Գիրք վաստակոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Յաղագս աղբի:

Գիտելի է որ աղբն խիստ օգտակար է եւ լաւացուցանէ զգետինն յոյժ, զլաւ գետինն եւ զվատն. բայց աղէկ գետինն զսակաւ աղբն հերիք առնէ, եւ միջակն՝ միջակ աղբովն շատանայ. եւ նօսրն եւ վատն՝ շատովն: Զի բազմիցս պարտ է աղբել զվատ գետինն եւ ոչ մէկ հետ. զի թէ հետ հետ չաղբի՝ նա պաղ լինի: Բայց թէ տունկ կենայ աղբելոյ՝ նա չէ պարտ վերայ տակռըչացն ածել զաղբն, զի չորացուցանէ զտակռիճսն. ապա յառաջ հող ած եւ ապա զաղբ. եւ լաւ քան զամէն ազգ աղբերն՝ հաւուց աղբն է, զարդել սագուն եւ յայլ ջրային հաւուց. զի նոցա աղբն վատ է. բայց թէ զսոցա աղբն յայլ հաւուց. զի նոցա աղբն վատ է. բայց թէ զսոցա աղբն յայլ հաւուց աղբն խառնես՝ կու լինի: Եւ լաւն մէջ աղբից՝ աղաւնւոյ ծիրտն է. բայց չէ արժան զնա զերդ այլ աղբ բան տանել, այլ արժան է զնա հետ սերման խառնել եւ ցանել, զի խիստ օգուտ է, առաւել վատուժ գետինն. զի դարմանիչ է բուսոյն եւ անցուցիչ որդանն եւ այլ պատահարացն: Կամ թէ նմանեցուցած է աղաւնոյ ծիրտն մարդոյ աղբին, եւ այլ եւս առաւելութիւն ունի. քանզի անցուցիչ է վայրապար բուսոցն: Եւ Արաբացւոց բնակիչքն զծիրտն աղաւնոյ այսպէս տանին բան. թանան ջրով եւ ցամաքեցուցանեն. ապա այգեացն եւս առաւել լաւ է այսպէս առնելս. եւ թէ յայլ աղբ խառնես, որ զիւր հոտոյն պղծութիւնն տանի՝ լաւ է: Եւ իշոյ աղբին օգտութիւնն յերեք տէրէճէն է. եւ այծուց աղբին չորրորդ տէրէճէն է: Եւ յետ այսորիկ վայրի ոչխարացն այլ՝ պարարտահամ առնէ քան զընտանւոյն, եւ հետ այսր պախրէիցն է: Եւ խոզից աղբն չէ գովելի, զի տաք է եւ այրեցող եւ քան զամենայն աղբ վատթար: Եւ ձիոյն աղբն, նաեւ ջորւոյն՝ վատուժ է. բայց թէ հետ այլ աղբից խառնէ ոք՝ կու լինի: Եւ գիտելի է զի զմէկ տարւոյ սնուցած աղբն պարտ է բան տանիլ, եւ զայլն որ չէ հին՝ ոչ է պարտ ուրեք ձգել: Եւ թէ տարւոյ հնացած լինի լաւն այն է. եւ յաղբելն լուսինն փուլն պիտի, եւ թէ նորն աղբես՝ վայրապար խոտ բուսուցանէ: