Զուգակշիռ արեւելահայ եւ արեւմտահայ գրականութեանց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ՍՐԲԱԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐ 

Պատճա ռը դժուար եղա ւ ստուգել, բայց իրողութիւնը կը մնայ իրողութիւն, որ « Ա զ դարար » շա բ աթաթերթի հիւրընկալած « Զու գակշի ռ » ին մէջ ս պրդած են բազմատեսակ ու բ ազմաթիւ վր էպ ներ, որոնց մեկ շարքը նպատակա յ արմար համարուեցան յանձնել ուշադրութեան

Ա ւ ելորդ է ըսել, որ սրբագրութիւնն ե րը կիրարկուեցան հոս մատնանշուած օրի նակներով։ 

 

1. Չենք կրնար մեծ ամսական օրաթերթ մը աչքէ անցնել, առանց խեղդուած ըլլալու այս մեղքերէն։

մեծամասնական    (48 ունուար 1952) 

 

2. Արդարեւ, անոնց բանաստեղծութիւնը տ կար ձգող մեծագոյն վէպը անոնց բացակայութիւնն է իրենց գործէն

վէրքը  (8 Փետրուար 1952) 

 

3. Ամբողջ 50 տարի արեւելահայ ոտանաւորը պատմեց կամ սորվեցուց, առանց կասկածելու, թէ բանաստեղծական ուժին երկրորդ մէկ զգայարանքը լսողութիւնն է։ 

մեծ  (22 Փետրուար 1952) 

 

4. Չշփոթել տաղաչափական ճշդութեան, հատուածներու կանոնաւորութեան, յանգեր հ արստութեան կապ ո ւած, բայց գուլ՝ թէեւ կատարեալ քերթուածներու հ ետ։ 

հատածներու  (22 Փետրուար 1952) 

 

5. –… Ուր իրարու կը միանան հ ին դպրոցին բառական ռոմանթիզմին նոր աշխարհաբարի ճա շ ակաւոր շ նոր հ ները, առանց խառնուածքի ան հ րաժեշտ նպատակին

նպաստին  (22 փետրուար 1952) 

 

6. ... Թերութիւնները, չեն որ դպրոց կը լինեն, ոչ ալ անոնց վրայ արձակում մը մեզ կ՚ընէ աւելի ձեռն հ աս՝ մեր սեփական աղքատութիւնը պարզելու անշուշտ։ 

պարտ կ ելու  (22 փետրուար 1952) 

 

7. ... Մենք պիտի հ անդիպինք տարօրինակ առատութեամբ թուաբանութեամբ մը, որ մեր բանաստեղծութեան քովն ի վեր աճած ու բուսած ու ապրած է գրաւելով մեծ չափի վրայ զանգուածը

քերթողութեան  (22 Փետրուար 1952) 

 

8. Չէինք կրնար զերծ ըլլալ այս բառէն եւ իրմով  խրատուած թերութեանց կշիռէն։ 

թելադրուած  (29 Փետրուար 1952) 

 

9. Ասոնք մեծագոյն անուններն են մեր քնարերգութեան ( աւելորդ է խօսիլ վիճակներէ ) ։ 

միջակներէ  (29 Փետրուար 1952) 

 

10. Երկուքին ալ յատակը կու գայ պատմական անտա ռը։ 

կու տայ  (29 Փետրուար 1952) 

 

11. Գամառ - Քաթիպայէն մինչեւ Չարենց բոլոր քերթուածները կը կրկնեն նիւթի, ներշնչումի, կառոյցի գրեթէ մէկ եւ անփոփոխ նկարագիրներ։ 

քերթողները  (7 Մարտ 1952) 

 

12. Երբեմն զայն կը լծեն մասնաւորաբար անգլիացիք բնազանցական կյանքներու արտայայտութեան ( Շիլլէր ) ։ 

Շելի (14 Մարտ 1952) 

 

13. Ի վերջոյ Վենետիկի կղզիի մը մէջէն դժուար է ընդգրկել հ այկական անհուն սարահարթը, անոր վրայ ոտքի հանելու համար կարաւանը դիւցազներու։ Նոյնքան անհնար է նման աշխատանքի մը համար Պոլիսը

անյարմար  (14 Մարտ 1952) 

 

14. ... Ազդակներ են, որոնք զիրենք ընդունակ կ՚ընեն դիւցազնական պատմութեան գէթ անոր այն կերպին, որ կ ՚ երեւայ « Ոդիսական » ի, « Շանսոն Ռոլան » ի եւ « Իւպելանկէնաներ » ու մէջ ( գերմանացի ) ։ 

« Նեպելունկեաններ »  (14 Մարտ 1952) 

 

15. Այս տարածումին գլխաւոր անպատեհութիւնը այն պիտի ըլլար, որ արեւելահայ բանաստեղծութեան, իր ինքնաբաւ յաւակնութեան մէջ, հետզհետէ խորասոյզ՝ պիտի կորսնցնէ ամէն զգայարանք

զառածումին բանաստեղծութիւնը (21 Մարտ 1952) 

 

18. Միակ բարիքը, զոր կ՚արձանագրեմ հոս, այդ շարժումով լեզուին հասցուած թեթեւացումն է։ Երբ հետզհետէ խորհրդածական, խորհրդապաշտական դարեր պիտի մուտ գտնեն անոնց ոտանաւորէն ներս

տարրեր  (21 Մարտ 1952) 

 

նյոն 17. -... Ինչ որ մեր լեզուով պիտի նշանակէր, թէ ամէնէն աւելի ամբողջական պատկեր մը այդ ժողովուրդէն, իր վէպին մէջն է, որ կը խոստանայ ։ 

խտանայ  (6 Թունիս 1952) 

 

8. Բայց ինչ որ ալ ըլ լայ, դարձեալ մեր երկիրը աւելի հարազատ, աւելի հնադրոշմ իր պատմութեան ընդհանուր կնիքովը աւելի իրական է այդ վէպին մէջ։ 

հայադրոշմ  (8 Թունիս 1952) 

 

19. Չզարմանալ, որ վաւերական տաղանդներ, ինչպէս են Պէշիկթաշլեան, Դուրեան, Թէրզեան, մոռցուած չ ըլ լան թատերական ճիշդ հասկացողութենէ մը

այցուած  (4 Օգոստոս 1952) 

 

20. Սունդուկեանցի թեքնիքին ամբողջ կշիռքը ծանրութիւնն է Շիրվանզադէի անձերը

կշիռովը ծանրաբեռն  (8 օգոստոս 1952) 

 

21. Ու տակաւին հ այերը բոլոր համալսարաններուն ( զի դատողները ամէնն ալ բարձր ուսում ունին ) ինչ ընելու գացած են այդ Եւրոպան, երբ իրենցմով գրականութիւնը նոր ակօսի մը մէջ չմտնէր։ 

համալսարանականներ (29 Օգոստոս 1952) 

 

22. Բայց ահա ծուղակը, արուեստի իսկութիւնը պարզել ՝ հասնելու համար պարզ զգացումներուն եւ յոյզերու պատկերացումին, առաջին պայմաններէն մին է համայնավար վարդապետութեան։ 

պարպել  (31 Հոկտեմբեր 1952) 

 

23. ԺԹ. դարը, մանաւանդ իր կէսէն քիչ ետքը հանդիսացաւ Մխիթարեաններուն ազգայնականութեան լրիւ արտայայտումին։ 

հանդիսարանը կ՚ըլլայ    (31 Հոկտեմբեր 1952) 

 

24. Պզտիկ հ պարտութեամբ չէ, որ տուն կու տամ այս մտածումներուն, երբ աչքի առջեւ ունիմ այն գեղեցկութիւնը, որ ելաւ մեր ուղիէն ի հ եճուկս այն ամէնուն.. 

ուղեղէն  (14 Նոյեմբեր 1952) 

 

25. Զօրաւոր կերպով անցած Մխիթարեաններուն, աւելի յետոյ՝ ֆրանսական ազդեցութեանց, այդ գրականութիւնը... 

ենթարկուած Մխիթարեաններուն (21 Նոյեմբեր 1952) 

 

26. Այս քիչ մը մանրամասն վերլուծումը մեր ժողովուրդի նոր ստեղծագործ երկինքին վրայ թերեւս միակ նոր սփոփարար երեւոյթը, կ ՚ առաջնորդէ մեր պատմութեան վերջին շրջանին:

երկունքին  (21 Նոյեմբեր 1952) 

 

27. Կը փակեմ այս նոթերու շարքը իմ հիացումս առանց հակակշռելու բոլոր վաստակներուն, որոնք աշխատեցան ի հեճուկս պայմաններուն... 

սակարկելու վաստակաւորներուն (21 Նոյեմբեր 1952)