Հայրէններու բուրաստանը

ՔՍԱՆԵՒԵՕԹՆԵՐՈՐԴ ՏԱՂԱՇԱՐՔ

 

ՀԱՅՐԵՆԻՔ ՍԻՐՈՅ ԵՒ ՈՒՐԱԽՈՒԹԵԱՆ

Ա.

Առանց խոց, առանց եարայ՝ զիս տեղտկս հիւանդ է ձըգեր.

Հարցունք մէկ ընդ իս եղէք, որ ասեմ՝ Սեւ աչքն է արեր.

Էնօք սեւ աչքն է արեր՝ իւր ծոցուն մահրում է հաներ։

Այլում այլերում կ՛ասեմ չեմ եկեր՝ քո սէրդ է բերեր։

 

Բ.

Հատիկ մի մէրճան լին՛ի՝ ես ի քո վըզնոցն ելնէի.

Կամ սիրուն ակունք լին՚ի՝ քո  լօհիդ մէջըն լոյս տայի.

Կամ պաղ աղբիւր ջուր լին՚ի քո հէրանց ի պաղչան մտն՚ի,

Զկուժն առն՚իր ի ջուրն գայիր, քո կ՛ժիդ մէջըն լըցուէի,

Վեր կալն՚իր ու թեւիդ դն՚իր, ես ի քո ծոցըդ թափէի,

Գլոր՚ի ի մէջ ծիծերուդ, քո ճեմակ ծոցըդ թանայի։

 

Գ.

Ո՞վ էր վարեր զիւր եարըն, զինչ որ ես հանի վարեցի,

Տարայ յանահուն սարերն անցուցի ու նըստայ լացի.

Ով եկաւ նա հարցուցի, ով գնաց նա թուղթ գըրեցի.

«Գնացէ՛ք իմ եարոջն ասէք թէ՝ Քո եարն անկեր կու մեռնի։

Բարձըր սարերուդ ի ափն  շարած են ակնատ մի քանի.

Չիգաս դու ի ներս ընկնիս, մընայ եարդ ողորմի ու լալի։»։

 

Դ.

Մանկան մահանայ բերի թ՚ի՞նչ առնէ մանուկս ատենի.

Անցգուն ատենի առայ որ փողոցն ի ջուր կու տանի.

Վախեմ թէ չարկամ լինի. գայ զիս այս հալըս տեսանի.

Մեռնիլն ինծի շատ լաւ էր քանց ի այս հալըս կենայի։

 

Ե.

Մօտ իմ եարուն մի՛ նըստիլ, թէ հազար ես ինձ սիրելի.

Ինձի խիստ դըժուար կուգայ քանց հոգւոյս քակտիլն աւելի.

Այլում ալելում ասեմ, իսկի ճար մահուն չիլինի։

 

Զ.

Մըտիկ եարին արէք որ կ՚ելնէր կանուխ ի քընուն.

Հանցկուն թոլումոլ կ՚ելնէր զինչ մանուկն ելնէր ի գինուն.

Հագեր տուպարայ շապիքն ու կ՚երթէր հովըն ծառերուն.

ՇԷկ ժամն ի հոսել առնէր, կու կաթէր քըրտինքն  ուներուն։

 

Է.

Գանգատ մի կ՚ուզեմ ասեմ, ես ասեմ լուսուն արեւուն.

Երբ սէր չես հաներ ի հուն, է՞ր հանես մանուկն յարեւուն։

Ը.

Իմ եարն ի Հոռմոց ի վեր ուղարկեր շատ արմաղաններ,

Թէ ինք ի ր նըման գըտեր, թող ազիզ արեւըս ապրի.

Մէկ մ՚այլ երթամ ես սիրեմ, ղարակօզ ՚ւ ինքըն նըման։

Զանունն այլվի իր դնեմ, երբ կանչեմ՝ սիրտըն նըւաղի։

 

Թ.

Ա՜յ իմ պըզըկից եարուկ, քո ամէն տեղիկդ աղեկուկ.

Քո ծոցն է ոսկի սընտուկ, ես ի մէ՚ջըն ղարիպ կաքւուկ։

Ա՜յ իմ արծաթէ գուպայ, մարգարտէ ծածկոցն ի վըրայ,

Քո բունդ ի դըժար քարին, արծիւուն ահիկն ի վըրայ,

Չըլես ելումուտ էնես, թէ չասեն՝ Աղկէկ է նորա։

 

Ժ.

Հայրէն մի կամիմ ասել ի վերայ կարմիր խընծորին,

Ամառն ի ծառին ճուղին ու ձըմեռն ի մէջ շուկային.

Գային այն ճահիլ մանչերն, գընէին տան՚ին սիրողին։

Սիրողն անօրէն լինէր, լուք կուտար ի ձեռքըն տըղին։

Տըղան այլ տըխմար լինէր, լուք դանակ քաշէր խընծորին,

Խընծորն երկու կէս անէր, մէկըն իր, մէկըն սիրողին։

 

ԺԱ.

Երեսդ ի խանզար նմանակ, ի խոնչին մէջըն շինած է.

Ուներդ ի կեռաս նըման ՚ւ ի խոնչին մէջըն շարած է.

Աւա՜ղ ու հազար բերան, տէր չունիս որ ըզքեզ աժէ,

Օմրիկդ է սեւով անցեր, ժամանկիկդ՝ որ մարդ չիգիտէ։