Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Հ
Եթէ զի՛նչ առասպելք Պահլաւկաց:

Այս Խոռոհբուտ դպիր եղեալ Շապհոյ թագաւորին Պարսից, եւ ի ձեռս Յունաց անկեալ, յորժամ Յուլիանոս, որ եւ Պառաբատոսն, զօրու հանդերձ ի Տիզբոն չոգաւ, եւ ի մեռանելն նորա անդ, ընդ Յոբիանու ի Յոյնս ընդ արքունական սպասաւորսն եկն. եւ մերոյ հաւատոյս դաւանեալ՝ անուանեցաւ Եղիազար. եւ յոյն լեզու ուսեալ՝ պատմագրեաց զգործս Շապհոյ եւ Յուլիանու: Ընդ նմին թարգմանեաց եւ զառաջնոցն պատմութիւնս, մատեան մի, որ գերեկից իւր լեալ Բարսումայի ուրումն անուամբ, զոր Պարսք Ռաստսոհուն կոչեն. յորմէ մեր ուսեալ՝ երկրորդեմք այժմ ի գիրս յայսմիկ, թողլով զառասպելաց նոցա բարբաջմունս: Քանզի անտեղի է մեզ այժմ երկրորդել զառասպելսն յաղագս երազոյն Փափագոյ, եւ արտադատութեան հրոյն մանուածոյ՝ որ ի Սասանայ, եւ պատումն զհօտիւն, եւ լուսնակն, եւ ախտարմողացն յառաջասացումն՝ որ են քաւդեայք, եւ որ ինչ զկնի այսորիկ. եւ պոռնկական խորհուրդն Արտաշրի հանդերձ սպանութեամբք, եւ անմիտ հանճարաբանութիւն մոգին դստեր վասն նոխազին, եւ որ ինչ այլն ամենայն: Նա եւ այծին դիեցումն մանկանն ընդ հովանեաւ արծւոյն, եւ գուշակումն ագռաւուն, եւ գերապանծին պահպանութիւն առիւծուն հանդերձ արբանեկութեամբ գայլուն. եւ միայնամարտութեանն առաքինութիւն, եւ որ ինչ այլաբանութեանն բերէ կարգ: Այլ մեք ասասցուք միայն զստոյգն, որ ինչ ճշմարտութեանն վայել է պատմութիւն: