1
[1]
Ընդ
այսոսիկ
[2]
հանդերձ
աստուծով
եւ
[3]
առաջիկայ
պրակք
ՊՐԱԿՔ
Զ
2
«Արդ
է
նախադասութիւն
բան
յայտնաւղ
ինչ
ըստ
ումեքում»։
3
Ճանապարհակից
լինելով
Արիստոտէլ
իւրոց
հիւսմանց
[4],
սահմանէ
զնախադասութիւն,
այս
ինքն
զառաջարկութիւն,
ասելով.
Նախադասութիւն
է
[5]
յայտնաւղ
ինչ
ըստ
ումեքում։
4
Երկակի
ելոյ
առաջարկութեան,
կամ
ստորոգականի,
եւ
կամ
ստորադրականի,
զստորոգականն
միայնումն
սահմանէ.
եւ
որպէս
ի
ձեռին
նորա
զստորադրականն
ունելով։
5
Քանզի
ստորադրականն՝
յորժամ
յերկբայս
լինին,
ստորոգականացն
պէտս
ունին
առաջարկութեանց
յարդարումն։
6
Ինչ
[6]
ըստ
ումեքումն,
ոչ
ստորասութիւն
յայտ
առնելով.
զի
թերեւս
ապա
ի
վերայ
ածեալ
էր,
եթէ
[7]
ինչ
բաց
ումեքումն.
որ
է
բացասութիւն։
7
Այլ
ինչ
ըստ
ումեքում
այժմ
առ
որոշումն
ասացեալ
է
ստորադրականացն
առաջարկութեանց.
քանզի
նոքա
ոչ
յայտնեն
ըստ
ումեքումն,
այլ
ումեմն
գոլոյ
զի՞նչ
է,
եւ
ումեմն
ոչ
գոլոյ
զինչ
ոչ
է
[8]
։
8
Զի
թէպէտ
եւ
զընդհանուր
հաւաքաբանութիւն
սահմանեսցէ.
իսկ
ընդհանուր
հաւաքաբանութիւն
ի
հանուր
յառաջարկութենէ
գոյ
բաղկացեալ,
եւ
պարտ
էր
զընդհանուր
առաջարկութիւն
գոլ
սահմանել։
9
Արդ
ի
յաղագս
մեկնութեան
եւ
զընդհանուր
[9]
առաջարկութիւն
սահմանեաց՝
ասելով,
եթէ
Նախադասութիւն
է
բան՝
ընդունակ
ճշմարտութեան
եւ
ստութեան.
քանզի
այս
սահման
եւ
զստորադրական
առաջարկութիւնն
[10]
պարունակէ։
10
Բայց
սահմանեաց
[11]
եւ
զստորադրականն
[12]
անդ
ասելով
այսպէս՝
Բան
յայտնաւղ
ինչ
ըստ
ումեքումն,
եւ
ինչ
բաց
ումեքում։
11
Իսկ
այժմ
զստորոգականն
դարձեալ
սահմանէ.
վասն
զի
եւ
սորա
միայնոյ
սահման
ուղղութեան
պէտս
ունէր
[13].
քանզի
Յաղագս
մեկնութեան
ի
ձեռն
թուելոյ
նշանակութեանց
լինէր
[14]
ստորադրութիւն։
12
Քանզի
ասելն՝
ինչ
ըստ
ումեքումն,
եւ
ինչ
բաց
ումեքէ,
ոչ
ինչ
այլ,
եթէ
ոչ
ասել,
եթէ
առաջարկութիւն՝
կամ
ստորասական
է,
եւ
կամ
բացասական։
13
Իսկ
աստ
[15]
ասացեալ
[16]
զառաջարկութիւն
բան
գոլ
յայտնողական
ինչ
ըստ
ումեքումն,
սահմանական
արար
զբացասութիւնն։
14
Բայց
թէպէտ
զորակն
նեղ
[17]
ասաց,
ոչ
ասացեալ՝
թէ
եւ
ինչ
բաց
ումեքէ,
սակայն
զքանակն
սփռեաց՝
ասելով,
եթէ
բայց
սա՝
կամ
ընդհանուր
է
եւ
կամ
մասնական
եւ
կամ
առ
անսահմանելի։
15
Քանզի
զըստ
իւրաքանչիւրսն
ոչ
յիշեաց,
որպէս
պարունակեցելոցն
առ
[18]
անսահմանելեացն.
քանզի
ըստ
իւրաքանչիւրքն
առ
անսահմանելիք։
16
Բայց
զանազանին
յայլոց
առ
անսահմանելեաց.
քանզի
բնաւորեալք
ունել՝
ոչ
ունին.
իսկ
նոքա
ոչ
բնաւորեալք
են՝
եւ
ոչ
ունին
[19].
քանզի
ոչ
ոք
կարե
ասիլ
[20]
ոք
Սոկրատէս
կամ
ամենայն
ոք
[21]
Սոկրատէս.
եւ
կամ
այլ
ազգ,
եթէ
[22]
ըստ
իւրաքանչիւրքն
ապականելիք,
իսկ
մասնականքն
անապականք.
քանզի
միշտ
է
ոք
մարդ,
իսկ
Սոկրատէս
ապականելի
է։
[2]
B
չիք
հանդերձ
աստուծով
[3]
DE
միայն
Առաջիկայ
պրակք
[8]
E
չիք
եւ
ումեմն
ոչ
գոլոյ
զինչ
ոչ
է
[11]
A
սահմանելոյ,
BEF
սահմանելոց,
D
սահմանելով
[13]
AB
ունիւր,
C
ունի
իւր
[19]
E
չիք
իսկ
նոքա
ոչ
բնաւորեալք՝
են՝
եւ
ոչ
ունին