Թուղթ ընդհանրական

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Դարձուսցուք այսուհետեւ զկարգ բանիս առ դասս քահանայիցդ, որք աստիճանաւ երկրորդ էք եպիսկոպոսաց եւ կարգեալ էք քահանայական գործառնութեամբ նուիրել զամենայն զորդիս Աստուծոյ՝ ծնանելով զամենայնսն մկրտութեամբ սուրբ աւազանաւն՝ յորդէգրութիւն Հօրն երկնաւորի եւ ի ժառանգակցութիւն Քրիստոսի Աստուծոյ, եւ մեղսաքաւիչ մարմնոյ եւ արեանն Տեառն բաշխմամբ կերակրել զհոգիս նոցա յանմահութիւն:

Եւ արդ՝ աղաչեմ զամենայնսն սիրովն Քրիստոսի բանալ զաչս մտաց եւ զարթնուլ ի մահահրաւէր թմբրութենէ կենցաղոյս եւ ճանաչել զզօրութիւն երկնային գործոյդ, յորս հրաւիրեալ կոչեցայք, որ եւ հրեշտակական գերաշխարհիկ զօրութեանցն է գեր ի վերոյ այս աստիճան, որք անարատութեամբ եւ սրբութեամբ պաշտեն զսա:

Եւ որովհետեւ արժանի եղէք յերկնայինն գործ մատուցանել զանձինս, մի եւ մի իւիք պատճառս տայք արատոյ անկանել ի պաշտօնդ ձեր՝ ըստ առաքելոյն խրատու, այլ արիաբար եւ յօժարամիտ սրտիւ, առանց ծուլութեան զկանոնեալ սահմանս աղօթից սուրբ հարցն կատարեցէք ըստ իւրաքանչիւր ժամու: Եւ մաքուր հոգւով եւ սուրբ սրտիւ եւ անարատ հաւատով եւ մեծաւ յուսով եւ պարզ մտօք եւ կատարեալ ահիւ եւ դողութեամբ սպասաւորեցէք աստուածային խորհրդոյն եւ մի իբրեւ ջուր ընդ խողովակ անցանիցէք անմտաբար ընդ խորհրդական բանս աղօթիցն, զոր մատուցանէք, եթէ սաղմոսերգութիւնք են եւ եթէ ընթերցումն սուրբ գրոց, եթէ պաշտօներգութիւն եւ եթէ քահանայական աղօթք սրբոյ պատարագին եւ այլոց կարգադրեալ կանոնացն, այլ յոյժ մտաւորաբար. եւ թէ գոյ հնար արտասուօք եւ մեծաւ երկիւղիւ, որպէս թէ դուք նորոգապէս բղխէք զնոսա ի սրտէ եւ ի մտաց ձերոց, զի ամենայնքն խնդրուածք են առ Աստուած զանազան եւ պէս պէս պարգեւաց եւ բարութեանց մեզ առ ի նմանէ: Եւ ինքն պարգեւատուն բարեաց Աստուած, յորժամ տեսանէ զջերմեռանդն հայցուածս խնդրողին, առաւել առատապէս շնորհէ զխնդրելին, ըստ այնմ, եթէ՝ «Որ խնդրէ առնուե [Մատթ. Է 8] եւ որ զկնի:

Գիտասջիք, զի յառաջագոյն ի ժամանակս առաքելոցն, մինչդեռ նոր ծաղկեաց գարունն հաւատոյ, ամենայնքն լի էին Հոգւով Սրբով եւ շնորհօք Հոգւոյն, յինքեանց մտաց խօսէին զբանս աղօթից՝ ըստ ժամուն պիտոյից զպատարագին խորհրդածութեան եւ զամենայն կատարողապետութեանց:

Իսկ ի ժամանակս յետինս, քանզի հանդերձեալ էր ձմեռն մեղացն սառնամանեօք խստութեան ցրտացուցանել զբորբոքումն առ Աստուած սիրոյն յամենեցունց, եւ բթացուցանել ի շնորհաց Սուրբ Հոգւոյն, տեսեալ հոգւոյ ակամբ սուրբ եւ հոգեկիր վարդապետք եկեղեցւոյ՝ եւ այնր աղագաւ գրով աւանդեցին զամենայն զկնի եկողացս: Զի նոքօք անվրէպ եւ անսայթաք առաջնորդեալք՝ կատարեսցուք զամենայն կարգաւորութիւնս եկեղեցւոյ, վասնորոյ զսոյն մտաւորաբար պարտք է մատուցանել եւ մեծաւ հաւատով եւ յուսով:

Ծաներուք եւ զայս, զի կոչումն անուան քահանայութեանդ ձերոյ՝ ոչ է ի մարդկանէ եւ ոչ ի ձեռն մարդոյ, այլ յայնմանէ, որ կոչեցաւն քահանայ ըստ կարգին Մելքիսեդեկի, որ եւ ինքն է ճշմարիտ քահանայ եւ քահանայապետ եւ պատարագ Աստուծոյ Հօր. եւ նա ետ ձեզ զկոչումն անուան իւրոյ եւ յանձն արար ընդ անուանն եւ զգործն իւր՝ հովուել զժողովուրդ իւր եւ ուսուցանել միշտ զգործս բարիս եւ տալ զանձն օրինակ բարեաց ամենեցուն, ըստ որում եւ Պօղոս գրէր առ Տիմոթէոս, թէ՝ «Մի՛ անփոյթ առնէր զշնորհացդ, որ տուաւ քեզ ի ձեռնադրութենէ երիցութեանե Տիմ. Դ 14]: Եւ դարձեալ՝ թէ՝ «Քահանայք կրկին պատուոյ արժանի եղիցին, որք աշխատիցին բանիւ եւ վարդապետութեամբե Տիմ. Ե 17]:

Վասնորոյ, աղաչեմք, զի ըստ անուանդ կոչման եւ զգործն կատարիցէք. եւ որպէս հարք եւ ծնողք ժողովրդեան ձերոյ՝ յամենայն ժամ տուք նոցա զհոգեւոր խրատս, միշտ ուսուցանելով յեկեղեցւոջ, ի հրապարակս եւ առտնին, զամենայն ոք ըստ իւրաքանչիւր հասակի՝ զգուշացուցանելով եւ յորդորելով յաստուածայինսն:

Եւ թէպէտ եւ ամենայն բարեաց տեսակօք եւ առաքինութեամբ կատարեալք իցէք, սակայն զեկեղեցւոյ պայծառութենէ եւ զսրբոյ Պատարագին պատուական եւ մաքուր զգեստուց մի անփոյթ առնէք, որպէս լսեմք զոմանց՝ եթէ հասարակաց զգեստուք եւ աղտեղեալ տրեխօք ելանեն ի բեմն սուրբ եւ զսարսափելի խորհուրդն անխորհրդական զգեստուք կատարեն, եւ զայն ի պարկեշտութիւն անձանց համարին, հանելով զժողովուրդն արտաքոյ եկեղեցւոյն եւ զդուռն ընդդէմ ձգելով. եւ ոչ միայն, այլեւ անմտաբար ի բամբասանս բերին ոմանց եկեղեցեաց եւ ի մերս բարեզարդ կարգաւորութիւն:

Եւ արդ՝ մի ոք վայրապար եւ անխորհուրդ համարեսցի զքահանայականն զգեստ, զի որպէս ի հնումն առ Մովսէսիւ նկարեցաւ խորհուրդ սրբոյ պատարագին նախօրինակօք եւ նորումս կատարեցաւ ի Քրիստոս, նոյնպէս եւ քահանայք հնոյն՝ նորոյ քահանայութեանս էին տիպք, եւ պատմուճանն Ահարովնի՝ նորոց քահանայիցս զգեստուցն յարացոյց, զոր եւ սուրբ առաքեալքն, գործակցութեամբ Հոգւոյն Սրբոյ, կատարելապէս յարդարեցին զլրումն եկեղեցւոյ, եւ յամենայն տեղիս ձեռնադրեալ կարգէին քահանայս եւ սարկաւագունս, եւ պատուիրէին ներքին եւ արտաքին մաքրութեամբ սպասաւորել փրկական խորհրդոյն, որ եւ ընդ բնաւ աշխարհս մեծազարդ պայծառութեամբ զարդարեալ լինէին եկեղեցիք ընդհանուր ազգաց քրիստոնէից՝ պայծառազգեստ վայելչութեամբ սպասաւորել սրբութեանցն: Նա եւս առաւել եւ Հայաստանեայցս ազգի եկեղեցիք ի սուրբ Լուսաւորչէն մերմէ սկսեալ մինչեւ յաւերումն աշխարհի ի հիմանց:

Բայց այսոցիկ բարւոյ աւանդութեանց հակառակելոյ առաջնոց հարցն սրբոց ոչ այլ ինչ է պատճառ, քան թէ տգիտութիւն եւ ինքնօրէն անձնահաճ կամապաշտութիւն, որք ոչ տեսին զառաջին պայծառութիւնս մինչ ողորմութեամբ Տեառն լի էր երկիր, այլ ի հալածանացս ծնեալ ժամանակի ընդ խրթնատեսակս նայեցան տգեղութիւն, որովք կապեալ են յամենայն ուրեք ազգ մեր յաղքատութեան, որպէս ընդ երկաթոյ ի ներքոյ լծոյ ծառայութեան իւրաքանչիւր ազգաց՝ ուր եւ իցեն, ոյք եւ հարկաւոր պիտոյիցն կարօտ են ըստ մարմնոյ, թող թէ պայծառութեան եկեղեցւոյ ի խնդիր, եւ ըստ հոգւոյ ամենեւին անշարժք ի բարիս, զի ցամաքեցաւ սէրն՝ ըստ տէրունական բանին: Ոչ որպէս առաջին հալածանացն ժամանակին ՝ նոր հաւատացեալքն ի Քրիստոս, յորս այնքան զօրանայր սէրն Աստուծոյ՝ մինչ զի ի հալածանսն առաւել մեծամեծս եւ վայելուչս տեսանեմք շինեալ ի նոցանէ եկեղեցիս, քան մինչ խաղաղութիւն եղեւ եկեղեցւոյ:

Եւ արդ՝ ո՞ ի գիտնոց զխաւարին զայս տեսանելով անկարգութիւն, որ յաղքատութենէ եւ յաւերմանէ, եւ զբարկութիւնս, որ յԱստուծոյ աւանդութիւնս եւ օրէնս կարծելով, եւ նորին աղագաւ յանդգնին հակառակել աստուածաւանդ հրամանացն:

Այլ մեր ի բաց թողեալ զանիմաստ հակառակորդացն զվիճմունս, հնազանդ եղելոցդ օրինաց Աստուծոյ ի վերայ ասացելոցս եւ զայս աւանդեսցուք պատուիրան, որ վասն այսր իրի խնդրոյ:

Ոչ ունել քահանայից յԱստուծոյ եւ ի մէնջ հրաման առանց սուրբ ծածկութի պատարագամատուցին զգենլոյ մատուցանել զսուրբ պատարագն, կամ աւետարան կարդալ, կամ խաչ առնուլ ի ձեռս, կամ յայլ ինչ ի սրբութիւնսն մերձենալ. եւ այսոքիկ, զորս գրեցաք սակաւուք եւ որ նման սոցին՝ արտաքին մարդոյս զգուշութիւն, որոց հանդերձեալ են սպասաւորել աստուածայնոցն:

Ասասցուք եւ յաղագս ներքին մարդոյն, որ եւ օրինակ է արտաքնոյն, զարդ՝ սորին հոգեւոր պայծառութեան զարդու. մի ոք ի ձէնջ անարժանութեամբ աստուածային խորհրդոյն սպասաւորեսցէ եւ կամ զոք ի ժողովրդենէն անքննաբար հաղորդեցուսցէ, զի մի ընդ Յուդայի եւ ընդ խաչահանուացն դատապարտեսցի:

Մի ոք ծածկելով յոգի իւր զգործս մեղաց առանց ճշմարիտ խոստովանութեան եւ այնպէս մատիցէ ի տէրունական խորհրդոյն սպասաւորութիւն, զի մի զբարկութիւն Աստուծոյ շարժեսցէ ի վերայ ինքեանն եւ աշխարհին, եւ ի բաց ընկեսցի յաստուածային հարսանեացն, քանզի զխաւարատեսակ մեղացն զգեցեալ պատմուճան՝ եմուտ յեկեղեցի Աստուծոյ, որ է օրինակ վերին հարսնարանին, որ եւ լսելոց է զահագին բարբառն, «Ընկեր, զիա՞րդ մտեր այսր, զի ոչ ունէիր հանդերձ հարսանեացե [Մատթ. ԻԲ 12], եւ թէ՝ «Հանէք զդա արտաքսե [Մատթ. ԻԲ 13], այս է՝ յարքայութենէն, եւ կտրեցէք զդա ընդ մէջ, այսինքն՝ զհաւատն եւ զշնորհս սուրբ աւազանին եւ զքահանայութեան ի բաց մերկացուցէք, եւ մասն դորա ոչ ընդ հաւատացեալս , այլ ընդ անհաւատսն լիցի, քանզի ոչ հաւատաց եթէ մարմնոյ եւ արեանն Աստուծոյ սպասաւորէ, այլ հաց լոկ եւ գինի համարեցաւ, եւ վասն այնորիկ անարժանութեամբ ժպրհեցաւ մերձենալ եւ առանց խոստովանութեան:

Եւ արդ՝ աղաչեմք, մի որպէս մարմնական ինչ գործ վարկանելով զերկնային խորհրդոյն կատարումն, այլ ահիւ եւ դողութեամբ սպասաւորեցէք աստուածայնոցն, զի թէ սէրովբէն սուրբ յօրինակն ունելեաց կարօտանայր, մերձենալովն ի կայծակունսն, որ ի վերայ սեղանոյն, մեզ հողեղինացս եւ մեղաւորացս քանի՞ մաքրութիւն եւ զգուշութիւն պիտոյ է յաղագս առ ճշմարտութիւն այնր օրինակի մերձենալոյ:

Վասնորոյ զմիտս եւ զգայարանս պարտապան էք պարսպել յամենայն վնասակար իրաց՝ սպասաւորքդ սրբոյ խորհրդոյ յամենայն ժամանակի, առաւել յայնմ աւուր, յորում յԱստուած մերձենալ հանդերձեալ իցէք:

Զի թէ Մովսիսի ասացաւ յԱստուծոյ՝ ոչ կոխել մեռեալ մորթովք զտեղին, ուր երեւեցաւ հուր աստուածութեան, ո՞րքան մեզ արժան է լուծանել նախ զմեռելութիւն մեղաց ի մէնջ, եւ ապա յաստուածայինն մերձենալ խորհուրդ, զի ոչ միայն խօսել ընդ Աստուծոյ ըստ Մովսիսի կայ մեր առաջի եւ կամ տեսանել զյետոյսն Աստուծոյ, այլեւ ձեռօք շօշափել զանշօշափելին եւ շրթամբք համբուրել զսէրն եւ բերանով ճաշակել զկերակրիչն ամենայնի, եւ ի սիրտս ընդունել եւ հոգւով միանալ ընդ նոյն եւ լինել Աստուած՝ շնորհօք ընդ Աստուծոյ միաւորելովն: Վասն որոյ զտեսանելիս եւ զլսելիս եւ զլեզու եւ զամենայն անդամս խրատեցէք ի բարիս շարժել եւ ի չարիս անշարժ մնալ, եւ ողջախոհութեամբ եւ սրբութեամբ յաշխարհական ցանկութեանց եւ զբօսանաց զմիտսն ամփոփելով, եւ ապա յերկնային խորհրդոյն սպասաւորութիւն մերձենայցէք. զի մի ի դատաստան անձանց ուտիցէք եւ ըմպիցէք զմարմին եւ զարիւն Տեառն՝ ըստ առաքելոյն, այլ եւ քաւութիւն մեղաց եւ ի մաքրութիւն հոգւոց՝ ձեզ եւ ժողովրդեան ձերում:

Եւ մի լիցի, որպէս լուաք զոմանց աներկիւղ քահանայից, որ ի քաղաքս բնակին, եթէ յառաւօտէ մինչեւ ցժամ պատարագին ի վաճառափողոցս քաղաքին շրջին ի տուրեւառութիւն վաճառաց, յորս բազում նետք հարկանին յոգիսն ընդ մուտս զգայարանացն ի տեսանել եւ ի լսել, ի խօսել եւ ի գործել զանպատշաճսն. եւ անտի դարձեալք մտանել յանդգնին յեկեղեցիս, եւ յայլոց քահանայից կազմեալ նշխարաւ, առանց սաղմոսաց եւ աղօթից, մատուցանեն զպատարագն: Որոց պատուիրեմք՝ յայսմհետէ ի բաց կալ յայդպիսի աներկիւղ եւ չար սովորութեանց, եւ նախ սրբել զմիտսն գիշերոյն եւ տունջեանն աղօթիւք, որպէս վերագոյնն գրեցաք, եւ ապա մտանել յեկեղեցի սուրբ եւ յանդիման լինել Աստուծոյ սրբով պատարագաւն:

Մի ոք ի քահանայից առանց գիտելոյ զխոստովանութիւն մարդոյ, զհաւատոյն եւ զգործոցն, կամ իւր ինքեան, կամ այլում քահանայի, տացէ նմա զհաղորդութիւն մարմնոյ եւ արեանն Քրիստոսի՝ ի յառողջութեան կամ ի հիւանդութեան, եւ կամ գիտելով զանարժանութիւն ուրուք՝ տայ յաղագս մարդահաճութեան զաստուածային խորհուրդն, ծածկելով այնու զկարծիս չարութեան, որ զնմանէ. զի այնպիսին է, որ տայ զսրբութիւն շանց եւ առաջի արկանէ զմարգարիտն խոզաց:

Մի ոք ի քահանայից պատարագողաց, ոխակալութիւն ունելով ի սորին ընդ ումէք, մատիցէ յաստուածային խորհրդոյն կատարումն եւ անընդունելի առնիցէ զպատարագն առաջի Աստուծոյ, այլ նախ հաշտեսցի ընդ եղբօրն, ըստ հրամանին Քրիստոսի, եւ ապա եկեալ մատուսցէ զպատարագն:

Նոյն սահման եւ ի վերայ հաղորդականացն եղիցի, բայց այս օրէնք առ համապատիւ եղբարսն է, քահանայից առ քահանայս, եւ աշխարհականաց առ աշխարհականս: Իսկ եթէ քահանայն ընդ բանիւ արարեալ զոք ի ժողովրդականացն վասն պատուիրանազանց լինելոյ յօրէնս Աստուծոյ, եւ նա հպարտացեալ ոչ գայ յուղղութիւն, եւ ոչ խնդրէ թողութիւն ի քահանայէ անտի, քահանայն առանց խղճի մտաց մատուսցէ զսուրբ պատարագն. եւ ընդ դատապարտութեամբ է այն, որ ոչ ուղղեցաւ, եւ ոչ խնդրեաց զթողութիւն, քանզի Քրիստոս ոչ վայրապար հրամայէ առնել թողութիւն տրտմեցուցանողին, այլ եթէ անկեալ առաջի խոստանայ ապաշխարել, յայնժամ ասէ՝ շնորհեսցի առ ի քէն թողութիւն յանցանացն, զոր առ քեզն յանցեաւ: Իսկ եթէ մեղուցեալն առաջի անկեալ քահանային եւ խոստանայ գալ յուղղութիւն, եւ քահանայն յաղագս մարմնական ինչ պատճառի ոխակալ լինելով՝ ոչ առնիցէ թողութիւն, չէ պարտ նախ քան զհաշտելն մատուցանել պատարագ:

Նաեւ առ քահանայս բազում պատճառս յօդէ սատանայ՝ խռովելոյ ընդ միմեանս եւ վիճաբանելոյ եւ յոխակալութեան եւ ի նախանձու ախտս տանջելով զոգին զամենայն ժամանակս, որ եւ առ տգէտս եւ վայրենաբարոյս առաւել զօրանայ. է որ վասն յափշտակելոյ ի ժողովրդենէ միմեանց՝ ագահութեան ախտիւ, եւ է որ յաղագս հարստահարելոյ զընկերն՝ փառասիրութեան աղագաւ, եւ յայլ եւս յոլովագոյն ատելութեան պատճառաց լուծանի ի նոցանէ սիրոյն պատուիրան, եւ Քրիստոսի աշակերտութեան նշան, առ որս ասաց, թէ՝ «Յայսմ ծանիցէ աշխարհ զձեզ. եթէ իմ աշակերտք էք, եթէ սիրիցէք զմիմեանսե [Յովհ. ԺԳ 35]: Որոց եւ մեք զառաքելականն աւանդեմք պատուիրան, եթէ «Արեգակն ի վերայ բարկութեան ձերոյ մի մտցէ, եւ մի տայք տեղի սատանայիե [Յովհ. ԺԳ 35], այսինքն՝ զի թէ զխաղաղութիւնն, զոր ետ Քրիստոս աշակերտացն եւ նոքօք մեզ, փութայ հանել ի ձէնջ խռովարարն, եւ զխռովութիւն իւր փոխանակ խաղաղութեան սերմանել ի միջի ձերում, մի տայք նմա տեղի՝ երկար ժամանակաւ բնակել ի յոգիս ձեր, զի մի զտաճարդ Աստուծոյ, որ ի ձեզ, չարին առնիցէք բնակութիւն ատելութեամբն եւ ոխակալութեամբն: Այլ ընդ շարժել բարկութեան եռանդն բոցոյն, որ ի փչմանէ անտի նորա բորբոքի, շիջուցէք զնա խաղաղարար ջրով հոգւոյն՝ նախ քան զմտանել արեգականն, որպէս զի խաղաղասէր լինելովն՝ որդիք Աստուծոյ լինիջիք, ըստ երանութեան խոստման զճշմարիտ որդւոյն Աստուծոյ զգործ արդեամբ ի ձեզ կատարելով, այն որ արար խաղաղութիւն յերկինս եւ յերկրի արեամբ խաչին իւրոյ:

Իսկ եթէ ոք ի քահանայից խռովելոց ընդ ընկերի՝ սիրէ զատելութիւն, քան զսէր, եւ զխռովութիւն, քան զխաղաղութիւն եւ ոչ լուծանէ զտրտմութեան պատճառն եւ հաշտեսցի ընդ եղբօր իւրում՝ ի խոնարհել միոյն եւ ի խնդրել զհաշտութիւն, մի իշխեսցէ քահանայագործութիւն առնել, որչափ զդեւն տրտմութեան եւ բարկութեան յինքն բնակեցուցանէ, զի «Զի՞նչ հաղորդութիւն է լուսոյ ընդ խաւարիե ասէ առաքեալն, կամ «Քրիստոսի ընդ Բելիարայե Կոր. Զ 15]: Քանզի գրեալ է, թէ որպէս «Որ զսէրն ունի՝ զԱստուած յինքն բնակեցուցանէ, զի Աստուած սէր էե Յովհ. Դ 16], նոյնպէս՝ եւ որ զատելութիւն ունիցի՝ զսատանայ յանձն իւր դարմանէ, զի կերակուր է նորա ատելութիւնն, որպէս եւ ամենայն գործք չարեաց: Վասն որոյ, ամենայն ոք ի ձէնջ որքան ատելութեան ախտիւ տայ տեղի սատանայի ընդարձակագոյն յինքեան, Քրիստոսի մարմնոյն եւ արեանն ոչ է արժանի բնակութեան. եւ թէ ոխակալութեան եւ նենգութեան հոգւով յանդգնի առնուլ զնա, նման լինի Յուդայի մատնչի, որ յետ պատառոյն ապա եմուտ ի նա սատանայ:

Եւ արդ, աղաչեմ զամենեսեան զձեզ՝ դժուարաշարժս լինել ի վիճաբանութիւնս եւ ի կռիւս եւ դիւրաշարժ՝ ի հաշտութիւն եւ ի խաղաղութիւն: Եւ մի ոք, որ զօրաւորն է ի մարմնական յառաջադիմութիւնս, ջանայ զրկել զընկերն եւ անիրաւել, զի մի զայն, որ առնէ իրաւունս զրկելոց զԱստուած, դատաւոր եւ դատախազ իւր կացուցանէ, եւ զոր ի յանցաւոր կեանս զրկեաց, ի յանանցն վաշխիւ հատուցանէ:

Այլ աւագագոյնքդ ի ձէնջ եւ հաստատունքդ յիմաստութիւն՝ շահեցարուք զկրտսերագոյնսն եւ զպակասամիտսն, ներօղ լինելով առ նոսին եւ երկայնամիտ, որով եւ վարձս ընկալջիք յԱստուծոյ ի շահելն զեղբարս:

Իսկ կրտսերագունիցդ պատուէր տամք՝ զխոնարհութիւն եւ զհնազանդութիւն ցուցանել աւագագունիցն եւ իմաստնոց քահանայիցն: Եւ յայսպիսի բարեկարգութիւն լինելով ձեր՝ անուանն Աստուծոյ փառաւորութեան լինիք պատճառ առ արտաքինսն եւ ժողովրդեան ձերոյ՝ բարեաց նախանձու: Իսկ եթէ ի վիճմունս ի հակառակաբանութիւնս եւ ի հայհոյութիւնս միմեանց տեսանեն զձեզ, յորս են բազումք, մանաւանդ թէ ամենեքին, բաց ի սակաւուց, անունն Աստուծոյ վասն ձեր հայհոյի տեսողացն արտաքնոց, եւ ժողովուրդ ձեր առաւել խոտորին ի պատուիրանացն Աստուծոյ, եւ զպատիժ դատաստանի դուք կրէք զթիւրելոցն ձերով պատճառաւ յուղիղ ճանապարհէ աստուածային օրինացն:

Մի ոք ի ձէնջ սիրեսցէ զկուրութիւն տգիտութեան քահանայական ուսմանց յաղագս ծուլութեան կամ աշխարհական զբաղմանց, այլ թէեւ ոչ ամենեցուն ամենայն շնորհօք կատարեալ լինել հնար է, զոր եւ աստուածային օրէնքն պահանջեն ի քահանայից, սակայն ի հարկաւորսն պարտին անթերի լինել, այսինքն՝ զեկեղեցական գիրս ուղիղ ընթեռնուլ, եւ զմանր ուսմունս ձայնաւորացն պաշտել յեկեղեցիս, եւ ապա գալ ի ձեռնադրութիւն քահանայութեան:

Բայց լսեմք զոմանց սուտ քահանայից, զի ոչ միայն յայլ ուսմանէ են տգէտք յաղագս հեղգութեան, մանաւանդ թէ՝ վասն անհաւատութեան , այլ եւ զսաղմոսն Դաւթի ոչ գիտեն բովանդակ, առանց որոյ զնոսին զհարիւր եւ յիսուն փոխսն խօսել բերանով ընդ Աստուծոյ՝ ոչ մատչի պատարագ ըստ աւանդութեան կանոնի հարցն սրբոց: Ոմանք եւ ոչ զբանս աղօթից սրբոյ պատարագին գիտեն ի բերան, եւ սուտ պատարագաւն խաբել կարծեն զանխաբելին Աստուած եւ զմարդիկ եւ զհոգիս ննջեցելոցն՝ առ աչս մարդկան կեղծաւորելով, որոց դատաստանն առաւել է, քան զամենայն մեղաց առաջի Աստուծոյ. որք եւ ոչ իսկ են արժանի այլ եւս մատուցանելոյ պատարագ, թէեւ յետ յանդիմանելոյն առնուցուն ի բերան: Այլ թէ կամիցին զոգիս իւրեանց փրկել ի դատապարտութենէ մեծաւ ապաշխարութեամբ՝ թէ արդեօք քաւեսցին յառ Աստուած մեղանացն:

Մի ոք ի քահանայից վայրապար եւ առանց մեծի զգուշութեան կատարեսցէ զսուրբ մկրտութիւնն իբրեւ զաշխարհական ինչ գործ համարելով եւ մի ընդ աստուածային բանիցն բանս ծիծաղականս եւ կատակերգութիւնս խառնեսցէ, որպէս լսեմք զոմանց տգիտաց եւ աներկիւղից՝ զի առնեն, զի մի ինքեանց դատապարտութեան լինիցի այն պատճառաւ, եւ երախայիցն անմեղաց թերակատար զշնորհս Հոգւոյն Սրբոյ ընդունելոյ, այլ որպէս զսուրբ պատարագն, այնպէս երկիւղիւ կատարեցէք զպաշտամունսն եւ զընթերցմունս աստուածաշունչ բանիցն եւ զամենայն կարգաւորութիւնսն սուրբ մկրտութեանն խորհրդոյ. եւ եթէ այսպէս առնիցէք, հաւատացէք, զի որպէս էջ Հոգին Սուրբ ի վերայ փառակցին իւրոյ ի Յորդանան, նոյնպէս եւ ի վերայ ամենայն ուղղափառ հաւատով մկրտելոց իջցէ, զորս եւ յորդէգրութիւն Աստուած հայր վերակոչէ շնորհօք, որպէս զբնութեամբ որդին, եւ լինիք դուք արբանեակք եւ սպասաւորք Հոգւոյն Սրբոյ յաստուածարարութեանն շնորհ, մանաւանդ թէ՝ իբրեւ զմանկաբարձս որդւոցն Աստուծոյ ձեռօք ձեր կատարելով եւ բառնալով ի մօրէ նոցին՝ յաւազանին ծոցոյ:

Եւ մի ոք ի քահանայից յետ հաց ուտելոյ իշխեսցէ առնել մկրտութիւն առողջից մանկանց, բայց թէ յերկիւղէ մահու, այլ նախ կատարեսցէ զմկրտութեանն գործ եւ ապա մատուսցէ զպատարագն սուրբ, յորմէ եւ զմկրտեալն հաղորդեցուսցէ:

Եւ մի յանհաւատից արանց կամ կանանց, որք ոչ են երկրպագուք Քրիստոսի, առցէ ոք կնքահայր մանկանց մկրտելոց, զի զոր ինքեանք ոչ ունին, այլում զիա՞րդ կարեն տալ զխոստովանութիւնն, որ ի սուրբ երրորդութիւնն, յորժամ պահանջէ քահանան ի դէմս մկրտելոյն զդաւանութիւն հաւատոյն:

Վասնորոյ, մի՛ տայք տգիտաց աշխարհականաց յաղագս մարմնական ընչասիրութեան զայս առնել. եւ թէ յանդգնին, դուք մի՛ յանձն առնուք զմկրտելն, զի մի թերի առնիցէք զայն, որ մկրտինն, ի կատարմանէ, եւ ծիծաղելիս զմեծ խորհուրդն աստուածային կացուցանէք առաջի անհաւատիցն, որ թէ հնար էր՝ եւ ոչ միում ի նոցանէ արժան էր լինել մերձ յաւազանն սուրբ ի մկրտութեանն ժամու, զի մի վասն հակառակացն ճշմարտութեան Հոգին Սուրբ հեռասցի ի մկրտելոցն:

Եւ մի՛ ոք ի ձէնջ ըստ հարկի պահանջեսցէ գինս արծաթոյ անգին շնորհին վասն մկրտութեանն, կամ մահու հաղորդ տալոյ, այլ որ ունին եւ տան սիրով, որպէս զնուէր եկեղեցւոյ՝ առէք, եւ որ աղքատ լինին՝ մի՛ բռնադատէք:

Ասեմք եւ յաղագս զծնունդս այլազգեացն մկրտելոյ, որ սովորութեամբ բերի ի հին ժամանակաց եւ է ընդդէմ հրամանին Քրիստոսի, որպէս ասաց՝ ոչ տալ զսրբութիւն շանց, զոր արժան էր խափանել, եւ ոչ թողացուցանել, զի զի՞նչ օգուտ է այլով բերանով խոստովանել զՔրիստոս եւ զգենուլ զնա մկրտութեամբն մինչ անբանն է եւ անզգայ, եւ յորժամ զարգանայ հասակաւ՝ մերկանալ դարձեալ ուրացութեամբն եւ լինել հայհոյիչ աստուածային խորհրդոյ տնօրէնութեան նորա, ըստ դենին իւրեանց, փոխանակ փառաբանիչ լինելոյ: Որով առաւել դատաստանաւ դատելոց են յաղագս եղծանելոյ յինքեանս զտիրական պատկերն, զոր վերստին նկարագրեաց ի նոսա աւազանն սուրբ, քան զամենեւին ոչ դրօշմեալսն, այլ զի գոյ ի նմա եւ մասն բարւոյ, այսինքն՝ զի ի մկրտելոց անտի բազմաց ի տղայական հասակին հասանէ վախճան մահու, եւ այնոքիկ ոչ ընդ կորուսեալսն, այլ ընդ փրկեալսն արժանաւորին փրկութեան, եւ զի զսակաւն զայնոսիկ յափշտակելով ի սատանայէ՝ խառնեմք ի գունդն Քրիստոսի. վասն այնորիկ ոչ իրաւունս համարեցաք զամենեւին խափանելն:

Բայց զայս միայն վասն սորին իրի պատուէր տամք քահանայիցդ, մի՛ վասն ագահութեան ախտի յորդորել զնոսին եւ կամ յօժարութեամբ ընդունել, այլ դժուարաւ եւ ի հարկէ բերիլ յայնպիսի իրս: Զի թէ հաստատուն մնալոց էին ի հաւատս, բարի էր յորդորումնն եւ յօժարութիւնն ձեր, բայց զի ապրեալքն ըստ մարմնոյ՝ անդրէն ընդ ջուրսն են անցանելոյ, եւ ի լուսակիզն յօդեաց ի սեւութիւն այծից փոփոխելոց, ըստ սրբոյ Լուսաւորչին մերոյ տեսլեան, նորին աղագաւ անօգուտ է ջանն, որ վասն նոցին, զի շահն սակաւ է եւ վնասն յոլով:

Մի՛ ոք ի ձէնջ գաղտ պսակ դիցէ ումեք, այլ եթէ ծնօղս ունիցի եւ միաբան իցէ եւ ոչ բաժանեալ, գիտութեամբ եւ կամաւ նոցին եղիցի: Իսկ եթէ ոչ ընդ ծնողօք՝ հասարակաց տեսութեամբ յայտնի դիցի պսակն, զի վկայեսցի յամենեցունց, թէ ուղիղ է եւ ոչ ընդդէմ օրինացն Աստուծոյ, որով եւ երգոցն ձայնք եւ նուագարանացն զնոյն նշանակեն, իբրեւ թէ վկայս պսակելոցն զամենեցունց լսելիս եւ զտեսանելիս կացուցանելով: Իսկ գաղտնին՝ անվկայ է եւ անհաստատ եւ ոչ ընդ օրինօք, յորմէ պատուէր տամք ի բաց հրաժարել եւ ոչ յանդգնել յայսպիսի իրս վասն ագահութեան:

Մի՛ եւ կնաթողաց արանց եւ այրաթողաց կանանց առանց կանոնական հրամանին դիցէ ոք պսակ, զի մի՛ լուծջիք դուք ի քահանայական կարգէ ըստ կանոնաց, եւ եդեալ պսակն՝ քակտեսցի, եւ եթէ բռնանան ոչ բաժանին՝ ընդ պոռնիկս համարեալ լիցին:

Մի՛ եւ այնոցիկ, որք առեւանգս ասին, դնիցէ պսակս, զի հակառակ օրինաց Աստուծոյ է եւ բիւրք չարեաց պատճառք ի սատանայէ շարժեալք ի մոլեկան ախտսն, եւ բազումք այն իսկ են, որ յետ սուտ պսակին, յորժամ յագին դիւական տռփմամբն, մեծաւ ատելութեամբ բաժանին ի միմեանց, եւ պսակադիրքն այսպիսեացս կցորդ չարեաց նոցին լինիցին:

Մի՛ եւ տղայոց անմեղաց՝ յաղագս ագահութեան հայրենի ժառանգութեան, կամ վասն այլ ինչ պատճառի, պսակ դիցէ ոք ի քահանայից, զի բազում վնասք լինին յայնցանէ եւ պատճառս բաժանման յետոյ ի միմեանց: Այլ ժամանակ պսակի է ի զարգանալ արութեան հասակին ի հնգետասանին ամաց լրումն առնն, եւ յերկոտասանին կամ եւս առաւել՝ կնոջն, որպէս զի կարօղ լինիցին ըստ բանաւորաց՝ հաճութեամբ զուգիլ ընդ միմեանս առ ի հաստատուն լինելոյ զուգութեանն, եւ մի ըստ անբանից՝ առանց կամաց եւ յօժարութեան անհաստատ գոլով եւ առ ժամոյն պատահումն: Եւ այրն աւագագոյն պարտի լինել ըստ ժամանակի քան զկինն, որպէս զԱդամ նախ ստեղծեալ Աստուծոյ եւ ապա զԵւայ:

Մի՛ ոք ի քահանայից ի բռնութենէ բռնաւորաց առանց կամաց առնն եւ կնոջն պսակ դիցէ, որպէս լսեմք ի կողմանս Հայաստանեայց լինել, որ ընդ իշխանութեամբ այլազգեաց են: Զի պսակն այն անհաստատ է եւ լուծանելի, եւ պսակադիրքն ոչ առանց պատժոց, թէեւ ակամայ է գործն, եւ կաշառատուրքն բռնաւորաց վասն ջատագով լինելոյ նոցին յանիրաւ գործն յայն՝ առաւել դատապարտութեան եւ անիծից են արժանի, զի զօրէնս Աստուծոյ եւ զդատաստանս եկեղեցւոյ լուծանել փութան բռնութեամբ աւագաց: Վասնորոյ, առանց խղճոյ է լուծումն այնպիսւոյ պսակին, քանզի չէ ըստ հրամանին Աստուծոյ, այլ ի մարդկային բռնութենէ:

Մի՛ ոք համազգեաց, որոց արեան մերձաւորութիւն իցէ, պսակ օրհնութեան դիցէ, այլ մինչեւ ի յերկուց կողմանցն զչորրորդ ազգին գլխաւորութիւնն կատարեալ ունիցին:

Եւ թէ զի՞նչ պատճառաւ զչորեակ թիւն կանոնադրեցին հարքն սուրբք սահման ամուսնութեան՝ ծանուսցուք, զի գիտիցէք:

Քանզի բնութիւն մարմնոյ ի չորից տարերաց գոլով՝ յիրաւի եւ մարմնական ազգակցութիւնն մինչեւ ի չորրորդ թիւն ժամանէ, որ է այսպէս. ի միոյ հօրէ երկուց եղբարց բաժանեալ՝ հաւասար ունին յինքեանս զհօրն գոյացութիւնս, իսկ առ ի նոցանէ ծնունդքն՝ զկէս արեան եղբայրութեանն, եւ երրորդ ծնունդն, որ յեղբարցն որդւոց, զկիսոյն կէս արեանն միայն, իսկ չորրորդ ծնունդն, որ ի սոցանէ, զչորեակ մասն արեանն մնացելոյ: Եւ այս է սահման եւ կէս արեան մերձաւորութեան:

Եւ քանզի ամենայն փոյթ Աստուծոյ եւ աստուածայնոցն յաղագս սիրելոյ է զմիմեանս մարդկան, վասն այնորիկ իրաւունս համարեցան, որք հոգւովն օրինադրեցին, զօտարացեալսն ի միմեանց միանալ սիրով ամուսնութեանն կապակցութեամբ, իսկ զմերձաւորսն արեամբ՝ բաւական վարկան համազգակցութեամբն միայն ունել զհաղորդութիւն սիրոյ առ իրեարս:

Եւ այս է առաջին պատճառ ոչ տալոյ թոյլ համացեղիցն ամուսնութեան, են եւ այլք յոլովք զորս իմաստնոցն թողաք քննել:

Եւ արդ, որ այսպիսի ընտրութեամբ ըստ օրինացն Աստուծոյ լինիցի պսակն, որպէս եւ գրեցաք, մի յայլում ժամու դիցէ զայն քահանայն, բայց յառաւօտէ աւուրն մինչ ցժամ ճաշոյն. եւ կերեալ եւ արբեալ զոք մի թողուցուք յեկեղեցին, եւ մի յանառակ կանանց կամ յարանց, որ յայլում ժամու չեն արժանի եկեղեցւոյ, զի մի պղծեսցի նոքօք տաճարն Աստուծոյ եւ աղտեղասցի պսակն օրհնութեան:

Եւ ի ժամ կատարելոյ զսուրբ պսակն երգ գուսանացն լռեալ դադարեսցեն մինչեւ ելցեն յեկեղեցւոյն, զի մի դիւական երգն խառնեսցի ընդ աստուածային երգոցն:

Եւ ի բուն բարեկենդանի օրէ սկսեալ մինչեւ ցկատարումն պահոց շաբաթուն, որ յետ պենտէկոստէին է, մի ոք ի քահանայից տգիտութեամբ պսակ դիցէ ումեք, եւ ոչ յամենայն կիւրակէս տարւոյն, որպէս հաստատեցին կանոնաւ սուրբ հարցն առաջինք, քանզի պահոց քառասնորդացն աւուրք՝ սգոյ եւ տրտմութեան է եւ խորհուրդ չարչարանաց Տեառն եւ ոչ գինարբութեան եւ ուրախութեան հարսանեաց, իսկ յինունքն եւ կիւրակէքն ունին զօրինակ երկնաւոր փեսային Քրիստոսի հարսանեաց եւ հարսին եկեղեցւոյ, որ լինելոց է ի հանդերձեալ աշխարհին, յորժամ խառնեալ միանան ազգ արդարոց մարդկան ընդ ինն դասս հրեշտակաց, զոր եւ անուն իսկ աւուրցդ յայտ առնէ յինունք վերակոչելով, որով եւ զհաւատացեալս ամենայն մանկունս առագաստի հարսանեաց անուանեաց Տէրն, որոց հրամայէ ոչ պահել որչափ զփեսայն ընդ ինքեանս ունիցին, որ են աւուրք յարութեան նորա, մինչեւ ի վերանալ նորին յերկինս. վասն այսր պատճառի ոչ պատշաճ համարեցան հարքն սուրբք ի հոգեւոր հարսանեացն օրինակի աւուրսն, յորում ասացաւ ի Տեառնէ «Ոչ արանց կանայս առնել, եւ ոչ կանայք արանց լինելե [Մատթ. ԻԲ 30], զմարմնականս զայս կատարել հարսանիս, որ է ախտաւոր եւ ծննդական:

Եւ որոց ի հարսանիսն երթիցեն քահանայք, զայս խրատ պատուիրանի աւանդեմք: Մի յապաղել անդր ընդ գինարբու աշխարհականացն մանկունս, յորում յոլովս մեղանչեն անպատրաստքն, որք դեգերինն ի նմա ի տեսանելն ի լսել եւ ի խօսել զանուղղայս, այլ յորժամ զրաւ լինիցի կերակրոյն, եւ մինչ յերիս միայն արբումն բաժակի, յառնել վաղվաղակի ի սեղանոյ անտի, զի մի ընդ գինեմոլսն յարբեցութեան ըմբռնեալ՝ այպն լինիցի արտաքնոց տեսողաց, ոչ միայն ինքն, այլեւ ամենայն քահանայք՝ միովն: Եւ ծանրագոյն ապաշխարութեամբ, թէ արդեօք քաւեսցէ զարբեցութեանն մեղս, վերստին արժանի լինել քահանայագործութեան:

Մի՛ ոք ի քահանայից զսատանայական յանցանս յինքեան ցուցցէ, այն որ հակառակ եկաց Աստուծոյ եւ կործանեցաւ, եւ ընդդիմակաց լինիցի եպիսկոպոսին իւրոյ ի բանս կամ ի գործս, որպէս Կորխ եւ Դադան՝ Մովսիսի եւ Ահարովնի, զի մի զնոցին կործանումն ընկալցի յԱստուծոյ, մանաւանդ այնոքիկ, որք յանդգնին կապալս յարուցանել ի վերայ եկեղեցւոյ, կամ աճեցուցանել զյառաջագունից եդեալսն. եւ այսու պատճառաւ արտաքսեն զեպիսկոպոսունս յաթոռոց բռնութեամբ այլազգեաց, եւ ինքեանք լինին հրամանատարք ժողովրդոց եւ կապալատուք փոխանակ նոցա, որք անձամբ զանձինս ի ներքոյ առնեն աններելի դատաստանացն Աստուծոյ եւ անիծից դատապարտութեան. այնպիսիքն ոչ են արժանի ի կեանս իւրեանց քահանայագործութիւն առնելոյ, եւ ոչ ի մահուն՝ հաղորդի կամ քահանայական թաղման:

Դարձեալ՝ մի՛ ոք ի քահանայից կամ ի ժողովրդոց զեկեղեցւոյ դատաստան առ մարմնական իշխանս դատեսցի, կամ՝ առ այլազգիս, կամ՝ առ քրիստոնեայս, զի մի՛ դատապարտեսցի յառաքելական եւ ի կանոնական հրամանացն. որպէս եւ գրէ Պօղոս առ կորնթացիսն, թէ՝ «Իշխէ ոք ի ձէնջ, եթէ իրք ինչ իցեն ընդ ընկերի իւրում դատել առաջի անիրաւաց եւ ոչ առաջի սրբոցե Կոր. Զ 1]. եւ հարքն սուրբք ի կանոնս իւրեանց լուծանել հրամայեն ի քահանայութենէ, որ զայս առնէ:

Դարձեալ՝ մի՛ ոք ի քահանայից հոգաբարձու քաղաքի կամ գեղջ լինիցի, կամ գաւառապետ՝ աշխարհական իշխանաց, կամ գրօղ հարկաց կամ սակից, կամ յայլ ինչ գործակալութիւն աշխարհի լինելով, քանզի անկարելի է ըստ տէրունական հրամանին՝ երկուց հակառակ տերանց ծառայել եւ հաճոյանալ տան Աստուծոյ, որ է եկեղեցի Աստուծոյ կենդանւոյ եւ տան աշխարհականաց: Վասնորոյ ընտրեսցէ այնպիսին ի միոյն ի բաց կալ, կամ ի յաշխարհական հոգաբարձութենէն կամ ի քահանայական գործոյն, իսկ եթէ ընդ աշխարհական հոգոցն յանդգնի եւ զքահանայական պատիւն ունել եւ զտեսութիւն ժողովրդոց, բռնութեամբ է այն եւ ոչ հրամանաւն Աստուծոյ եւ մեր, որ եւ դատելոց է այնպիսին ընդ կրկին յանդգնութեանն:

Լսեմք զոմանց քահանայից ձիավարժս լինել եւ զէնս առնուլ ըստ զինուորաց, եւ ի խրախճանութիւնս խաղուց ձիընթացից ընդ նոսին արշաւել երիվարօք եւ ի յորս երէոց եւ ի նետաձգութիւնս եւ յամենայն ինչ յայսպիսիս, որ նոցայն գործոյ է անկ եւ ոչ եկեղեցւոյ սպասաւորաց, «Զի զէն զինուորութեան մերոյ ոչ է մարմնաւորե Կոր. Ժ 4], որպէս հրամայէ առաքեալն, այլ հոգեվոր եւ աստուածային, որովք պատերազմիմք ոչ ընդ մարմնոյ եւ ընդ արեան, այլ ընդ իշխանութիւնս եւ ընդ պետութիւնս, ընդ այսս չարութեան, որ ի ներքոյ երկնից:

Վասնորոյ, աղաչեմք ի բաց լինել յայսմհետէ ի յանկարգ սովորութենէ աստի, եւ բայց թէ ի ճանապարհի, եթէ ի հետիոտս եւ թէ երիվարաւ՝ առնուլ զէնս յաղագս երկիւղի ինչ եղելոյ կարծեաց, եւ այն՝ պարկեշտութեամբ եւ ոչ ըստ զինուորութեան կարգի կապարճիւք եւ կամ կազմեալ սուսերաւ: Այլ ոչ եւս է արժան առնուլ զէնս կարգաւորաց, կամ արշաւանս առնել երիվարօք ըստ մանկական բարոյից ի բամբասանաց պատճառս տեսողաց: Զի զորս խրատէ Պօղոս, «Զզէն լուսոյ զգենուլե [Հռոմ. ԺԳ 12], այսինքն՝ զուղիղ հաւատս եւ զգործս բարեաց, եւ նոքօք կռուել ընդ բնութեան մերոյ թշնամւոյն. չէ արժան զխաւարայինս զայս զէն ստանալ յանձին եւ պատերազմել սոքօք ընդ համազգեաց մերոց մարդկան, կամ խոցոտել զանբանից կենդանեաց հոյլս եւ կամ սիգաքայլ երիվարօք յօրանալ, բայց թէ ի տկարութենէ, քանզի յայսցանէ եւ ի սոյնպիսեացն արգելուն զմեզ աստուածային պատուիրանքն:

Քահանայ, եթէ զոք ի ժողովրդենէ իւրմէ վասն պատուիրանազանց լինելոյ ընդ բանիւ առնիցէ, եւ նորա յամառեալ մնայ ի յանցանսն եւ ոչ դառնայ, այլ ոք ի քահանայից անտի մի իշխեսցէ ընդունել զնա յեկեղեցի իւր, որպէս սովոր են ոմանք ի տգէտ քահանայից յինքեանս ձգել զայնպիսիսն, եւ որ զայս առնէ, նա տայ նմա ի մեղաց անտի անդարձ լինել, եւ զանձն իւր կցորդ պատուհասի յանցանաց նորա առնիցէ:

Այլ վասն այսպիսի իրաց եղելոց այս օրէնք հաստատեսցի ի միջի ձերում, զի զորոշեալն ի միոյ քահանայէ, եւ ամենայն քահանայակիցք նորին նմանապէս ի որոշեսցեն յինքեանց, մինչեւ զղջացեալ յանցաւորն դարձցի ի յանուղղայ գնացից իւրոց ի առաջի անկեալ խնդրեսցէ զթողութիւն եւ ուխտ դիցէ Աստուծոյ՝ ապաշխարել եւ այլ ոչ եւս ի նոյն սովորութիւն չարեաց անկանել: Եւ յորժամ յիւրոյ քահանայէն այսպիսի օրինակաւ ընկալցի զթողութիւն, յայնժամ եւ այլ քահանայքն ընկալցին զնա սիրովն Աստուծոյ:

Այս օրէնք ուղղութեան եւ ի մէջ եպիսկոպոսաց հաստատեսցի, որպէս զի զառ միոյ եպիսկոպոսէն բանադրեալն՝ ի քահանայից կամ յաշխարհականաց, այլ ոք յեպիսկոպոսաց ոչ ունին իշխանութիւն լուծանելոյ, բայց ի բանադրողէ անտի:

Աւանդեմք եւ զայս եւս պատուիրան ամուրեաց քահանայիցդ, որ ըստ աշխարհի, զի որում ի մանկական հասակին հասանէ վախճան ամուսնոյն, թէ կամեսցի զոգի իւր ապրեցուցանել ի մեղաց եւ ի բամբասանաց եւ սուրբ խորհրդոյն արժանաւորապէս սպասաւորել, հրաժարեալ յաշխարհէ՝ ըստ կանոնական հրամանին եւ կարգ կրօնաւորութեան մտցէ, զի ի մէջ աշխարհի սովորական ընդելութեամբ լինելով ի տեսութիւնս եւ ի խօսակցութիւնս ընդ կանայս, մանաւանդ՝ խոստովանութեան նոցին լինել ընդունօղ ըստ օրինի քահանայութեան, անհնար է սրբութեամբ ծառայել Աստուծոյ. ապա թէ ընդ անձուկ ճանապարհն գնալ դժուարանայ՝ զլայնն եւ զարձակն սիրելով, լռել արժան է նմա ի սրբոյ պատարագին սպասաւորութենէ, թէեւ ի յայտնի վատութիւնս ոչ բամբասի, քանզի ոչ կարէ յերիտասարդական հասակին մաքրապէս սպասաւորել սրբութեանցն, մանաւանդ որ ոչ երկիւղածութեամբ եւ պարկեշտութեամբ եւ պահօք եւ աղօթիւք զգուշանայ անձին իւրում, այլ աներկիւղութեամբ վարի ի կերակուրս եւ յըմպելիս եւ յամենայն տեսակս ընդարձակ վարուց:

Իսկ որոյ մերձ ի ծերութիւն հասանէ վախճան ամուսնոյն, եւ վստահ լինի յանձն իւր սրբութեամբ եւ անարատ վարուք եւ առանց բամբասանաց սպասաւորել Աստուծոյ, որպէս զի գովութիւնս ընկալցի ի տեսողաց եւ մի բամբասանս. այնպիսին կացցէ յեկեղեցւոջ իւրում որքան ախորժէ:

Եւ արդ քահանայիցդ առ ի խրատ՝ զոր գրեցաք սակաւուք, ոչ իշխանաբար հրաման տալով, այլ ծառայակցապէս աղաչելով, բաւական լիցի առ ի մէնջ. իսկ զպակասեալն ի մերոցս՝ ունիք հմտանալ կատարելապէս ի հարցն առաջնոց կանոնական գրոց՝ որովք օրինադրեցին զմանկունս եկեղեցւոյ ի փառս աստուծոյ: