Օգուտ Բժշկութեան

Թաշանուճ այն է որ ամեն անդամքն չորանայ եւ քաշվի ջղերն

Պատճառ որ ի տաքէ լինի

Ֆօլօսն ասէ, թէ ի յարենէ լինի որ ի յանձն աւելնայ եւ ի ջղերն ճապղի. եւ այն որ ի չորութենէ լինի՝ փորուն լուծմանէն լինի որ շատ լուծի, եւ ի շատ ցաւոց լինի, եւ խիստ սուր գիճութենէ լինայ։

Նշան որ ի տաքէ լինայ արենէ այն է, որ տեղն ուռի, եւ որ զձեռքդ ի վերայ դնես՝ նա տաք լինի, եւ հովն դուր գայ. եւ որ ի չորութենէ լինի՝ փորն չոր լինի, եւ բերանն այլ չոր լինի, եւ փորն պինդ լինայ։

Ստածումն որ ի տաքութենէ լինայ։

Ֆօլօսն ասէ, թէ ջղերն եւ երակն զէտ լար քաշվի յիրար, եւ անձինն լանքն եւ երկանքն հանց լինի, որ թէ ցաւն ի ձեռն լինի՝ նա ոչ կարէ բանալ եւ ոչ կարէ խփել. եւ լինի որ փակել կարէ եւ բանալ ոչ. լինի որ բանալ կարէ եւ փակել ոչ. եւ այս լինի ցաւուն յաւելնալուն եւ պակասնալուն. եւ զամէն անձն այսպէս իմացիր։ Եւ դեղն այն է, որ երակ առնուս ի բասիլիկէն, եւ թէ ցաւն ի յաջ դիհն է՝ ձախէն առ, եւ թէ ձախ դիհն է՝ աջէն առ. եւ քթան դրջէ վարդէջրով եւ քաֆուր խառնէ եւ դի՛ր ի վերայ. եւ գինոյ եւ քաղցրէ պահէ զքեզ եւ թթունի կեր։

Եւ Բագարատն ասէ, թէ թաշանուճն որ յարենէ լինի՝ պիտի երակ առնուլ եւ արիւն հանել, եւ Բ նռան ջուր հանել եւ խմել, եւ սրքնճուպին եւ ազոխ ապուր սումախով։

Բագարատն ասէ, թէ այն որ ի չորութենէ լինայ՝ դժար է, եւ պիտի որ յեղկ ջուրն նստի եւ զոսկերքն օծէ եղկ եղով եւ նստի եղկ տեղն. եւ ջրախառն գինի խմէ. եւ զըղեղն գիճացո՛ւ եւ նուտուլ արա պապունաճով եւ մանուշակով եւ շուշմայի եւ դդմի տերեւով. եւ խաթմի եւ նոնոֆար եւ գարու կորկոտ խառնէ ի յաղջկմօր կաթն եւ դրջէ՛ ի բամբակն եւ դի՛ր ի վերայ գլխուն. եւ թէ չի աջի՝ դիր զայն մորհամն որ զնոր եւ զպինտ ուտեցնին տանի, եւ օգտէ. եւ հանապազ ի բերանն տուր անլի կարագն։ Եւ յիշեմ ի նիկրիսին համարն։ Եւ ճուլապ եւ նշի ձէթ եւ հաւու միս գէր եւ գառին եւ ուլի միս, որ օգտէ Աստուծոյ զօրութեամբն։

Պատճառ որ ի հովէ լինայ

Սահակն ասէ, թէ ինքն թանծր պալղամէ լինի որ ջղերն ճապղի. եւ լինայ որ հում պալղամէ, որ զշատ գիճութիւն ի ջղերն է ղրկեր. եւ ասոր թաշանուճի միթիլայի ասեն։

Նշան որ հովէ լինայ այն է, որ զձեռդ ի վերայ դնես տեղուն՝ նա հով լինայ, եւ թէ ի վերայ տաք դնես՝ դիւրաւ գայ, եւ գլուխն եւ անձն ի լի լինի, եւ ինքն պալղամի նշան ունէ։

Ստածումն որ ի հովէ լինայ։

Սահակն ասէ, թէ տո՛ւր ճուարիշի զանճապիլ եւ կուլանկուպին, եւ ի բաղնիքն քրտնէ՛ անօթեց, եւ զանձն եասամինի եւ խրու ձիթով օծէ՛. եւ սիսռան ջուր եւ ղալիանի կեր. եւ ամէն հով եւ գէճ իրաց պատրաստէ՛. եւ հապի այարիճի կեր եւ հոտած հապ կեր։ Եւ զայս հապս փորձել եմ. - Ա՛ռ շէտարաճ եւ տարի ֆիլֆիլ եւ փանիտ եւ շահմի հանդալ Ա Ա դրամ, եւ հացի աղ կէս դրամ. զամէնն հապ արա եւ տուր ի ժմուն Ա դրամ. եւ թէ պապունաճ եւ աքլիլմէլիք եւ սիսանպար եւ հուլպայ եւ սպանտ եւ ղուստ եփէ ջրով եւ դի՛ր ի վերայ տեղուն եւ լվա՛ ջրովն։

Դէվճանիսն ասէ, թէ Ա լիտր հին հոռոմ ձէթ եւ Բ նուկի կարմիր մոմ եւ Ա նուկի ֆարֆիոն, տրորէ՛ եւ մորհամ արա եւ օծէ՛ հանապազ ի վերայ, եւ թէ ըռազիեան եւ մեղրաջուր խմես՝ օգտէ աստուծով. եւ կերակուր ոչխրի միս տաք դեղերով. եւ տո՛ւր հապի շէտարաճ եւ սէպքինաճն, որ լուծէ եւ զփորն. յետեւն այնոր տո՛ւր կուլանկուպին եւ վարդի շարապ եւ կամ թզի, եւ զանձն օծէ՛ սամթի ձիթով. եւ սիսռան ջուր տուր եւ ղալիայ հաւձագով. եւ գինի բնաւ մի՛ տալ. եւ կերակուր պակաս տուր. եւ ի տաք տեղ եւ ի բաղանիսն պառկէ շատ եւ նիստ ի տաք ջուր, եւ լինայ ի յինքն տաք խոտեր՝ շատ օգտութիւն այնէ կամօքն Աստուծոյ մերոյ ամէն։

Եւ թէ զջրին կրիային զարունն կղբուով խառնես եւ հոգնայ անես՝ օգտէ թաշանուճին. փորձիւ է։