Աշխարհագրութիւն չորից մասանց աշխարհի. Ասիա

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Փաշայութիւն երկդուզեան:

Ձգի առ Եփրատ գետով, ՚ի մէջ նահանգին Մարաշոյ եւ Ուրֆայու, ուր լայնութիւն գետոյն առաջի մայրաքաղաքին է իբրեւ 300 քայլ սովորական անցք ամենայն ճանապարհորդաց այնր կողմանս եւ ամենայն կարաւանաց որք ունին անցանել ընդ Եփրատ, զր են Հալպայ, Ուրֆայի, Տիարպէքիրոյ, է յայսմ վայրի. ուրանոր առ քաղաքաւն պատրաստ կան բազում նաւակք փոքունք եւ մեծամեծ ՚ի կրել զճանապարհորդս եւ զտեղիս կարաւանաց. յայնկոյս գետոյն է Քէրվան սէրայ, ուր երբեմն օթագային կարաւանք որք ոչ կարեն ՚ի միում աւուր անցանել ընդ գետն, նոյնպէս ՚ի կողմն պիր քաղաքին մօտ նմա ՚ի վերայ լերին եւ այլ Քէրվանսէրայ վասն նոցին, եւ սենեակք վիմափորք ՚ի յապառաժի լերինն. ուր սփռի մասն ինչ կարաւանին յորժամ քէրվանսէրայն ոչ կարէ ասնիլ զկարաւանն առ բազմուե: Պիրէճիք ունի գինի, առատ ցորեան պատուական եւ զայլ արմտիս պպուղս, պէսպէս ձկունս, եւ զամ պիտոյս կերակրոց, ունի եւ անտառս յորս գտանին եւ փայք յարմար ՚ի շինութիւն աղեղան, եւ ձիթենիս, մանաւանդ ՚ի ձորն որ յանուն նոցա կոչի Վատիի զէյթուն, այսինքն Ձոր ձիթենեաց:

Թեմք սորա են հինգ ըստ գրելոյ արքունի դիւանագրին. լիվա (գաւառ) Պիրէճիքոյ յորում նստի երկդուզեան փաշա կամ Միաթէսէլլիմ, եւ որք ընդ սովաւ պարունակին սոքա են:

ա. Պիրէճիք.

բ. Ռամգալէ.

գ. Պէնի ռէպիէ.

դ. Սիւրուճ.

ե. Թէրթիպ.

Եւ յիւրաքանչիւրումն ՚ի սոցունց դատաւոր նստի, այս լիվա Հալպայ էր, եւ ապա զատէալ որոշեցաւ առանձին: