Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Պատմեաց մեզ վարդապետն Յովսէփ, որ շինեաց զվանսն, որ ի գերեզման սրբոյ առաքելոյն Թադէոսի է, յԱրտազ գաւառի՝ յետ աւերածոյն եւ ամայի լինելոյն, թէ՝ «Չոգայ ես ի գաւառն Գողթան ի պէտս ինչ իրաց։ Ասացին ինձ ի գիւղ մի, թէ՝ է՛ աստ այր մի, որ ունի կին դեւ։ Եւ մեր անհաւան լեալ ասացելոցն, չոգաք ի տուն առն եւ ոչ տեսաք զդեւն։ Եւ իբրեւ հարցաք զայրն, նա ասաց զպատճառն ստուգութեամբ, թէ՝ «Կին ունէի ես եւ մեռաւ, եւ եթող ինձ մանկունս մանունս, եւ ես նստեալ լայի, թէ՝ ո՞ սնուցանէ ինձ զսոսա։ Եւ ահա յանկարծակի երեւեցաւ կին մի եւ ասէ. «Մի՛ լար, ես եղէց քեզ կին եւ սնուցից զմանկունսդ։ Եւ յայնմ հետէ հանապազ է՛ ի տան իմում, եւ առնէ մեզ կերակուր, եւ զամենայն պէտս մեր լնու։ Եւ սաստիկ սիրով հարեալ եմ ի սէր նորա, եւ հանապազ խառնակի ընդ իս։ Եւ զշաբաթն ամենայն անգործ կայ եւ յաւուր հինգշաբթի առնէ մանած երեք լիտրե։ Եւ իբրեւ հարցի, թէ՝ Ո՞ւր է այժմ, նա մատամբն եցոյց, թէ՝ «Աւանիկ է, եւ երեւի ինձ եւ մանկանց իմոց եւ ոչ այլ ումեք. եւ յոլով ժամանակք են, զի բնակիմք ի միասինե։

Եւ ես յարեայ աղօթել եւ աւետարան ընթեռնուլ, զի թերեւս հալածեսցի ոգին մեղսասէր եւ պիղծ։ Իսկ նորա ոչինչ փոյթ արարեալ զայնմանէ, այլ նստեալ ծիծաղէր, որպէս այրն պատմեաց։ Եւ մեր ոչ տեսեալ զնա՝ ելեալ գնացաքե։