Թղթեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Առ Կաղ վարդապետն, զոր ի տօնի Աստուածայայտնութեանն կոչեալ զնա:

Որք կապակցութիւն առ միմեանս դաւանեալ բնաւորին սիրովն սուրբ առ Աստուած, բարոյականին նախուստն Հօր համագաղափար գոլ գտանին յանեղծն եւ յանհակամիտօղն ամենայն լրութեամբ, մանաւանդ զկնի Յիսուսի, որ ի վեր քան զմտածութիւնն խնդրէ. որ եւ ոչ բարձրութիւն, եւ ոչ խորութիւն, եւ որ միանգամ այսպիսիք եւ առ ազգակցութիւնս տեսակի, որոց նորայն են հետեւաբար բաղձացեալ բանի, մանաւանդ երկրորդ Յովնաթան ի Դաւիթ կապակցեալ: Որ եթէ ոչ զպատճառելն պատճառ արտաքոյ այսմ էիր ընկալեալ խստերեսան պատասխանատուութիւն, այլ ոչ այժմ վարկապարտ, ապ՚եթէ երկրորդեսցի, հաւանեա' առ ձեռն պատրաստ:

Հռոփոս այսպէս ի սքանչելի տախտակին իւր գրէ, եթէ հրազարդութիւն երկնի, որ եւ ծիրք աստեղած բեւեռք կայենիցն կան, անկապուտ զնորայն պահելով զեղանակ շարժման, զորօրինակ ըստ շրջագայութեան ճախարակեալ փայտի, որ ոչ արտաքոյ թուլացուցանեն ասպարիզին ի կարակնակերտ բոլորակին. որպէս եւ լերինք սիւնք եւ ցիցք երկրի, այսպէս եւ ինձ իմասցին տօնք տարեկանք պարառութիւնք տարւոյ ողջախոհացուցիչ եւ յուսալիք հանդերձելումն եւ առհաւատչեայ եւ հաւատացելումն աննուազութիւն, լուսափայլութեան հոգւոյ եւ երախտեացն Աստուծոյ անմոռաց յիշատակ, որպէս ոչ թէ ջղացն ամոլեաց ախոնդեացն վնասակարութիւն որդւոցն Իսրայէլեան այլ յիշատակ հօրն գաւտէկռութեան, զի հարցցուք ընդ հարսն մեր:

Եւ արդ` զիա՞րդ ոք մեզ պատմեսցէ, անհայր գոլով սակս քո, կամ ո՞ պատմեսցէ զայսքան, որոյ քեզ միայն է ճանաչել: Եւ որպէս ակն ի մարմնի, այսպէս հաւանիմ քեզ. սակայն եթէ յուղէգնացութեանդ վաճառաշահութիւնն ինչ ընդունել յուսալի է, աննուազ եւ աներկբայ զմեզ համարեա ի քումդ նաւել. զի ոչ միայն ի Հռովմէ կամ ի Պամփիւլոս, այլ եւ ի Կրետէ Բանն Աստուծոյ յայտնեսցի, եւ ոչ յԻսրայէլի, այլ եւ ընդհանուր շրջագայութեամբ. վասն զի եւ զարեգակն ոչ ոք պարսաւէ ուղղապէս վասն մշտաշարժ իւրոյն շրջաբերութեան, քանզի վսամական նիւթ պատարուն տայ անթորելի իւրմէն սպառել նիւթոյ:

Այսպէս եւ զքեզ բանս անուանեաց, այլեւ զյօժարամտութիւն քո ի բանաստեղծակն մերձ պուետիկոսութիւն հարազատ եւ աւագ աչօք շուրջ պարառի. եւ խոկաս տարազել ոչ է ժամանակ, այլ ի հրաշակերտ փրկութենէ մերոյս աստուածային տնօրինական խորհրդոյ այսքան գրեցաւ, ողջ լե'ր: