Օգուտ Բժշկութեան

Որ կերակուր չուզէ ստամոքն եւ չառնու բարքն բնաւ

Պատճառ որ ի տաքէ լինի

Մասուային որդին ասէ, թէ որ կերակուր չուզենայ՝ որ ի ստամոքէն լինայ եւ տաքցել է ստամոքն, եւ կամ տաք կերակուրէ եւ կամ չորութեանն բնութենէն։

Նշան որ ի տաքէ լինայ այն է, որ ծարաւ լինայ, եւ բերանն չորնայ, եւ պաղ ջուր խիստ ուզէ. եւ այն որ ի չորէ լինայ այն է, որ անձն ավաղ լինայ եւ խիստ ծարաւի մարդն։

Ստածումն որ ի տաքէ լինի։

Մասուային որդին ասէ, թէ տո՛ւր հանապազ գարէջուր փրփրեմի հնտով եւ սրքնճուպինով, եւ թթու նուռն ծծէ եւ ազոխի շարապ տուր։ Եւ թէ տաքութիւնն ուժով լինայ՝ տո՛ւր զկուրսի քաֆուրն. եւ խնծորի ըռուպ տուր պաղ ջրով. եւ անօթուց նուռ տուր որ ուտէ, եւ սանդալ եւ վարդէջուր յիրար խառնէ եւ օծէ՛ ի ստամոքն, եւ դի՛ր զամէն հով իրվին. օգտէ. եւ տո՛ւր հազար եւ հնտուպէ որ ուտէ, եւ հաւձագ՝ որ եփած լինի նարտանով եւ կամ ազոխով եւ մածնով. եւ թէ դալար ձուկն քացխով եփես եւ տաս՝ օգտէ։ Եւ այն որ ստամոքին չորութենէն լինայ, այն որ չորութենէն լինայ՝ այնոր գարէջուր տուր նշի ձիթով եւ իշու կաթն շաքրով. եւ մալէզ նշի ձիթով եւ կամ դդմով. եւ հանապազ բաղնիս մտէ եւ շատ չի նստի, եւ մոմ, նոնոֆարի ձէթ օծէ ի կուրծքն, եւ հաւձագ խորվէ. տո՛ւր գառին միս, եւ ուլի մսով եւ շուրվայ եւ կամ խորված. լաւն այն է, որ հանապազ քասնի ուտէ եւ քացախ. եւ շահթառային շարապն խմէ եւ Բ ազգ նռան ջուր անօթեց խմէ, եւ ազոխի ջուրն եւ մածուն եւ թան օգտէ։ Եւ այս ցաւուս լաւ դեղն սերկեւիլին շարապն է որ թթու լինայ. եւ ամէն տաք եւ չոր իրաց պահէ՛ զքեզ. եւ հով իրվի կեր հանապազ. օգտէ։

Պատճառ որ ի հովէ լինի

Հունան ասէ, թէ անկից է, որ ստամոքին կաշին հովցել է եւ հով կերակուր շատ է կերել. եւ գիճութիւն բնութեան այլ այսպէս է։

Նշան որ ի հովէ լինայ այն է, որ ծարվի եւ ի ժիր տաք ուզէ. եւ այն որ ի գիճութենէ լինայ այն է, որ թուքն եւ շողիքն շատ լինի եւ բերանն լցվի։

Ստածումն որ ի հովէ լինի։

Հունան ասէ, թէ ստամոքին բնութիւնն ի հովութենէ լինի՝ տո՛ւր հին կուլանկուպին անօթեց եւ վարդի ղուրս եւ մազտաքէ եւ յօտ. եւ թէ այսով չի յաջի՝ տո՛ւր թրիաք անուշ գինով. կամ մշքադեղն օգտէ մայէ պէհով. եւ աղաւնոյ ձագ տուր եւ տէհուճ եւ սիսռան ջրով, եւ հոռոմ ձէթ եւ ապքամայ, եւ ղալիլայ։ Եւ թէ ստամոքին գիճութենէն լինայ՝ տուր ճուարիշի յօտ, եւ սրքնճուպին սերկեւիլի ջուր։ Եւ այս սֆուֆս շատ օգտէ. - Ա՛ռ քամոն եւ կարօսի հունտ եւ ըռզիանայի եւ ծաթրին եւ նանխու եւ անուխ եւ մազտաքէ Ա Ա բաժին. զամէնն աղա՛ եւ մաղէ՛ եւ տո՛ւր անօթեց քիչ քիչ. օգտէ աստուծով։

Բագարատն ասէ, թէ որ ի ստամոքին հովութենէն լինի՝ տո՛ւր հին կուլանկուպին եւ զանճապիլ ճուարիշ, եւ անուշահոտ իրվի հոտայ, որպէս մուշք եւ անպար. եւ սուք եւ մուրտ եւ յօտ եւ մայի սուսանն խառն օծէ՛ ի ստամոքն որ տաքցնէ. եւ շատ օգտէ. եւ կերակուր տուր տուռէճ, տէհուճ եւ թաթրուճ եւ զերպայ, եւ ամէն ցեղ հով իրաց պահէ՛ զքեզ. եւ տո՛ւր զտաք կերակուրքն. շատ օգտէ աստուծով. ամէն։