Օգուտ Բժշկութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Զաթըլ ըռիայ. ինքն ուռեց մն է որ ի թոքն լինայ մարդուն

Պատճառ որ ի տաքէ լինայ

Գեղիանոս ասէ, թէ արեան յաւելվածուն է որ ի թոքն ժողվի, եւ ի սաֆրայէ, որ յիրար խառնին եւ ժողվին ի թոքն եւ ուռեցնին զթոքն։

Նշան որ ի տաքէ լինայ այն է, որ սուր ջերմն եւ հազ լինայ, եւ շունչն նեղնայ եւ երեսն կարմրի. եւ այն որ սաֆրայէ լինայ՝ երեսն դեղին եւ ծարաւի, ջերմն սուր լինայ։

Ստածումն որ ի տաքէ լինայ։

Գեղիանոս ասէ, թէ բասիլիկէն երակ առ եւ գարէջուր տուր պզր ղաթունով եւ շաքրով եւ մատուտակով, եւ տո՛ւր ի յանօթեց։ Եւ թէ ցաւն յուժով լինայ՝ հոկնայով լուծէ. եւ գարէջուր եւ նշի ձէթ փանիտով օգտէ։ Եւ թէ այս ցաւս ի հիւանդութենէն յետեւ լինի եւ վատուժնայ՝ եւ երակ մի՛ առներ, որ ցաւ մն այլ չընծայի։

Ֆաւլօսն ասէ, թէ ըստ ուժուն ստածումն արա, եւ Բ նռան ջուր տուր եւ պզր ղաթունի լուապով, եւ սերկեւիլի եւ մանուշկի շարապ տուր անօթեց. եւ թէ կապ լինի փորն՝ լուծէ՛ խիարշամպով, եւ մանուշկի շարապով խաղաջ այնես լաւ է, եւ տո՛ւր փրփրեմի եւ շնխաղողի ջուր, օգտէ որ զտաքութիւնն տանի, եւ Է օր յետեւ այս ջրիս փոխան մանուշկի եւ նոնոֆարի ձէթ եւ իսպիտակ մոմ եւ քաֆուր զէտ մորհամ արա եւ օծէ՛ ի կուրծքն. եւ տուր զուֆային զհապն։ Եւ յորժամ հազն եւ ջերմն պակսէ՝ հիւանդն վատուժ լինի. եւ դու տո՛ւր որ ուտէ մավզ եւ ընկուզ եւ նուշ եւ դդում. եւ յորժամ ցաւն ի վերջք հասնի՝ հաւձագ տուր, եւ շատ չուտէ կերակուր. եւ ամէն տաք եւ քաղցր իրաց պատրաստ կացիր, որ ստածումն օգտէ աստուծոյ կարող զօրութեամբն։

Պատճառ որ ի հովէ լինայ։

Սապիթ Կուռանն ասէ, թէ աւելի պալղամէ որ թոքն է ժողովել, եւ յաւելի գիճութիւն յըղեղէն է իջեր եւ զթոքն ծանրցուցեր եւ վատուժցուցեր։

Նշան որ ի հովէ լինի այն է, որ շունչն խիստ կարճ լինայ, եւ հազայ եւ թքնու, եւ ջերմն ուժով չի լինայ եւ երկնին սուր լինի։

Ստածումն որ ի հովէ լինայ։

Դեղն այն է, որ թզին մտպուխն տաս եւ կուլանկուպին տաք ջրով. եւ ի թթվէ եւ ի հովէ պահէ՛ զքեզ։ Եւ թէ զկտաւատն մեղրով տաս օգտէ. եւ ըռզիան մեղրով եւ շաքրով օգտէ։ Եւ թէ ցաւն ուժով լինայ՝ դեղն այս է, որ զուֆային մտպուխն տաս եւ ֆարասիոն մանուշկով եւ եղովն, եւ ճալղուզայի եւ փուստայի եղ օծէ ի կուրծքն. օգտէ. եւ տո՛ւր ցորեն ապուր մեղրով եւ նշի ձիթով. եւ թէ ուլի միս տաս եւ կամ շուրվայ առնես տաք համեմնով՝ լաւ է. եւ չամչին եւ մեղրին օգտէ. եւ մուսալաս որ խմէ. եւ սուսանի ձէթ, եւ կարմիր մոմով եւ քիթրայով օծէ, օգտէ։

Արպիասօսն ասէ, թէ տո՛ւր զայս. - Ա՛ռ թուզ եւ յունապ եւ չամիչ եւ սպստան, մանուշակ եւ տուղտ եւ սերկեւիլի կուտ եւ ձարխոտ Ա Ա ափ. զամէնն եփէ՛ ջրով, որպէս ճուլապ լինայ, եւ խառնէ՛ Ի դրամ փանիտ եւ տո՛ւր յամէն օր Ի դրամ. եւ թէ ըռզիանի ջուր եւ կամ մեղրի ջուր խառնես, քիչ մն այլ փանիտ խառնես՝ օգտէ. եւ խմէ՛ հանապազ ըռազիանայի ջուրն եւ մանեխի ջուրն եւ զուֆային ջուրն. մեծ զօրութիւն առնէ։