Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՃԻԲ. * Եւ թէ երբեք երբեք իջանել լինէր * շրջել զաւրացուցանել զաշակերտեալսն * ճշմարտութեան հոգւով, « իրաց իրաց պիտոյից աւգտակարաց ամենայն եկեղեցեացն հասեալ յաւգնականութիւն՝ * շնորհաւքն Աստուծոյ * առանց յապաղելոյ առանց իրիք զբաղելոյ հանապազ իջանէր ի թիկունս դիպաց դիպաց պատահելոց եւ վճարէր զաւրութեամբն Աստուծոյ։ 2  Եւ յորդորագոյնս եւ պարարտագոյնս եւ անփակ բերանով * զվտակս վարդապետութեանն ի սիրտս լսողացն սերմանեալ * ծաւալեցուցանէր եւ զայս արարեալ զամենայն ժամանակս իւր՝ վասն անձին եւ վասն աշխարհի» ։
       3  «Քանզի սովոր իսկ են ճշմարիտ վարդապետք՝ զանձանց առաքինութիւն կանոն աշակերտելոցն դնել մանաւանդ յուշ առնելով զտէրունականն զմիոյն զմիայնոյն զիմաստնոյն Աստուծոյ քանզի * ասէ Սկսաւ Յիսուս առնել եւ ուսուցանելա։ 4  Որոյ բազում անգամ առեալ զաշակերտսն ուրոյն եւ աննիազական անձամբն աւրինակ * կարաւտելոցն լինէր յորժամ * ի Թաբաւրական լերինն զաւետեացն զերանութիւն տայր եւ կամ յորժամ ի նմին լերինն զկանոնական աղաւթսն * առնէր մինչ դեռ աշակերտքն ի Տիբերական ծովուն նաւէին։ 5  Եւ դարձեալ՝ յաւուրս բաղարջակերացն յաւրինական տաւնին * զգիշերոյն աղաւթս երիցս անգամ ի Ձիթաստանեաց լերինն առանձինն մատուցանէր։ 6  Ուստի եւ յայտ իսկ է եւ առանց վեհերելոյ եթէ ոչ վասն անձին ամենատէրն * այլ համաշխարհի յուսումն զայն գործէր * որ է աւրինակ ամենայն հնազանդելոց վասն որոյ եւ * ասէրն իսկ թէ * Արթուն կացէք յաղաւթս կացէք զի մի՛ մտանիցէք ի փորձութիւնա։
       7  «Իսկ արդ՝ եթէ թեթեւագոյն * արուեստից պակասագոյն * ի գիտութենէ են ազգք երկրածնաց * ո՞րչափ այնմ արուեստի ոք համարիցի անգիտանալ բ, որ * ընդ աստուածախաւսսն կատարի * որում երանելին Պաւղոս ամենեցուն տգիտանալ ասէ վասն որոյ եւ զամենակեցոյց Հոգին ի թիկունս հասանել անմռունչ հեծութեամբ բարեխաւս գիտէ»գ։
       * Իսկ արդ՝ յորժամ լսիցեմք եթէ Սկսաւ Յիսուս առնել եւ ուսուցանել՝դ * ապաքէն առնել՝ զի ուսուսցէ եւ ոչ եթէ զի պարգեւեսցի * իմանալի է * եւ բարեխաւսելն նորա վասն սրբոց եւ բարեխաւսել Հոգւոյն սրբոյ՝ առ ի վարդապետելոյ մեզ զի ընդ միմեանց բարեխաւսիցեմք եւ ոչ եթէ առ բարձրագոյն ոք Միածնին կամ Հոգւոյն սրբոյ բարեխաւսելն գիտելի է քանզի միապատիւ է աստուածականն եւ ոչ բազմաբար ։ 9  Իսկ երանելի առաքելոցն * ընկալեալ * ի վարդապետութենէ ճշմարտութեանն՝ նախ կարաւտական * անձանց աւգուտ մատակարարէին եւ ապա աւրինակ աշակերտելոցն բարձեալ տանէին երբեմն առանձինն եւ երբեմն ժողովովք գումարելովք՝ * զփառսն * Քրիստոսի * առաւելովքն բարձրացուցանէին»։
       10  «Քանզի * առաւել աւգտակար իսկ է յամենայն աշխարհակիր զբաւսանաց առանձինն սահմանել եւ միայն աստուածպաշտութեան պարապել։ 11  Զոր եւ մարգարէքն յառաջագոյն գործէին որք ի լերինս * եւ յանապատս յայրս եւ ի փապարս վիմաց զաստուածեղէն կրաւնիցն զծառայութիւն հարկանէին ։ 12  Նոյնպէս եւ ամենայն հարքն որ յաջորդեցան * յառաքելական * կանոնացն կրեալ՝ ինքեանք անձամբ բերէին աւրինակ վերջնոցս։ 13  Ուստի եւ երանելիս այս բարձեալ տանէր զաւանդելոցն պատիւ եւ ամենայն մատուցելոց առ նա զնոյն * պատուիրեալ գուշակէր։ 14  Եւ այնպէս յառաջ ամենայն աստուածեղէն գանձուցն վայելչութեամբք * լցեալ * պարարտացուցեալ ամեթութեամբք * զամենեսեան՝ խաղացեալ գայր ի բազում ժամանակս եւ նովին ի նոյն * կանխեալ * եւ ի նմին հանապազորդեալ» ։