Հարցումն.
-
Վասն
է՞ր
զանունս
ընթացից
ճանապարհի
Արեգական
եւ
Լուսնի
շաւիղ
անուանեն:
Պատասխանի.
-
Վասն
սաստիկ
եւ
անսխալ
ընթացիցն
ըստ
ուղիղ
գծի
շաւիղ
կոչեցաւ
յիմաստասիրացն:
Զի
ճանապարհս,
որ
առ
մեզ`
վասն
ընդարձակութեան
ունի
խոտորումն
յաջ
եւ
յահեակ,
նաեւ
վասն
դժուարութեան
դրութեան
լերանց
բազում
ուրէք
ոլոր
առնու
ճանապարհն,
այլեւ
վասն
տկարութեան
զգայութեան
առ
հեռաւորութիւնն
յետ
եւ
յառաջ
ոչ
կարէ
ըստ
ուղիղ
գծի
ուղղել
զճանապարհն,
եւ
մանաւանդ,
զի
ոչ
է
հարկ
մարդոյ
այսմ
փութոյ,
որպէս
լուսաւորացդ:
Զի
լուսաւորքդ
ոչ
եթէ
վասն
անձկութեան
երկնից,
որ
ընդարձակ
լայնութիւն
նորա
ի
ծոց
իւր
ունի
զամենայն
ստորնայինքս,
նուրբ
շաւղօք
ընթանան
ըստ
ուղիղ
գծի,
այլ
վասն
հարկի
շրջանացն,
զի
անսխալ
բերիցի:
Եւ
այնքան
ուղիղ
ունին
զընթացսն,
զոր
օրինակ
ի
վերայ
յորդահոս
եւ
ահաւոր
գետոյ
նուրբ
փայտ
մի
ձգիցի,
եւ
տես
թէ
որքան
անխոտոր
պարտ
է
ընթանալ
ըստ
ուղղութեան
նուրբ
փայտին,
զի
մի
գետակուր
լինիցի:
Եւս
առաւել
զլուսաւորացդ
իմա
յանբաւ
ընդարձակութիւնս
երկնից
ի
նուրբ
շաւիղս
իւրեանց,
զի
այնքան
նուրբ
ունին
զշաւիղս
ընթացից
ըստ
ուղիղ
գծի
եւ
անմոլար
գնացից,
որպէս
զի
դու
հանիցես
մելանաւ
զերկայնութիւն
գծի
ուղիղ
քանոնաւ
ի
վերայ
քարտիզի
ըստ
նրբութեան
մետաքսեան
թելի:
Եւս
առաւել
իմա
քան
զայս,
եւ
վասն
այսորիկ
«շաւիղե
անուանեցին
զսա
ջոկք
իմաստասիրաց: