Թղթեր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Առ կրօնաւոր ոմն Գրիգոր անուն ի գեղջէ Այլաբերից:

Զներածական քո մտածութեան տրամակայումն դիտաւորութեան ծանեայ եւ վարկայ զսա անկարծիս տիրաբար տրամադատական խոկմամբ եռակի բաժանմամբ եզրակացութեամբ պատճառաւ. քանզի ներբնական ուշեղութեամբ բաղխոհական մակամտածական տրոհեալ զքոյն կոչման այրականին Յիսուսի հետեւաբար խաչակցութեամբ մրցման, որ ի մերձակայումս ոչ անտեղի հաւանութեամբ անվայելչաբար վերջ նահանջել զդասաւորութիւն դիտաւորութեանն. վասն որոյ յուսալի է ինձ ի քոյդ գերիմաստ հանճար, զոր կարճառօտ հաւանիմ հատանել: Եւ հայցէ բանս զնոյն, զոր ի տեսութեանն յուսացուցանես ժամանել. ոչ կամի դուզնաքեայ իմս յածաչու մեղապարտ եւ բժոտեալ տեսութիւն քումդ զգաստութեան հեռագոյն եւ արտալածիկ ի քոյոյ սերէ արտաքոյ լինել եւ որոշել յայնց, որք ըստ օրինի պար առեալ են վսեմական եւ մաքուր երեւակայութեամբ: Քանզի պարտ էր քումդ արիութեան մրցման մարտի առ գլուխ ոմն լինել ծայրացեալ եւ կամ գլուխ իսկ ելոյ. վասն զի եռակի զսա կամիմ տարացոյց սփռել վեհագունի եւ մեծի տեսութեան կամ ծնօղ կամ ծնեալ կամ անդրանիկ, ապ՚եթէ ոչ զկնի յարմարեալ կրտսերութեամբ:

Եւ ահա' ոչ գիտեմ, զիա՞րդ հաւանեալ մտածօրէն մինչեւ յիս իսկ, որ զքեզ իբրու ծնեալ կարծեօք կասկածանաց յանտեղիսն վարիմ, տրտմական ախտիւ յուզեալ. եւ ոչ կամիմ առ օտարս քեզ ունել կենցաղավարութիւն եւ ոչ թագնի եւ խաւարչտին զլուսափայլութեանն շաւիղս աստուածպետականին Յիսուսի եւ բաղբաղանօք յանզգայական արս, մանաւանդ եթէ ի գաւառս իբրու ոչ տարաշխարհիկ եւ ոչ մերձակայ առ ընտանիս հաւատոյ եւ ոչ պատճառ: Զի՞նչ առ այս իմս ներմտածութեան կամ ի գտանել դադարումն ոչ գիտեմ:

Եւ այս ինչ է յատուլ` զմերս տեսութիւն հաւանեցուցանել. բնակել քեզ կամիմ ի մերն աշխարհի սեպհական կամ առ մեզ իսկ կամ ուր մերն են բնակեալ դաս սրբազանից եւ խաչակրօն արանց միեղինաբար ճգնութեամբ պայծառացեալ լուսափայլութեամբ արփիական լուսազարդ շաւղօք զամբարաբոց վայելչաբար անբռնադատական եւ առանց խրթնութեան: Ապ՚եթէ ոչ այս կամ է քեզ, հիւանդական զիմս իմասցիս տրամադատութիւն, ողջ լե'ր: