Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՂԱ. Այլ Հոգին Աստուծոյ ի վեցերորդիս երեւեցաւ լնուլ * զառաջաձայն խոստմունս իւր՝ զասացեալս բերանովք մարգարէիցն * որ * եւ զեղան հեղան շնորհք Հոգւոյն սրբոյ ի յետին ժամանակիս սփռեցան ի վերայ բազմախուռն գումարութեան ժողովոյն հոսեցան իբրեւ զյորդադէմ բազմութիւն բռնութեան ջուրցն բազմութեանց ։
       2  Մարգարէացան զխորհուրդսն ծածկեալս խաւսեցան յանկարծակի զամենայն լեզուսա, ամենայն ազգաց * ետուն վերանալ առ հասարակ յարքայութիւնն ։ 3  Ընկալան զյայտնութիւնս տեսլեանց պատմեցին * ամենեցուն զտնտեսութիւն անճառ բանին յայտնեցին զխորհուրդն հարսանեացն մշտնջենաւորաց Աստուածորդւոյն այսինքն յորդեգրութիւն վերանալ եւ նովին Որդւովն եւ Հոգւովն՝ ընդ Հաւր ուրախ լինել։ 4  Եղեն կոչնականք՝ կոչել զամենեսեան յաւազանս մկրտութեան լուանալ յաղտոյն ի սատանայական ծխոյն զի զգեցցին զպատմուճանս լուսեղէնս եւ մտցեն յուրախութիւնս հարսանեացն ուր փեսայն Քրիստոս ուրախ լիցի առ հարսինն այսինքն՝ առ մարմնակիցսն արդարսն որ * ընդ Քրիստոսին չարչարեցան՝ ընդ նմին եւ թագաւորեսցեն բ։
       5  Արդ՝ յայտնեցան հոսեցան շնորհք * Հոգւոյն յամենեսին զի * զամենեսեան արժանիս արասցեն նորապարգեւ նորատուր նորաբեր շնորհի Աստուածութեանն ։ 6  Ուստերաց եւ դստերաց ծերոց եւ երիտասարդաց ծառայից եւ աղախնաց առ հասարակ * շնորհեաց զշնորհս Հոգւոյն սրբոյ զի ի միջոյ ի բաց բարձցէ զխտրոցն զի մի՛ լիցի խտիր ո՛չ Հրէի եւ ոչ հեթանոսի ո՛չ ծառայի եւ ոչ տեառն ո՛չ առն եւ ոչ կնոջ զի ամենեքեան միապէս արժանի * լիցին Քրիստոսիգ։ 7  Նա ոչ միայն այսպէս այլ եւ չարագործաց եբաց զդրունս թողութեան * զի եւ մաքսաւորք եւ պոռնիկք եւ մարդասպան աւազակք եւ որ իւր իսկ խաչահանունքն՝ * լիցին նմա աւետարանիչք զփրկութիւնսն առնելոյ * եւ զթողութիւնսն ածելոյ եւ զարքայութիւնն ամենեցուն շնորհելոյ։
       8  Արդ՝ լցան ամենեքին * հոսանաւք * զաւրութեան Հոգւոյն սրբոյ ելին ընդ տիեզերս զի տացեն զգիտութիւն սքանչելեաց Աստուածութեանն բազմազգեան լեզուացն՝ առնուլ * ի միտ զնշանսն զոր ետ յերկինս ի վեր * եւ յերկիր ի խոնարհ * ըստ խոստմանն թէ Տաց նշանս յերկինս ի վեր եւ յերկիր ի խոնարհա։ 9  Երկնաւորացն այն * նշան՝ զի տեսին զՈրդին Աստուծոյ մարդացեալ ի վեր յերկինս եւ ընդ նմին զկամարար զմարմնակիցսն զի իցեն ընդ նմին թագաւորեալք եւ միահոմեալք միագունդք ի գունդս հրեշտակաց ։
       10  Իսկ յերկիր ի խոնարհ այն * նշան՝ զի տեսին մարդիկ յերկրի զմին զնոյն Որդին Աստուծոյ՝ խոնարհեալ մարդացեալ * եւ ի վերայ խաչին * զի * հեղուցու զիւր արիւնն ։ 11  Ուստի եւ հուրն վառեսցի յառաքեալսն * եւ գայցեն ի լեզուս նոցա ղամբարք զի զմեղս ամենայն մարդկան * հալեսցեն այրեսցեն բարձցեն ի միջոյ։ 12  Զի ինքն * Որդին Աստուծոյ եղեւ գառն եւ մատեաւ Հաւր իւրում պատարագ հաշտութեան ի վերայ խաչին եւ միահաղոյն իսկ եբարձ զմեղս աշխարհի։
       13  Հուր ասէ եւ արիւն եւ մրրիկ ծխոյ ա հուր սրբիչ՝ որ սրբեացն իսկ եւ սրբէ զամենեսին Հոգին սուրբ եւ արեամբն Քրիստոսի * սրբին։ 14  Իսկ որք * ոչն կամիցին սրբել զծուխն ծառացուցեալ՝ ունին զաւրինակ յայտնութեանն՝ զմերկութիւն այրեցածինբ. * եւ զարիւնն իւր * զոր արար նոցա ի փրկութիւն՝ զնոյն արիւն արասցէ նոցա ի կորուստ որ էն ի թագաւորութիւն արժանեացն ։ 15  Արեգակն դարձաւ իսկ ի խաւար * եւ լուսին յարիւն՝ * յորում ժամու տեսին * զՏէրն խաչիւն չարչարեալգ։ 16  Զի այն չէր աւրն * երեւելի * որ գալոցն է աւր դատելոյն եւ արդարացուցանելոյն ամենեցուն դատաստանաւք այլ աւր փրկութեան արդարացուցանելոյ զամենեսեան ի շնորհաց անտի։
       17  Զի արեգակն եւ լուսին եղեն իսկ քարոզք յայնմ ժամանակի։ 18  Քանզի արեգակն իւրով խաւարելովն * բողոքեաց ցուցանելով * ամենեցուն զՏէրն * ի խաչին եւ ոչ կարացեալ տեսանել զայն տեսիլ՝ խաւարեցաւ զի ոչ կարաց տեսանել զՏեառն զանարգանսն ։ 19  Իսկ լուսին եւս մեծամեծս ցուցանէր զի ըստ նմանութեան հայելւոջ զարիւնն յինքեան * ի վերուստ * ի բարձանց ամենեցուն * ցուցանէր արարածոց՝ զփրկութիւն ամենայն աշխարհաց որք առնիցեն ինքեան մտաւք զայն արիւն՝ իւրեանց արքայութիւն։ 20  Իսկ որք զայս արհամարհիցեն եւ գայցեն յայսպիսի պարգեւաբաշխութիւն՝ լուսինն ցուցանիցէ զմշտաբուղխ արիւնն ի * նոցին մարմնոց որ զհամաւրէն տանջանացն կորստեան զանմահ որդունսն դժոխոցն բղխիցէ ։
       21  Վասն այսորիկ ասէ Տաց նշանս յերկինս ի վեր * եւ յերկիր * ի խոնարհա Տէր ի խոնարհ յերկրի ի վերայ խաչին իսկ լուսաւորքն ի բարձանց քարոզք՝ * ազդ առնել ընդ տիեզերս ամենայն։ 22  Արիւն եւ հուր եւ մրրիկ ծխոյբ երկու * ինչ իրք պաշտեցան մին կենաց աւետիք եւ միւսն արհաւիրք սպառնալեաց պատուհասից ։ 23  Արեգակն դարձցի ի խաւար եւ լուսին յարիւն մինչ չեւ * եկեալ իցէ աւր Տեառն մեծ եւ երեւելիգ այսինքն՝ զաւր գալստեանն հատուցման նշանակէ զի նա ինքն է աւր մեծ եւ երեւելի։
       * Իսկ մինչ չեւ այն եկեալ՝ * որ կարդասցէ զանուն Տեառն՝ կեցցէ * ի շնորհացն։ 25  Զի Աստուած յերկիր խոնարհեցաւ եւ զմարդիկ յերկինս վերացոյց եւ * խառնեաց զհողեղէնսս ընդ հոգեղէնսն ։ 26  Նորոգեաց եւ մանկացոյց զարարածս միանգամայն բաց զարգանդ աւազանին զի նորոգեսցին եւ ծնցին վերստին մանկունք արքայութեան ի մկրտութենէ անտի։ 27  Զի առին առաքեալքն զարգանդ աւազանին ծնան զամենայն տիեզերս վերստին * եւ դարձուցին յանմեղութիւն մանկութեան անխարդախ կաթինն՝ առնել զամենեսեան որդիս Աստուծոյ եւ ժառանգաւորս փրկութեանն Քրիստոսի որպէս եւ երանելին Պաւղոս * ասաց Որդեակք իմ զորս դարձեալ վերստին երկնեմ մինչեւ նկարեսցի Քրիստոս ի ձեզդ։