Օգուտ Բժշկութեան

Շաթրայ եւ այն է որ երկու կոպն յիրար կպչի աչացն

Պատճառ շաթրային

Սինային որդին ասէ, թէ շաթրան այն է, որ թարթիչն յիրար հասնի եւ աչացն կէսն ի բաց մնայ, եւ թէ ուզենայ որ աչքն յիրար բերէ՝ աչացն իսպիտակն երեւնայ եւ Գ պատճառէ լինայ։

Նշան շաթրային այն է, Ա կամ ի վարի կամ ի վերի կոպն զախմ է հասել եւ ճղքել է, եւ կտրած է նա՝ կարճ ե եղել. եւ Բ այն է, որ Աստուած հանց է ստեղծել. եւ Գ որ քաշվել է մկունքն աչացն եւ կամ միս է բուսեր։

Ստածումն շաթրային։

Սինային որդին ասէ. թէ այս ի յաչիչ կոպին կտրելուն լինայ՝ նա դեղն այս է, որ զան տեղն կտրած է՝ ճղքես, եւ քիչ մն բամբակ եւ սպիտակ մորհամ եւ մոմ ըռովանով օծես, եւ ի ճեղքին մէջն դնես. եւ զաչքն շաֆ սարամի ջրով լվա՛, որ լինայ պապունաճ եւ աքլիլմէլիք եւ սիսանպար եւ որ նման է սոցա. եւ այն դեղերն որ ի յինքն չարութիւն կա՛յ պատրաստէ՛, եւ կարմիր զրուրն եւ դեղինն օգտէ։ Եւ թէ աստուած հանց է ստեղծեր՝ նա ճար չի կայ այնոր։ Եւ թէ պատճառն յաւելի մսէ լինայ, որ ի յաչիցն ի կոպն է բուսել՝ նա սուր դեղերն դիր ի վերայ, եւ մորհամի ժանկառի եւ որ նման է սոցա. որ զաւելի միսն ուտէ։ Եւ թէ այսոնք չօգտէ՝ զկէսն վերո՛ւր, սունարայով կտրէ՛ եւ դեղին զրուրով պէտ արա. եւ քամոն ջուր ի յաչքն կաթեցու, եւ բարձ զիր յաչքն եւ կապէ, եւ յետոյ զրուր մն այլ քաշէ. եւ թէ տեսնուս, որ աչքն ուռեց կայ՝ զռամատին ստածումն այնես՝ օգտէ. եւ թէ ուռեց չի լինի՝ կարմիր շաֆն քաշէ. օգտէ. եւ դեղին զրուր ցանէ. օգտէ. եւ հանապազ զանձն յիստկէ. եւ դեղ առնելուն անհոգ մի՛ լինար, որ նոր միս չբուսնի. եւ ի յանհալ եւ ի թանծր կերակրէ պատրաստ կաց, որ ողջանայ աչքն հրամանաւն աստուծոյ. ամէն։

Պատճառ կոպին կպչին

Սահակն ասէ, թէ լինի որ ի կոպին մէջն խոց լինայ եւ զկոպերն յիրար փակցնէ. եւ կամ ի յաչքն սապալ եւ նախնա լինի եւ կենայ ի յաչքն, եւ կոպերն բռնվին աչացն։

Նշան կոպին կպչելուն այն է, որ աչացն սպիտակն եւ կամ սեւն խիստ ծեծած լինի եւ հանց որ չկարէ բանալ զաչքն. եւ կամ արտեւանացն տակերն յիրար է փակչել, եւ խիստ պնտել է աչքն։

Ստածումն որ կոպն կպչի։

Սահակն ասէ, թէ դեղն այն է, որ աչիցն կոպն աչիցն վնաս չի հասցնէր. եւ ի վեր կալցնես եւ զկոպերն ի մէկ մէկէ բաժնես եւ պատրաստիս զան տապաղան որ ղարնի ասեն. եւ յայն ժամ քամոնի ջուրն ի յաչքն կաթեցու, եւ քիչ մի բամբակ եւ վարդի ձէթ եւ հաւկթի իսպիտակուց խառնէ եւ յաչիցն ներքեւն ի վերեւն դիր, եւ Գ օր այս ստածէ, եւ ան շաֆերն որ օգտէ աչիչ խոցերուն՝ ի բան տար, եւ սպիտակ շաֆն եւ ապարին շաֆն եւ շաֆի մամիսայ եւ որ նման է սոցա։ Եւ թէ իրիկունն թարթիչքն իրար փակչի՝ նա մլին ծարովն բաժնէ՛, եւ թէ չկարենաս որ զմիլին ծարն ի յաչիչն ի կոպաց ի վեր կալցնես՝ նա դուն ղամատովն բաժնէ ի մէկն ի մէկէն. եւ զտեղն քիչ մն քամոնի ջրով լվա՛ եւ քիչ մի բամբակ եւ վարդի ձէթ եւ սպիտակ մորհամ ի վերայ միջին դիր. եւ ըռօշնայ ի աչքն քաշէ. եւ կերակուր քիչ ուտէ։ Բայց թէ աչքն ի քնուն յետեւ չբացվի՝ Մատային ասէ, թէ զաչացդ կոպն առանց պատճառի չկարնայ բանալ, իր պատճառն ի չորութենէ է. եւ մո՛ւտ ի բաղանիս, եւ մանուշակի ձէթ եւ դդմի ձէթ յիրար խառնէ եւ օծէ՛ ի գլուխն. եւ ի պառկելուն ժամն ի յաչքն օծէ. եւ զերեսն ի ջրին գոլոշն կալ. եւ տաք ջուր ի գլուխն լից եւ հով եւ գէճ եղեր ի յանձն եւ ի գլուխն օծէ. օգտէ աստուծով։