Օգուտ Բժշկութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Որոյ ակռատկերն հոտի եւ արունի եւ սեւնայ մարդուն։

Պատճառ հոտի արիւնն

Ֆօլօսն ասէ, թէ մէկ թթու պալղամէն լինի եւ մէկն ի թթու կերակրէն որ ժողվի ստամոքն. եւ այն որ արիւնի՝ աւելի արենէ որ յաւելցել է ի լինտքն։

Նշան որ հոտի արիւնն այն է՝ որ կերակուր ուտելուն լինի, որ ժողվի ստամոքն՝ նա շուտով ողջանայ. եւ այն որ ի թթու պալղամէ լինի՝ հանապազ հոտի ակռան։

Ստածումն հոտեւլուն եւ արիւնելուն։

Ֆօլօսն ասէ, թէ ակռան հոտի՝ դեղն այն է, որ փրփրեմ ծամէ եւ կամ ընկուզ եւ կաղին, եւ թէ նշի ձէթ օծէ՝ օգտէ. եւ կտուած նուշ եւ մոմ ծամէ, եւ եղկ արա զեղն, ի բերանդ բռնէ. եւ զանտարանի աղն ծեծէ՛ եւ օծէ՛ եւ թէ զարտալուին կուտն աղով եւ քացխով օծես՝ օգտէ եւ զհոտն տանի։

Սահակն ասէ, թէ այն որ ի թթու պալղամէ լինայ՝ զստամոքն սրբէ՛ եւ յստկէ՛, եւ զայն դեղերն արա որ ստամոքին համարն պիտի յիշեմ. եւ փրփրեմն եւ զիր հունտն ծամէ՛. օգտէ. ձութ եւ չամիչ ծամէ։ Լինայ որ ի պաղ ջրէ ցաւի ակռան, յորժամ ի բերանն առնու. դեղն այն է, որ տաք հաց դնէ ի վերայ այնչաք որ աչքն արցունի, եւ զեղն տաք արա ի բերանդ առ. եւ պալասանի ձէթն այլ օգտէ։

Ըռուֆօսն ասէ, թէ որ արիւնի ակռան եւ լնտերն՝ ա՛ռ դեղին հալիլայ եւ չոր վարդ եւ ճուլինար, ծեծէ՛ եւ մաղէ՛ եւ յիրար խառնէ եւ այլվա ա՛ծ ի հաւան եւ սղկէ՛ եւ պահէ, եւ ի ժմուն ի յակռատկերն օծէ. եւ յետ այնոր մրտի ջրով մազմատայ արա, եւ ամէն տաք կերակրէ եւ քաղցրէ պատրաստէ՛. շատ օգտէ աստուծով։ Եւ զայս ի բան տար. - Ա՛ռ շիպ Բ դրամ, աղ Ա դրամ, սղկէ՛ եւ մեղրով շաղվէ՛. յառաջ զլինտն լվա՛ տաք ջրով որ արիւնի, եւ յետոյ քսէ՛ ի վերայ լնտին քանի մի անգամ. ազատի։

Պատճառ որ սեւնայ

Էհանան ասէ, թէ պակաս կերակրէ. եւ այս շատն ծերոց հանդիպի. եւ Ըռուֆօսն ասէ, թէ ի կերվելուն այլ լինի այս ցաւս մարդուն։

Նշան որ սեւնայ այն է, որ ամենայն ակռաքն սեւնայ. եւ լինի որ շատ սեւնայ եւ որ պակաս սեւնայ. խլտին աւելնալուն եւ պակասելուն լինայ։

Ստածումն սեւնալուն։

Էհանան ասէ, թէ զսեւցած ակռան խարես՝ նա ընկնի. եւ թէ զպանճին հունտն մեղրով շաղվես եւ մէջն դնես՝ նա օգտէ, եւ օծե՛ս նա օգտէ. եւ թէ այրես եւ օծես՝ նա զսեւութիւնն տանի։ Եւ այս դեղս օգտէ ակռային. - Ա՛ռ ծովու փրփուր եւ քազմազու Ե Ե դրամ, ղաղուլայ եւ աղաղիայ եւ քապարայ Գ Գ դրամ, եւ ակրկարհայ Բ դրամ. տապաշիր եւ վարդ Ա Ա դրամ, եւ շէրխիշտի մոխիր Ի դրամ. անիսոն Ե դրամ. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ մեղրով շաղվէ՛ եւ օծէ՛ ակռան. եւ թէ Բ բաժին աղ եւ Ա բաժին պորայ ծեծես եւ մաղես եւ մեղրով շաղվես եւ ի թուղթն փաթես եւ այրես եւ օծես ակռատկերն՝ օգտէ։

Մատային ասէ, թէ պատճառն ակռային սեւնալուն ի բորբոսած գիճութենէ լինայ. այն է որ տաս զհապի այարիճ եւ զկուկիան. եւ յետոյ պղպեղ եւ սօտ եւ անտարանի աղ եւ սունպուլ եւ կիպարու պտուղ. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ օծէ՛ ակռան. օգտէ։ Եւ այս դեղս տաք բնութեան օգտէ. - Ա՛ռ տապաշիր եւ ծովու փրփրուր եւ մառմառ քար Ժ Ժ դրամ, մարգրիտ մանր Է դրամ եւ շէհ այրած Ը դրամ, կարմիր վարդ Ժ դրամ, քաֆուր Ա դրամ. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ օծէ՛ ակռան. օգտէ. եւ թէ ծովու փրփուր եւ բացվենեկ Ե Ե դրամ, եւ անտարանի աղ Ա մթխալ եւ քափուր կէս դրամ, եւ այրած եղէգ Բ դրամ, խառնէ՛ եւ տրորէ՛ եւ օծէ՛ ակռան. օգտէ։