Բանաստեղծութիւններ

ՅՈՅU

 

Շա՜տ տարիներ, շա՜տ օրեր

Անցան դժբաղդի գլխից.

Շատ նեղութիւն, չարչարանք,

Կրեց նա այս աշխարհից.

Այլ իւր հոգին որպէս թէ

Զգաստացած մի ձայնից՝

Յորդորում էր ժիր լինել,

Չըվախենալ վտանգից:

 

Նա անդադար ասում էր.

Կգայ մի օր, մի վայրկեան,

Դու մոռնալով քո ցաւեր

Կասես. ո՞ւր են, ե՞րբ անցան:

 

Այս խօսքերն, որ մեր հոգին

Միօրինակ կրկնում է,

Նորան սուրբ գիրք ու հաւատ

Յոյս մեծ անուն տալիս է:

Բայց ի՞նչ բան է այս յոյսը,

Արդեօք երբէք իւր օրում

Մարդու լցեց փափագը,

Թէ լոկ գրերումն է յիշւում:

 

Դժբաղդը շատ տարիներ`

Մանկութենից ծերութիւն

Անցուց, չտեսաւ լաւ օրեր,

Հանգիստ ու ազատութիւն:

Սպասելով այն յոյսին,

Մինչ նա տանը նստած էր,

Յանկարծ բաղխեց նորա դուռ,

Մի այլանդակ չոր պատկեր:

 

Տեսաւ դժբաղդն նորանում

Մի ծեր մարդու կերպարանք,

Ձեռին բռնած սուր մանգաղ

Ու սպիտակ մահու պատանք:

 

Ատամները խիստ սուր են,

Ճակատը լերկ մազերից,

Բազուկները չոր ոսկոր, —

Մարդ սոսկում է տեսնելից:

 

Եկաւ դժբաղդի մօտը,

Նա իւր դանդաղ քայլերով

Տուեց նորան մի նամակ,

Ծրարը կնքած սեւով:

Բացեց խեղճը դողալով.

Բայց ի՞նչ կարդաց, ի՞նչ տեսնէ —

Յոյս, յոյս, գլխից մինչեւ ցած`

Վերջումը մահ է գրած:

 

Դժբաղդը այն միջոցին

Ասաց հոգուն. իմ ընկե՛ր,

Ո՞ւր է քո մեծ խոստմունքը,

Ո՞ւր նկարած քո պատկեր:

«Յուսա՛յ, յուսայ» — լսելով

Անկայ մահիճ ծերութեամբ

Եւ մինչ սպասէի լալով

Կարօտս առնուլ տեսութեամբ։

 

Այս այլանդակը շտապեց

Կեանքիս թելը կտրելու.

Աւա՜ղ, էլ չեմ տեսնելու

Ես իմ որդու երեսը:

«Շուտ է առնել դատաստան», —

Ասաց գազանն անբաղդիս, —

«Երթա՛նք, երթա՛նք գերեզման,

Այս է յոյսը աշխարհիս»: