Օգուտ Բժշկութեան

Ամենօրեայ ջերմն որ ի շատ ուտելուն լինի եւ քաղցենալուն լինայ

Պատճառ շատ ուտելուն

Զաքարիային որդին ասէ, թէ լինայ այս ի շատ ուտելուն որ ստամոքսն վատուժի եւ չկարէ մարսել, եւ կերածն ի ստամոքսն աւիրի շուտով։

Նշան շատ ուտելուն այն է, որ խռչկէն հոտած հոտ շատ գայ, եւ շատ ծարվի. եւ լինի որ փորն լուծի եւ ամէն զօդվածն ծանրանայ խիստ։

Ստածումն շատ ուտելուն։

Զաքարիային որդին ասէ, թէ դեղն այն է, որ աղէկ փսխէ, եւ յետոյ քուն լինայ։ Եւ թէ անձինն գունն կարմիր լինի եւ երակն ի լի լինայ՝ եւ երակ առ. եւ Բ Գ օր փաւստայ եւ շաքար կեր։ Եւ այս ջերմանս մի՛ յեմեր որ չերկնայ եւ յետոյ ի մուտպիղայ դառնայ։ Եւ թպտիրն այն է, որ շուտով ջանաս եւ զանձն սրբես, եւ տաս զմրգաջուրն եւ զսրքնճուպինն եւ գարէջուրն. եւ յորժամ ջերմն թեթեւնայ՝ եւ ի բաղնիս մտէ եւ շատ չի նստի. եւ եղկ ջրով աւազան առնէ, եւ զօդվածն աղէկ լվանայ թեփով. եւ թէ բաղնիսն հով լինայ՝ շուտ ելանէ. եւ որ ելնես՝ քուն եղիր եւ հանգիստ կացիր։ Եւ թէ պատճառն ի թուխմէ լինայ՝ փսխել տուր. եւ սրքնճուպին տուր եղկ ջրով. եւ յետոյ լուծումն արա թմրհնդով եւ սրքնճուպինով եւ սալորի ջրով եւ ճուլապով, եւ թթու նռան ջուր եւ սերկեւիլի ջուր տապաշիրով։ Եւ թէ գոզն կարմիր լինի՝ ջերմն յուժով լինայ. եւ թէ հիւանդն վատուժ չլինի՝ երակ առ. եւ թէ ծարաւ լինի՝ տո՛ւր նռան ըռուպ։ Եւ յորժամ ջերմն պակասէ՝ ի բաղնիս մուտ. եւ տո՛ւր հաւձագ նռան հատով, եւ շատ ի քուն լինայ. օգտէ աստուծով. ամէն։

Պատճառ անօթութեան

Ապուճարեհն ասէ, թէ լինայ այս ջերմս ի քաղցենալուն որ անձին գոլոշն ամէնն սրանայ, այնոր համար որ կերակուրն յատենն չի հասաւ։

Նշան անօթութեան այն է, որ անդամքն վատուժի եւ թուլանայ, եւ երակն վատուժի եւ բարկնայ. եւ թէ զմատդ ի վերան դնես՝ նա քիչ շարժի։

Ստածումն անօթութեան։

Ապուճարեհն ասէ, թէ լաւ դեղն այն է, որ ջերմին մէջն մալէզ գարու ալուրով տաք եւ նշի ձիթով. եւ յետ այնոր ուժով կերակուր տուր, եւ սիսռան ջուր եւ նշի ձէթ եւ հաւումիս ղալիայ. եւ յետոյ մո՛ւտ ի բաղնիս եւ եղկ ջուր լից ի վերայ գլխուն եւ աւազան արա. եւ մանուշկի ձէթ եւ վարդի ձէթ եւ դդմի ձէթ օծէ։

Զաքարիային որդին ասէ, թէ ջերմն որ ի յանօթութենէ լինայ՝ դեղն այն է, որ երակ առնես, որ ջերմն պակսէ. եւ շատ փուստայ եւ շաքար կեր, եւ գարէջուր, եւ տո՛ւր հանապազ հով եւ գէճ իրվի. եւ թէ ջերմն հովցնէ՝ քիչ քիչ տուր։ Եւ բնավ չաշխատի, եւ ծանր կերակուր մի՛ տար. լատիֆ եւ թեթեւ կերակուր տուր։ Եւ թէ ծարաւ շատ լինայ՝ տո՛ւր պաղ ջուր եւ գարէջուր, որ է սալորին եւ զարտալուին ջուրն, եւ նարտան եւ յունապ եւ թմրհնդու ջուր եւ որ նման է սոցա. օգտէ. եւ լաւ ըմպելին նորա՝ քաղցր եւ թթու նռան ջուրն է։ Եւ յետոյ ի բաղնիս մտէ, եւ եղկ ջուր ի վերան լնու։ Եւ թէ ամառն եւ թէ ձմեռն լինայ՝ լաւն այն է, որ պաղ ջրով զանձն լվանաս, եւ օծէ՛ մանուշկի եւ նոնոֆարի ձիթով. օգտէ աստուծով։