Օգուտ Բժշկութեան

Որոյ գլուխն ի շուրջ գայ որ տաճիկն տվվայ ասէ այս ցաւուս

Պատճառ որ ի տաքէ լինի

Էհանան ասէ, թէ յառաջն այս ցաւուս ի շատ ուտելուն լինայ, եւ Բ ի սաֆրային սրանալուն եւ յաւելվածէն, որ լցել է զամէն երկին զգլուխն տաք պուխարովն խիստ։

Նշան որ ի տաքէ լինայ եւ թէ ի յարենէ լինի այն է, որ աչվին կարմրի եւ կսկծէ, եւ երկնին կանգնի լի արիւնով. եւ թէ սաֆրայէ լինի՝ այն է որ տապի եւ սիրտն ի վեր գայ։

Ստածումն որ ի տաքէ լինի։

Էհանան ասէ, թէ յառաջն ի կիֆալէն երակ առ, եւ ի սրունացն ապիկիս արկ, եւ վարդի եղ եւ վարդէջուր եւ քացախ յիրար խառնէ եւ օ՛ծ ի գլուխն, եւ տո՛ւր որ հոտայ եւ վարդէջուր եւ քաֆուր եւ սանտալ եւ այն որ զսրութիւն արեանն խաղեցնէ, եւ տո՛ւր ոսպ եւ ազոխ եւ ապքամայ եւ որ նման է սոցա, եւ պզր ղատուն լուապ եւ շաքար տուր։ Եւ այն որ ի սաֆրայէ լինի՝ տո՛ւր սրքնճուպին որ փսխէ, եւ մատպուխ հալիլայի. եւ տո՛ւր Բ նռան ջուր եւ ազոխի եւ սալորի ջուր։

Արճիճանիսն ասէ, թէ տո՛ւր Ա տարպայ հապի զուզիայ, եւ կամ սալորի ջրով լուծումն արա, եւ անօթեց զարտալուին ջուր տուր որ խմէ, եւ սրքնճուպին սառով եւ նռան շարապ եւ սերկեւիլի, եւ օծէ՛ ի գլուխն քաֆուր եւ սանտալ վարդէջրով. եւ ամէն տաք եւ ի սուր կերակրէ պատրաստէ՛ զքեզ, եւ ի գինոյ եւ մերձաւորութենէ եւ տքնութենէ եւ քաղցենալոյ պատրաստէ՛ զքեզ, եւ տո՛ւր ազոխի ապուր. օգտէ։

Ֆաւլօսն ասէ, թէ յարեգական շողուն լինայ՝ այն է , որ վարդի եղ եւ քացախով օծես, եւ թէ ի յուտելվէն յետեւ լինայ՝ բողկի ջրով եւ սրքնճուպինով մատն տուր արկանել, եւ տո՛ւր փոքր տիրֆիլ եւ կուլանկուպին յօտով եւ մազտաքով, որ ստամոքն յուժովնայ եւ զցաւն տանի, եւ օգտէ։

Պատճառ որ ի հովէ լինի

Զաքարիայի որդին ասէ, թէ այս ի պալղամէ լինի, որ լնու զգլուխն երակքն եւ մնայ, եւ լինի որ Աստուած հանց է ստեղծել յառաջմէ զինքն։

Նշան որ ի հովէ լինայ այն է, որ հանապազ գլուխն ցաւի եւ ականջն ձայն ածէ եւ աչքն մթնայ. այս ի գլխուն վատուժութենէ. եւ այն որ ի պալղամէ լինայ՝ շատ պառկի եւ երեսն մթնայ։

Ստածումն որ ի հովէ լինի։

Զաքարիայի որդին ասէ, թէ գլուխն ի շուրջ գալն պալղամէ լինի՝ եւ դեղն այս է. եւ աղի ձուկն եւ բողկն եւ մանեխ, եւ սամիթի ջրով եւ սրքնճուպինով տո՛ւր որ վերաբերութիւն այնէ եւ ստամոքն սրբէ, եւ ամէն օր անօթէց տիրֆիլ ուտեն եւ վարդ մուրապպայով եւ մազտաքով, եւ կերակուր՝ ղալիայ գառին մսով եւ ուլի մսով, եւ խաղաջ արա որ զգիճութիւնն ի վեր քաշէ. եւ պապունաճ եւ սիսանպար եւ դաղձ եփէ եւ զջուրն ի գլուխն լից. եւ տաք դեղեր տուր որ հոտայ։

Բագարատն ասէ, թէ ի գլխուն վատուժութենէն լինի՝ լուծէ՛ զփորն այն իրօքն, որ զպուխարն ի վար քաշէ ի գլխուն, եւ ի կիֆալէն երակ առ, եւ խաղաջ արա այնով որ յառաջն յիշեցի, եւ անուշ հոտեր տուր որ հոտայ. եւ յօտ եւ սանտալ եւ ներկիս, եւ ջուր լից ի վերայ գլխուն, որ եփած լինի յինքն պապունաճ եւ աքլիմէլիք եւ սիսանպար եւ մարզանկօշ եւ սազապով. օգտէ. եւ ամենայն ցաւու հակառակովն արա ստածումն, որ շատ օգտէ։

Մասէհն ասէ, թէ տո՛ւր զանճապիլ սնուցած եւ վարդ մուրապայ անօթեց տաք ջրով, որ զստամոքն ուժովցնէ, եւ խառնէ՛ ի վարդ մուրապան սնպուլ եւ մազտաքէ եւ ծաթրին, եւ խաղաջ արա, որ զգիճութիւնն ի վայր քաշէ. եւ պապունաճ եւ սիսանպար եւ դաղձի եփէ, եւ զջուրն ի գլուխն լից, եւ տաք դեղեր տուր որ հոտայ։