կրծոց խոշրութեան. եւ ծարաւ որ ի պալղամէ լինի՝ խաղեցնէ. եւ իրիկամաց եւ բշտին աւգտէ. եւ ի գոզին ճանբուն զաւազն յիստկէ. եւ իր փայտին մոխիրն աւգտէ տուսանտարիային եւ լուծման, թէ հաւկնայ առնես եւ թէ յիր. կաթեն ԺԵ դրամ առնուս՝ աւգտէ ըռաթիլային եւ կարճին խաթածին. եւ թէ խակ ուտես՝ աւգտէ շան խածածին, որ կատղած լինի. բայց մեղրով կեր. եւ թէ զիր տերեւն՝ քուշնայի ալուրով եւ գինով՝ ըռասուին խայթածին վերայ աւծես, աւգտէ. եւ թուզ ուտողն անվախ է ի մահացու դեղոց. եւ թէ պախրուն միսն յուշ եփի, կտոր մի թզին ճղէն ի պտուկն ձգէ, շուտ եփի միսն եւ տրորի. եւ ծզին, եւ տերեւին, եւ ծառին, եւ ճղերուն, եւ կաթին բնութիւնն՝ ամէնքն տաքցնող են. եւ իր կաթն իուրբ եւ սուր է քան զճուղն. եւ ճղին տաքութիւնն նուրբ է քան զկաթն. եւ իր կաթն՝ որոյ արունն եւ զկաթն կապէ. եւ թէ կապած է՝ հալէ եւ քայլեցնէ. եւ ինքն որպէս խաղածին գործն է. եւ թէ զիֆի մէջ դնես եւ յակռան բռնես՝ զճիճիկեր ակռան հանէ եւ յիմտկէ. եւ թէ յաչքն քաշեն մեղրով՝ չթողու որ ի աչքն ջուր իջնու. եւ ի թուզն քամի կայ. ստամոքին զեն է. եւ զիր չարութիւնն տանի սքնճուպինն, որ սատայ լինի: Իպն ասեր է թէ պախրու մսին պտուկն կտոր ի թզի փայտ ձգես նա, զմիսն շուտ եփէ եւ հալէ. եւ թէ զծառին կաթն եւ զտերեւն ծեծես եւ դնես ի վերայ կոծիծնուն, աւգտէ. եւ թէ նատրունով ծեծես եւ ուտես՝ լուծումն կառնէ աղէկ եւ կակուղ:

0881

ԹԻՆ ԵԱՊԻՍ

(Figue sՌche).

որ է չոր թուզն. լաւն այն է որ ըռամլ լինի. տաք է յառաջի տարաճին վերջքն, եւ մուհթատիլ է ի չորութիւն եւ ի գիճութիւն. նուրբ է. եւ եփող եւ հալող է. եւ թէ սպեղանի առնես՝ աւգտէ փայծղան կալուածոցն, եւ լերդին, եւ իրիկամացն, եւ բշտին. եւ թէ ով զինքն ուտէ՝ այն աւրն մահացու դեղ յինքն մուտ չայնէ. եւ թէ ջրով եփեն, եւ այն ջրովն խաղաչ առնեն՝ աւգտէ խանազիրին որ ի պալղամէ լինի, եւ եփէ. եւ թէ շատ ուտեն՝ յանձն պեղծ արուն ընձայէ. եւ թէ մարդ զինքն ի ժիր ուտէ՝ ոջիլն ի յանձն շատնայ. եւ հով բնութեան աղէկ է, եւ կռնակին ցաւուն. զգոզն, եւ զփորն, եւ զկուրծքն, եւ զթոքն լուծէ ի պեղծ խառնուածոց. լաւ ուտելն այն է, որ մարդ զինքն ընկզի եւ նշի միջով ուտէ. եւ թէ ֆութանաճով եւ ծաթրինով եւ հաշայով ուտես՝ զբուշտն եւ զիրիկամն յիստկէ. եւ թէ Ա լիտ յիրմէն գինով եւ քացխով եռցնես, եւ աւր եւ գիշեր մի կենայ, եւ յետեւ ի վերայ փայծղանն սպեղանի առնես՝ շատ աւգտէ. փորձիւ է: Դս ասէ, թէ իր փոխանն հապի սանաւպարն է:

0882

ԹՄՐ

(Datte).

որ է խուրմայ, որ է ամրաւն. ցեղ ու ցեղ կու լինի. եւ լաւն այն որ գէր եւ քաղցր լինի. տաք է յառաջի տարաճին վերջքն, եւ չոր է Բ տարաճին յառաջն. եւ ճլէ այնող է. ամրաւին հատն որ այրեն՝ զմազն ամու առնէ, եւ չթողու որ վաթի. եւ աւգտէ քանչլին, աւծելով. եւ զակռան ամրացնէ. եւ զաչից արտեւանունքն բուսցնէ. եւ զխոցն այլ աղէկցնէ. եւ թէ ծարուր այնեն եւ յաչքն քաշեն (զարտեւանունքն յերկարցնէ) եւ թէ հուլպայով եփես եւ տաս՝ աւգտէ ըռուպուին եւ զխնաֆասին. եւ թէ զամրաւն որ կաթն թրջես եւ ուտես՝ զսերմն յաւելցնէ. եւ աղէկ կերակուր լինի. եւ զարունն թանծրացնէ, եւ զքարն հալէ. եւ թէ եղով տրորես եւ աւծես՝ աւգտէ պինտ ուռէցին. եւ վարդի ձիթով այլ խառնես եւ աւծես ըղընկան խոցերուն՝ աւգտէ. բայց բշտին եւ իրիկամաց զեն առնէ. եւ զիր չարութիւնն տանի շիրձէթն եւ խաշխաշն. եւ իր փոխանն չամիչն է: Իպն ասէ, թէ զամրաւն ի թաժա կաթն թրջեն, եւ ի մէջն տարչինի խառնեն, եւ կամ կտոր մի ձգեն ի այն կաթն՝ եւ խմեն, զսերմն եւ զմերձաւորութիւնն յաւելցնէ. բայց լաւն այն է որ ի ցուրտ աւրեր այնեն. եւ թէ ամպրաւ ուտող մարդուն թէ ակռան վատուժնայ՝ թող աղտորին ջրովն զբերանն լուանայ, եւ վարդի ջրովն խաղաչ առնէ, որ բերընցաւութիւն եւ խննախ չի լինի. եւ թէ թաժա պանրով ուտեն՝ զբերանն լուանալ կու պիտի, որ բերընցաւութիւն չառնէ մարդուն: Ամպրաւն շատ ուտեն՝ զմիսն կաճեցնէ եւ շտեր կու հանէ:

0883

ԹՄՐ ՀՆՏԻ

(Tamarin).

ինքն ցեղ մըն է, եւ յայտնի է. լաւն այն է որ խիստ թթու լինի եւ նոր. հով է Բ տարաճան, եւ չոր է Գ տարաճան. զսաֆրան կտրէ. եւ թէ աւծեն քալաֆին, եւ տաք խաֆաղանին, եւ թալնալուն, եւ այրեցող ջերմերուն՝ աւգտէ. եւ զսաֆրան լուծէ, եւ զործկալն կու կտրէ, եւ զծարաւն այլ. եւ զխնաֆասն «զնաֆասնե եւ զտամսն այլ կու կտրէ. եւ զարեան սրութիւնն կու խաղուցնէ. եւ աւգտէ բորին եւ շտերուն. եւ իր առնելուն չաքն ԺԵ դրամ է. բայց կրծոց զեն է. եւ զիր չարութիւնն տանի խաշխշին շարապն. եւ իր փոխանն սալորն է, որ թթու լինի: Ասէ Պտին թէ հումր ասեն, եւ սապարան այլ կասեն. եւ նուրբ է քան զսալորն. այլ գիտացիր որ հազին եւ կրծոց զեն կառնէ. եւ զիր չարութիւնն տանի մանուշակն, եւ իր շարապն, եւ նշի ձէթն: (Որ է՝ հնտի խուրման: )

0884

ԹՄՍԱՀ

(Crocodile).

ինքն յայտնի է. ի յԵգիպտոս՝ Նիլ կասեն գետ մի կայ, այնոր ի մէջն կու լինի. եւ Հայերն կոկորդիլոս կասեն. եւ թէ զիր ճրագուն եղով խառնես՝ եւ պատրուգ առնես, եւ ի այն տեղն վառես որ շատ գորտեր կենայ նա, իսկի այն տեղն ձայն չի հանէ. եւ թէ զթմսահին զկաշին ի Ա գեղի մի բոլորն շուրջ ածեն, եւ տանին ի այն գեղին մէջն տուն մի կախ այնեն նա, ի այն գեղն իսկի կարկուտ չգայ. եւ թէ զայն տեղն որ թմսահն խածնէ՝ եւ զճրագուն քսեն, յայն պահն աղէկ լինի. եւ թէ զիր ճրագուն՝ ի Ա կռվրար ղաւչի մի ճակատն քսեն, ո՛ր ղօչ որ զինքն տեսնու՝ փախչի. եւ թէ զլեղին յաչքն քաշեն՝ զսպիտակն տանի. եւ թէ զլերդն ծխես խեւին յառջեւն՝ զխեւութիւնն տանի. եւ թէ զծիրտն յաչքն քաշես՝ զհին եւ զնոր սպիտակն տանի յաչիցն. եւ թէ ի կենդանութիւն զաչքն հանեն, եւ այն մարդուն որ գոդութեան սկիզբն լինի՝ վիզն կախեն, այլ չի յաւելնայ. եւ թէ յաջ դիհու ակռային կտոր մի մարդ ի վիզն կախէ՝ զմերձաւորութիւնն շատ առնէ. եւ թէ զաջիկ աչքն՝ աջիկ աչքն շլողն վերցնէ, եւ ձախիկն՝ ձախիկ աչքն շլողն, աւգտէ. եւ թէ զիր ճրագուն վարդի ձիթով խառնեն եւ աւծեն ի մէջքն՝ զմիջաց եւ զերիկամաց զցաւն խաղեցնէ. եւ զմերձաւորութիւնն յաւելցնէ. եւ թէ զարունն առնուն, եւ պալիլին եւ ամլաճին խառնես, եւ այն մարդն որ նեղութիւն ունի ի յանձն՝ աւծես, աւգտէ. եւ թէ աւաղ մարդիք զմիսն տապկեն եւ ուտեն՝ զանձն գիրացնէ. եւ թէ զճրագուն ի յականջն ըաթեցնես՝ զխլութիւնն տանի. եւ թէ ըռիպ ջերմ բռնողն ի յանձն աւծէ՝ այլ չի բռնէ ջերմն. եւ ասած է թէ ամենայն անասնոյ վարի կզակն կու շարժի, եւ թմսահին վերինն կու շարժի, վարինն չի շարժիլ եւ պ. նահանկ կասէ:

0885

ԹՈՒՐԱՊ ԸԼ ՍԱՅՏԱՅ

(erre de Sidon).

ինքն ի Դամասկոսու յերկրէն Ա մաղարայէ մի կու փորեն եւ կու հանեն հող մըն է, որ թէ զԱ մխթալ մանտր ծեծեն, եւ այն մարդուն որ ոսկորն կոտրել է՝ խմցնեն, յայն պահն բուսցնէ. եւ թէ ի տեղացն ելել լինի՝ ի տեղն բերէ, խիստ փորձած է:

0886

ԹՈՒՐԱՊ ԸԼ ՂԱՅԸ

(Gomme d'Artichaut).

որ է քանկարզատն. յիշած է իր համարն ի վերայ քէին:

0887

ԹՈՒՐԱՊ ԸԼ ՍԱՐՏԱՅ

(Terre de Charda,

յ. Թ. Շարդա). ինքն կղզու մի հողն է, որ այն կղզին ի Հոռմաց երկիրն է. եւ այս հողիս խասիաթն այն է, որ թէ զինքն քիչ մի ջրով տրորեն եւ ի քիթն կաթեցնեն այն մարդուն որ բերանն տզրուկ է մտել, յայն պահն հանէ. եւ ի այս հողիս հետ գարի այլ կու գայ. թէ զայն գարին ի ձիուն գլուխն կախեն, այն տզրուկն որ ի ձիուն խռչակն է կպել՝ յելնէ եւ ընկնի. եւ ի այն ձիուն խէչն գազան ի վայրենացն չի գան:

0888

ԹՈՒՐԱՊ ԸԼ ՀԱԼԻՔ

(Arsenic).

որ է շաք. յիշած է ի վերայ շային: (Պ. խաք ասէ: ))

0889

ԹՈՒՖԱՀ

(Pomme).

որ է խնծորն. քաղցր լինի, եւ մուզ լինի, եւ թթու. լաւն այն է որ քաղցր լինի եւ անուշահոտ. եւ թէ զխնծորն եփեն եւ ծեծեն, եւ դնեն ի վերայ աչիցն, զաչքն ուժովցնէ եւ զցաւն տանի. եւ զսիրտն ուժովցնէ եւ ուրախ առնէ. եւ թթուն աւգտէ տաք խաֆաղանին. եւ զստամոքն ուժովցնէ. եւ աւգտէ այն փորացաւուն որ տուսանտարիայ ասան. եւ զվերաբերութիւնն կտրէ. եւ զստամոքն ուժովցնէ. եւ ի ստամոքն ո՛ր խլտ որ իջնու՝ խնծորն զիր չարութիւնն տանի. եւ թթուն աւգտէ տաք մահացու դեղերու եւ կարճահարի. եւ իր տերեւին քամուքսն աւգտէ տաք ուռէցին որ նոր լինի. եւ իր շարապին խմելուն չաքն Ա նուկի է. եւ թթուն ջղերուն զեն կառնէ. եւ զիր չարութիւնն տանի մեղրն. եւ իր փոխանն սերկեւիլն է: Իպն ասէ, թէ զգարնան խնծորն ուտեն՝ զսաֆրան աւելցնէ եւ մոռացկոտութիւն բերէ. եւ թէ զթթու խնծորն ուտեն՝ զմարդն յուլ կառնէ. եւ զքաղցր խնծորն հոտվրալն՝ լաւ է քան զուտելն. եւ թէ զխնծորին տերեւն ծեծեն, եւ ի ջրէն առնուն ԺԲ դրամ՝ խմեն, շուտ խալսի մահացու դեղոց եւ կարճահարէ: Այլ ասած է վասն խնծորին, թէ լաւ ատենն քնծոր ուտելուն այն է՝ որ ի վերայ գինի խմէ. եւ ամենայն մահացու դեղոց թրիաքն է. եւ գազանահարացն. եւ այն խնծորն որ խակ լինի՝ չէ պատէհ որ ուտուի. հանց գիտացիր որ յուֆունէ կառնէ եւ ջերմեր կու բերէ. եւ ամենայն խակ մրգերն այսպես է. եւ այն միրգն որ ի տունն հասնի՝ այն ալ չէ աղէկ. աղէկ չէ այն խլտն՝ որ յիրմէն ընձայի. եւ թէ մարդ զինքն հանապազ ուտէ՝ ջղացաւութիւն ընձայէ. այլ գիտացիր որ գարնան խնծորն եւ թթուն զեն է. ճուվարիշնին՝ զիր չարութիւնն տանի. եւ ի Խավասն գրած է, թէ հոտվրալն՝ զըղեղն ուժովցնէ. եւ զմարդն կիշտացնէ. եւ ուտելն՝ քամի ընձայէ յանձն, եւ զերակսն լնու, եւ ի սիլ դարձընէ. եւ զինքն հանապազ ուտելն չէ աղէկ. բայց երբ ուտեն՝ լաւն այն է որ ի վերայ գինի խմեն:

0890

ԹՈՒՖԱԽ

(Sonchus,

յ. Թիֆաֆ). որ է իշու մառուլն. հով է եւ չորացնող է. եւ թէ սպեղանի առնես եւ ի վերայ ստամոքին դնես եւ թէ ուռէցի վերայ դնես՝ աւգտէ. եւ թէ ի ջրէն խմես՝ զտաքութիւնն տանի եւ զկաթն յորդէ. եւ թէ շաֆ առնեն եւ վերցնե՝ զտաքութիւնն տանի. եւ թէ զինքն տակովն եւ տերեւովն ծեծեն եւ ի վերայ կարճահարին դնեն՝ աւգտէ:

0891

ԹՈՔ

(Poumon).

որ է ըռիայ յ. լեզուաւ. յիշած է ի վերայ ռային:

0892

ԹՈՒԹ ՀՈՒԼՎՆ

(Mօre douce).

որ է քաղցր թութն, որ յ. ֆարսատ կասէ, եւ պ. թութի սըպըտ կասէ, եւ հ. սպիտակ թութ ասեն. եւ ինքն դալար թզին պէս է յամենայն դիմաւք. եւ քամի ունի. եւ չէ աղէկ կերակուր. եւ ստամոքին զեն է. եւ պեղծ արուն ընձայի յիրմէն. եւ կաւիրէ զբնութիւնն այն արունն որ յիրմէն կու ընձայի եւ պեղծ է. եւ լաւն այն է որ մեծ եւ խոշոր լինի, եւ քաղցր. բնութիւնն տաք է առաջի տարաճան, եւ գէճ է Բ տարաճան. եւ ասած է թէ հով է յառաջի տարաճան. եւ շուտ մարսէ. բայց յուշ ելանէ ի յաղեցն. եւ զգոզն յորդորէ. եւ ստամոքին զեն է. եւ լաւն այն է որ քան զկերակուրն յառաջ ուտեն, եւ յետեւ այնոր՝ սքնճուպին խմեն. եւ իր տերեւն՝ սեւ թզին տերեւն կու նմանի, եւ սեւ թզին տերեւն՝ խաղողին տերեւին պէս է. եւ թէ զայդ տերեւն անձրեւին ջրովն եռցնես եւ զմազն այնով լուանաս՝ սեւ այնէ. եւ թէ ծեծեն աղէկ եւ ի հոռոմ ձէթն խառնեն եւ ի կրակին այրածին վերայ դնեն՝ շատ աւգտէ. եւ թէ զտերեւն եփեն եւ ակռային մազմատա առնեն՝ զցաւն խաղեցնէ. եւ թէ զիր կեղեւն եփես, եւ զտերեւն այլ եփես, եւ մազմատա առնես ակռային՝ աւգտէ, եւ զցաւն խաղեցնէ:

0893

ԹՈՒԹԻ ՀԱՄԻԶ

(Mօre acide).

որ է սեւ թութն, եւ այս թթիս՝ թութի շամի կասեն. եւ լաւն այն է որ խոշոր եւ հասուն լինի եւ սեւ լինի. եւ յորժամ չորացնես՝ զսումախին զտեղն կու բռնէ. բնութիւնն հով է եւ չոր է Բ տարաճան. եւ այլ ասած է թէ գէճ է. եւ ասած է թէ չարութիւնն յառաջի տարաճան. եւ ունի զկապողութեան ուժն. եւ աւգտէ փողին ուռէցին եւ բերնին ցաւուն. եւ իր տերեւն աւգտէ խնախին. եւ իր քամուքսն աւտէ պեղծ խոցերուն, եւ չորացնէ. եւ զփորն կապէ, եւ աւգտէ տուսանտարիային. եւ իր ծառին կեղեւն՝ շաւքարանին թրիաքն է. եւ թէ յիր տերեւին ջրէն ԺԵ դրամի չաք խմես՝ աւգտէ ըռաթիլային հարածին. այնոր՝ թ. պաւ կասեն. եւ թէ զինքն շատ ուտեն՝ մաղաս բերէ. եւ զիր չարութիւնն տանի փոքր տրֆիլն. եւ Սահակն ասէ թէ թոքին զեն կառնէ. եւ զիր չարութիւնն տանի նուռն, Աստուծով: (Եւ թէ զտակն եփեն եւ խմեն, մինչեւ ի կէս օր հաց չի ուտեն, զտափակ ճիճին ամանովն ի վայր ձգէ: )

0894

ԹՈՒԹԻ ՎԱՀՇԻ

(Ronce).

որ է յուլէխին թութն, որ պ. թութի շակիլ կասէ. եւ ինքն յիշած է յուլէխին համարն. եւ հ. մորմենու պտուղ կասեն. եւ ինքն զերդ սեւ թութ է. յիշած է իւր համարն:

0895

ԹՈՒԹԻԱՅ

(Tutie).

ինքն մատանի է. եւ սուգծու այլ կու լինի, եւ հնտի այլ, եւ քրմանի այլ կու լինի. հով է յառաջի տարաճան, եւ չոր է Բ տարաճան. եւ չորացնող է ինքն. եւ զաչքն առողջ կու պահէ, եւ զցաւն կու տանի, եւ չի թողուր որ խլտ իջնու տապաղանին. եւ զարցունքն կտրէ. եւ զկոծիծն տանի. եւ զաչից բորուն եւ ցաւուն աւգտէ, որ ի գիճութենէ լինի. եւ ամենայն խոցերու աւգտէ. եւ թէ քչիկ մըն ուտեն՝ աւգտէ լուծման, եւ զփորն կապէ. եւ չորացնող եւ անվնաս է. որոյ անդատակն հոտի, թէ ցանեն՝ աւգտէ. եւ այն խոցին աւգտէ՝ որ սարատան ասեն. եւ գէճ խոցերն կու չորացնէ. եւ կերուածին այլ աւգտէ. եւ ինքն աչից դեղերն ի բան կու մտէ. եւ իր առնելուն չաքն կէս դրամ է. եւ խուլինճ կառնէ. եւ զիր վնասն տանի եղլի շուրվանին. եւ իր փոխանն ձիթենուն ճուղն է, որ այրեն եւ զմոխիրն առնուն: Իպն ասէ, թէ մրտենուն այլ կու շինեն թութիայ. զիր տերեւն եւ զծաղիկն եւ զմիրգն ի դալար ատենն առնուն, եւ ի քարէ պտուկ մի դնեն, եւ զբերանն շոխով ծեփեն, եւ ի փուռն դնեն, եւ ծակեր այնես ի այն շողախն, եւ եփի ի փուռն. եւ յետեւ՝ հանեն, ի պտուկ մի այլ դնեն, եւ այլուի զերդ առաջինն այնեն, եւ յետոյ հանեն եւ լուանան, եւ ի բան տանին. եւ ի ձիթենոյ ծառէն այլ այսպէս կու առնուն. եւ ի բարձուենեկէն այլ այսպէս կառնուն. եւ զձիթենուն զկուտն կու հանեն: Եւ յիշենք զիր վլանալուն զկերպն. Ա՛ռ զծեծած թութիան որ մաղած լինի, եւ ջուր խառնէ, եւ ի տոպրակ մի լից, որ նոր եւ բարակ լինի. եւ թուլկեկ կապէ, եւ յապիկած աման դիր, եւ ի վերայ անձեւի ջուր լից ի վերեւէն, եւ խառնէ ի ջրին մէջն դէմն՝ որ թութիան ի տոպրակին մէջէն ի ջուրն ելնէ. եւ այն որ նուրբն է՝ ելանէ. եւ այն որ խոշորն է՝ ի տոպրակն մնայ. եւ զայն ջուրն ի յաման մըն այլ լից, եւ այլ ջուր լից ի վերայ, եւ զերդ յառաջին կերպն արա, եւ յետեւ՝ թող որ ջուրն յիստկէ, եւ թութիան յատակն նստի, եւ խոշորն եւ աւազնի՝ տոպրակին ի մէջն մնայ. եւ ի պնակնուն զջուրն վաթէ ի վերեւէն, որ թութիան յատակն մնայ. եւ չորցու եւ ի բան տար. աւգտէ, Աստուծով:

0896

ԹՈՒՆԱԴԵՂ

(Bռzoard).

որ է փազահրի հայվանին. յիշած է իր համարին վերայ փազահրի:

0897

ԹՈՒՎԱԼ

(Batitures,

րութիւնն տանի քիթրան եւ սամխն. եւ իր փոխանն ըռասուխտն է: Ասէ Պտին, թէ թուվալին լաւն այն է որ տաքցնեն, եւ ծեծեն, եւ ի վայր թափի. եւ լաւն այն որ Կիպրոսի եւ սեւ լինի, եւ ի կարմրութիւն քշտէ. եւ լաւն այն է, որ քան զծեծելն յառաջ՝ լուանան եւ հապա ի դեղերն խառնեն. բնութիւնն տաք եւ չոր է յԳ տարճան. եւ թէ յիրմէն կէս մխթալ լոսեն, եւ Ա մխթալյելքըլպուտմով լոսեն, եւ հապ առնեն, եւ ի կուլ տան, զպալղամն լուծէ. եւ թէ Ա մխթլ մեղրաջրով տաս՝ զռաջի գործն առնէ. եւ յետեւ այնոր՝ քիչ մի քացախ խմես, որ ի մէջն չմնայ, ելանէ, եւ յիստկէ, եւ աւգտէ:

0898

(ԹՈՒՐԻՆՃ

(Bigarade).

որ է նարինճն իւր ազգէն. երկուքին բնութիւնն այլ մի է. եւ լիմօնին փոխանն է: )

0899

ԹՈՒԶ

(Figue).

որ է թինն. յիշած է:

0900

ԹՈՒԼԱՃԻ ԽԱԹԱՅԻ.

մայասիլին զարիւնն կու կտրէ. Ա դրամ տաս մածնով, Գ անգամ:

0901

ԹՈՒՏԱՐԻ

(Erysimum).

(սարատանին դեղն խիստ, որ Հայն՝ ձագախոտ ասէ. ) ինքն Բ ազգ է Ա՝ սպիտակ, եւ Ա՝ կարմիր. Ա՝ յածուենիքն կու լինի, եւ Ա՝ ի լերունքն եւ ի դաշտերն կու բուսնի. եւ լաւն այն է որ դեղնբառ լինի. տաք եւ չոր է Բ տարաճան. բացող եւ ճլէ տուող է. եւ թէ ծեծեն եւ մեղրով յաչքն քաշեն՝ զխոցն ողջացնէ. եւ թէ գինով եռցնեն եւ խմեն՝ զմերձաւորութիւնն կաւելցնէ, եւ զփայծաղն կու հալէ, եւ զլերդին կալուածն կու բանայ, եւ զհայզն այլ բանայ. եւ սարատանին՝ որ դեռ չէ բացուել, մեղրով աւծես՝ հալէ. եւ պինտ ուռէցնուն, եւ նկրիսին. եւ զմարդն կու գիրացնէ. եւ իր տալուն չաքն կէս մխթալ է. եւ սավտայի բնութեան զեն առնէ. եւ գէճ իրվտանք տաս: Ասէ Պտին, թէ թուտարնաճ կասեն, եւ պազրըլլահավայ կասեն, եւ ղասիայ այլ ասեն, եւ ի Շիրազ՝ թուտարի ասեն, եւ Իսֆահան՝ ղազամայ ասեն, եւ ի Քրման՝ մատրախթ կասեն եւ վապահ, եւ ի Թապրէզ՝ վարինայ կասեն. բնութիւնն տաք եւ չոր է Բ տարաճն. եւ ասած է թէ գէճ է ի Ա տարաճան. եւ թուտարին Դ ցեղ է. դեղին, եւ սպիտակ, եւ կարմիր, եւ կու լինի որ բաց հալողի է. եւ լաւն դեղինն է. եւ աւգտէ այն ցաւուն՝ որ սարատան ասեն, որ դեռ քոց չէ եղել. եւ թէ մեղրով եւ ջրով աւծեն՝ ուռէցին աւգտէ. եւ որոյ ակնջթոռքն լինի ուռէցն՝ այնոր այլ աւգտէ. եւ նկրիսին պնտութեան եւ աչից խոցերուն աւգտէ եւ սրբէ. եւ թէ գինով եփես եւ խմես՝ զմերձաւորութիւնն յաւելցնէ. եւ թէ լուուխ առնես՝ աւգտէ թանծր խլտերուն որ ի կուրծքն լինայ եւ ի թոքն լինայ. եւ այսոր հ. ձագխոտ կասեն. եւ ի վերայ պատերուն եւ յածուենիքն կու բուսնի:

0902

ԹՈՒՂԹ

(Papier).

որ յարապն ղրտաս կասէ. յիշած է ի վերայ ղատին:

0903

ԹՈՒՊԱՅ ՄՈՒԼՈՒՆ

(Onopordon Acanthinum,

յ. Թ. մուլէվվէն ?). ինքն ի եէթողնուն ցեղերուն է, որ այնոր ղալղայ կասեն. եւ իր տերեւն նման է քապարին տերեւին. եւ բոլորկերպ. եւ ճղեր ունի. եւ յորժամ կտրես զճղերն՝ կաթ վազէ ի ճղերուն. ինքն խիստ այրող է:

0904

ԹՈՒՆ

(Thon).

որ է սրթ ձուկն. ինքն չոր եւ աղի է. եւ թէ զմիսն ուտես՝ աւգտէ աւձահարին. եւ պալղամի մարդոց աւգտէ. եւ թէ սպեղանի առնես եւ դնես այն տեղն որ կատղած շունն է խածել՝ աւգտէ. եւ պարքիստ կասեն:

0905

ԹՈՒՐՔ ԵՂԵՒԻՆ

(Artemisia Cina Berg).

որ է շէհն. յիշած է իր համարն ի վերայ շային:

0906

ԹՈՒՔ

(Crachat).

որ է պուզզախ. յիշած է:

0907

ԹՈՒՖԱՀ ԸԼ ՅԱՐԶ

(Camomille).

որ է պապունաճն. յիշած է իր համարն:

0908

ԹՈՒՖԱՀԻ ՊԱՐՐԻ.

որ է զարուրն. յիշած է իր համարն:

0909

ԹՈՒՖԱՀԻ ՃԻՆ

(Mandragore).

որ է եպրոհին պտուղն. յիշած է:

0910

ԹՈՒՖԱՀ ԷՐՄԱՆԻ

որ է մշմեշն. յիշած է:

0911

ԹՈՒՖԱՀ ՖԱՐՍԻ

(PՍche).

որ է խօխն. յիշած է:

0912

ԹՈՒՖԱՀ ԸԼ ՄԱՅ

(Citron, )

յ. թ. մահի). որ է ութրուճն. յիշած է:

0913

ԹՈՒՐԻՆՃԽՈՏ

(Mռlisse).

որ է պատրանճպուէն (օղուլ օթի):

0914

ԹՐՊՈՒՏ

(Turbith vռgռtal).

ինքն տակ է. սպիտակ եւ սեւ այլ կու լինի, եւ կարմիր այլ. եւ լաւն այն է որ սպիտակ լինի, եւ խէժ ունենայ, եւ մէօջն փուճ լինի. տաք եւ չոր է Գ տարաճան. եւ լուծումն կառնէ. եւ աւգտէ ըխտաւորին, եւ ջղերուն ցաւուն՝ որ ի պլղամէ լինի, եւ ֆէլճին. զխակ եւ զլազիճ պալղամն հանէ. եւ զճիճին հանէ. եւ աւգտէ խուլնճին. եւ զստամոքն յիստկէ. եւ զդեղին ջուրն հանէ. եւ թէ ծխես՝ աւգտէ սնկան, եւ ոսկրացաւութեան, եւ ճռան ցաւի՝ որ ի պլղամէ լինի. եւ նկրիսին այլ լաւ է. եւ իր տալուն չաքն Ա մխթալ է. բայց աղեց զեն է. եւ զիր չարութիւնն տանի նշի ձէթն. եւ իր փոխանն՝ ի Դ բաժնէն Ա՝ շահմի հանդալն է: Ասեր են թէ լաւ թրպութն այն է որ սպիտակ եւ կակուղ լինի, եւ ի ծայրն խէժ եւ մէջն փուճ լինի, եւ նոր. եւ փտած չի լինի, եւ խիստ հաստ չի լինի, եւ ոչ խիստ բարակ, եւ կեղեւն կարմրգուն լինի, եւ սեւգունչի լինի. եւ թէ Բ դրամն ի Բ դրամ քապլին խառնես եւ տաս՝ աւգտէ ըխտաւորին. եւ իր փոխանն թթին տակին կեղեւն է: Ասեր է Պտին, թէ այն թրպութն որ սեւ է՝ զահր է, որպէս խարպախն. եւ դեղինն այլ պեղծ է, եւ սեւ ղարիղոնի պէս է. եւ իր ստածումն որպէս խարպախ ուտողին ստածման պէս է. եւ իր փոխանն իր կիսուն չաք՝ խարիկոնն է, եւ կէս՝ սապռ, եւ կէս՝ հանդալն է. եւ այլ ասած է թէ իր փոխանն թրմուսն է:

0915

ԹՐՄՈՒՍ

(Lupin).

որ ի նապտի բակլայ ասեն. ցեղ մըն է. եւ լաւն այն է որ մեծ եւ պինտ լինի. տաք է Ա տարաճան, եւչոր է Բ տարաճան. ճլէ տուող է երեսին եւ մարմնուն. եւ զքալաֆն տանի. զերեսին զշտերն այլ տանի. եւ զկոծիծներն այլ տանի. եւ զխոզքն հալէ. եւ զճիճիքն սպաննէ. եւ թէ կեղեւեն եւ անաւթուց ուտեն՝ զաչից լուսն յաւելցնէ. եւ իր խասիաթովն աւգտէ լերդին եւ փայծղան կալուածնին. եւ զճիճիքն հանէ խմելով. եւ աւծելով ի վերայ պորտուն՝ զգոզն եւ զհայզն բանայ. խմելով կամ աւծելով՝ զկերակուրն ուտել տայ. զպիսակին եւ զխոցերուն տեղն սրբէ եւ յիստկէ. եւ բորին եւ քորին եւ թեփուկին աւգտէ. եւ աթաշիփարսի(ի)ն եւ կերուածին աւգտէ: Իպն ասէ, թէ ջրով եփեն եւ տան ոչխրին որ ուտէ, որ բոր լինի՝ աւգտէ. եւ թէ եփեն եւ զջուրն խմեն՝ աւգտէ անձին թուլութեան. եւ թէ ի ջուրն թրջեն, եւ այն ջրովն զպատն լուանան, այն ճանճն որ ի այն նստի՝ ջարդի. եւ թէ յամէն վաղուենէ Գ հատ թրմուս ուտեն՝ զաչից լուսն յաւելցնէ եւ պայծառ առնէ. եւ թէ զբոլորն աղան, եւ զկեղեւն հանեն եւ ի պղնձէ պտուկ դնեն, եւ ի վերայ թաժա կաթ լնուն, եւ այնչափ եռցնեն որ կաթն հատնի, եւ քիչ մի պախրու կարագ խառնեն եւ դնեն ի վերայ կշտին, զսաֆրան լուծէ. եւ թէ ի վերայ սրտին դնեն՝ զսավտան լուծէ. եւ թէ ի վերայ միջացն դնեն՝ զխամ պալղամն լուծէ. եւ այնչափ որ պատեհ է՝ լուծէ. եւ զեախուն յետ տանին, եւ զտեղն պաղ ջրով լուանան, լուծումն կապի, եւ զտեղն սրբեն: Եւ ասեր են բժշկապետքն, թէ այս՝ բժշկութեան ծածուկ խորհուրդն է. եւ փորձած է ծերոց եւ տղայոց. ո՛չ է պատեհ լուծման դեղ տալ. ու այսով լուծեն. անվնաս է. եւ թէ զինքն ծեծեն եւ մաղեն, եւ ի ձիթամանն լնուն, եւ տապկեն, եւ սպեղանի առնեն, եւ դնեն ի վերայ կոծիծնուն, աւգտէ, եւ զսունկն ձգէ:

0916

ԹՐԻԱՔԻ ԸՌՈՒՍՏԱՅԻԵԱՆ

(Teucrium Scordium).

որ շինակնոց թրիաքն է, որ է սխտորն. յիշած է ի վերայ սէին:

0917

ԹՐԻԱՔԻ ԹՈՒՐՔԻ

(Momie).

որ է մումիան. յիշած է ի վերայ մենին:

0918

ԹՐՄՆԹԻՆԱՅ

(լlռomՌle).

էվէլմալի, որ է ասալի Տաւուտն. յիշած է:

0919

ԹԻԱՔԻ ՖԱՐՍԻ

(Bռzoard).

որ է հաճար ըլ թէսն. յիշած է:

0920

ԹԻՂԱԼԱՅ.

կապուտ հազին խիստ աղէկ է:

0921

ԹՐԻԱՔԻ ՀԱՅԸԱՅ

(Gentiane).

որ է ջնդիանան. յիշած է:

0922

ԹՐԻՔ

(Bouse).