Պատմութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ երկրորդ օրն Պայրամին կրկին գնացաք ի սէլամ: Եւ երրորդ ժամու հրաւիրեցին զմեզ ի բացեայ տեղի մի ի դաշտին՝ ձիու արշաւան մի հեռու ի օթախէ մեծի Խանին: Եւ հրամայեցին ամենեցուն, զի ամենայն խան իւր երկրի մարդով առանձնասցի եւ խորհեսցի:

Եւ նստան երախանս երախանս՝ ուր Ծ (50), ուր Ճ (100), եւ աւելի եւ պակաս:

Եւ սկսան խորհել ընդ միմեանս եւ հարցանել, թէ՝ «Վասն է՞ր է կոչումս այս, եւ վասն է՞ր՝ գումարումն մեր, եւ կամ՝ այժմ զի՞նչ կամին հարցանել մեզ»:

Եւ ապա եկին ի մեծ Խանէն արք Է (7), որք էին. միրզէ Զաքին, եւ միրզէ Մեհթին, եւ խան մի որ Վէլի Թահմազ ասէին, եւ Սպահանայ մայարպաշին, որ է սահապայարն, եւ քէշանցի Ապդուլ-Ղատիմ միրզէն եւ խորասանցի Ալի-Աքպար միրզէն եւ մեծ Խանի սանդուխտարն:

Եւ կանգնեցան ի մի վայրն եւ բան եդին ճառչոցն եւ նասախչոցն, զի ամենայն երկրի մարդիկք յատուկ յատուկ հրաւիրեսցեն առաջի իւրեանց՝ խանօք, եւ քալանթար մէլիքով, եւ քէտխուտով, եւ միրզով եւ զապիթօք իւրեանց՝ թապուն թապուն: Եւ իւրեանք կանգնեցուցին շուրջանակի զայլ նասախչիս պարաւորս, եւ ի մէկ կողմանէ մուծանէին զեկողսն ի մէջ հանդիսի պարաւորացն եւ կացուցանէին առաջի վերոյ գրեալ Է (7) ից արանց՝ զգլխաւորս քաղաքացւոց յառաջ եկելոցն եւ պատուիրէին ասելով, թէ՝ «Հրաման է մեծ Խանին, որ գնացեալ ի միջի ձերում խորհեսջիք ընդ միմեանս, թէ զով կամիք եւ զով խնդրէք ձեզ եւ զերկրին կառավարօղ, զձեզ եւ զերկիրս ի խաղաղութեան եւ ի հանգստեան պահող: Զի ինքն ծերացեալ է եւ վաստակեալ ի բազում ժամանակաց պատերազմաց: Եւ ահա տըւչութեամբն Աստուծոյ զՊարսկաստան երկիրս ազատեաց ի թշնամեաց, վանեաց եւ արտաքսեաց զթշնամիսն երկրէն: Եւ ահա խաղաղացաւ աշխարհս այս: Եւ ինքն կամի գնալ ի Խորասան եւ նստել ի դղեակն իւր եւ աղօթել վասն իւր եւ վասն ձեր: Վասն որոյ խորհեցէք ամենեքեանդ մինչեւ ցիններ[ր]որդ ժամ աւուրն. Եւ իններ[ր]որդ ժամու կրկին այսմ վայրի զետեղեսջիք, զի յատուկ յատուկ խորհեալն ձեր եւ զկամքն ասասջիք, զի տացուք պատասխանի խանին»: