|
ՎԱՌՎՌՈՒԿ |
(Alyssum). |
որ
է
հայ
բառ.
եւ
իշաքեղ
այլ
կու
ասեն,
որ
է
այայլուսան.
յիշած
է
ի
վերայ
այբին
առաջն: |
|
ՎԱՀՇԻԶԱԿ |
(Armoise, |
յ.
պ.
Վախշիրակ).
որ
թուրքն
խորասանի
ասէ.
եւ
ինքն
խոտ
մըն
է
որ
ի
յաւշինդր
կու
նմանի.
եւ
եաւշան
այլ
կու
ասեն
թ.
թէ
Ա
մխթալ
խմեն՝
ի
փորուն
զբոլոր
եւ
զտափակ
ճիճին
կու
հանէ: |
|
ՎԱՐՍ |
(Chevelure). |
որ
է
բուրդն
(Laine).
տաք
է
եւ
չոր
է,
եւ
չորացնող
է.
եւ
լապստկին
բուրդն
աւգտէ
քթին
արունին.
եւ
թէ
տիմէտ
առնես՝
այլուայ
զան
գործն
առնէ.
եւ
թէ
լապստկին
բրդէն
բարձ
այնեն՝
աղէկ
քուն
բերէ.
եւ
թէ
զլապստկին
զբուրդն
մատուտկով
վերցնեն՝
պատեւղւոր
լինայ: |
|
ՎԱՏԱՀ |
(Venus
Dione). |
ինքն
ազգ
մի
սատաֆնուն
է.
եւ
կեղեւն
թանծր
կու
լինի
եւ
ոլորած
կու
լինի,
եւ
սեծ
եւ
երկան
կու
լինի.
եւ
թէ
այրեն
եւ
ի
յաչքն
քաշեն
զերդ
ծարուր՝
աւգտէ
այն
շտերուն
որ
ի
յաչքն
լինի.
եւ
զարունն
կու
կտրէ.
եւ
միսն
թանձր
է.
յուշ
կու
մարսէ.
եւ
թէ
մարսէ՝
աղէկ
կերակրէ.
զբնութիւնն
կու
կակղացնէ.
եւ
թէ
այրեն
եւ
աւծեն
հերքունին
եւ
պիսակին՝
աւգտէ.
եւ
թէ
ծեծեն
պինտ
եւ
ի
շարէն
մաղէն
եւ
ի
յաչքն
քաշեն՝
զսպիտակն
կու
տանի
եւ
զաչքն
սուր
առնէ.
եւ
թէ
զմիսն
ծեծեն
եւ
դնեն
այն
զաւդուածին
վերայ
որ
վատուժի՝
աւգտէ.
եւ
թէ
զմոխիրն
սպիտակ
գինով
խմեն՝
աւգտէ
աղեց
գաներուն:
Ասէ
Պտին
թէ
պ.
քաչաք
ասէ.
եւ
այն
որ
մեծն
է՝
սփիտ
մուհրայ
ասէ,
եւ
այն
որ
փոքրն
է՝
ի
Շիրազ
կուշի
մահի
ասեն.
եւ
ինքն
ի
հալիզոնին
ցեղերուն
է.
եւ
ճալվուն,
եւ
շանաճ
եւ
պալզունն
տափակ
է
եւ
փաթուտ
է.
եւ
ուժն
սատաֆին
պէս
է.
եւ
խասխաթն
շանաճին
պէս
է:
Ասէ
Գրոցս
շինողն
թէ
զվատահն
ի
յան
կղզուն
կու
բերեն
որ
Արտիճապ
կու
անուանեն.
եւ
ինքն
ի
Սարանտիպին
եւ
ի
Կաւլամու
մէջն
է,
եւ
ան
տեղացն
մարդիքն
փեղին
եղջուրովն
ի
ջրէն
ի
դուրս
կու
հանեն.
փեղն
ի
ջուրն
կու
մխուի,
եւ
վատահն
ինքն
կու
կպչի
եւ
կու
ելանէ.
եւ
ի
գետինն
կու
թաղեն
որ
կու
փտի
միսն,
եւ
կու
հանեն
ի
դուս.
եւ
այն
մեծ
վատահն
որ
այնոր
շանաճ
կու
ասեն՝
խիստ
իսպիտակ
է.
ասացել
է
Գրոցս
շինողն
թէ
վատահ
տեսայ
որ
մեծ
է,
եւ
մէջն
եւ
դուսն
սպիտակ
է
սատաֆի
պէս,
եւ
պայծառ
եւ
փայլուն
է.
եւ
զինքն
ի
Պանկալայու
կու
բերեն,
իմացի՛ր: |
|
ՎԱՃԻՏ |
(Convolvulus
arvensis). |
որ
է
լապլապն,
Եամանցոց
բառով.
յիշած
է: |
|
ՎԱՊԱՐ |
(Poil) |
որ
է
ֆարվան.
յիած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԱՊՐ
ԸԼ
ԱՐՆԱՊ |
(Poil
de
LiՌvre). |
որ
է
լապստկին
բուրդն.
եւ
թէ
յում
շէրիեանն
ճղքի
եւ
արուն
երթայ՝
զսապրն,
եւ
զխնկին
փոշին,
եւ
զհաւկթին
սպիտակուցն
խառնեն
եւ
դնեն,
աւգտէ: |
|
ՎԱՊՐ
ԸԼ
ԼԻԶԱՃ |
(Poil
de
Chameau). |
որ
է
ըղտուն
բուրդն.
եւ
թէ
այրեն
եւ
ի
քիթն
փչեն՝
զարունն
բռնէ
եւ
արգիլէ: |
|
ՎԱՏՀ |
(Oesype). |
որ
է
զուֆայի
ըռատպն.
յիշած
է: |
|
ՎԱՃ |
(Acorus
calamus). |
որ
է
ակիրն,
որ
է
բաղշտակն.
յիշած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ՀԻՄԱՐ |
(Buphthalme). |
որ
է
իշուն
վարդն.
եւ
ոմանք
ասեն
թէ
եզին
աչքն
է.
եւ
այլ
կու
ասեն
թէ
մէջն
կարմիր
եւ
դուսն
դեղին
է.
եւ
թէ
եղով
խառնեն
եւ
ի
գլուխն
աւծեն՝
զտաքութիւնն
եւ
զբոցն
կտրէ.
եւ
թէ
քամեն
եւ
զջուրն
ի
գլուխն
աւծեն՝
զցաւն
տանի
եւ
աւգտէ
խիստ,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱԼ |
(Lacerta
nilotica). |
ինքն
ի
կալարին
ցեղէն
է,
որ
թուրքն
քարթանքալայ
ասէ.
եւ
այս
քան
զայլ
պաղի
ցեղերն
մեծ
է,
եւ
ագին
երկան
է,
եւ
եղլի
եւ
գէր
կու
լինայ.
եւ
զմարդն
կու
գիրացնէ.
բահրակ
որ
կնկտիքն
ուտեն.
եւ
թէ
ճղքեն
եւ
դնեն
ի
վերայ
սլաքին՝
հանէ.
եւ
զփուշն
այլ
հանէ.
եւ
թէ
զծիրտն
այլ
ծեծեն
եւ
դեղդրով
աչքն
քաշեն՝
սպիտակն
տանի.
եւ
թէ
աւծեն
տայուսալապին՝
մազ
բուսուցանէ.
եւ
թէ
պիսակին
եւ
հերքունին
աւծեն՝
աւգտէ.
բայց
վայի
կալաին
ծիրտն
ուժով
է.
եւ
թէ
մորթին
եւ
արունն
հոռոմ
ձիթով
եփեն
որ
տրորի
եւ
սղկեն
եւ
աւծեն
քանչալին
գլխուն՝
աւգտէ.
եւ
թէ
իր
ճրագուն
անդամն
աճռեն՝
մեծնայ.
եւ
իր
փոխանն
սախանղուրն
է:
Ասէ
Պտին
թէ
ինքն
սամ
ուլ
ապրաշին
կերպն
կու
նմանի.
եւ
խիստ
տաք
է
ինքն,
իմացիր: |
|
ՎԱՀՇԻԶԱՆ |
(Armoise, |
յ.
Վախշիրակ).
որ
է
տրամնայ,
խորասանի
է.
բնութիւնն
տաք
է
եւ
չոր
է.
զտափակ
եւ
զերկան
ճիճին
հանէ.
եւ
իր
առնելուն
չաքն
Ա
մսխալ
է.
եւ
իւր
փոխանն
շէհի
էրմանին
է: |
|
ՎԱՐԴ |
(Rose). |
որ
է
վարդն
հայ
բառով.
եւ
ինքն
շատ
ցեղ
է.
եւ
լաւն
այն
է
որ
անուշահոտ
եւ
կարմիր
լինի.
հով
է
Ա
տարաճան,
եւ
չոր
է.
եւ
չորացնող
է.
եւ
ուժովցնող
է.
եւ
իւր
հոտն
աւգտէ
տաք
գլխացաւութեան.
եւ
ջուրն
աւգտէ
ակռային,
եւ
ականջին
ցաւուն
որ
ի
տաքութենէ
լինի,
տանի.
եւ
բերնին
խոցերուն
աւգտէ,
եւ
ակռային
ցաւուն.
եւ
թէ
ծխես՝
աւգտէ
տաք
զուքամին.
եւ
աչացաւութեան
տիմէտ
առնես՝
աւգտէ.
եւ
հոտն
աւգտէ
սրտին
եւ
ուժովցնէ,
եւ
զթալնալն
տանի.
եւ
իր
տակն
աւգտէ
արուն
թքնելուն.
եւ
հոտն
լերդին
եւ
ստամոքին
աւգտէ.
եւ
փորոքին
զաւդուաներուն
աւգտէ.
եւ
զլուծումն
կտրէ.
եւ
աղեց
խոցերուն
աւգտէ.
եւ
իր
ձէթն
աւգտէ
բշտին
վզին.
եւ
թաժն
զսաֆրան
լուծէ.
եւ
զքրտնահոտն
աղէկ
առնէ,
եւ
զանդտկին
հոտն
աղէկ
կու
առնէ.
եւ
աւգտէ
աղեց
գաներուն.
եւ
իր
շարապն
աւգտէ
տաք
ջերմերուն,
եւ
զծարաւն
կտրէ.
եւ
իւր
եղն
աւգտէ
բորին,
եւ
զարարէհ
ուտողին
աւգտէ.
եւ
հով
յըղեղան
փռընքտալ
տայ.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
մարզանկաւշն.
եւ
իր
փոխանն
նունուֆարն
է:
Ասէ
Պտին
թէ
յ.
ճուլ
կու
ասէ,
եւ
պ.
կուլ,
եւ
ամենայն
ծաղկի
վարդ
կու
ասեն.
եւ
կարմիր
վարդին՝
ճուհամ
կու
ասեն.
եւ
սիտակ
վարդին՝
վաթպար
կասեն.
եւ
լաւն
այն
է
որ
թաժյ
լինայ
եւ
պարսի
լինի.
եւ
այն
որ
պլպըլուկն
է՝
հոտն
ուժով
է
քան
զբացուածն.
եւ
աղէկն
խիստ
կարմիրն
է.
եւ
ասցած
է
թէ
դալարն
լուծումն
կու
առնէ.
եւ
տաս
Ժ
դրամ,
Ժ
հեղ
լուծում
առնէ.
եւ
թէ
ի
վերայ
վարդին
պառկին՝
զմերձաւորութեան
զսերմն
կտրէ.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
հապի
զալամ
ուտելն.
եւ
Սինէայ
Որդին
ասէ
թէ
իր
ճոհրն
խառն
է
ի
տաքութիւն
եւ
ի
հովութիւն,
որպէս
մուրտ: |
|
ՎԱՍԱԽ
ԸԼ
ՔԱՎԱԻՐ |
(Propolis). |
որ
թուրքն
պուրապաւլի
ասէ,
որ
է
ակընմոմն.
տաքցնող
է.
եւ
թէ
սլաքին
վերայ
դնես՝
քաշէ
եւ
հանէ.
եւ
թէ
ծխես՝
աւգտէ
հին
հազին.
եւ
թէ
հերքունին՝
ուտես,
ճլէ
տայ
եւ
տանի,
Աստուծով: |
|
ՎԱՍԻԹԱՃ |
(Coriandre
sauvage
?, |
յ.
Վասսիջ).
ոմանք
ասոր
լեռան
գինծ
կու
ասեն.
եւ
տերեւն
նման
է
գինծին
տերեւին.
եւ
ի
քարերուն
մէջն
կու
բուսնի.
եւ
ճղկներն
բարակ
կու
լինի.
եւ
տակն
ի
կիպեռիս
կու
նմանի,
եւ
պաւղում
պաւղում
կուլինի.
եւ
համն
տըտիպ
կու
լինի,
որպէս
գխթորի.
եւ
թէ
զայս
տակս
չորցնեն
եւ
լոսեն
եւ
կէս
մխթալ
ըռաւֆաւտոի
հաւկթով
ուտեն՝
զկրծոց
տախտկին
զկոտրածն
բուսուցանէ.
եւ
թէ
ծեծելուն
եւ
ընկնելուն՝
ոսկր
կոտրելու
լինի,
բուսուցանէ.
եւ
թէ
զայս
տակերն
եփեն,
ջրովն
կանայք
աւազան
առնեն,
զարգանտին
գիճութիւնն
կտրէ
եւ
չորացնէ: |
|
ՎԱՐԱԼ
Ի
ՄԱՀԻ |
(Scinque). |
ինքն
սախանղուրն
է.
յիշած
է: |
|
ՎԱՐԱՅՃԱԼՈՒԶ |
(Bryone). |
որ
է
քարմաթ
ուլ
պայզան.
յիշած
է
ի
վերայ
քէին: |
|
ՎԱՐԴՈՒՐԱՅ |
(Stachys). |
որ
է
սատախիզն.
յիշած
է: |
|
ՎԱՐՏ
ԸԼ
ՄՆԹԻՆ |
(Rose
fռtide). |
որ
է
այն
վադն
որ
պեղծայհոտ
է,
եւ
գունն
կարմիր
վարդի
պէս
է.
որ
այսոր՝
պտղուն
կու
ասեն.
բնութիւնն
տաք
է
եւ
չոր
է.
եւ
տակն
այրող
է,
որպէս
ակրկարհայ: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ՀԱՄԻԱՅ |
(Pivoine, |
յ.
Վ.
էլ-համիր).
ինքն
աւտի
սալիպին
ցեղերուն
է.
այնոր՝
զաքար
կու
ասեն.
յիշած
է: |
|
ՎԱՍՈՐԱՅՍԱՐՏ
ԸԼ
ՖԱՐԱՅ
«Վարտ
ըլ
ֆարաե |
(Anռmone, |
յ.
Վարդ
դըֆրա).
որ
է
շախայիղ
ըլ
նումանն.
յիշած
է: |
|
ՎԱՍՈՐԱՅՍԱՐՏ
Ի
ՌԱԹՊԱ
«Վարտ
ի
ռաթպայե |
(Guimauve, |
յ.
Վ.
էզ-զինա).
որ
է
վարտ
ի
զուպանի,
եւ
այն՝
տղտին
ծաղիկն
է: |
|
ՎԱՍՈՐԱՅՍԱՐՏ
ԸԼ
ՀԱՊ
«Վարտ
ըլ
հապե |
(Renoncule). |
որ
է
քապիքաճն.
յիշած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԱՍՈՐԱՅՍԱՐՏ
ԻՆԻ
«Վարտ
սինիե |
(Rose
de
Chine). |
որ
ը
նարսինն
«նասրիննե.
յիշած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՇԱՏ |
(Pigeon
ramier, |
յ.
Վարշան).
որ
է
մուրղ
ի
լահին.
եւ
իր
միսն
զփորն
կապէ
եւ
ուշ
մարսէ.
եւ
լաւն
այն
է
որ
քացխով
եփեն: |
|
ՎԱՐԱՂ
ԸԼ
ԽԱՒԽ |
(Feuille
de
PՍcher). |
որ
է
շաֆթալուին
տերեւն.
եւ
թէ
անձն
աւծեն՝
զկրին
հոտն
տանի.
եւ
թէ
զջուրն
ականջն
կաթեցնեն՝
զորդն
սպանանէ.
եւ
թէ
ի
վերայ
պորտուն
սպեղանի
առնես՝
զճիճին
հանէ
խիստ: |
|
ՎԱՐԱՂ
ԸԼ
ՏԱՐՖԱՅ |
(Feuille
de
Tamarisc). |
որ
է
մաւշուն
տերեւն.
կապող
է
եւ
չոր.
եւ
թէ
եփեն
եւ
ի
վերայ
փայծեղան
դնեն՝
հալէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱԱՂ
Ի
ՏՈՒԼՊ |
(Feuille
de
Platane). |
որ
է
չինարին
տերեւն.
լաւն
այն
է
որ
թաժայ
լինայ,
բնութիւնն
հով
է
եւ
չոր.
աւգտէ
տաք
ուռէցներուն
որ
ի
ծունկն
լինի.
եւ
թէ
ծեծեն
եւ
չոր
խոցերուն
ցանեն՝
չոացնէ.
եւ
կրակին
այրածին
այլ
աւգտէ.
եւ
ինքն
խռչկին
զեն
է.
եւ
քթին,
եւ
աչիցն
եւ
ականջին.
եւ
իր
խասլիաթն
այն
է
որ՝
զմաշքթեւն
սպանանէ: |
|
ՎԱՐԱՂ
ԸԼ
ՂԱՐԱՊ |
(Feuille
de
Saule). |
որ
է
ղավախին
տերեւն.
եւ
թէ
ծեծես
եւ
ցանես
ի
վերայ
խոցին՝
բուսցն.
եւ
թէ
զջուրն
խմես՝
զտզրուկն
սպանանէ
եւ
հանէ
ի
խռչըկէն,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՍ |
(Memecylon
tinctorium). |
որ
է
զարտայչաւպն.
դեղին
է.
եւ
Գ
ցեղ
լինի.
սինի
լինի,
եւ
հապաշի
լինի,
եւ
եամանի
լինի.
լաւն
այն
է
որ
խիստ
գունով
լինի.
տաք
է
եւ
չոր
յԲ
տարաճան.
կապող
է,
եւ
նուրբ
է.
եւ
թէ
աւծեն՝
աւգտէ
քալաֆին
եւ
նամաշին.
եւ
թէ
ածուն
լերդին
վերայ
ցանես
եւ
եփես,
զջուրն
աչքն
կաթեցնես՝
զաչիցն
զղիշան
տանի.
եւ
զիրիկամացն
զցաւն
տանի,
եւ
զքարն
հալէ.
եւ
գլխուն
խոցերուն
աւգտէ.
եւ
թէ
խմեն՝
աւգտէ
պահակին.
եւ
զերեսին
գունն
պայծառ
առնէ
եւ
ճլէ
տայ.
եւ
իր
առնելուն
չաքն
կէս
դրամ
է.
եւ
թոքին
զեն
է.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
մեղրն.
եւ
իր
փոխանն
ղամբիլն
է:
Ասէ
Պտին
թէ
ինքն
բուս
մի
է
որ
ի
Եամանու
կու
գայ,
եւ
ի
հոն
կու
բուսնի.
նման
է
շուշանին
ծաղկին.
եւ
ասցած
է
թէ
որժամ
տարի
մի
ցանես՝
Ժ
տարի
հերիք
է.
եւ
ամէն
տարի
պտուղ
կու
տայ.
եւ
ասացել
է
Գրոցս
շինողն
թէ
զինքն
ի
լեռան
տակն
կու
ցանեն,
որ
ան
լեռանն
Ամատանճու
ասեն.
եւ
լաւն
այն
է
որ
կարմիր
լինի,
որ
ի
դեղնութիւն
քշտէ: |
|
ՎԱՐԱՂ
ԸԼ
ՆԱՊԽ |
(Feuille
de
Zizyphus
Lotus). |
որ
է
քանարին
տերեւն.
մուհթատիլ
է.
եւ
չորացնող
է,
եւ
կապող
է.
եւ
նուրբ
է.
եւ
զմազն
ամրացնէ,
եւ
զուռէցն
եփէ
եւ
հալէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱՏԱՆ |
|
(=
Վատամ).
ինքն
ի
սեզ
կու
նմանի,
խոտ
մի
է.
մէկ
մէկ
թիզ
երկանութիւն
ունի.
եւ
տակին
մէջն
սպիտակ
կու
լինի.
եւ
թէ
զտակն
դալար
կաթով
խմես՝
զմերձաւորութիւնն
աւելցնէ.
եւ
թէ
ոչխարն
արծի՝
շատ
գառեր
բերէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱՆՃԱՀԼ. |
|
որ
է
ինքն
յայտնի.
թէ
զինքն
չամչով
եփեն
եւ
ջրով
զջուրն
մինչեւ
Է
աւրն՝
աւրն
Կ
դրամ
խմեն,
զփորն
գիճացնէ.
եւ
աւգտէ
մալխուլիային,
եւ
զհոգսն
տանի,
եւ
զանձն
ուրախ
առնէ
եւ
խնդացնէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
ԸԼ
ՔԱՐՄՆ |
(Feuille
de
Vigne). |
որ
է
տնկին
տերեւն.
եւ
թէ
տիմէտ
առնես՝
զտաք
գլխացաւն
տանի: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՇԱՔԱՐ
ԸԼ
ՊԱԽ |
(Feuille
d'Orme). |
յիշած
է
ի
վերայ
տատին: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՍԱՐՎ |
(Feuille
de
CyprՌs). |
լաւն
այն
է
որ
ի
հին
ծառէ
կտրեն
եւ
առնուն.
եւ
բնութիւնն
մուհթատիլ
է
ի
տաքութիւն
եւ
ի
հովութիւն.
խիստ
կապող
է,
եւ
չի
սահեցնել: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՀԱՊ
ԸԼ
ԽԱԶՐԱՅ |
(Feuille
de
Tռrռbinthe). |
յիշած
է
ի
վերայ
հապ
ըլ
խազրային,
Ատուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՄԱԶՏԱՔԷ |
(Feuille
de
Pistacia
lentiscus). |
յիշած
է
ի
վերայ
մազտաքին,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՍՈՒՍԱՆ |
(Feuille
de
Lys). |
մուհթատիլ
է.
զխոցն
չորացնէ.
եւ
սպիտակ
սուսանին
տերեւն՝
աւգտէ
արգանդին
պնդութեան: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ԽԼԱՖ |
(Feuille
de
Saule). |
ինքն
ուռուն
կեղեւն
է.
եւ
քիչ
մի
լեղութիւն
եւ
կապողութիւն
ունի.
հով
եւ
չոր
է.
եւ
իր
քամուքսն
աւգտէ
արգանտին
պնդութեան.
եւ
զկալուածն
բանայ.
եւ
զայրած
սաֆրան
եւ
զսավտան
եւ
զսարան
տանի.
եւ
կարճահարին՝
խմելով
աւգտէ,
որ
Ա
դրամ
գինին
խառնեն.
եւ
աւգտէ
նիկրիսին
եւ
մահացու
դեղեուն,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՔ. |
|
ցեղ
ու
ցեղ
է.
տաք
է
եւ
չոր.
նուրբ
այնող
է.
եւ
իր
զիպիլն
աւգտէ
քալաֆին,
եւ
զերեսն
պայծառ
առնէ.
եւ
թէ
խմեն՝
աւգտէ
ըխտաւորին.
եւ
թէ
աչն
քաշեն՝
աչիցն
սպիտակին
ճլէ
տայ.
եւ
ասացած
է
թէ
վարաքին
աղտն
որ
խմէ՝
զպատեղւորութիւնն
խափանէ.
եւ
տաք
բնութեան
զեն
կու
առնէ.
եւ
զիր
չարութիւնն
տանի
հով
իրուին.
եւ
իր
զիպլին
փոխանն
ծիծուռնուկին
ծիրտն
է: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՄԱԶԱՐԻՈՆ |
(Feuille
de
Daphne
Mezerium). |
յիշած
է
ի
մազարիոնն,
որ
է
տերեւատն: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՍԱՐՄԱԽ |
(Feuille
d'Arroche). |
յիշած
է
ի
սումախն
(Rhus
coriaria).
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՅՈՒԼԷԽ |
(Feuille
de
Ronce). |
վարդի
կերպ
է.
հով
է
եւ
չոր.
կապող
է,
եւ
չորացնէ.
աւգտէ
արեան
թքնելուն
եւ
ստամոքին
վատուժութեան: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ԼԱՎԶ |
(Fieur
d'Amandier). |
որ
է
նշին
ծաղիկն.
հով
է.
եւ
զսիրտն
եւ
զըղեղն
ուժովցնէ: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ՍԱՖԱՐՃԱԼ |
(Fleur
de
Cognassier). |
որ
է
սերկեւիին
ծաղիկն.
զսիրտն
եւ
զըղեղն
ուժովցնէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ԹՈՒՖԱՅ |
(Fleur
de
Pommier). |
ո
է
խնծորին
ծաղիկն.
աւգտէ
յըղեղեն
եւ
սրտին,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ՔՈՒՄԱՍՐԱՅ |
(Fleur
de
Poirier). |
որ
է
տանծին
ծաղիկն.
եւ
իր
ուժն
նման
է
խնծորին
եւ
սերկեւլին
ծաղկին: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ԱՃԱՍ |
(Feuille
de
Prunier). |
որ
է
ալորին
տերեւն,
որ
սեւն
է.
եւ
թէ
գինով
եռցնես
եւ
խաղաչ
առնես՝
զարունն
որ
ի
խըռչըկէն
գայ,
եւ
զակռայտկին
այլ: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՅՈՒԼԷԽ |
(Feuille
de
Ronce). |
յիշած
է
յուլէխն,
կամաւքն
Աստուծոյ: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՊԱԼԼՈՒՏ |
(Feuille
de
ChՍne). |
որ
է
կաղնուն
տերեւն.
հով
է
եւ
կապող
է.
եւ
թէ
ծեծես
եւ
ի
վերայ
խոցին
ցանես՝
միս
բուսուցանէ
շուտ,
եւ
զդժար
խոցերն
աղէկցնէ
շուտ: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ԶԱՅԹՈՒՆ |
(Feuille
d'Olivier). |
որ
է
ձիթենուն
տերեւն.
մուհթատիլ
է.
որժամ
այրեն՝
զթութիային
զտեղն
բռնէ
յաչից
դեղերն.
եւ
թէ
քացխով
եփեն
եւ
դնեն
ի
վերայ
ակռային՝
զցաւն
խաղեցնէ.
եւ
թէ
ազոխին
ջրովն
եփես,
հանց
որ
զերդ
մեղրն
թանծրանայ,
ի
վերայ
մարտրած
ակռային
դնես՝
այլ
չի
մարտրի: |
|
ՎԱՍԱԽ |
(Crasse). |
եւ
լաւն
այն
(է)
որ
յիստակ
է.
տաք
է
եւ
չոր
է.
հալող
է.
եւ
կակղացնող
է.
եւ
ականջին
աղտն
աւգտէ
պռկնաց
ճղքելուն,
որժամ
աւծես.
եւ
մեղուին
փեթկին
աղտն
աւգտէ
գլխուն
սաֆրային.
եւ
որ
զականջին
աղտն՝
զդեղին
ջուրն
լուծէ.
եւ
ակռային
աղտն
զհերքունն
տանի,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՇԱՎՔԱԹ
ԸԼ
ՄՍՐԻ |
(Feuille
de
Mimosa
nilotica). |
որ
է
տրախտ
ի
մուղայըլանն,
որ
է
մուղայըլանին
ծառն: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՍՈՒՄ(Ս)ՈՒՄ |
(Feuille
de
Sռsame). |
որ
է
շուշմային
տեեւն.
հով
է
եւ
գէճ
է.
եւ
թէ
ծեծեն
եւ
զջուրն
քամեն,
եւ
առնուն,
զմազն
այնով
լուանան,
երկան
եւ
կակուղ
լինի,
եւ
չորութիւնն
երթայ: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՔԱՊԱՐ |
(Feuille
de
CՉprier). |
յիշած
է
ի
վերայ
քապարին,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՀԱՆԴԱԼ |
(Feuille
de
Coloquinte). |
յիշած
է
ի
վերայ
հանդալին,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՍՈՐԸՆՃԱՆ |
(Feuille
de
Colchique). |
յիշած
է
շանպալիթին,
կամաւքն
Աստուծոյ: |
|
ՎԱԱՂ
Ի
ՈՒԹՐՈՒՃ |
(Feuille
de
Citronnier). |
յիշած
է
ի
վերայ
ութրուճին,
կամաւքն
Աստուծոյ: |
|
ԱՐԱՂ
Ի
ԹՈՒԹ |
(Feuille
du
Mօrier). |
յիշած
է
ի
վերայ
թութին,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՃԱՎԶ |
(Feuille
de
Noyer). |
որ
է
ընկզին
տերեւն.
չորացնող
է
եւ
կապող.
եւ
թէ
ծամեն
եւ
ի
վերայ
խոցին
դնեն՝
աւգտէ.
եւ
պսուրին
որ
ի
բերանն
լինի՝
աւգտէ,
Աստուծով: |
|
ՎԱԱՂ
Ի
ԶԱՅԹՈՒՆ
Ի
ՀՆԴԻ |
(Feuille
de
Macer). |
որ
է
տալիսֆարն.
յիշած
է: |
|
ՎԱՐԱՂ
Ի
ՂԱՐ |
(Feuille
de
Laurier). |
որ
է
ըռանդն.
յիշած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ԽԻՐԻ |
(Fleur
de
Giroflռe). |
յիշած
է
ի
վերայ
խրուն,
կամաւքն
Աստուծոյ: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ՊԱԽԻԼԱՅ |
(Fleur
de
FՌve). |
որ
է
բակլային
ծաղիկա.
հով
է
եւ
գէճ.
զըղեղան
տաքութիւնն
պակսեցնէ.
եւ
արճիճէ
հաւանն
տրորեն
եւ
աւծեն
զմազն՝
աղէկ
ներկէ: |
|
ՎԱՐՏ
Ի
ԽԱՇԽԱՇ |
(Fleur
de
Pavot). |
որ
է
խաշխշին
ծաղիկն.
հով
է
եւ
գէճ.
զտաքութիւնն
խաղեցնէ
որ
ի
յըղեղն
լինի.
եւ
սպեղանի
առնելով
քուն
բերէ,
եւ
զգլխուն
ցաւն
տանի: |
|
ՎԱՂՂԱՅ. |
|
ինքն
ի
սալամանտարային
ցեղերուն
է,
եւ
մեղուն
քան
զինքն
փոքր
է.
եւ
իր
խասլիաթն
այն
է
որ՝
զկորն
կու
յաղթէ.
եւ
իր
միսն
ի
մահացու
դեղոցն
է.
եւ
թէ
ի
գինին
ընկնի՝
մեռնի,
եւ
զայն
գինին
ո՛վ
որ
խմէ՝
մեռնի: |
|
ՎԱԶՂԱՅ. |
(Camռlռon). |
որ
է
հարպայ.
ստուգ
յիշած
է: |
|
ՎԱՍՆԱՃ. |
|
բուս
է
վայրի,
որ
ի
վեայ
քարին
կու
բուսնի
գարունն.
եւ
լիմոնի
հոտ
կուգայ
իրմէն.
եւ
ի
Շիրազ
ասոր
լիմոն
տարու
կու
ասեն.
բնութիւնն
տաք
է
եւ
չոր: |
|
ՎԱՍՄԱՅ |
(Indigo). |
որ
է
վարաղ
ի
նիլն.
բնութիւնն
տաք
է
առաջի
տարաճան,
եւ
չոր՝
յԲ.
եւ
ինքն
ղապզ
ունի,
որ
է
կապողութիւն.
եւ
ճլէ
կուտայ.
զմազն
կու
ներկէ,
յորժամ
հինայով
ներկես,
շաղուես
եւ
դնես: |
|
ՎԱՇԱՃ |
(Sel
Ammoniac). |
որ
է
աւշախ.
չիշած
է
ի
վերայ
այբին: |
|
ՎԱՇԱԽ
ՄՈՒՇՏԱԿՆ |
(Les
fourrures
de
Loup-cervier). |
տաք
է
եւ
չոր
է,
եւ
տաքցնող
է,
եւ
զմերձաւորութիւնն
շարժէ.
եւ
աւգտէ
իրիկամացն
եւ
կռնակին.
եւ
տաք
բնութեան
զեն
կու
առնէ.
եւ
թէ
մարդն
զինքն
հանապազ
հագնի՝
զսնկան
ցաւն
տանի: |
|
ՎԱՂԱՏԱՅ |
(Aubergine). |
որ
է
պատընճանն.
յիշած
է
իր
համարն,
Աստուծով: |
|
ՎԱՂԼ |
(Palmier
doum). |
որ
է
չոր
մուղլն.
յիշած
է: |
|
ՎԱԼԻՀ. |
(Safran). |
որ
է
ճատայ.
յիշած
է,
Աստուծով: |
|
ՎԻՆ |
(Raisin
noir). |
որ
է
սեւ
խաղողն.
յիշած
է
ի
վերայ
խաղողին,
կամաւքն
Աստուծոյ: |
|
ՎԻՍՐ |
(Rose
blanche). |
որ
է
սպիտակ
վարդն.
յիշած
է.
բնութիւնն
հով
է
եւ
գէճ: |
|
ՎԱՍԱԽ
ԸԼ
ՔԱՎԱՅԻՐ
ԸԼ
ՆԱՀԼ |
(Pollen). |
որ
յիշեր
եմ
ի
վերայ
յաքրին
(=
Իքբիր),
ի
վերայ
յիին: |
|
(ՎԼԻՏՕՆ. |
|
որ
է
սպաննախն:
) |
|
(ՎՐԱՑԻ
ԿՈՃ. |
|
որ
է
խարպախն:
) |