Օգուտ Բժշկութեան

Քապում որ է որ գիշերն ի քնուն մէջն լինայ մարդուն

Պատճառ որ ի տաքէ լինի

Սահակն ասէ, թէ այս ցաւս որպէս ըխտաւոր լինի երբոր յեմէ ի մարդն, եւ լինի ի յարեանն շատութենէն որ անձն լցվի, եւ կամ տաք կերակուր ուտէ, որ է սոխն եւ սխտորն եւ որ սոցին նման է։

Նշան ի տաքէ լինայ այն է որ երեսն կարմիր լինայ, եւ շատ քուն լինայ, եւ գիտենայ թէ մէկ ծանր իրք մն ի վրան ունի եւ կամ ծանր իրք մն ի վրան ծածկած է։

Ստածումն որ ի տաքէ լինայ։

Սահակն ասէ, թէ ի կիֆալէն երակ առ, եւ լուծումն արա դամոն ջրով եւ խառթութի շարապով եւ կամ նռան, եւ տո՛ւր զարտալուի ջուր եւ վարդի ձէթ եւ քացախ եւ վարդէջուր, յիրար խառնէ եւ եռցու, եղկ ի գլուխն օծէ, եւ զերպայ ուտէ եղլի. եւ տո՛ւր եփած մանուշակ, եւ հալիլայ որ խմէ. եւ աղջկմօր կաթն եւ դդմի եղ եւ վարդէջուր ի գլխուն օծէ. եւ տո՛ւր որ հոտայ զհով եւ զգէճ հոտերն, որ է մանուշակն եւ նոնոֆարն. եւ տո՛ւր զեզնալեզվին ջուրն եւ հով մուֆառէհներն. օգտէ։

Արպիասուսն ասէ, թէ տո՛ւր ապիկիս արկանել ի ջղերուն, եւ ի շատ ուտելուն եւ ի գինի եւ ի տաք իրաց եւ ի չոր իրաց պահէ՛. եւ Բ նուռն ծծէ, եւ ազոխի շարապ տուր, եւ լուծէ՛ զփորն թմրհնտով եւ դամոն ջրով. եւ յետոյ ճուլապ տուր եւ սանտալ. եւ վարդէջուր ի ճակատն օծէ, եւ քաֆուր եւ մանուշակ եւ նոնոֆար հոտայ, եւ զստամոքն զօրացո՛ւ խնծորի շարապով եւ նռան, որ պեղծ պուխարն ի գլուխն չելնէ, եւ տո՛ւր ազոխի եւ աղտորի ապուրն. օգտէ։

Սապիթ Կուռանն ասէ, թէ ցեղ մն խպլիկ լինի, որ ի պեղծ խլտի պուխարէ է, եւ այն շուտ ողջանայ. եւ այն որ ի խորսն է՝ դու շուտով ստածէ՛, որ չըխտաւորի, եւ թէ երակ պատեհ է՝ ա՛ռ որ շուտով ողջանայ կամօքն Աստուծոյ մերոյ։

Պատճառ որ ի հովէ լինի

Մասուվային որդին ասէ, թէ ի պալղամին յաւելվածուն է, որ ըղեղն եւ գլուխն եւ փարտանին լցվել է, եւ ուտէ շատ զանհալ կերակուրքն, եւ թանձր պուխար լինայ։

Նշան որ ի հովէ լինայ այն է, որ գլուխն ծանր լինի եւ գիշերն ի յամէն ժամ չկարէ շարժիլ ի քնոյ, եւ զօդվածքն վատուժի, եւ ի քթէն եւ ի բերնէն ջուր գայ, եւ երեսն կարմիր լինայ։

Ստածումն որ ի հովէ լինայ։

Մասուվային որդին ասէ, թէ տո՛ւր ճուարիշի զանճապիլն եւ զքամոնին, եւ զվարդ մուրապայ տուր անօթէց, եւ մտո՛ւր ի բաղանիս. եւ ի ծանր կերակրոյ պատրաստ պահէ զքեզ։ Եւ սիսեռով ղալիայ կեր։ Եւ թէ չերթայ այսով՝ տո՛ւր զաֆթիմոնին մտպուխն որ լուծումն այնէ, եւ շուրվայ տուր գառին մսով, եւ հաւու ձագ եւ հաւկթի դեղնուց շաքրով, եւ անուշահոտ ծաղկունք հոտայ եւ աղէկ հոտեր մուշք եւ ղալիայ եւ սանտալ, եւ տո՛ւր քաղցր նշի ձիթով։

Զաքարիայի որդին ասէ, թէ տո՛ւր հապի ղուղիայ, որ լուծէ զփորն եւ ստամոք սրբէ, եւ տո՛ւր զայն ճուարիշն որ զպալղամն հալէ. եւ զանձն օծէ՛ վարդի ձիթով. եւ զօտն եւ զվարդն եփէ՛ եւ զջուրն խմէ՛, եւ օծէ՛ ի գլուխն սամթի եւ եասամինի ձիթով, եւ կերակուր զերպայ տուր եւ ղալիայ։

Հունան ասէ, թէ լուծէ՛ զփորն հապի ղուղիայով, եւ յետոյ սրքնճուպինի պզուրի տուր. եւ սիսանպար եւ շահսաֆրամ տուր հոտալ. եւ թէ եասամինի ձէթ որ սպիտակ լինի եւ խրու ձէթ օծէ՛ ի գլուխն. օգտէ. եւ յամէն վաղվնէ անօթեց կուլանկուպին տուր հին եւ խառնէ՛ ի ներս ըռազիանի հունտ եւ անիսոն. եւ տո՛ւր միս տուռէճի եւ ղալիայ որ ուտէ. շատ օգտէ։ Եւ Աստուած պահէ զմարդն խըպլիկայ ցաւուն։