Անանուն ժամանակագրութիւն

Ի բառնալ Արշակունեացն մինչեւ ի Բագրատունիքն ամք ՆԼԴ (434) միջոցն:

Յետ Վաչէի Կամսարականի Բագրատունիքն եղեն իշխանք Հայոց: Առաջին իշխան ի Բագրատունեաց Դաւիթ եղեւ, եւ տիրեաց Հայոց ամս ԺԸ (18), եւ ապա Սմբատ, որդի իւր, ամս ԻԲ (22). եւ ապա Աշոտ Մսակեր ամս Ի (20), եւ յետ սորա որդի իւր` Սմբատ, որ Ապլաբասն կոչիւր ամս Լ (30)-ս եւ ապա Աշոտ որդի սորա, յաւուրս Վասլի Յունաց թագաւորի, թագաւորեաց /68բ/ ամենայն Հայոց ամս Է (7). եւ նախնքան զթագաւորն Հայոց եւ Վրաց իշխանաց իշխան կացուցեալ ամս Լ (30), որ եւ վասն առաւել բարեսէրն լինելոյ Բարեպաշտ անուանեցաւ: Եւ յետ սորա Սմբատ, [որդի] նորա, զոր Տիեզերակալն անուանեն, թագաւորեաց ամս ԻԴ (24): Ի սորա աւուրս եւ հօր իւրոյ եղեւ խոր խաղաղութիւն Հայոց:

Եւ ՅԿ (911) թւականին եկն Աբուսալայ որդին եւ աւերեաց զՀայս, եւ կալեալ զՍմբատ ի Դուին ի փայտ հանէ եւ զԱշոտ, որդի Շապուհոյ, եղբօր Սմբատայ, կացուցանէ ի տեղւոջ Սմբատայ, որ թագաւորեաց Հայոց ամս ԺԸ (18): Եւ ապա Աշոտ, որդի Սմբատայ, թագաւորէ ամս Ը (8). սայ անուանեցաւ Շահանշահ ի Յունաց թագաւորէն եւ վասն անյաղթելի քաջութեանն Երկաթ անւանեցաւ: Եւ յետ սորա զեղբայր իւր` Աբաս ամս ԻԴ (24). եւ զկնի սորա Աշոտ, որդի իւր, ամս ԻԵ (25) եւ զեղբայր իւր` զՄուշեղ Կարուց կացոյց թագաւոր: Սա որ զգոնջացեալսն իշխանաց իշխան անուանէր եւ առատաձեռն էր առ ամենայն կարօտեալս: Յաւուրս սորա, եւ ի ՆԺԵ (966) թվականին, ի Սեւորդիսն շինեցան Հաղբատ եւ Սանահինն: Ժ (10) ամաւ յառաջ զՀաղբատ շինեաց կինն Աշոտոյ Խոսրովանոյշ եւ ապա զՍանահինն, վասն արեւշատութեան որդոց իւրեանց` Գուրգենայ, Սմբատայ եւ Գագկայ: Իսկ սոքա համակամ սիրով երիս բաժանեն զթագաւորութիւնն` հայրագլուխ առնելով զՍմբատ, եւ Գուրգէն տիրէ Գոգարացւոց կողմանս սկսեալ ի Գագայ, Խառայ մինչեւ ի դուռն Տփխաց: Եւ վարեաց սա զամենայն ժամանակս թագաւորութեան իւրոյ յոքնապատիկ բարեպաշտութեամբ եւ անուանի եղեալ, յոլովակի եղեալ արութեամբ /69ա/ թագաւորեաց ամս Ծ (50). եւ կամայօժար կրօնաւորի ի վանս Սանահնին ամս Ը (8), որով եւ փոխի մահուամբ:

Իսկ ի տեղի իւր կացուցանէ զէրէց որդի իւր զԴաւիթ, որ եւ նա բարեպաշտութեամբ վայելէ ի հայրենի իշխանութեանն. եւ ապա Կիւրակէ, որդի իւր, զկնի նորա թագաւոր, յորոյ ժամանակս Ալփասլան սուլտանն հնազանդէ զՎիրս եւ զՀայս, եւ առնու զԱնի ի տօնի Աստուածածնին, եւ սրոյ •արակ տայ զբնակիչս քաղաքին: Իսկ Կիւրակէ եւ թագաւորն Վրաց Գօրգի հնազանդութեամբ երկուց տիեզերապետաց` Յունաց եւ Պարսից, վարեն զիշխանութիւն իւրեանց: Իսկ յետ Կիւրակէի սուղ ժամանակի ի վերայ անցելոյ մերժին որդիքն նորա ի հայրենեաց իւրեանց, օր ըստ օրէ նուազութեան հասանելոյ, եւ տիրեն սուղ ինչ ժամանակս Սկիւթացիք Տաշրայ. եւ ապա այլ զօրացեալ թագաւորն Վրաց` յաղթօղն Դաւիթ եւ ընդ իւրոյ նուա•է զամենայն իշխանութիւնն Բագրատունեաց եւ բազում քաջութիւն յաղթութեան ընդդէմ Պարսից կատարէ:

[Ա]րդ եւ զպատահմունս ժամանակացն ասացից եւ զորքանութիւն թագաւորին:

Ի ՆՁԸ (1039) թվականին մեռաւ Աշոտ թագաւորն:

Ի ՆԿԵ (1016)-ն շարժ եկն սաստիկ:

Ի ՆՀ (1021) Թուրքն եհար զԱպիրատն:

Ի ՆՂԸ (1049) մեռաւ Աբաս թագաւորն:

Ի ՇԲ (1053) վախ•անի թագաւորն Դաւիթ:

Ի ՇԺԳ (1064) էառ Ալփասլան սուլտանն զԱխալքաղաք եւ զՅանի:

Ի ՈԺԴ (1165)-ն կալաւ Կարուց ամիրէն զԱպիրատն եւ զիւր փեսայն` Ամիր Հասան եւ զԱպլղարիփ, եղբայր Ապիրատին, եւ ետ ցԵլտկուզն:

Ի ՈԺԹ (1170) ազատեցաւ Ապիրատն գնովք:

Ի ՈԺԵ (1166) վախ•անի տէր Գրիգորէս /60բ/ կաթողիկոսն <վախ•անի> Հայոց, յորում ամի եւ զԵզնկայն տարաւ:

Ի ՈԺԹ (1170) վախ•անի թագաւորն Կիւրակէ ի Մ[ա]ծ[ն]աբերդի եւ բերաւ ի հանգիստ նախնեաց իւրոց ի Հաղբատ:

Ի նմին ամի ուժգին շարժմանէ բազում քաղաքք եւ գաւառք կործանեցան, ընդ որս եւ մեծ քաղաքն Արամացւոց` Բերիա, որ կոչի Հալբ:

Ի ՈԻԳ (1174) էառ վերստին Գօրգի, Ափխ[ազ]աց թագաւորն, զԱնի եւ ետ զնա Իւանէի:

Ի ՈԻԴ (1175) գա աթաբակ Ելտկուզն եւ պաշարէ զԱնի եւ քակէ բազում եկեղեցիս ի Շիրակ, ընդ նմին աւերէ զԱխալքաղաք եւ զՋաւախեթ եւ առժամայն դառնալով ի Դուին սատակի ինքն եւ սուլտանն եւ այլ բազումք ի մեծամեծաց:

Ի ՈԻԵ (1176) դարձուցանէ Ափխ[ազ]աց թագաւորն զԱնի ար իւր տեայրսն:

Եւ ի նոյն ամի խաւարեցաւ արեգակն ի Նոր կիւրակէին, ի մետասանն ապրիլի, յերկրորդ ժամու, մինչ աստեղք երեւեցան:

Մահմէտ ի ԿԸ (619) թվականին երեւեցաւ: