[ԼԲ]
ՀԱՆԴԷՍՔ
ՄԵԾ
ՊԱՀՈՑ
Եւ
սահմանք
է
որ
յաղցաց
ամէն
կիրակին
մէկ
ժամ
մի
պիտի
գնայ
մեծ
սալթանաթով
Փափն։
Եւ
յորժամ
գնալոց
էր,
այն
ժամն
պիտի
յոյժ
զարդարէին
զանազան
կերպասովք
եւ
լիպասնով.
եւ
քան
զաստեղս
բազում
կանդեղք
կախեն
եւ
այլոց
խաչ
շինած
մեծ,
զորս
կախ
եւ
զորս
կանկուն
ազգ
եւ
ազգ
երանգովք,
ոմն
սպիտակ,
ոմն
կարմիր,
ոմն
կանաչ,
ոմն
լուրջ
եւ
դեղին,
որ
աչք
մարդոց
խամաշմիշ
կու
լինի։
Եւ
գայ
Փափն
բազմախումբ
ժողովրդօք,
քահանայիւք
եւ
կղերիկոսօք
[1],
խաչալամով,
ջահիւք
եւ
լապտերօք,
մոմովք
եւ
խնկովք,
խաչիւ
եւ
աւետարանաւ
եւ
ամենայն
զարդիւք.
եւ
զկնի
զինվորք
եւ
իշխանք
եւ
զօրագլուխք։
Եւ
երբ
կատարի
պատարագն,
թօբեր
նետեն
եւ
դուֆաքնի,
որ
քաղաքն
թնդայ
[2]
եւ
շարժի։
Եւ
յաւագ
հինգշաբթին
որչափ
մասն
կայ
եւ
Քրիստոսի
տնօրինականք
Սան
Փետրու
ժամն՝
ի
դուրս
հանեն
եւ
ցցնեն
ուխտաւորաց.
նախ
զԽաչափայտն,
զԴաստառակն
Քրիստոսի,
զԲեւեռքն,
զԱթոռն
Պետորսի
առաքելոյն
եւ
զայլ
բազում
նշխարս.
բայց
մեծաւ
ահիւ
եւ
դողութեամբ,
ջահիւք
եւ
լապտերօք,
բուրմամբ
անուշահոտ
խնկոց
եւ
հարմամբ
զանկակաց.
զի
ամէնեքինքն
ի
ծունկս
անկեալ
լալով
գոչէին.
Սուրբ,
սուրբ,
սուրբ,
Տէր
զօրութեանց.
զի
լիցին
եւ
մեզ
պահապան
եւ
ամենայն
հաւատացելոցն.
ամէն։
Եւ
այն
գիշերն
տքնին
[3]
եւ
հսկեն
ոտնակացութեամբ
մինչ
ի
լոյս,
ոչ
թէ
միայն
ռամիկք
եւ
աշխարհականք,
այլ
եւ
իշխանք
եւ
գարտինալք.
եւ
զայն
ծածուկ,
որ
մարդ
չիմանայ
կամ
չի
ճանաչէ
զիրենք.
զի
զգենուն
սեւ
հաստ
քթանէ
շապիկ՝
[4]
երկայն
գլխովին,
միայն
աչաց
տեղն
ծակ
վասն
տեսութեան,
բոկոտն
եւ
գլխիբաց,
չուան
գօտի
ի
մէջքն։
Եւ
որչափ
գլխաւոր
եկեղեցիք
կան
քաղաքն՝
ուրուֆաթով
եւ
քահանայիւք
գան
թաբօրով
ի
սուրբն
Պետրոս,
երկու
երկու.
եւ
ամէնին
ձեռն
սպիտակ
մոմ։
Եւ
ամէն
եկեղեցուն
թաբօրով
[5]
գալն՝
ելանէ
վարդապետ
մի
ամպիոնն
եւ
քարոզէ
զչարչարանս
Քրիստոսի.
ապա
յորդորէ
զնոսա
ասելով.
Տեսէք,
եղբարք,
եւ
ի
միտ
առէք,
թէ
Տէրն
մեր
այսօր
վասն
մեր
ի
Հրէից
որպէս
չարչարանս
կրեաց,
զգան,
զհարուածք,
զանարգանս,
նաեւ
զմահ,
զոր
եւ
մեզ
պարտ
է
այսօր
լալ,
սգալ
եւ
չարչարիլ
այսօր,
զի
կցորդ
եւ
մասնակից
լիցուք
նմա։
Իսկ
նոքա
ամենեքեան
անկանին
ի
վերայ
երեսաց
եւ
աղաղակեն,
ողբան
երեք
անգամ.
Տէր
ողորմեա
[6].
եւ
բացեալ
զկողսն
հարկանեն
զմարմինս
անխնայ
գօտէհանկուցովք՝
այնչափ
մինչեւ
արիւն
բխէ.
եւ
այն
դասն
երթայ
եւ
այլ
գայ։
Եւ
այնպէս
էր
բազմութիւն
ջահից
եւ
ղամբարաց,
որ
քաղաքն
լոյս
տայր։
Կայր
եկեղեցի
մի
յորում
շինեալ
էր
երկու
դռնով
սենեակ.
եւ
դռանց
դիմաց
զուգած
էր
առաստաղ
կապուտակ,
որպէս
երկինք,
մէջն
հրեշտակք։
Եւ
երբ
սկսան
Այսօր
անճառ,
ի
նմին
դուռն
երեւեցաւ
Քրիստոս,
զոր
անկեալ
ի
վերայ
ծնկաց
աղօթէր
ասելով.
Հայր
անցո
յինէն
զբաժակս,
ըստ
գրեցելումն։
Եւ
այնպէս
թէսնիֆած
էր,
զի
երբեմն
ծնկսէր
եւ
երբեմն
կանգնէր.
եւ
այնպէս
գեղեցիկ
դեղնամօրուք
եւ
շէկ
մազ,
սպիտակ
մարմին
յօրինած
էր,
որ
տեսողքն
հայրան
մնային։
Եւ
մերձ
Քրիստոսի
շինած
էր
փայտից
զՊետրոս
եւ
զՅակոբոս
եւ
զՅովհաննէս,
նման
նոցա
յայտնի,
որ
ննջէին
ներքեւ
յանկեան
միոյ
ի
վերայ
ձեռաց
ափին.
եւ
Քրիստոս
գայր
ստէպ
առ
նոսա,
զարթուցանէր
զնոսա.
Մի
ննջէք,
զի
մի
մտանիցէք
ի
փորձութիւն.
եւ
ինքն
դարձեալ
աղօթէր։
Իսկ
Պետրոս
զարթուցեալ
ի
քնոյ
բառնայր
զգլուխն
եւ
հայէր
աստ
եւ
անդ,
թմրեալ
ի
քնոյն
եւ
դարձեալ
ննջէր։
Յանկարծակի
բացաւ
երկինքն
այն
եւ
ել
ի
միջէն
հրեշտակ
մի
թեւաւոր,
ունելով
բաժակ
ի
ձեռին.
եւ
եկեալ
առ
Քրիստոս
զօրացուցանէր
ըստ
այնմ
թէ
Ի
հրեշտակաց
զօրանայիր.
եւ
թէ
Հրեշտակք
զօրացուսցեն
զնա,
ասէ
Դաւիթ։
Եւ
դարձեալ
ելանէր
ի
յերկինս
ի
վերայ
պղնձէ
թէլի
բարակ,
որ
մարդոյ
չերեւի.
ապա
փակեցան
երկինքն։
Եւ
մինչ
կայր
Քրիստոս
ի
դուռն,
ահա
ի
միւս
դռնէն
գայր
պիղծն
Յուդայ,
մին
ձեռն
քէսա
եւ
միւս
ձեռօքն
ցուցանէր
զՔրիստոս.
եւ
եկեալ
զինվորքն
սուսերօք
եւ
բրօք,
ջահիւք
եւ
ղամպարօք,
զրեհօք
եւ
սաֆի
երկաթիւք՝
կամէին
զՔրիստոս
ըմբռնել։
Իսկ
Պետրոս
զարթեալ
քնաթաթախ
ետես
(զի)
զՏէր
նորա
կապեալ
էին.
եհան
զսուրն
եւ
եհատ
զունկն
քահանայապղծին
ծառայի
զաջ
ձեռն
եւ
զականջն.
եւ
ակներեւ
կ՚երեւէր
ներկն
կարմիր՝
արիւնի
տեղ։
Եւ
ապա
առեալ
տանէին
զՔրիստոս
անարգանօք
իբրեւ
զմահապարտ։
Զոր
մեք
տեսեալ
զայն
յարտասուս
հարաք,
մինչ
մարմինք
մեր
դողային
ի
մեծի
աղէտիցն.
եւ
զի
այնպէս
թուէր
որպէս
թէ
ոք
մերձ
էր
ի
ժամ
չարչարանացն
Քրիստոսի։
Եւ
զինչ
բան
որ
կայ
ի
գրի
եւ
աւետարանի,
զամէնն
այան
եւ
յայտնի
արած
էր
եւ
շինած,
որ
ամէն
աճամի
մարդ
կ՚իմանայր։
Եւ
յաւագ
հինգշաբթի
յետ
կէս
աւուրն
այլ
զանկակ
չի
քաշեն
մինչ
զատկի
ճրագալուցին,
զի
սուգ
է.
եւ
տէլալնին
կանչեն,
թէ
աստի
մինչ
միւս
հինգշաբթին
այլ
դատ
եւ
իրաւունք
[7]
չի
լինի,
այլ
փակին
տիւանք
եւ
իրաւանց
[8]
տեղիք։
Այլ
եւ
հրամանք
է
յարքունուստ,
զի
մի
ոք
յաւուրսն
յայնոսիկ
մարմնաւոր
իրս
կամ
գործս
զբաղեսցի
[9],
այլ
միայն
եկեղեցիս
գնալ,
աղօթից
եւ
քարոզից
ունկն
դնել
[10],
զի
այն
օրերն
ամէն
եկեղեցիք
իրեք
չորս
անգամ
քարոզ
կու
լինի։
Իսկ
այս
շաբաթս
(տօնից)
եղկելի
Հրեայքն
[11]
բնաւ
չերեւին
(ի
հրապարակս).
այլ
եւ
թագչին
դնեն
պահապան
դրանցն՝
վասն
ահի
եւ
երկիւղի
[12]
քրիստոնէից։
Բայց
այնու
եւս
ոչ
զերծանին,
այլ
մեծ
վնաս
կրեն
ի
ստուտէնդից,
որք
են
սօխթայք.
միաբանին
ի
միասին
բազումք
եւ
երթան
ի
փողոցս
եւ
ի
հրապարակս
եւ
ի
տունս
Հրէից,
պատեն
եւ
բազում
վնասս
գործեն,
զոմանց
դրունս
կործանելով,
զայլոց
զտունս,
կիսոց
զպատուհանս
խորտակելով.
եւ
զորս
գտանեն
չարչարեն,
թալնեն,
եւ
զայլս
սպանանեն։
Եւ
զայս
սովորութիւնս
ունին
Հռոմայեցիք
ի
նախնեաց՝
առնուլ
վրէժն
Քրիստոսի,
որպէս
երբեմն
կայսրն
Ուստիանոս,
Տիբերիոս,
Տիտոս
եւ
Վեսբիանոս։
Եւ
նոքա
ոչ
ումեքէ
չերկնչին,
եւ
զինչ
կամին
առնեն,
զի
բազումք
են։
Եւ
մեծի
շաբաթ
իրիկունն
[13]
նախ
սուրբ
Պետրոսի
մեծ
զանկակն
հնչեն,
եւ
ապա
զայլսն։
