Օգուտ Բժշկութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Դեղ մահացու եւ սպանող որ կամ տաք եւ կամ հով լինի

Պատճառ տաք դեղերուն

Որ տաք եւ սպանող է, որպէս կղբու ձուն ի աֆթիմոն եւ պալատուրն եւ խարզահրայ, որ ինքն գիտութեամբ կերել լինի կամ մարդ կերուցել լինի։

Նշան տաք դեղերուն այն է, որ կղբու ձուն ու տելուն որ անձն տաքնայ եւ աչվին կարմրի. եւ աֆթիմոնն զստամօքն կսկծցնէ, պալատուրն եւ խարզահրան տաք ջերմն եւ սարսամ առնէ։

Ստածումն տաք դեղերուն։ Դէվճանիսն ասէ, թէ այն որ կղբու ձու կերել լինի՝ դեղն այն է, որ յառաջ փսխել տաս եղկ ջրով եւ շիրիկ ձիթով եւ յետ այնոր թէ ջերմն չի լինայ՝ տո՛ւր թաժայ կաթն սերկեւիլ լուապով, եւ վարդի ձէթ եւ նշի ձէթ խառնէ. եւ թէ ջերմն խիստ լինի՝ տո՛ւր ասպաղօլի լուապ. եւ խաշխշի շարապ լաւ է։

Դեղ աֆթիմոն կերողին։ Փսխել տուր արդար եղով եւ տաք ջրով, եւ յորժամ ստամոքն սրբի՝ գարէջուր տուր նշի ձիթով. եւ յունապի շարապ տուր. եւ թաժայ թան տուր սառն խառնած, եւ տանծ եւ խնծոր եւ շաֆթալու։ Եւ թէ զօդվածն խիստ տաք լինայ՝ փրփրեմի ջրով սրքնճուպին շարապի տուր։

Դեղ որ պալատուր ուտէ։ Եղկ ջրով եւ վարդէջուր եւ վարդի ձիթով փսխել տուր. եւ յետոյ դալար կաթն կամ թան կամ գարէջուր տուր. եւ նշի ձէթ եւ սերկեւիլի եւ ասպաղօլի լուապ խառնէ եւ տո՛ւր խիար Բ ցեղ եւ սպանախ եւ դդում։

Որ խարզահրայ ուտէ՝ դեղն փսխելն է, որ ստամոքն սրբի. եւ եղլի իրվի տուր որ ուտէ։ Բագարատն ասէ, թէ լաւն այն է, որ փսխէ եւ թզի ջուր խմէ եւ ամրաւի ջուր. եւ թէ Բ դրամ փանճանկօշտի տակ տաս նշդայիւք՝ օգտէ։

Պատճառ հով դեղերուն որ մահացու է

Որ է մանթարն եւ աֆիոն եւ պանճն եւ իսպիտակ դեղն որ ի յարճիճէ շինեն, եւ պատճառն այն է որ յիշեցի։

Նշան հով դեղերուն այն է, որ ամէն անձն թուլնայ, եւ ի բերանն փրփուր գայ. եւ մանթարին եւ իսպիտակ դեղին այն է, որ խելքն անցնի եւ հազայ խիստ։

Ստածումն հով դեղերուն։

Էհանան ասէ, թէ դեղն այն է, որ աֆիոն եւ շաֆքարան ուտէ, այն է որ փսխէ սամթի ջրով եւ մեղրով. եւ յետ այնոր տաս մեծ թրիաք եւ մասրտիտօս եւ այս զայս հոկնան. - Ա՛ռ խարխիար եւ սամիթ եւ մեղր եւ կարօսի հունդ եւ ըռզիան եւ քամոն եւ պորայ եւ շահմի հանդալ Ա Ա բաժին. զամէնն եռցո՛ւ եասամինի ձիթով եւ հոկնայ արա. եւ յետոյ զանձն օծէ ի բաղանիսն եասամինի եւ ղուստի ձիթով։

Դեղն այնոր որ պանճ ուտէ։ Տո՛ւր փսխել տաք ջրով եւ եղով. եւ յետոյ անճիտանի հունդ ծեծէ եւ տո՛ւր մուսալասով որ խմէ։

Դեղ իսպիտակ դեղ ուտողին։ Տո՛ւր փսխել եղլի ջրով. եւ ոչխարի միս տուր. եւ թէ զչոր անճիտանն ջրով եփես եւ տաս որ խմէ, եւ խառնէ՛ հաւու եղ եւ մանուշկի։

Դեղ որ մանթար ուտէ։ Տո՛ւր փսխել աղի ջրով եւ մեղրով, եւ յետոյ տո՛ւր թրիաքի յառապայ. թէ զթզին ծառի մոխիրն եւ խաղող տաք ջրով տաս որ խմէ՝ օգտէ. եւ այս հոկնաս լաւ է. - Ա՛ռ օշինդր եւ սազապ եւ պորայ եւ մեղր, եւ ղուստի եղով եռցո՛ւ եւ հոկնայ արա։

Դեղ որ ուտէ զարճիճին իսպիտակն։ Տո՛ւր փսխել սամթի ջրով եւ աղով. եւ յետ այնոր տո՛ւր Դ պանճի հատ որ ուտէ. օգտէ. եւ կարօսի եւ ըռզիանի եւ անիսոնի հունդ եւ օշինդր եփէ՛ ջրով եւ տո՛ւր. օգտէ աստուծով։