Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
">

ԳԼՈՒԽ ԽԶ
Յաղագս որ ինչ զկնի թղթոյն Աբրահամու եւ Կիւրոնի:

 

Տեսեալ զպատասխանի թղթոյն Տեառն Աբրահամու ՀայոցԿաթուղիկոսի ի Կիւրոնէ, եւ ի նմա իմացեալզնենգութիւն Կիւրոնի, որ դեռ եւս ունէր զխմորչարութեան իւրոյ ծածկեալ յինքեան, այսինքնզՀրէական նենգութիւն, զոր յամբարիշտ ժողովոյնունէր Քաղկեդոնի. զոր առ սակաւ սակաւ յապաղմամբն իչարէն գողացեալ եղեւ, որպէս են նորա բարքն, կամ թէփոքր ի շատէ եղեւ կուրութիւն նորա, որպէս յայնժամԻսրայէլացւոց. զի զօրէն բազմօրեայ հիւանդի զառաջինիւր ցուցանելով ցաւս յինքեան, որ անկեալ դնէր իմահիճս, զոր կարծիս տայ տեսողաց` թէ մերձ է ի մահ. նմանապէս եւ սա` զի զայն առնէր պատասխանի` զոր առՄովսիսիւն արար Կաթուղիկոսին Հայոց, ես ասէ օրէնսհամարեցայ հանդերձ իմովք խորհրդակցովք ո'չարգելուլ զայնոսիկ` որ գան յապաշխարութիւն: Եւդարձեալ, եթէ վասն Եպիսկոպոսին Ցուրտաւայհալածմանն` գործք իւր հալածեցին. եւ դարձեալ, եթէմեր Հարքն եւ ձեր ընդ արքայից արքայի իշխանութեամբէին, եւ հաւատ Երուսաղեմին ունէին. եւ արքայիցարքայն տիրէ Հոռոմոց եւ Արեաց աշխարհին, եւ այսայնպէս` որպէս թէ ի նա պարծել: Յայնժամ ապա սակաւ միծանուցանէ նմա զծածկեալ չարութիւնն` որ ի բանսյայսոսիկ: Գրէ դարձեալ յերկրորդ թղթին իւրում առնա` փոքր ինչ յայտ արարեալ յանդիմանական բանիւք: Զայս ասէ, զոր ընդդէմ եւ հակառակ էիք գրեալ` ծանեաք. բայց մեք զհակառակ պատասխանիս թողցուք. վասնզիխաղաղութեան կոչեաց զմեզ Աստուած, եւ ո'չ խնդրեմքզանձանց օգուտ, այլ զբազմաց, զի ապրեսցեն. եւ դուքմի' պարծիք ի նազելի անուն Երուսաղեմի, յորմէզԱստուածային փառսն կողոպտեցին, եւ բազումհերձուածս սերմանեցին եւ մուծին յեկեղեցի. որով եւդուք այժմ ունիք եւ պարծիք: Արդ մի' պարծիքհաւատովն, որ յԵրուսաղէմ եդաւ. եւ միաբանութեամբմեր ունելով զնա, զի գիտեմք` եթէ միաբան էաք. բայցարդ մեք միայն ունիմք զԵրուսաղեմին, իսկ դուք եւայլք եւ բնակիչքն Երուսաղեմի փոխեցաք, եւ մեք ոչ: Իսկ նա թէպէտ եւ այսքանեօք եւ այսպիսի բանիւքյանդիմանեցաւ, այլ ոչ խրատեցաւ, զի անիրաւ էր եւ իպատասխանիս պատրաստ, եւ հեղգ առ ի բարիսն, եւպատրաստ առ ի չարիսն, զոր ունէր. եւ ոչինչ զօգուտուրուք խորհէր, ո'չ զիւր եւ ո'չ զընկերի. զի տգէտ էրԱստուծոյ արդարութեանն, եւ զիւրն խնդրէրկացուցանել: Քանզի ո'չ գիտէր զգիրս եւ ո'չզզօրութիւնն Աստուծոյ. վասնզի յարաժամ պատմեն մեզգիրք Աստուածաշունչք եւ օգտակարք զօգուտն մերխորհել եւ զընկերին, եւ զհետ խաղաղութեան ընթանալեւ հեղգ լինել առ ի չարութիւն: Վասնզի զոյգ է չարպատրաստութիւն առ վատթարս` եւ պղերգանալ առլաւագոյնսն: Արդ այսպիսի խրատք եւ յանդիմանութիւնքեւ եւս քան զսոյնս գրեցան առ նա ի Մովսիսէ ՀայոցԿաթուղիկոսէ եւ ի Վրթանիսէ Քերթողէ. եւ ո'չ կարաց ոքյայնցանէ գործել նմա փրկութիւն. վասնզի ոչինչօգտեաց լուր բանին չամոքելոցն ի հնազանդութիւն. այլ յամենայն ժամ ընդ հակառակսն ճեպէր: Արդ գրէդարձեալ երկրորդ թուղթ Աբրահամ առ Կիւրոն`գթածաբար` եւ ոչ այլազգ ինչ, զի մի' լիցի ինչ աղմուկխռովութեան յաւուրս նորա. այլ գրէ, մի' ասէ առներզայդ, այլ հայեա'ց ի քեզ, եւ մի' լինիր պատճառաղմկի եւ խռովութեան երկոցունց կողմանց: