Ջամբռ, Գիրք,որ կոչի յիշատակարան

Յառաջ քան զՌՃՀԳ թիւն մեր, եւ ՌՃԼԷ թիւն տաճկաց, (յորում առին օսմանցիքն զերկիրս մեր ի պարսից), ոչ ունիմք զթուղթ ինչ յայսպիսեաց: Վասն որոյ եւ յայնմ հետէ զոր ինչ ունիմք, զորս տեսեալ վերահասու եղաք՝ գրեսցուք:

Ա. Ռաջափ փաշայի տուեալ գրքաձեւ գիր, յորում գրէ զամենայն տունս գեղջս մերոյ եւ զմուլքսն յանուանէ: Եւ ապա գրէ յատուկ յատուկ զմուլքսն սրբոյ Աթոռոյս մաղաֆ առնելով ըստ խնդրոյ Աստուածատուր կաթուղիկոսին: Յորում գրին սրբոյ Աթոռոյս տասն ջրաղացք, երկու դինկ, տասն այգի, քսան եւ ինն արտ, երեք եօնջալղ, վեց հարիւր ոչխար: Նմանապէս եւ զերիս վանսն մեր, եւ զԵրեւանու զերկուս անապատսն մաղաֆ. միայն թէ կաթուղիկոսն ի յարքունիս տայցէ ի տարին վեց հազար ԸՃ ստակ. ի ՌՃԼԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Ա համարով: Յիշեցաւ ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեանն:

Բ. Ռաջափ փաշային գիր, զի արզ առնէ Աստուածատուր կաթուղիկոսն թէ Աթոռս ի բնէ զերկուս գութանս, զքսան եւ ինն վարելահողս, եւ զերիս եօնջալղս, եւ զայլս մուլքս ունեցեալ է, այժմ գեօղականք եւ այլք ոմանք ոչ թողուն մեզ վայելել: Փաշայն գրէ ի վերայ սուբաշուն1) գեօղիս զի սաստեսցէ հակառակողացն, ասելով թէ՝ ի յարքունի դէվթէրն գրեցեալք են. ի ՌՃԼԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Բ համարով: Յիշեցաւ ի ԺԴ գլուխն մաղաֆութեան:

Գ. Ռաջափ փաշային գիր, որ զամենայն վանօրայսն երկրիս մերոյ մաղաֆ առնելով գրէ թէ՝ միայն ի տարին զԷՃ ղուռուշս տան՝ որպէս կանօն է, եւ այլ ոչ ինչ բնաւ. ի ՌՃԼԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Գ համարով:

Դ. Սոյնամիտ գիր մի եւս տայ սոյն փաշայս ի սոյն թուոջս վասն վանօրէից յամենայնէ մաղաֆ առնելով: Զորս գտցես ցուցակօքն եւ Գ եւ Դ համարօք: Յիշեցան եւ սոքա ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեանն:

Ե. Ռաջափ փաշային գիր, ի լուսանցն եւս շարի վճիռ, որք գրեն ըստ արզայի վանօրէից թէ՝ որովհետեւ ձեր խարճն ի վերայ Էջմիածնի է լեալ ի բնէ, եւ նոյպէս լիցի, ի ձէնջ մի՛ ոք զիր ինչ պահանջեսցէ. ի ՌՃԼԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Ե համարով:

Զ. Ռաջափ փաշայն (յորժամ սրբոյ Աթոռոյս մաղաֆութեան ֆարմանն գայ ի սուլթան Ահմէտէն ըստ արզայի Աստուածատուր կաթուղիկոսին, որպէս ասացաւ ի ԻԲ գլուխն ի ճառս թագաւորացն գրեանց, ի ՌՃԼԸ թուին տաճկաց, ) գիր տայ թէ՝ որ ինչ մաղաֆ է արարեալ թագաւորն, ի նոցանէ ոք զիր ինչ մի՛ պահանջեսցէ. ի ՌՃԼԸ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Զ համարով:

Է. Ռաջափ փաշային գիր, որ ըստ խնդրոյ Կարապետ կաթուղիկոսին գրէ զմաղաֆութիւն սրբոյ Աթոռոյս, երկու գութան, հազար հինգ հարիւր սօմար սերմն, հինգ հարիւր ոչխար, եւ զի մլքատու գեօղօրայքն մեր տայցեն մեզ զմուլքս ըստ բնական կարգին. ի ՌՃԼԹ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Է համարով: Յիշեցան եւ սոքա ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեան:

Ը. Շխ-իսլամի գիր թէ՝ որպէս ի բնէ Էջմիածին, Յօշական, Մաստարայ, եւ այլք գեօղք, տուեալ են Աթոռոյն զտասանորդս, նոյնպէս եւ տայցեն. ի ՌՃԼԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Ը համարով:

Թ. Շխ-իսլամի գիր թէ՝ որպէս տուեալ են ի բնէ մլքատու գեօղքն Աթոռոյս զմուլքս, նոյնպէս եւ տայցեն: Նոյնպէս եւ ցանքն, այգիքն եւ ջրաղացքն, եւ այլք մուլքն եւ միաբանքն Աթոռոյս՝ որպէս մաղաֆ են լեալք, նոյնպէս եւ մաղաֆ լիցին. ի ՌՃԼ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Թ համարով: Յիշեցան ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեան:

Ժ. Ռաջափ փաշային, որ գրէ թէ՝ կէս Քարսաղ գետոյդ որպէս ի բնէ Աթոռոյն է լեալ՝ եւ կէսն գեօղօրէից, նոյնպէս եւ լիցի, ի ՌՃԼԸ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Թ համարով: Յիշեցաւ ի ԺԴ գլուխն ի ճառս ջրոցն:

ԺԱ. Ահմէտ փաշային գրքաձեւ թուղթ, որ նման Ռաջափ փաշային գրքաձեւ թղթոյն, (որ ի վերդ յիշեցաւ ի Ա համարն) գրէ զորպէսն գեղջս մերոյ, եւ զամենայն մուլքսն սրբոյ Աթոռոյս մաղաֆ առնելով. ի ՌՃԼԹ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԱ համարով: Յիշեցաւ այս ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեան:

ԺԲ. Մուստաֆայ փաշային գիր, զոր գրէ թէ՝ զոր ինչ մաղաֆ է արարեալ թագաւորն ֆարմանով, մաղաֆ լիցի. ի ՌՃԼԹ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԲ համարով:

ԺԳ. Ղազու հուճէթ: Զի Չալըղ կոչեցեալ Մուստաֆայ տաճիկ ոմն եկեալ դաւի առնէ ընդ Կարապետ կաթուղիկոսին թէ՝ ես Աստուածատուր կաթուղիկոսին ԲՌ ղռշի ապրանք ետու, նորա դրամն տուք ինձ: Աթոռակալ Սիմէօն վարդապետն ընդ նմա գնան ի շարն, եւ տան նմա զվեց հարիւր ղռշս. եւ զայս հուճէթս առնուն ի ՌՃԼԹ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԳ համարով:

ԺԴ. Մուստաֆայ փաշային գիր, որ յաւուրս Կարապետ կաթուղիկոսին գրէ թէ՝ Աթոռս զոր ինչ մուլքս ունի եւ ունեցեալ է՝ զորս վայելեալ են այլք կաթուղիկոսքն, նոյնպէս եւ սա վայելեսցէ՝ որպէս ֆարման թագաւորին է. ի ՌՃԽԱ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԴ համարով:

ԺԵ. Իպրահիմ փաշայի գիր, զոր գրէ թէ՝ որպէս Ռաջափ փաշայն տուեալ է այսպէս գիր, նոյնպէս եւ ես տուեալ հրամայեցի, զի կէս գետոյդ Յօշականայ Էջմիածնի լիցի՝ կէսն միւս գեօղօրէիցն, ի ՌՃԽԱ թուին տաճկաց. Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԵ համարով:

ԺԶ. Իպրահիմ փաշային գիր ի վերայ Երեւանու ղազուն վասն վանեցի շառաթ Յարութիւնին թէ՝ մեք վերահասու եղաք որ դաւին դորա փուչ էր, դու եւս փուչ արա եւ ի բաց վանեա, ի ՌՃԽԲ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԶ համարով. սորա ֆարման եւս գոյ:

ԺԷ. Ղազու հուճէթ վասն շառաթ Յարութիւնին վանեցւոյ, որ ասէր թէ իմ հայր Միրզայն ի Պօլիս վեց քիսայ դրամ տուեալ է Կարապետ կաթուղիկոսին եւ նորին աթոռակալ Աղէքսանդր վարդապետին, ես կուխնդրեմ զայն դրամն: Եւ ղազին հետեւեալ գտանէ զնա սուտ. վասն որոյ եւ զայս հուճէթս տայ Աթոռոյս՝ ի բաց վանելով զնա. ի ՌՃԽԲ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԷ համարով:

ԺԸ. Իպրահիմ փաշայի քեահեան գրէ ի վերայ ղազուն վասն նոյնոյ Յարութիւնին (որ Այվազ եւս գրի), թէ առաջագոյն գիտես որ սուտ է դորա դաւին, այժմ ֆարման եւս բերին էջմիածնեցիք ի թագաւորէն վասն դորա շառաթութեան: Վասն որոյ եթէ եւս եկեսցէ առ քեզ, ի բաց վանեա զնա. ի ՌՃԽԳ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԸ համարով:

ԺԹ. Երեւանու Ղազու կրկին հուճէթ վասն շառաթութեան վանեցի Յարութիւնին յետ ֆարման գալոյն: Որ գրէ թէ լաւ վերահասու եղէ ստութեան, եւ զայս հուճէթս ետու Աղէքսանդր վարդապետին, ի ՌՃԽԳ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԺԹ համարով:

Ի. Մուստաֆայ փաշային գիր զոր գրէ սրբոյ Աթոռոյս մաղաֆութիւն, Բ. գութան, ՌԵՃ սօմար սերմն, ԵՃ ոչխար, ձիթահանք, դինկ, այգիք, ջրաղացք, սեւագլուխք եւ միաբանք: Այլ եւ մեր գեօղս, Յօշական, եւ Մաստարայ զմուլքս տայցեն որպէս կանօն է. միայն ի տարին տայցէ յարքունիս ԳՃԾԵ ղուռուշ. ի ՌՃԽԴ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ Ի համարով:

ԻԱ. Իպրահիմ փաշային գիր, զի յորժամ յաւուրս Մշեցի Աբրահամ կաթուղիկոսին կամեցեալ են ի Սեւ ջրոյն զջուր բերել ի գեօղս մեր, միջոցի գեօղօրայքն դաւաչի են ելեալ. վասն որոյ եւ փաշայն հրամայէ թէ՝ որքան ջուր գայցէ, կէսն Էջմիածնի լիցի եւ կէսն միջոցի գեօղօրէիցն, ի ՌՃԽԵ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԻԱ համարով:

ԻԲ. Մուստաֆայ փաշային գիր, զոր գրէ ի վերայ դիւանագրաց Երեւանու թէ՝ որովհետեւ թագաւորին արզ արարեալ խալիֆայն զֆարման եբեր վասն մաղաֆութեան Էջմիածնի մլքիցն, դուք մի՛ ինչ պահանջէք ի նոցանէ. ի ՌՃԽԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԻԲ համարով: Յիշեցան սոքա ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեան:

ԻԳ. Շխ-իսլամի թուղթ, որ ըստ վերնոյ փաշայիդ գրէ վասն Սեւ ջրոյդ (զոր կամեցեալ են բերել աթոռայինքս) թէ՝ կէս Էջմիածնի լիցի եւ կէսն գեօղօրէիցն միջոցին: Գիտ ցուցակաւն եւ ԻԳ համարով: Յիշեցան սոքա երեքեանս ի ԺԸ գլուխն ի ճառս ջրոցն:

ԻԴ. Հիւսէյին փաշային գիր, զոր գրէ ռահդարին թէ՝ ի յԷջմիածին եկող ուխտաւորացն եւ այլոց եկողաց եւ գնացողաց զիր ինչ մի՛ պահանջեսցէ, որովհետեւ մաղաֆ են, եւ սովորութիւն եւս չէ. ի ՌՃԽԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւ եւ ԻԴ համարով:

ԻԵ. Հիւսէյին փաշային գիր, զոր գրէ թէ՝ Էջմիածնի երկու գութանն, հազար հինգ հարիւր սօմար սերմն, այգիքն, ջրաղացքն, ձիթահանքն եւ դինկն մաղաֆք են եւ մաղաֆ լիցին: Եւ միաբանքն զխարճ մի՛ տայցեն: Էջմիածին, Յօշական եւ Մաստարայ տայցեն զմուլքս իւրեանց՝ որպէս օրէն է. ի ՌՃԽԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԻԵ համարով: Յիշեցաւ այս ի ԺԴ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեան:

ԻԶ. Ալի փաշային գիր, զոր գրէ թէ՝ որպէս Ռաջափ եւ Իպրահիմ փաշայքն տուեալ են զգիր, նոյնպէս եւ ես տուեալ հրամայեմ, զի Յօշականու գետոյն կէսն Էջմիածնի լիցի, եւ կէսն միւս գեօղօրէիցն. ի ՌՃԽԷ թուին տաճկաց: Գիտ ցուցակաւն եւ ԻԶ համարով: Յիշեցաւ ԺԳ գլուխն ի ճառս մաղաֆութեանն: