Օգուտ Բժշկութեան

Որ կաւ ուտէ եւ կամ հող, եւ կամ գործելի ի պատերուն

Պատճառ

Գեղիանոս ասէ, թէ մէկն պատեղվոր կանանց լինայ, որ ի ստամոքին բերանն պեղծ խլտ է ժողվել եւ աւելցել ի ստամոքին բերանն։

Նշանն։ Գեղիանոս ասէ, թէ այն որ հանապազ կաւ ուզենայ սիրտն, եւ կամ աղի իրվի եւ կամ գործելի հանէ ի պատերուն եւ ուտէ. եւ թէ չուտէ այսպէս իրք՝ չհամբերէ։

Ստածումն։ Գեղիանոս ասէ, թէ դեղն այն է, որ մատն արկանես սրքնճուպինով եւ բողկի ջրով եւ սամթի եղկ, եւ սրբէ՛ զստամոքն. եւ տո՛ւր զճուարիշ յօտն եւ կարօսի եւ ըռզիանի հունտ, եւ չոր անուխ ծեծէ եւ տո՛ւր որ ուտէ։ Եւ այս դեղս շատ օգտէ աստուծով։- Ա՛ռ կաղնու միջի նօսր կեղեւն Բ դրամ, եւ չամչի կուտ Զ դրամ, ըռզիանի հունտ եւ սեւ հալիլայ եւ ամլաճ Ե Ե դրամ. զամէնն Ա լիտր մուսալասով եւ կէս լիտր ջրով եփէ մինչեւ կէսն մնայ, եւ տո՛ւր ամէն օր Ժ դրամ։ Եւ թէ ցաւն խիստ լինայ՝ տո՛ւր զայս սֆուֆն ամէն օր Ա մթխալ տաք ջրով. օգտէ. - Ա՛ռ ղաղուլայ եւ պասպասայ Ա Ա բաժին, շաքար եւ քամոն եւ նանխու Բ Բ բաժին, եւ զամէնն մանր ծեծէ՛ եւ տո՛ւր որ ուտէ, եւ մի՛ թողուր որ կաւ ուտէ, զէն կառնէ։ Եւ թէ ուտէ՝ տո՛ւր մատն արկանել եւ սամթի ջրով, եւ տուր զքամոնին, եւ զերկթին զաղտն, եւ նանխու եւ մազտաքէ յիրար խառնէ եւ տո՛ւր որ ծամէ եւ կլնու։ Եւ յորժամ ստամոքն աւելի արծվիք առնէ՝ եւ տո՛ւր զայս. օգտէ. - Ա՛ռ կաղնու պտուղ Ը դրամ, եւ սապռ Բ դրամ, եւ ղաֆէթ Զ դրամ, եւ մուրտ Բ դրամ. զամէնն եփէ՛ Բ լիտր ջրով մինչեւ կէսն մնայ, եւ տո՛ւր Գ օր որ խմէ. օգտէ աստուծով. ամէն։

Պատճառ

Էհանան ասէ, թէ լինի ի հով խառնուածոց, որ ի ստամոքին զբերանն խածնէ. եւ պատեղվոր կանանց այլ այսպէս է, եւ Գ ամսէ յետեւ այս ցաւս հայհանտէ, եւ մարդկացն այլ նոյնպէս։

Նշանն։ Էհանան ասէ, թէ որ թէ աղի իրվաց ուզենայ՝ ստամոքին ժողված խլտէն է. եւ թէ չուզենայ աղի՝ նա ի պալղամէ լինայ այս ցաւս։

Ստածումն։ Էհանան ասէ, թէ այն է, որ կարմիր լուպիայի ջրով տաս մատն արկանել եւ սամթի ջրով եւ աղով յիրար խառնէ եւ տուր. թէ այդով չի յաջի՝ տո՛ւր լուծումն առնէ հապ սապռով եւ այարիճով, եւ տո՛ւր զայս մաճունս. օգտէ. - Ա՛ռ այարիճ Զ դրամ, սեւ հալիլայ եւ քապուլի Գ Գ դրամ, ճավզի կանտում Ե դրամ. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ մեղրով շաղվէ՛, եւ մազտաքէ եւ ըռզիան եւ անուխ եփէ ջրով եւ Գ դրամ այս դեղէն եւ քիչ մն այն դեղէն խառնէ եւ տուր. շատ օգտէ աստուծով։ Եւ թէ պատեղվոր կանանց լինայ այս ցաւս՝ տո՛ւր ճուարիշի յօտ եւ սերկեւիլի. օգտէ. եւ գէր հաւ խորված եւ սոխ ուտէ, որ զցաւուն սրութիւնն կտրէ. եւ այն որ յաղի խառնուածոց լինայ որ ի ստամոքն ժողվի՝ մատն տուր արկանել. եւ լուծումն արա. եւ տո՛ւր դրջած սապռ եւ երկթի աղտով տիրֆիլ. եւ թէ կաւ կամ աղի ուզենայ՝ տո՛ւր խորված ոսկոր աղով. օգտէ խիստ. եւ տո՛ւր նանխու եւ տապաշիր եւ հալիլայ եւ ղաղուլայ, եւ չթողուս որ կաւ ուտէ բնաւ։ Եւ թէ ցաւն պակասի՝ պատրաստ կացիր այն իրացն որ զպալղամն պակսեցնէ, եւ զամէն տաք կերակուրքն տուր. օգտէ աստուծով. ամէն։

Տղայ որ հող ուտէ, զձկան լեղին ի հողն խառնէ եւ տո՛ւր որ ուտէ. կու կտրէ։