Ս.
ԶԵՄԵՆՏՈՍ
ՀԱՅՐԱՊԵՏ
24.
ԳՈՐԾԵՐՆ
ՈՒ
ՎԱԽՃԱՆԸ
Առաջին
Լուսաւորիչներուն
Գալիլիացի
լինելը
յայտնի,
եւ
Զաքարիայի
ալ
անոնց
հայրենակից
լինելը
հաւանական
եղած
ատեն,
Զեմենտոս
կը
ներկայանայ
իբր
Հայ
եկեղեցւոյ
առաջին
հայազգի
հայրապետ:
Արքունական
հաւատարիմներէն
էր
նա
առաջ.
իշխան
ի
վերայ
ամենայն
ճանապարհացն,
որ
է
կերպով
մը
մեր
այժմեան
հանրային
շինութեանց
վերակացուներուն
պէս
պաշտօնեայ
մը.
բայց
եւ
միանգամայն
բարեգործ
մէկ
մը,
ողորմած
բարուքն
եւ
աղքատասէր,
դարմանիչ
օտարաց
եւ
կարօտելոց
(ՍՈՓ.
Ը.
73):
Զեմենտոս
ներկայ
էր,
երբոր
դահիճը,
որ
իր
իսկ
եղբայրն
էր,
սուրը
կը
վերցնէր
Թադէոսի
գլխուն
վրայ,
այլ
հարուածը
շփոթելով
իր
իսկ
եղբօր
մահացու
հարուած
մը
կու
տար:
Զեմենտոս
մեռած
կամ
մեռածի
պէս
կ՚իյնար,
մինչ
առաքեալը
անվնաս
մնացած,
բայց
յուզուած
էր
որ
լաւ
մարդ
մը
վտանգուած
էր:
Թադէոս
աղօթքի
կեցաւ
եւ
Զեմենտոսի
մօտենալով
եդ
ձեռն
ի
վերայ
վիրացն
եւ
բժշկեաց
զնա
(ՍՈՓ.
Ը.
56),
սա
ալ
ինքզինքին
գալով
Թադէոսի
դիմեց
գոչելով,
Հաւատամ
յԱստուածն
քո
(ՍՈՓ.
Ը.
74)
եւ
մկրտուեցաւ
520
հետեւողներով:
Թադէոսի
նահատակութիւնը
տեղի
ունեցաւ
քիչ
ետքը,
եւ
Բարթողիմէոսի
առաքելութեան
միջոցին
Զաքարիա
եւ
Զեմենտոս
հաւատացելոց
վերակացութիւն
ըրին,
եւ
Զաքարիայի
հայրապետութեան
ժամանակն
ալ,
Զեմենտոս
անոր
անբաժան
գործակիցն
եղաւ:
Երբոր
Զաքարիա
ալ
նահատակուեցաւ,
բնական
կերպով
մը
Զեմենտոս
անոր
յաջորդեց,
իբրեւ
Հայ
եկեղեցւոյ
մեծ
եպիսկոպոս
ու
հայրապետ:
Արտազեան
յիշատակարանը
Զեմենտոսի
համար
կ՚ըսէ
թէ
սա
իբր
չորս
ամ
հովուեաց
զհաւատացեալսն
Քրիստոսի
եւ
վախճանեցաւ
(68
ԱՐՏ.
102):
Զեմենտոսի
հայրապետութեան
տեւողութեան
շատ
համառօտ
լինելը
բնական
է,
քանի
որ
նա
արդէն
առաքեալներուն
ժամանակէն
գործի
գլուխ
գտնուող
մէկն
էր:
Ըսել
է
թէ
ծերացեալ
տարիքի
մէջ
հայրապետութիւնը
ստանձնեց,
եւ
երկար
պաշտօնաւարութեան
միջոց
չունէր:
Իսկ
վախճանը
մարտիրոսական
չէ
եղած,
որովհետեւ
քրիստոնէից
համար
համեմատաբար
հանդարտ
ժամանակի
հանդիպած
է
իր
քառամեայ
հայրապետութիւնը,
որուն
վերջը
կը
հասցնէ
մեզ
76
թուականին:
Զեմենտոսի
ժամանակակից
Սիւնեաց
եպիսկոպոսն
է
Կումսի,
որուն
նոյնպէս
խաղաղական
վախճանը
յիշուած
է
պատմութեան
մէջ,
որ
նոյն
միջոցին
տիրող
հանդարտ
դրութիւնը
կը
հաստատէ:
Ուրիշ
մարտիրոսի
յիշատակ
ալ
չկայ
հին
աւանդութեանց
մէջ:
