Գ.
ՏԱՂ
ՎԱՍՆ
ՇԱՐԺՄԱՆ
ԿԱՐՄԻՐ
ԳԼԽՈՅՆ,
ՈՐ
ԵԿԵԱԼ
ԱՅՐԵԱՑ
ԵՒ
ԱՒԵՐԵԱՑ
ԶՀԱՅՈՑ
ԱՇԽԱՐՀՍ
ՄԻՆՉԵՒ
ԵԶԸՆԿԱՆ
Դաւիթ
արքային
որդի
Սողոմոն
զայս
մեզ
քարոզէ,
Թէ
զով
որ
աստուած
սիրէ՝
հանապազ
ըզնա
խըրատէ
[1]
Յորժամ
հազար
ամ
լըցաւ
թըւական
Հայոց
տումարին,
Ազգ
մի,
Ղըլզըլպաշ
ասեն,
շարժեցաւ
նըման
վիշապին:
Հանցեղ
չարութիւն
արար՝
չէր
տեսեալ
այլ
մարդ
հողածին.
Կարծեմ,
թէ
սա
չար
եղաւ,
քան
զնոսա,
որ
յառաջն
եկին:
Զայն,
որ
Դանիէլն
ասէ,
թէ
չորրորդ
գազանն
ահեղ
է
[2],
Յայտնապէս
սորա
ասէ,
որ
անունըն
շահ
կոչեալ
է:
Ներսէս
Հայրապետըն
մեր,
մարգարէ,
բանիս
վըկայէ,
Թէ
Կարմիր
գըլուխն
ելցէ
զՀայոց
երկիրն
աւերէ:
Քաղցր
ու
բարերան
աստուած
մեր
Հայոց
ազգին
բարկացաւ.
Մեր
մեղքըն
պատճառ
եղաւ,
որ
Տաճկաց
ազգըն
զօրացաւ:
Աստուած
զիրաւունս
արար,
դատաստան
արդար
դատեցաւ.
Մեք
ամենեքեան
մեղաք,
յաստուծոյ
կամացն
հեռացաք:
Մեղաք,
զպատուիրանն
անցաք,
Քրիստոսի
մեք
ոչ
լըսեցաք,
Վասն
այն
ատելի
եղաք,
յայլազգեաց
ձեռըն
մատնեցաք:
Բարի
առաջնորդ
չունիմք,
որ
հոգով
զաստուած
աղաչէ,
Արտասուաց
պըտուղ
բերէ,
որ
Քրիստոս
զմեր
մեղքըն
ջընջէ:
Մեր
ազգի
առաջնորդներն
բովանդակ
զաստուած
թողեր
են,
Զհոգոյ
առաջնորդութիւն
ի
Տաճկաց
երթեալ
կու
խընդրեն:
Թէ
զկաթողիկոսն
ասեմ՝
արծաթով
ըզնա
մեծարեն,
Թէ
զեպիսկոպոսքն
ասեմ՝
տամղաճոյ
նըման
բամբասեն:
Հայոց
վարդապետքն
ամէն
դըրամի
համար
քարոզեն,
Ով
ոք
որ
դըրամ
չի
տայ՝
զայն
փութով
թըղթով
կանիծեն:
Մեր
ազգի
իրիցաներն
հանապազ
զիրար
կու
նենգեն,
Անարժան
պատարագօք
աշխարհիս
պատիժ
կու
բերեն:
Թէ
զաշխարհականքն
ասեմ,
որ
բընաւ
զօրէնս
ոչ
պահեն,
Ո՛չ
կարգաւորաց
լըսեն,
ո՛չ
երթեալ
տաճարն
աղօթեն:
Ո՛չ
ոք,
որ
առնէ
զբարին
կամ
սիրէ
զկամս
արարողին.
Ամէնքս
անպիտան
եղաք,
անօրէնքն
ըզմեզ
պատեցին:
Թէ
մէկ
մի
բարի
լինէր,
որ
սըրտով
զաստուած
աղաչէր,
Յայնժամ
ողորմածն
աստուած
յայլազգեացն
ըզմեզ
կազատէր:
Յորժամ
ջըրհեղեղն
ելաւ,
նա՛
աշխարհս
ամէն
խեղդեցաւ,
Նա՛
Նոյ,
որ
արդար
եղաւ,
նա
որդովք
իւրովք
փըրկեցաւ:
Սոդոմ
ու
Գոմոր
քաղաքն,
որ
յերկնից
հըրովն
այրեցաւ,
Նա՛
Ղովտ,
որ
արդար
եղաւ,
դըստերօքն
իւրովք
ապրեցաւ:
Սաղիմ
մեծ
քաղաքն
ասեմ,
որ
անդընդասոյզ
կորընչաւ,
Մելիքսեդեկ
քահանայն
ի
նմանէ
միայն
ազատաւ:
Ազգըն
Իրայէլացոց
չորսհարիւր
տարի
գերեցաւ,
Նա՛
կին
մի
խընդիրք
արաւ,
վեց
հազարըն
ազատեցաւ:
Մովսէս
հանց
աղօթք
արաւ՝
Փարաւոն
ծովն
ընկըղմեցաւ,
Իսրայելացիքն
ամէն
քառասուն
տարի
լիացան:
Այլ
եւ
Երիքով
քաղաքն
խընդընմատ
քարով
էր
շինուած,
Նա՛
Յեսու՝
որդի
Նաւեայ,
աղօթիւք
իւրովք
զնա
հալեաց:
Կինըն
ըՐախաբ
պոռնիկն
հաւատովըն
արդարացաւ,
Զլըրտեսքըն
սիրով
պատուեց՝
Քրիստոսի
նա
մամ
կոչեցաւ:
Այլ
եւ
Դատաւորքն
ասեմ,
Գեդէոնըն
ծանուցանեմ,
Որ
երեքհարիւր
հոգով
զանհամար
հազարսըն
կորոյս:
Սամփսոն,
Յեփթայի՞
յիշեմ,
զՍամուէլ
արի՞ն
ձեզ
պատմեմ,
Թէ՞
զԴաւիթ
արքայն
ասեմ,
զՍողոմոն
ընդ
նոսին
գովեմ:
Դասք
մարգարէիցն
ընտրեալ,
հանապազ
Պօղոս
քարոզէ,
Եթէ
բովանդակ
աշխարհս
ի
նոցա
մեկին
գինըն
չէ
[3]
Յուդիթ
եւ
Եսթերն
ընտրեալ
մէջ
կանանց
նոքա
գովեցան,
Իսրայէլացիքն
ամէն
աղօթիւք
նոցա
փըրկեցան:
Նոքա
հանց
բարի
եղան,
որ
յաշխարհս
ամէն
կու
գովեն,
Մեր
ազգի
առաջնորդներին
բընաւին
զայն
ոչ
միտ
ածեն:
Վասն
այն
չարի
դիպեցաք,
որ
ընտիր
մարդ
իսկի
չըկայ,
Ո՛վ
իմ
բարերար
աստուած,
անճարկին
ճարա՛կ
դու
արա:
Թէպէտ
անարժան
եմք
մեք,
քո
անուամբդ
ըզմեզ
խընայէ՛,
Գին
եմք
քո
անպարտ
արեանդ՝
յայլազգեացն
ըզմեզ
ազատէ՛:
Տարին
տասուերկու
ամիս
հանապազ
ըզմեզ
չարչարեն,
Կեաւուր,
անհաւատ
ասեն,
զքո
օրէնքն
ոչինչ
համարեն:
Ով
ոք,
որ
զՔրիստոս
յիշեն,
ճըշմարիտ
աստուած
դաւանեն,
Զըռզակն
ի
ձեռնէն
առնուն,
գըլխովին
զինքն
ըսպանանեն:
Զիւրեանց
խաբեբայ
օրէնքն
հանապազ
հըռչակ
հարկանեն,
Ուր
որ
քրիստոնեայ
տեսնուն՝
զՔրիստոսի
նըշանն
անարգեն:
Բայց
այս
անօրէն
արքայն,
որ
անունըն
շահ
կու
կոչեն,
Այնչափ
չարութիւն
արար,
որ
զնախնիքն
բընաւ
ոչ
յիշեն:
Այնչափ
մոլորեալ
ազգ
են,
ըզշահն
քան
զաստուած
պաշտեն,
Զիւրեանց
սիրելի
որդիքն
շահին
նատիր
կու
քաշեն:
Անչափ
բազում
հարկ
առնուն,
զքրիստոնեայքն
ամէն
կողոպտեն,
Զինչ
բան
որ
աչօք
տեսնուն՝
առժամայն
ի
բաց
պահանջեն:
Նոքա
են
ադամորդիք
յանիծեալ
ազգէն
Քանանու,
Այնպէս
զօրացեալ
եղեն,
որ
արին
ըզմեզ
հարկատու:
Քան
ըզՓարաւոն
արքայն,
որ
զօրհնեալ
ազգըն
չարչարեաց,
Սա
մեզ
Փարաւոն
եղեալ՝
զՀայաստան
երկիրս
աւերեաց:
Նըման
Սենեքերիմայ՝
զԱրծրունեաց
երկիրն
աւերեաց,
Ո՛չ
գեղ,
ո՛չ
քաղաք
եթող,
զամենայն
հըրով
տոչորեաց:
Քան
զԲաբելացոց
արքայն,
որ
զտաճարըն
մեծ
աւերեաց,
Սա
յԱրեւելեան
աշխարհս
զվանորայքն
ամէն
աւերեաց:
Վանայ
պատուական
երկիրն
շինութիւն
բընաւ
ոչ
թողին,
Ո՛չ
գեղ,
ո՛չ
քաղաք
ասին,
զամենայն
հըրով
այրեցին:
Արճէշ
շատ
արիւն,
զվանորայքն
ամէն
քարկեցին,
Սուսերն
ի
ձեռներն
առին,
զմիաբանքն
ամէն
սպանեցին:
ԶԽըլաթ
՚ւ
Արծըկէ
ողբամ,
որ
զայգիքն
ամէն
կըտրեցին,
Այլ
եւ
զՏարօնոյ
երկրին
արտորայքն
ամէն
այրեցին:
Ողբամ
զԲասենոյ
երկիրն,
որ
հըրձիգ
ըզնա
արարին,
Եւ
Կարնոյ
մինչեւ
ի
Սիս
զքրիստոնեայքն
ամէն
փախուցին:
Քան
ըզԼանկթամուր
արքայն՝
աւելի
աւերք
արարին,
Ո՛չ
Հայ,
ո՛չ
Տաճիկ
ասին,
զամենայն
սըրով
մաշեցին:
[1]
Հմմտ.
Առակք
Սող.,
Գ.
12:
[2]
Հմմտ.
Մարգ.
Դան.,
Է.
7-11,
19-25:
[3]
Հմմտ.
Առ
Եբրայեցիս.
ԺԱ.
38: