Թղթեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Առ իշխանն Մամիկոնեան (Թոռնիկ):

Խոստացար երբեմն մեզ նպաստ առաքել ղուղակս եւ այն յատուկ կարմրախայտ, արտակիտեալ զնա կարթիւք ի կաղկաջահոս եւ ի կոհակաւէտ ականակիտ ականց: Կէտք վեհ գոլով քան զՓագրոս Եգիպտացի, զորս ի պաշտօն առեալ, որք առ եզերբն Նիւղոսի, եւ քան զԴռակոնոռայն եւ կամ զՈվամայն, որ ի Կարմիր ծովէ արտաքս ելեալ մատենագրէր պատ առ Բաբելոն: Փոքր ինչ առ նա զՅովնանեանն ասէիր գոլ կէտ եւ չափ հարթութեան հանգէտ Լեւիաթանայն:

Իմ այսմ խոստաման խոհի խոկացեալ յուսայի նաւթի զայսքան երկարութիւն աւուրց կրել տագնապ քաղցոյ, տրամակայեալ մտածութեամբ, բաղխոհական խորհուրդ ի մէջ առեալ, վէհ կազմելով զխոհ երախանին բազմազան խորտկաց առաւել քան ի Պեղղէ Թեսաղացւոց զզոհն հարիւրաւոր Արամազդայն տօնի, յորս Թէոպոմպոս էր Ղակեդեմոնացւոց թագաւորն եւ Եւրիպիդէս ի տեսարանին երգէր. Մոնենոս պատմէր ի Թոմացւոց ժողովին ի Պեղղէ Թեսաղացւոց:

Սապէս կամելով մեր զյօշուածս կիտին, զոմանս ի շամբուրս հարեալ ի վերայ Հեփեստեայ, զոմանս ի սանի Պոսիդոնիւ ամոքեալ, եւ զոմանս ի տապակի տրամադրական մակեղուտ ելով ելլադացի իւղովք, եւ զոմանս ծպտեալ ի մէջ Դիայ, պարապատեալ արմանօք, քառանկիւնի եւ ուղղանկիւնի յարամանեալ ըմբոն, եւ զոմանս գծօրէն կտապս, եւ դարձեալ խորտակեալս մանրագոյն պարսկական խորտիկս, եւ զայլս որակացեալս ոսկէտեսակ քրքմով, ռետին մակաւասար արկեալ եւ ոքսեմելի: Եւ այսոքիկ յանհատսն վարին զյատուկսն յանուանէ թուել:

Բայց մինչ ես յայսմ խորհրդի զբաղեալ կայի իբրու յանուրջս, զարթուցեալ ոչ տեսի ի քէն զոր յուսայի: Արդ կամ հրամայեա' բերել մեզ ի խոստացեալ ձկանցդ պարգեւաց, կամ զանյուսալին մեզ անհասիցդ ընկալցուք գիր, զի մի' նքթեալս զօրէն Պաղմենիդեայն շան, որ ի կամուրջն ելեալ եւ կող ի բերանն իւր կալեալ, զստուերն ի գետին տեսեալ, տենչայր ըղձացեալ այնմ հասանել, ի բաց ընկեցեալ եւ յստորս վազեալ, եւ ոչ այնմ հասեալ, նքթեալ հոլովիւր ի գետէն: Զոր Պաղխոսի կենդանագրեալ ի Պարմենիդայ տաճարին մերձ մակագրեալ խրատականս այսպիսեաց անիմաստ տռփման:

Բայց դու Մամիկոնեա'ն, որ համոզեան հաւանեցար Ղեւոնեան ընդարձակագոյն տօմարի, ո՞ ոք ի քէն այժմ կարասցէ կորզել ղուղակս, զոր Պոնտոս եւ Ովկիանոս ոչ հանդուրժէ կերակրել. որ եւ զայլոց ոմանց պատրաստեալ կերակուր յափշտակել փութայք զթռչնոց եւ զզեռնոց որպէս զխէչս եւ զքառաձէտս եւ զօձասանդրս եւ զկրայակիրոս եւ զայլ զբիւրս ի բզզոց անզարդ զեռունս:

Բայց դու փութա' զխոստացեալսն առաքել, թէ ոչ, զկնի այսմ նամակի ճահեցուցից քեզ ճարտասան բանիւք ճայթմունս առասութեան, զի ոչ քաղցրասցի ի կոկորդս քո պարարտութիւն կարմրախայտիդ. զի ոչ միայն զայդ, այլ եւ զամենայն զեռունս եւ զբզիզսն եւ զճճիս, զոր յուրբաթու ճաշակեալ է քո, տաղտկացեալ ախոնդեացդ զօրէն Կռոնեայ ժայթքեալ արտաքս բերցես: