ԺԲ
ԵՐԱՆԵԼՒՈՅՆ
ՍՐԲՈՅՆ
ԳՐԻԳՈՐԻ
ՎԱՐԴԱՊԵՏՈՒԹԻՒՆ
ԲԱՐԵՐԱՐ
ԱՐԱՐՉԻՆ
ԽՆԱՄՈՑ
ԵՒ
ԿՇՏԱՄԲՈՒԹԻՒՆ
ԱՆՀՆԱԶԱՆԴՈՒԹԵԱՆ
ԵՒ
ՍՏԱՀԱԿՈՒԹԵԱՆ
ԵՒ
ԱՌԱՋՆՈՐԴՈՒԹԻՒՆ
ԲԱՐՈՒԹԵԱՆ
ԲԱՐԵԱՑՆ
ԼԱՒՈՒԹԵԱՆ
1
Բազմադիմի
են
երախտիք
շնորհաց
միոյ
Հաւրն
բարերարի,
եւ
միոյ
Տեառն
կենարարի
խնամք
արարչութեանն
լուսաւոր
փոփոխմանցն,
եւ
միոյ
Հոգւոյն
Սրբոյ
խնամոցն
պարգեւք
եւ
ամենագիւտ
սիրոյն
առ
երկնաւորս
եւ
երկրաւորս
եւ
որ
ի
նոսա
են
արարածք
ամենայն։
2
Ջուր
եւ
աւդ
ըստ
փոփոխման
Արարչին
յաւրինուածոց
ցուցանեն
վերնոց
եւ
ներքնոց,
առ
փոքր
փոքր
զաճումն
առեալ,
եւ
ի
կատարումն
ընթացուցանեն
հաճոյից
Աստուծոյ,
եւ
զհանդէս
մտերմութեանն
բացայայտեն
երկրաւորացս
եւ
երկնաւորացն
լուսաւորացն
մտերմութեան
գործակցութեամբ
հոգեւոր
աւրինացն
բարձրացուցանել
ի
փառս
եւ
ի
պատիւ
լրմամբ
խոստացեալ
բարեացն.
որ
փառաւք
եւ
պարծանաւք
մեծարեալ
են
բարերար
եւ
առատ
եւ
աննախանձ
կենդանարար
շնորհաւքն։
3
Եւ
զփոփոխմունս
յարգանացն
տեսեալ`
յառաւել
մտերմութեան
հանդէսն
յորդորին,
եւ
զաներեւոյթսն
երեւելեաւքս
ցուցանեն
առողջ
անարատ
լուսաւոր
սրբութեան
յորդորմամբ`
անբիծ
երախտեաւք
սիրոյն։
4
Եւ
ընձայաբեր
լինել
Տեառն
ըստ
միոյ
միոյ
պարգեւին
գործակցութեամբ
ամենաշահ
նորա
խրատուցն
զմերս
մեծարելով
հաւան
եւ
բարերար
կամաց
Շնորհողին.
կարգելով
մշակս
ճշմարտութեանն
առ
երախտիս
բարեացն
ամենայնի
յաներեւոյթսն
եւ
յերեւելիս,
յանմարմին
զաւրութիւնսն
ասեմ,
յերեւելիս
որդիս
մարդկան։
5
Զի
նովաւ
կեան
եւ
շարժին
երկնաւորքն
եւ
։
6
Ի
բարերար
կամացն
Աստուծոյ
արբանեակք
լինին
եւ
սիրելեաց
նորա
վերին
զաւրքն,
առաքելոց
եւ
մարգարէից
եւ
ուղիղ
վարդապետաց,
վկայից
սրբոց,
քահանայից,
կուսանաց,
արդարոց
եւ
ամենայն
ճշմարտասիրաց`
որք
առաքինութեամբ
նահատակին
ի
փրկութիւն
անձանց
եւ
մերձաւորաց
գործակցութեամբ
աւրինացն
Տեառն։
7
Եւ
առ
փոքր
փոքր
յաւելուածովն
գալ
ի
կատարումն
սննդեամբն։
8
Որպէս
եւ
ինքն
իսկ
եցոյց
զիւրոց
գործոցն
զյաւրինուածս
ի
ծնունդս.
որ
յոչընչէ
ի
սաղմնէն
յարգանդէն
ի
հաւանութենէ
արուին
եւ
իգին
ըստ
աւրինաւոր
ամուսնութեան
կարգացն
Աստուծոյ`
զաւակ
ստանան
ի
սփոփանս
անձանց
եւ
մերձաւորաց
եւ
ի
գոհութիւն
պարգեւատուին,
եւ
բազում
ուրախութիւն
ցուցանեն
ի
ծննդեանն,
եւ
բարեկամաւք
եւ
մերձաւորաւք
տաւն
կատարի
ծննդեանն
եւ
անուանակոչութեանն։
9
Որ
ի
մթին
եւ
յաղջամղջին
յորովայնէ
յառաջ
եկեալ
մարդ
կերպարանեալ
ցուցանի
յերկրի։
10
Եւ
յորժամ
սննդեամբ
մարմինն
աճէ
ի
կատարեալ
հասակ
պատրաստութեամբ
արուեստիւք
ոմամբք,
եւ
ոգիքն
բանաւորք
եւ
մտաւորք
ըստ
մարմնոյ
աճմանն
զգիտութիւն
եւ
զիմաստութիւն
ընդ
նմին
բացայայտեն
ի
ձեռն
ուսուցչացն
խրատուց
որ
եւ
պետութեանց
եւ
իշխանութեանց
հանդիպին
յերկրի։
11
Եւ
նախ
քան
զամենայն
ճանաչելն
զԱստուած,
եւ
արարածովքս
իմացեալ
զարարիչն
երկնի
եւ
երկրի
որ
ի
նոսա
արարածք
իցեն.
եւ
լինել
աշակերտ
եւ
արբանեակ
նորա
կամացն`
նմանեալ
նորա
բարերարութեանն։
12
Ատել
զչարն
եւ
ընդրել
զբարին.
պատճառ
լինել
շահից
եւ
խլիչ
վնասուց
կորստեան.
երախտաւոր
լինել
հեռաւորաց
եւ
մերձաւորաց
առ
դրացիս
եւ
ընտանիս.
բարի
կամաւք
եւ
բարի
գնացիւք
եւ
բարի
գործովք
առ
ամենեսեան
լինել
արժանաւոր
իրաւամբք,
եւ
արդար
եւ
ուղիղ
եւ
սուրբ
եւ
ճշմարիտ
վարս
ստանալ։
13
Եւ
այնպէս
երանելի
երեւել
յաշխարհի`
ամենայն
առաքինութեամբ
զարդարել
ըստ
պատկերի
Աստուծոյ,
փոխի
յանուշակն`
կենդանի
յանմահ
փառսն
ի
յոյսն
յարութեան,
եւ
ընդունի
զերանութիւն
սիրոյն։
14
Զի
խնամով
սիրոյն
լի
են
երկինք
եւ
երկիր
եւ
որ
ի
նոսա
արարածք
իցեն,
եւ
նորա
նախախնամութեամբն
վարին։
15
Եւ
ոգիք
կատարելոց
սիրելեաց
Աստուծոյ
ուր
եւ
են,
ի
նորա
սուրբ
սիրոյն
ի
գիր
կան,
եւ
ի
նորա
կենդանի
խնամսն
վայելեն։
16
Նոյնպէս
եւ
մարմինք
ի
նորա
կեալ
ի
խնամոցն
պահին,
եթէ
ի
ցամաքի
եւ
եթէ
ի
ջուրս`
ուր
եւ
իցեն։
17
Զի
Աստուած
մեր
յերկինս
եւ
յերկրի,
ի
ծովս
եւ
յամենայն
խորս,
ասէ
մարգարէն։
18
Եւ
դարձեալ
ասէ.
Թէ
ելանեմ
յերկինս,
դու
անդ
ես.
եւ
եթէ
իջանեմ
ի
դժոխս,
եւ
անդր
մաւտ
ես.
եթէ
առից
զթեւս
իմ
ընդ
առաւաւտս
եւ
բնակեցայց
յեզերս
ծովու,
սակայն
եւ
անդ
ձեռն
քո
առաջնորդեսցէ
ինձ
եւ
աջ
քո
ընկալցէ
զիս
։
19
Դժոխս
ասէ
զգերեզման
ապականիչ`
որ
Աստուծոյ
խնամովքն
պահի
ի
յոյս
յարութեանն.
ուստի
վերստին
նորոգին
ի
կեանսն
յաւիտենից`
ընդունելով
զհոգիս
իւրեանց։
20
Եւ
որ
սուրբք
իցեն,
ի
Քրիստոս
մերձ
լինին.
զի
Ուր
եսն
եմ,
անդ
եւ
պաշտաւնեայքն
իմ
։
21
Այլ
եւ
զմեղաւորացն
զմարմինս
եւ
զհոգիս
պահէ,
ուր
եւ
իցեն,
ի
յանդիմանութիւն
կշտամբանաց
մեծի
աւուրն
դատաստանի
եւ
յարութեանն
ի
մեռելոց։
22
Զի
դիմադարձ
եղեն
աւրինացն
արդարութեան,
սիրեցին
զչար
եւ
ատեցին
զբարի,
եւ
զպատուիրանս
նորա
ոչ
պահեցին։
23
Իսկ
որք
ճշմարտեալ
սիրով
խնդրեցին
զՆա,
եղեւ
նոցա
պարգեւատու.
զի
արդար
է
Տէր
եւ
ուղիղ
են
դատաստանք
նորա,
թէպէտ
եւ
մեզ
է
այս
անհասանելի։
24
Որ
ծագէ
զարեգակն
ի
վերայ
չարաց
եւ
բարեաց,
եւ
որ
այլ
եւս
են
խնամք
հասարակաց
ի
Տեառնէ։
25
Բայց
որ
առնէ
զկամս
նորա,
մնայ
յաւիտեան.
զի
Եղերուք
սուրբք
եւ
արդարք,
զի
եւ
ես
սուրբ
եմ
եւ
արդար,
ասէ
։
26
Իսկ
որ
զայս
աւետիս
ունին
յանձինս,
սրբեն
զինքեանս
յամենայն
ցանկութեանց,
եւ
լինին
արբանեակք
ճշմարիտ
եւ
սուրբ
վարուց,
եւ
այնպէս
լինին
ընդունարան
աստուածային
շնորհացն
եւ
աւթեւանք
Աստուծոյ։
27
Արդ,
որ
այսպիսիք
են
ի
խնամս
սիրոյն
հաստատեալ
կան։
28
Որպէս
եւ
ասաց`
եթէ
Բնակեցայց
ի
նոսա
եւ
գնացից
ի
նոսա
եւ
եղէց
նոցա
յԱստուած,
եւ
նոքա
եղիցին
ինձ .
եւ
դարձեալ.
Ես
եղէց
նոցա
ի
Հայր,
եւ
նոքա
եղիցին
ինձ
յուստերս
եւ
ի
դստերս,
ասէ
Տէր
։
29
Արդ,
ամենայն
արարածք
ի
ներքոյ
զաւրութեան
նորա
կախեալ
կան.
բայց
զսիրելիս
իւր
եւ
զկամարարս
ի
ներքոյ
վարագուրի
խնամոց
սիրոյն
պահէ
յամենայն
վտանգից։
30
Եւ
այլ
կայեանք
են,
որ
արհամարհեցին
զաւրէնս
նորա,
եւ
ծառայեցին
դժնդակ
ցանկութեանց
անխտիր
պէսպէս
չարեաց,
որք
ժառանգեն
զարտաքին
խաւարն։
31
Խաւար
է
աստ
արտաքին
չար,
որոց
խաւարեալ
են
միտք
եւ
զգայութիւնք,
եւ
աւտարացեալ
են
ի
կենաց
անտի,
որպէս
ասէ
առաքեալ։
32
Իսկ
անդ
ո՞ւր.
ի
հուր
գեհենին,
ուր
լալ
աչաց
է
եւ
ոչ
զոք
տեսանէ,
եւ
որ
ի
նոյն
են
տանջանք,
որ
պատրաստեալ
է
դիւաց
եւ
պղծոց։
33
Զի
իբրեւ
երկրաւոր
կեանքս
ի
ձեռն
մահուան
ի
գլուխ
ելանեն,
հոգիքն
յուղարկին
առ
Աստուած`
որ
ետ
զնա,
եւ
մարմինն
դառնայ
ի
հող`
յորմէ
ստեղծաւ
յԱրարչէն։
34
Եւ
սուրբ
եւ
արդար
հոգեացն
ընդ
առաջ
գան
հրեշտակք
եւ
սրբոցն
հոգիքն,
եւ
տանին
առաջի
Աստուծոյ
սաղմոսիւք
եւ
աւրհնութեամբ
եւ
երգաւք
հոգեւորաւք,
գովելով
զամենազաւր
փառս
տէրութեանն
Ամենասուրբ
Երրորդութեանն.
եւ
գոհանան
զերախտաւոր
բարերարութենէն,
որ
փոխէ
յերկրաւորացս
յերկնաւորն,
յանարգութենէ
ի
պատիւ
զհրաւիրեալսն
եւ
զկոչեցեալսն
յիւր
արքայութիւնն
եւ
ի
փառսն.
որ
նա
միայն
է
փառաց
եւ
պատուոյ
եւ
աւրհնութեանց
արժանի։
35
Քաղցր
խոնարհութեամբ,
հնազանդութեամբ
աւրինացն,
ընծայիւք
պատարագաց
ի
նուէրս
լրութեան
գործոց
բարեաց,
զՔրիստոս
պատարագեալ
զսարսափելի
խոնարհութիւնն
վասն
նորա
փրկութեան
եւ
յուսոյն
քահանայական
խորհրդածութեամբ։
36
Զկապեալս
արձակել,
զպարտս
թողուլ,
զկարաւտեալս
լցուցանել,
եւ
որ
այլ
եւս
են
բարեգործութիւնք
բազմաձեռնութեամբ
աղաւթիւք
եւ
խնդրուածովք,
ջերմեռանդ
արտասուաւք
վասն
հանդերձելոցն
փրկանաց։
37
Այսոքիւք
յուղարկել
զհրաժարեալսն
ի
յոյս
կենացն
յաւիտենից
ի
Քրիստոս,
որ
այսոքիւք
հաշտեսցի
Հայրն
գթած
եւ
Որդին
բարերար
եւ
Հոգին
Սուրբ
բարեխնամող.
եւ
ուրախութիւն
լինի
ի
վերայ
այսոցիկ
վերին
զաւրացն,
որպէս
ի
վերայ
մեղաւորաց
որ
դառնան
ստուգապէս
խոստովանութեամբ
յապաշխարութիւն.
եւ
ընդունին
զհոգիսն
յաւթեւանս
ըստ
իւրաքանչիւր
արժանաւորութեանն,
բաժանել
զհանգիստ
եւ
զտեղի
ըստ
տեսչութեանն
Աստուծոյ։
38
Ի
վերայ
այսոցիկ
հաւատացելոց
եւ
արժանաւորաց
յուսոյ,
որ
անյուսութեամբն
լան
եւ
կոծին
եւ
ցտին
զհրաժարեալսն
յերկրէս
որպէս
զհեթանոսս`
որ
ոչ
գոյ
յոյս,
բարկացուցանեն
զԱստուած։
39
Եւ
ի
գործոց
երախտեաց
բարեացն
որ
ընձայեցաւն
Աստուծոյ
վասն
հրաժարելոյն,
զրկեն
այնուիկ
զնա
ի
հանգստենէն,
եւ
տրտմեցուցանեն
զզաւրս
երկնաւորս
եւ
զհոգիս
արդարոց,
եւ
զնոցին
զհոգիսն
իսկ`
վասն
որոյ
զսուգն
յերկարեն։
40
Եւ
ինքեանք
անկանին
ի
պատիժս
վասն
անյուսութեանն,
եւ
առնուն
զվճիռս
պատուհասիցն։
41
Զի
որ
խռովեցուցանէ
զԱստուած
եւ
տրտմեցուցանէ
զերկնային
զաւրսն
եւ
զարդարոցն
հոգիս
եւ
զրկէ
զհոգի
հանգուցելոյն
ի
հանգստենէն,
կրեսցէ
դատաստան
ո
ոք
եւ
`
ըստ
առաքելոյ
բանին։
42
Արդ,
որ
զմարդիկ
խռովեցուցանեն`
պատուհաս
կրեսցեն,
որքան
որ
զԱստուած
եւ
զընտանիսն
նորա
զհրեշտակս
եւ
զսուրբս։
43
Զի
Աստուծոյ
դատաստանքն
ճշմարտութեամբ
են,
ասէ,
ի
վերայ
այնոցիկ`
որ
զայնպիսիսն
։
44
Եւ
զի
երրորդ
մարդկային
կեանք
բացայայտին,
առաջին
է
յորովայնի
մաւրն
սաղմն
առեալ
եւ
աճեալ,
ի
մթին
եւ
յաղջամղջին
արգանդին
զկեանս
տնաւրինեալ
մինչեւ
ի
ժամանակս
ծննդեանն։
45
Եւ
երկրորդ`
կեանք
երկրագործ.
որ
յաշխարհիս
քաղաքավարի
ըստ
աշխարհիս
բերմանց,
նախախնամութեամբ
Արարչին
դարմանեալ
յերկրէ
եւ
ի
ծովէ։
46
Իսկ
երրորդ`
կենդանեաց
աշխարհն.
ուր
ոչ
լսի
համբաւ
մահու.
որ
ոչ
փոփոխի
կենդանի
երանութիւնքն,
անհրաժեշտ
պայծառութիւնն,
անմոռաց
ուրախութիւնն։
47
Զոր
ոչ
կարէ
ասել
բան,
զի
անճառելիք
են.
եւ
ոչ
ունկն
կարէ
լսել,
զի
անհամեմատ
է
ի
լսել.
եւ
ոչ
միտք
բովանդակեն,
զի
անիմանալի
է
քննողաց։
48
Զի
եւ
ոչ
զյորովայնի
զկեանսն
կարէ
ոք
ասել
զյաւրինուածսն.
այլ
եւ
ոչ
զերեւելիսս
ոք
բովանդակի
ասել,
որ
ի
յերկնէ
եւ
ի
յերկրէ
եւ
ի
ծովէ
կեանք
մարդկան
ի
խնամոց
Աստուծոյ
մատակարարին,
թող
թէ
զառհաւատչեայ
յուսոյն
զանանց
կեանսն։
49
Բայց
հրաւիրեն
գիրք
միայն
խոստմամբք
զարքայութիւնն
հաւատացելոց,
եւ
յորդորեն
յուսով
զողջախոհսն`
թէ
որ
զերկինս
եւ
զերկիր
ետ
լրիւ
իւրով
ի
սնունդ
ամենայն
բարեաւք
վասն
ոչ
մի
իրիք
լաւութեան,
ապա
ի
սոցանէ
յայտ
է
անսուտ
խոստմունքն
ի
բարերար
Տեառնէն
սիրողաց
իւրոց։
50
Եւ
զի
ոչ
կարեն
ճառել
սիրողք
Աստուծոյ
զհանդերձեալսն,
այլ
ի
բանէն
Տեառն.
Ծագեսցեն,
ասէ,
արդարքն
որպէս
զարեգակն
յարքայութեանն
։
51
Եւ
որպէս
ոչ
է
նման
խաւար
արեգական
լուսոյ,
սոյնպէս
եւ
ոչ
արեգական
լոյս
կենդանի
լուսոյ
փառացն
համեմատ
է,
զոր
զգենլոց
են
սուրբքն
զանստուեր
լոյսն
զմշտնջենաւորն
զանփոփոխն`
որ
լին
է
կենդանարար
բարութեամբք։
52
Զի
որպէս
ի
զգալիսս
արեգակս,
յիմանալիսն
Աստուած
է,
որ
լուսաւորէ
զամենայն։
53
Զի
որք
աստ
ըստ
խրատու
պատուիրանաց
Տեառն
հրահանգեն
զինքեանս
ի
վարս
առաքինութեան,
առհաւատչեայ
յուսովն
իբրեւ
ի
տուընջեան
բարեձեւ
կարգաւք
վարեն
զաշխարհ,
եւ
ոչ
մեկնին
ի
նորա
կամացն,
ոչ
ի
տխրականաց
եւ
ոչ
ի
հրեշտականաց,
եւ
ոչ
խռովեցուցանէ
զԱստուած
եւ
զզաւրս
անմարմնոցն
տրտմեցուցանէ
եւ
զհոգիս
արդարոցն
ի
զգայութենէ
շնորհացն,
որ
յամենայն
դժնդակաց
շարժմունս,
որ
ի
սուգ
եւ
ի
վիշտս`
ի
նեղութեան
եւ
յանդորրու`
արտաքոյ
կամացն
Աստուծոյ
գործէ։
54
Իսկ
որ
առաքինաբար
անցանեն
ընդ
վիշտս
եւ
ընդ
նեղութիւնս`
ոչ
ինչ
վնասեալ
ի
պատահեալսն,
ուրախ
առնեն
զԱստուած,
եւ
ի
հրճուանս
զզաւրս
հրեշտակաց
եւ
զոգիս
արդարոց,
ըստ
այնմ
աւրինակի
զոր
վերագոյնն
ասացաք։
55
Եւ
լուսաւորեալք
լուսով
աւետեացն`
փոխին
յանմահութեան
կեանսն։
56
Իսկ
որք
մեղաւորքն
են
վախճանեալ
ամբարշտութեամբ
եւ
անիրաւութեամբ
եւ
յուսահատութեամբ,
նոքա
են
ողբոց
արժանի
եւ
արտասուաց։
57
Որք
վրիպեցան
ի
խոստացեալ
բարեացն
եւ
յանսպառ
ուրախութեանցն,
եւ
հրաւիրեցան
յանշէջ
հուր
գեհենին
եւ
յանմահ
սատակումն,
ուր
լալ
աչաց
եւ
կրճել
ատամանց
է
միշտ։
58
Զի
որ
զճշմարտեալսն
հաւատով
եւ
զբարեգործսն
վարուք
սգան
անյոյս,
նոքա
ընդունին
զպատուհասս
փոխանակ
անյուսութեանն
ի
Տեառնէ,
եւ
զհրաժարելոցն
հոգիսն
վնասեն։
59
Արտասուք
աւգտակար
այս
են
ի
Տէր,
որ
զմեռելոցն
զյիշատակս
մեղացն
եւ
զանձանց
առաջի
Աստուծոյ
ընծայել
եւ
ոչ
առաջի
հրապարակաց.
որ
լինի
սրբարան
մեղաց
եւ
ոչ
ի
պատիժս։
60
Եւ
ջերմեռանդ
արտասուաւք
միշտ
յաղաւթսն
կանխել
ի
տուէ
եւ
ի
գիշերի
հսկել։
61
Եւ
ցաւագին
հեծութեամբ
եւ
պահաւք
պնդութեամբ,
բազում
զղջմամբ
եւ
ապաշաւանաւք
զսխալանսն
սգալ
հանապազ,
որ
վրիպեցան
յերկնային
լուսոյն
եւ
ի
յայտնութեան
փառաց
մեծին
Աստուծոյ։
62
Զի
որ
իւր
մեղաւքն
ի
խոստացեալ
Աստուծոյ
բարեացն
զրկեցաւ,
զնա
սգասցուք
այնպիսի
ապաշաւանաւք,
եւ
եղուկ
վարկանել
զվրիպեալսն
յանանց
բարեացն։
63
Եւ
արտասուալից
աղաւթիւք
եւ
առատատուր
ողորմութեամբ
եւ
ամենայն
բարեգործութեամբք
հանդերձ
Քրիստոսի
պատարագաւն
զԱստուած
ի
հաշտութիւն
ածել,
եւ
ի
մխիթար
լինել
ի
հանդերձեալսն։
64
Այսոքիկ
են
որ
զանձն
աւգտեցուցանեն,
եւ
զհրաժարեալսն`
իւրեանց
մերձաւորաւքն
եւ
զմտերիմ
սէրն
ցուցանեն
վասն
հրաժարելոյն
յերկրէ։
65
Վասն
հաւատացելոցն
յուսով
զննջեցեալսն
եւ
առաքեալ
մխիթարէ
եւ
ասէ.
Մի
տրտմիք
որպէս
եւ
հեթանոսք,
որոց
ոչ
գոյ
յոյս.
զի
որպէս
յարեաւ
Քրիստոս
ի
մեռելոց,
նոյնպէս
եւ
զվախճանեալսն
մեր
եւ
զմեզ
յարուցանէ
եւ
յանդիման
կացուցանէ
իւր
հանդերձ
ամենայն
սրբովք
ի
գալստեանն
իւրում
։
66
Ի
զաւրս
մակաբայեցւոց
երեւի
յոյս.
որ
զնիշ
հեթանոսաց
յանձին
ունելով
անկան
ի
պատերազմի,
եւ
զնոցա
աւարն
ետուն
ցքահանայսն,
զի
աղքատաց
բաշխեսցեն
ի
քաւութիւն
նոցա
մեղացն`
որ
վրիպեցան
ի
ճշմարտիցն։
67
Եւ
զի
գիրք
են
մեր
վարդապետք,
եւ
ի
ձեռն
նոցա
զյաւիտենից
զյոյսն
ընկալցուք,
եւ
նոքաւք
վարեսցուք
յաշխարհի.
զի
ճշմարտեալք
սուրբ
սիրով
փոխեսցուք
ի
կենդանի
յոյսն
երանութեան`
որ
կայ
եւ
մնայ։
68
Պատուական`
ասէ
մարգարէն
զմահ
սրբոց
առաջի
Տեառն
։
69
Եւ
ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց.
որ
ճշմարիտ
որոշմամբ
զլաւսն
ի
հանդէս
առաքինութեանն
ցուցեալ
ի
յոյս
կենացն
յաւիտենականաց։
70
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
յանցաւոր
կենացս
յայսցանէ
ի
մշտնջենաւոր
կեանսն
փոխին։
71
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
ի
վշտագին
նեղութեանցս
այսոցիկ
ի
հանգիստ
բարեացն
փոխին։
72
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
ի
թշուառութենէ
եւ
յեղկելի
կենացս
յերանելի
կեանսն
փոխին։
73
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
յակամայ
փորձանաց
հոգւոյ
եւ
մարմնոյ
ազատի
եւ
յանդորր
փոխի։
74
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
զծերութիւն
եւ
զտկարութիւն
թողուն,
եւ
ի
նորոգութիւնս
վերստին
փոխին։
75
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
սիրովն
որով
յաղթեցին
ամենայն
կարեաց
մարմնոյն,
ի
նա
փոխին։
76
Ի՞ւ
է
պատուական
մահ
սրբոց
Աստուծոյ.
զի
զմեղացն
մահ
մեռան
յերկրի,
եւ
կենդանի
յուսոյն
փափաքեցին.
զի
յորժամ
Քրիստոս
յայտնեսցի
կեանքն
մեր,
յայնժամ
եւ
սուրբք
ընդ
նմա
փառաւորին։
77
Զի
սուրբք
կենդանի
երանութեամբք
կացին
յաշխարհի,
եւ
այժմ
կենդանի
են
առ
Աստուծոյ
խնամսն։
78
Զի
հոգիք
արդարոց
ի
ձեռին
Աստուծոյ
ուրախարար
յուսովն
ըստ
անսուտ
խոստմանցն
Աստուծոյ.
զի
ի
յարութեանն
ընդունելոց
են
զփառս
յաղագս
սրբութեան
եւ
արդարութեան
եւ
ճշմարտութեանն
յարքայութեանն
երկնից
յԱմենասուրբ
Երրորդութենէն։
79
Իսկ
որ
կենդանի
մարմնով
մեղացն
յաշխարհի
վարին
զազիր
ախտիւք
եւ
դժնդակ
վարուք,
կենդանի
մեռեալս
կոչեն
աստուածային
գիրք։
80
Որպէս
զայն
որ
ասաց
Տէրն`
մեռելոցն
մեղաւք
թաղել
զհայրն
մեռեալ,
եւ
նմա
քարոզել
զարքայութիւնն
։
81
Զի
որ
յուսահատ
են
ի
կենաց
անտի
եւ
աւտարացեալք
յԱստուծոյ
եւ
յուղիղ
վարուց,
նոքա
են
ստուգապէս
մեռեալ։
82
Եւ
որք
արարին
զկամս
մարմնոյ
եւ
զմտաց,
որպէս
ի
գերեզմանի
թաղեալ
կան
նեխեալ
մեղաւք
ի
մարմինս
անսրբոց
եւ
պղծոց
եւ
անխտիր
յամենայն
յանցանս.
որք
եւ
ժահահոտութիւնս
բուրեն
զանաւրէնութեանցն։
83
Որպէս
Տէրն
ցուցանէ
զփարիսեցւոցն
ժողովսն.
որ
ի
վեր
երեւին
ինչ,
եւ
ի
ներքոյ
լի
են
ամբարշտութեամբ
չարեաւք
եւ
։
84
Զի
որպէս
գերեզմանք
բաց
են
կոկորդք
նոցա,
ասէ
մարգարէն.
դատեա
զնոսա,
Տէր
Աստուած,
զի
անկցին
ի
խորհրդոց
չարաց։
85
Զայնպիսիսն
ողբասցուք,
որ
կենդանի
մեռեալք
էին
եւ
մեռան
զհասարակացն
մահ
անմխիթար։
86
Զմահ
մեղաւորաց
չար
ասէ
մարգարէն
յաղագս
դժնդակ
անսուրբ .
բայց
որ
ատէին
զարդարս
յաղագս
ողջախոհ
խրատուց`
զղջասցին,
զի
հրաւիրեցան
յանշէջ
հուր
գեհենին։
87
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորին.
զի
յուսահատութեամբ
է
վախճան
նոցա.
զի
մեղան
եւ
ոչ
զղջացան
եւ
ոչ
ապաշխարեցին
եւ
հաշտեցուցին
զԱստուած։
88
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորին.
զի
ելին
ի
ժառանգութենէ
հրեշտակաց,
եւ
եղեն
ժառանգորդք
դիւաց
եւ
յաւիտենից
տանջանացն`
որ
նոցա
էր
պատրաստեալ
յամենեցունց
Տեառնէն։
89
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորին.
զի
ել
յայս
աշխարհէս
որ
անզգայաբար
կեայր
եւ
ոչ
առնոյր
ի
միտ
զաւր
ելիցն.
զոր
ոչ
կարէ
գործել
զկնի
աստի
վճարելոյն
զբարի
եւ
մտանել
առ
Աստուած։
90
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորին.
զի
լսեն
յամենեցուն
Տեառնէն`
երթայք
յինէն
անիծեալք
ի
հուրն
յաւիտենից.
որ
սատանայի
կամարարք
եղեն
եւ
ոչ
Աստուծոյ`
որ
արար
զամենայն
ի
բարի
կամս։
91
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորաց.
զի
դրունք
կենաց
ապաշխարութեանն
փակեցան,
եւ
ոչ
եւս
է
լսել
ի
Տեառնէ`
դարձարուք
առիս,
եւ
ես
դառնամ
առ .
այլ
թէ`
հանէք
ի
խաւարն ,
զի
ոչ
լուան
ինձ։
92
Ի՞ւ
է
չար
մահ
մեղաւորաց.
զի
բանան
դրունք
մահաբեր
դժոխոցն
յաղագս
զանազան
դժնդակ
չարեացն
զոր
գործեցին,
եւ
ոչ
յիշեցին
զտանջանսն
յաւիտենից
մեղաւորաց։
93
Զի
անդ
զղջումն
անաւգուտ
է.
զի
արգելեալ
է
գութ
մարդասիրութեանն,
որք
յառագաստէն
արտաքս
անկան։
94
Եւ
կամ
կաթի
ջրոյն
կարաւտին
Ղազարու,
եւ
կամ
շիջեալ
ջահիցն
իւղ,
եւ
որ
այլ
եւս
են
անշրջելիք.
եւ
ոչ
ուստեք
գտանել
այցելութիւն։
95
Այլ
երթիցեն
մեղաւորքն
ի
տանջանսն
յաւիտենից,
ասաց
բանն
Աստուծոյ
մեզ.
իսկ
արդարքն
ի
կեանսն
յաւիտենից։
96
Որոց
պատուական
ցուցան
մահ
սրբոցն
առաջի
Տեառն
յաղագս
սուրբ
եւ
ուղիղ
վարուց
ճշմարիտ
հաւատով,
լուսաւորեալք
ի
լոյս
կենացն
յաւիտենից։
97
Զի
ի
վերայ
արդարոց
եւ
մեղաւորաց
յանսուտ
բանէն
յաւիտենիցն
է
հաստատեալ,
եւ
ոչ
ունի
փոփոխումն.
Երթիցեն
մեղաւորքն
յաւիտենից
տանջանսն,
եւ
արդարքն
յաւիտենից
։
98
Եւ
գովիչք
եւ
փառաւորիչք
լինին
միոյ
Աստուածութեանն,
եւ
փառաւք
եւ
պատուով
եւ
պարծանաւք
երանին
եւ
պսակին,
եւ
մտանեն
ի
ժառանգութիւն
որդէգրութեանն,
եւ
վայելեն
յանսպառ
բարիսն
ի
փառս
Ամենասուրբ
Երրորդութեանն
այժմ
եւ
միշտ
եւ
յաւիտեանս
յաւիտենից.
ամէն։