Մատեան ողբերգութեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ

Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
`

Ա

Արքայ երկնաւոր, Տէր բոլորեցուն,
Առ ամենայն բան յամենայնի միշտ երկայնամիտ,
Աստուծոյ կենդանւոյ անքնին Որդի,
Ահա անդ է ողորմելն իսկապէս,
Յորում հատաւ ակնկալութիւն վաստակոյն,
Անդ է բարեգործելն,
Յորում տեսութիւն իմաստիցն խափանեցաւ,
Յայնմ ժամու է մարդասիրելն,
Յորում տկարութեանն վտանգ
Պաշարեալ տիրեաց ներքոյ եւ արտաքոյ,
Անդանաւր է բժշկութիւն աստուածային քո ձեռինդ,
Յորժամ բնաւ անդամոցն տեղի ետ կենդանութիւն,
Այն վայր է այցելութեան,
Յորում ելք հնարից ոչ գոյ,
Այն է քո մեծութիւն,
Յորժամ զյուսահատութեան վէրն առողջացուսցես,
Այն է հարազատ քում ազգակցութեան,
Եթէ յանակնկալն ժամու արուեստաւորեսցես փրկութիւն,
Այն է հանդիսարան քում յաղթանակի,
Եթէ զփակեալն մուտս կենաց ի սպասումն շնչոյս բացցես,
Այն են քո շնորհք վայելչականք,
Եթէ զչարեացս իմոց մոռացեալ` զբարեացդ քո յիշեսցես,
Յայսմ ես անոխակալ,
Եթէ ապախտաւորիս ընդ երախտաւորացն խնամարկեսցես,
Ի սոսին ծանեալ գիտացից,
Եթէ նայեցար ի նուէր բանիս նախնի գթութեամբդ,
Եթէ զսովորութիւն չարեացս բարձցես:

Բ

Յաղագս այսորիկ հիւսին բանք,
Եւ եղանակին նուագերգութիւնք,
Յորժամ տէրն բարի` չարն ծառայի
Զբարեգործացն պարգեւեսցէ,
Որ մինչ իրաւամբք մնասցէ բանտի,
Նա յարքայակա'ն ապարանս զնա հանգուսցէ,
Մինչ հրաւիրեալ է ի գուբ տղմոյ,
Նա ի բազմակա'նս ամենապատիկս գահոյից գրգեցուցանիցէ,
Մինչ բրելոյ զաչսն դիտեսցէ,
Նա ի բարձրութի'ւն բերկրութեան հայեցուցանիցէ,
Մինչ ծայրատութեան մատանցն սպասէ,
Նա մատանի' համարձակութեան մատուցանիցէ,
Մինչ հայի հարուածոց գանից,
Նա գթո'ց գիրկս արկանիցէ,
Մինչ պատրաստեալ յուսայ կորստեան,
Նա երեւելի' տեսողաց բազմաց առնիցէ,
Մինչ ակն ունի սատակման մահու,
Նա ընդ կենացն եւ փա~ռս ընծայեցուսցէ,
Մինչ հատման գլխոյն նայեսցի,
Նա զնոյն պսակա'ւ պայծառացուցանիցէ:
Ա'յս պտուղք աւրհնութեան, գթած, սքանչելարմատ քում շառաւիղաց,
Ա'յս արգասիք կենաց արարչականդ քո հրամանաց,
Ա'յս իղձք խորհրդոց խոստովանեալդ քո տենչանաց,
Ա'յս նշոյլք լուսոյ ամենասփիռդ ճառագայթից,
Ա'յս ախորժութիւն ճաշակաց բարեբանեալդ քո քաղցրութեան:

Գ

Քո' միայնոյ են այսոքիկ, Տէր,
Ի քէ'ն ազդեցաւ գրել ինձ զսոսին:
Ահա զքոյսդ յատուկ աղերս աղաչեմ, աւրհնեալ,
Ի քոյո'ց այտի պարգեւեալ շնորհեա:
Բա'ց, Տէր, զգանձս քո բարիս, ըստ աղերսանաց առակին,
Մի' խառնեսցես ի համբարս բարեացդ քոց ի չարեացն իմոց:
Մի' շտեմարանեսցես զատելիսն քո, որ են ոխութիւնք եւ ցասմունք,
Ընդ սիրելիսն քո, որ են գթութիւնք եւ ողորմութիւնք:
Մի' պահեսցես ի ստացուածս քո պաշտելիս զանախորժելիսն քո,
Որ են մթութիւնք եւ դաժանութիւնք,
Եւ զիմ վնասելիսն, որ են մեղք եւ թշուառութիւնք:
Մի' գրեսցես աջովդ աւրհնութեան ի մատենիդ կենաց
Զմուրհակ պարտուց իմոցս անիծից,
Այլ զանհնարաւորս ինձ համարեալս`
Մեծացուսցե'ս կրկին առաւել զանուն քո, Տէր, ի նոսին,
Ցուցանել զդոյն ինձ դիւրինս եւ հեշտականագոյնս:

Դ

Շատ են իմ պարտիքս եւ անդր քան գթիւ,
Այլ ոչ այնքան հրաշալիք, իբրեւ զքո ողորմութիւնդ:
Բազում են մեղանքս,
Այլ յաւէտ են նուազեալ առաջի քոյդ ներողութեան:
Յաճախ են չարութիւնքս,
Այլ յաղթական են համայնից,
Հզաւր, ամենակալ, քոյդ մարդասիրութիւն:
Ինձ են անհամար իմոյս անձին բիծք,
Այլ քեզ յոյժ գրաւեալ են ընդ սահմանաւ:
Ոչ են այնքան զաւրաւորք առ կենդանութիւն զէնք մեղանաց
Պատկառեցելոյս պտղաբերութեան,
Որքան յիշատակ մահու կենդանւոյդ`
Առ վանումն կործանողին բռնութեան:
Զի՞նչ ազդեսցէ փոքր խաւար աւուրդ Աստուծոյ,
Զիա՞րդ բաւեսցէ դոյզն ինչ աղջամուղջ մեծիդ ճառագայթից,
Զիա՞րդ համբարձցի, կշռեսցի ընդ խաչի քո կրից
Խակութխն հեշտութեան մարմնոյս տկարութեան:
Զի՞նչ երեւեսցի յաչս ամենակալիդ քո առատութեան
Կոյտք մեղանաց ամենայն տիեզերաց.
Ահա կոշտ մի հողոյ դիւրափխրելի`
Ի կարծրութենէ բախման վանեցեալ,
Իբր զպղպջակ անձրեւոյ`
Բազմազեղ հոսմամբ քո կամաց չքացեալ, պայթեալ անդստին:

Ե

Զի՞նչ պիտոյ են քում զաւրութեանդ ամենահնարդ կարողութեան
Ժամանակաց առաւելութիւն առ յանցուածոց իմոց քաւութիւն,
Ո'չ քթթել մի ական,
Ո'չ խուն մի տեսութիւն ածանցական,
Ո'չ սակաւ մի նայեցուած փայլական,
Ո'չ կիսամասնեայ յամրութիւն,
Ո'չ փութացելոց ոտից յեղյեղումն,
Ո'չ յելից բարձրութենէ միոյ կանգնոյ կաթի անկելոյ,
Ո'չ գիծ մի չափոյ մտաց հետեւեցելոյ,
Ո'չ նշողից արագութիւն,
Ո'չ շնչոյ տուրեւառութիւն, -
Ո'չ ինչ յայսմ յանգոյ եւ յանտպաւորական նմանութենէ
Անձեւ աւրինակաց յաւէտ անկայից`
Այնքան առժամայնք կամ հարեւանցիկք,
Որքան եղծմունք, ցնդմունք եւ հալմունք
Մեղացս սառնամանեաց պահեստի` քումդ զաւրութեան,
Աստուած ամենայնի Տէր Յիսուս Քրիստոս,
Որդին անքնին կենդանւոյդ Աստուծոյ:
Որ տաս, պարգեւես արեւ քաղցրութեան չարաց ընդ բարիս
Եւ անձրեւես երկաքանչիւրոցն անաչառապէս,
Կշռես, սահմանես իրաւամբք եւ զվտանգս կրիցն հաւասարաբար,
Որոց մեծ է հանգիստն առ ակնկալութիւն պարգեւին`
Փոքր խթանաւ փորձութեան զսակաւութիւն պարտուցն աստէն վճարես,
Իսկ որ զերկիր ընտրեցին` ներես ողորմութեամբ,
Տալով եւ սոցա դարման ընդ նոցա` միշտ առ քեզ դարձին սպասես:
Եւ քեզ փա~ռք ամենազաւրիդ առ ամենայն հրաշագործութիւն
Բարեխնամող երկայնմտութեան,
Աւրհնեալ յաւիտեան:

Ամէն: