Մաթիկ Մելիքխանեան

Հեղինակ
ՅԱԿՈԲ ՕՇԱԿԱՆ  

Բաժին
Արեւմտահայ եւ սփիւռքի գրականութիւն  Հայ դասական մատենագրութիւն  

Թեմա
Գեղարուեստական գրականութիւն  

ՅԱԿՈԲ ՕՇԱԿԱՆ ՄԱԹԻԿ ՄԵԼԻՔԽԱՆԵԱՆ, (ՎԷՊ), ՊԷՅՐՈՒԹ - 2009

ԽՄԲԱԳԻՐ՝ ՊՕՂՈՍ ՍՆԱՊԵԱՆ

 

ՍՈՅՆ ՀԱՏՈՐԸ ԼՈՅՍ ԿԸ ՏԵՍՆԷ ՍԻՏՆԻ ԲՆԱԿՈՒԹԻՒՆ ՀԱՍՏԱՏԱԾ ՀՐԱՉ ԵՒ ԶՈՀՐԱՊ ԳԸՒԸՐԵԱՆ ԵՂԲԱՅՐՆԵՐՈՒՆ ՄԵԿԵՆԱՍՈՒԹԵԱՄԲ

 

Պարտք կը զգամ հոս արձանագրել գոհունակութիւնը անոնց, որ մեր գիրքը կը սիրեն, հանդէպ այն շարժումին, որ Ամերիկայէն կու գայ դարձեալ։

Անհատական կամ խմբական միջոցներ վերջապէս հատորի մը տանիքին տակ կը մէկտեղեն ոմանց ցանուցիր գործերը։ Իմ մասիս, այս «բարերարութիւնը» ես արժանի կը գտնեմ այնքան մը գնահատութեան, որքան չէ թերեւս տաճարի մը կառուցումը շքեղ, բայց օտար ոստաններու մէջ, ուր անոր կը սպասէ քանի մը տարի յետոյ միւզէոնի մը փառքը։ Վասնզի գիրք մը երբեմն այնքան բարիք կ՚ընէ, որքան չեն ըրած տասը ժամ ու հինգ դպրոց միասին։ Քաղքենին, երէկուանը, մեր երկրին մէջ եկեղեցի ու վարժարան կ՚երազէր, բայց ժլատ էր չափազանց գիրքին հանդէպ։ -Չեմ մօտենար անոր մտայնութեան հանդէպ գրողին, կարմիր կու գայ աչքերուս։ - Նոր քաղքենին գուցէ կ՚անգիտանայ իր ժեսթին տարողութիւնը։ Աւելորդ չէ յիշեցնել իրեն, թէ մագաղաթը աւելի կ՚ապրի, քան մարմարը։ Ի՞նչ է եկած մեզի մեր պատմութենէն, անոր այսպէս ըսուած փառքերէն, քանի մը գիրքերէ դուրս։ Ու ի՞նչն է նորէն, որ այսքան կործանումներէ յետոյ, քանդուած ծիածանի մը նման մեր գլուխներուն կը յամառի թրթռալ ու տեւել։ Ունի՞նք աւելի կախարդ յուռութք մը, քան մեր գրականութիւնը։ Որ մեր տղաքը կապէ մեր ցեղին ու մեր ճակատագրին։ Անոնք, որ գիրք կը տպեն, նեցուկ կը կապեն մեր հոգիին խորտակուած սիւներուն։

 

(«Զուարթնոց», 1930, թիւ 7)
Յ. ՕՇԱԿԱՆ

 

Տողաշար եւ էջադրող՝ ԾՈՎԻԿ ՄԽՃԵԱՆ

Վերստուգող սրբագրիչ՝ ԹԱՄԱՐ ՍՆԱՊԵԱՆ-ՍՈՒՐՃԵԱՆ