Օգուտ Բժշկութեան

Վասն կզութեան որ տաճիկն հատպայ ասէ այս ցաւուս

Պատճառ որ ի խլտէ լինայ

Գեղիանոս ասէ, թէ լինի գէճ եւ լազիճ խառնուածոց, որ ժողվել լինի կռնակին լիսեռնին եւ սահեցնէ ի տեղացն, եւ կամ ի զախմէ լինայ որ հասնի ի կռնակն։

Նշան որ ի խլտէ լինի այն է որ ի լազիճ խառնուածոց լինի՝ նա ի ժիր չլինի տաքութիւնն, եւ այն որ ի զախմէ լինայ եւ կամ ընկնելուն՝ այս այլ հանց պիտի որ հարցնես հիւանդին։

Ստածումն որ ի լազիճ խլտէ։

Գեղիանոս ասէ, թէ յառաջն լուծումն արա հոտած հապով, եւ կամ շէհ տուր մեղրով եւ կամ կուլանկուպինով. եւ օծէ՛ զտեղն յեսմէկի ձիթով. եւ մուռ եւ մարզանկօշ եւ սիսանպար եւ բացվենեկ եփէ՛ ջրով եւ օծէ՛ ի տեղն. եւ ղալիայ տուր ուտէ։ Եւ զայս տիմէտս արա, օգտէ. - Ա՛ռ հոռմցի սունպուլ եւ ղուստ եւ սապռ Ա Ա մթխալ, մուռ կէս դրամ, լատան եւ ղասապըլ զարիրայ եւ ակակիայ Ե Ե դրամ, հայկաւ եւ վարդ Ժ Ժ դրամ, կիպարու պտուղ Զ դրամ, եւ զամէնն աղա՛, մաղէ՛ եւ մրտի ջրով շաղվէ եւ կուզին սպեղանի արա. եւ թէ այսով չի յաջի՝ խարէ՛ զտեղին. օգտէ։

Ֆաւլօսն ասէ, թէ լաւն այն է, որ յառաջն ցաւուն հապի սուրինճան տաս հնդերուն ջրովն, եւ տաս զտիզկանափայտին ձէթն, եւ յեսմէկի ձէթ եւ զուկու եւ կղբու ձու եւ մուռ. զամէնն մորհամ արա. եւ պատրաստէ՛ յամենայն հով իրաց. եւ անուխ եւ շէհի եւ մարզանկօշի ջուր նուտուլ արա։ Եւ թէ ցաւ մնայ՝ ա՛ռ ղասապ ըլ զարիրայ Բ բաժին հուլպայ Ա բաժին. զերկուքն այլ եփէ՛ իշու կաթնով եւ դմակ խառնէ եւ մորհամ արա եւ դի՛ր։ Եւ թէ զախմէ լինայ, որ զօդվածն ի տեղէն ելնէ՝ այլվայ ի տեղն դիր, եւ կապէ տախտակով. եւ կերակուր լատիֆ տուր. օգտէ։

Պատճառ որ քամու լինայ

Զաքարիային որդին ասէ, թէ լինայ ի թանծր քամուց, որ խաղեցնէ զկռնկին մորհամնին, եւ կամ խոց լինի, որ այս խոցէն լինի ցաւն։

Նշան որ ի քամու լինայ այն է, որ ջերմն լինայ առանց տաքութեան, եւ ցաւն ի ժամն յաւելնայ եւ ժամն պակսէ. եւ այն որ խոց լինայ՝ նա յետոյ կռնակն ցաւի։

Ստածումն որ ի քամու լինայ։

Այն է, որ տաք ձիթեր օծէ, եւ հապի սուրինճան տաս տիզկանէփայտին ձիթով եւ օծէ ի վերան տաք մորհամնի, եւ սիսանպար եւ շէհ եւ բացվենեկ եփէ ջրով եւ եղկ լ՛ից ի վերան. եւ սկաւառակէն ապիկիս արկ, եւ օծէ՛ ի վերայ զտաք դեղերն։

Սապիթ Կուռանն ասէ, թէ դեղն այն է, որ տաս տիզկանէփայտի ձէթ հնդերու ջրով, եւ հապի սէքպինաճ տաս։ Եւ այս մորհամն լաւ է. - Ա՛ռ չոր զուկի եւ ուպհուլ Ժ Ժ դրամ, ֆարֆիոն Ա դրամ. զամէնն շաղվէ՛ նարդի ձիթով եւ մորհամ արա. եւ ոճն եւ ըռասան ջրով եփէ եւ զջուրն ի վերայ ցաւուն լից։

Էհանան ասէ, թէ յառաջն տո՛ւր հապի շէտարաճ եւ սէքպինաճ հնդերու եւ տակերու ջրով։ Եւ թէ պատճառն ի խոցէ լինայ՝ կակուղ տիմէտնի դիր, եւ տաք ձիթեր օծէ. եւ տղտի տակ եւ կտաւատ եփէ՛ ձիթով եւ հոկնայ արա, եւ խիարշամպի մէջ տրորէ՛ նշի ձիթով եւ անօթեց տուր եւ ամէն լատիֆ կերակուրքն օգտէ։