Գիրք վաստակոց

Արժան է 'ի շող եւ 'ի ջերմային վայրսն ուր մատներ եւ նօսր գետինք լինին եւ սպիտակ՝ 'ի նոյեմբեր ամսոյ մուտն սկսանիլ եւ տնկել զայգիսն, մինչեւ 'ի դեկտեմբերի քսան օրն. բայց 'ի ծանր եւ 'ի գիջային գետնի 'ի փետրվարի նոյնպէս եւ 'ի նոյեմբերիս պարտ է վաստակել եւ փորել եւ աղբել զամենայն այգիսն, զդահն եւ զմատղաշն. եւ գոզն լաւ է այգեացն քան զաղբն, որ յամէն տնկի տակն կիսակուժ մի լնուս, կամ հանապ մի, երբ նոր փորած լինի. եւ թէ 'ի սոյն ամիսս հօտես 'ի ջերմային վայրսն՝ աղէկ է. բայց ստուգեցաք որ յաշնան հօտելն աղէկ է, ուժաւոր առնէ զտունկն: Բայց 'ի գարնան հօտելն՝ բերին լաւ է, զի շատ բեր տայ առնել քան զաշնանն: Նոյնպէս եւ զձիթենիքն՝ 'ի յայս ամիսս պարտ է հօտել, եւ զհին գօսացեալ ճիւղսն հատանել. զի թէ հատանես զգօսն՝ նա մատղաշն լաւ է, ծաղիկ եւ բեր առնէ եւ մեծ լինի պտուղն: Եւ 'ի սոյն ամիսս զպատրուսած տունկն եւ զորթն 'ի հող թաղել, զի եռացուսցէ զինքն հողն ընդ մայրանն եւ ամրացուցանէ. նոյնպէս փորել եւ ակնբացել զամենայն՝ լաւ եւ աղէկ ոչխարաց աղբով. կամ յամեն տնկի տակ պտղի ձիթի տուրտին լից երեք նուկի կամ չորս, եւ 'ի տուրտինն սակաւ մի աղ ցանեա:

Եւ 'ի նոյեմբեր ամսոջս տնկեա եւ ցանեա զկաղնի ծառն, եւ ցանեա զբակլայն, եւ զքաղցուով լցած կարասանւոյն զփրփուրն սրբեա 'ի բերանոցն, որ յեռացմանէն ժողովեալ լինի: Եւ յայս ամիսս պարտ է ժողովել զայս ազգ ծառոց տունկքս, զոր գրեմք, եւ տնկել. տանձենի, խնձորենի, կեռասենի, նռնենի, ընկուզենի, եւ զայլ այսպիսիս: Եւ զշուտահաս ծառսն յայս ամիսս արժան է պատրուսել: Եւ յայս ամիսս 'ի փուլն պարտ է զամենայն փուշ եւ զանտառախիտ քաղն սրբել կտրել, եւ 'ի շինոյն հանել, 'ի փուլն՝ որ լուսնկայն փուլ լինի լաւ է: Եւ են ոմանք որք 'ի նորն լուսնին մինչեւ 'ի լրումն տնկեն. եւ այլք՝ երբ լուսինն երեք աւուր լինի: Եւ են՝ որ երբ լուսինն ԶԺ օրն անցանէ, նա մինչեւ քսան աւուր լինի՝ չիշխեն տնկել. վասն զի ասեն, թէ լուսնին լիութիւնն չորացուցանէ եւ սմքեցընէ զտունկն: Բայց մեք յայն եմք հաւան, որ 'ի չիքն, երբ աներեւան լինի լուսինն՝ լաւ է քան զամէնն, զի տունկն զարեւուն ջերմութիւնն միայն առնուցու, եւ չառնուցու զարեւուն եւ զլուսնին՝ 'ի ցերեկն եւ 'ի գիշերն, եւ յերկուցն շողէն չորանայ: Եթէ ոք կամենայ շինուց փայտ կտրել, 'ի չիքն երբ լուսին չկենայ՝ լաւ այն է: