Օգուտ Բժշկութեան

Ըռէշ պալխի խոց մն է որ նոր լինի կամ հին լինի խոց մն

Պատճառ ըռէշ պալխին

Զաքարիային որդին ասէ, թէ այս ի յայրած արիւնէ լինայ եւ ի սուր սաֆրայէ, որ բնութիւնն ի յայն զօդվածքն ղրկել եւ խոց արել։

Նշան ըռէշ պալխին այն է, որ ցաւն խոց լինայ եւ քոր, եւ ի դեղնութիւն քշտէ եւ կսկծէ. եւ չոր խոց լինի. եւ մթնգուն լինայ այրած խլտէ։

Ստածումն ըռէշ պալխին։

Դեղն այն է, որ յառաջն ի բասիլիկէն երակ առնեն եւ լուծման դեղ տան եւ զանձն սրբեն, եւ օծեն ն վերան քաֆուր եւ վարդէջուր, եւ ձուն եւ պաղ ի վերան դնեն, որ սուր տաքութիւնն եւ կիծն եւ կսկիծն կտրէ եւ պակսէ։ Եւ թէ խոցին գունն սեւ կամ մթնգուն լինայ՝ տո՛ւր լուծումն այնել աֆթիմոնով. եւ մուրտասանկ տրորես եւ հաւոու ճրագուով օծես. եւ մի՛ տար զայն կերակուրն, որ սաֆրայ եւ սավտայ ընծայէ. եւ թէ զայրասան ջրով եփես եւ յետոյ սպիտակ մոմով եփես, որ ջուրն հատնի եւ մոմն մնայ, եւ օծէ՛ ի վերան։

Ստածումն ըռէշ պալխին, որ չոր եւ հին լինայ։

Լաւն այն է, որ յառաջն երակ առնես, եւ լուծումն այնես հալիլայով. եւ յետոյ զխոցն բանաս նշտերակնով, եւ խոշոր կտաւով շփես՝ մինչեւ արիւն ելանէ։ Եւ լաւն այն է, որ վերան տզրուկ դնես, որ պեղծ արիւնն ծծէ. եւ յետոյ քանչալին դեղովն ստածումն արա. օգտէ։

Ասցած է, թէ այս ըռէշ պալխին որպէս սաֆրայ կու նմանի, եւ ստածումն այլ նոյնպէս է. եւ քանի որ չորնայ՝ քերել կու պիտի, որ կեղեւի եւ արիւն ելանէ. եւ այլվա քացախ եւ թուզ ի վերան դիր. եւ քանի որ կեղեւն չորնայ՝ քերէ՛ որ ելանէ. եւ շուտ ողջանայ աստուծով։

Պատճառ հին եւ նոր խոցին

Էհանան ասէ, թէ թաժայ խոցն կամ զախմէ լինայ կամ ծեծած. եւ հին խոցն ի յայրած արիւնէ, որ զօդվածն մն ժողվի եւ այս լինայ։

Նշան հին եւ նոր խոցին՝ որ տիրոջն հարցնես։ Թէ հին խոց է՝ կսկծէ եւ մթնգուն լինի եւ քիչ մն կարմրութիւն քշտէ։

Ստածումն հին եւ նոր խոցին։

Էհանան ասէ, թէ թաժայ խոցին դի՛ր մորհամ իսպիտակ եւ զայն իրվին, որ յիշած է ի չոր խոցին համարն։ Եւ հին խոց այն է, որ թէ խոցն ի յանթին ներքեւն լինայ՝ դու ի մէկալ դիհէն ի բասիլիկէն երակ առ եւ հանապազ զթարախն սրբէ՛։ Եւ թէ յերակ առնելուն յետեւ կարմրութիւնն եւ տաքութիւնն չերթայ՝ գիտացի՛ր որ թարախ կու ժողվի։ Եւ յորժամ հասնի՝ բա՛ց. եւ յետոյ պահէ՛ ի ջրէ եւ սուր իրաց, որ զէն չի հասնի։ Եւ թէ խոցն որ ի յանդամն լինայ, եւ ի բոլորն ուռէց լինի՝ եւ քիչ զկերակուրն յաւելցու։ Եւ թէ խոցն խիստ ցաւ ունենայ՝ իսպիտակ մորհամ օծէ ի վերան, որ զցաւն խաղեցնէ եւ այն պեղծ խոցերն. որ դժար կու լինի՝ յառաջն երակ առ եւ յետոյ լուծումն արա եւ մորհամով պէտ արա. օգտէ։ Եւ թէ խոցն խիստ հին եւ հոտած լինայ՝ իւր դեղն ժանկառի մորհամն է, եւ կամ հին եղն է որ ի վերան օծէ. եւ յետոյ կակուղ մորհամով ստածէ մինչեւ ողջանայ։ Եւ թէ խոցն խիստ կարմիր լինայ եւ մթնգուն՝ երակ առ եւ հով կերակուրք կեր. եւ ազոխով եւ աղտորով մուզաւարայ. եւ վաղվնէն գարէջուր. եւ ի տաք իրաց եւ ի քաղցր եւ ի գինոյ պատրաստ կացիր. եւ տո՛ւր թթու իրվի, եւ օծէ՛ ի բոլորն քաֆուր եւ սանդալ եւ վարդէջուր, որ ցաւն հայհանդէ. եւ օգտէ աստուծով. ամէն։