Յիշատակարան. Մասն I (1763-1767)

Երրորդ անգամ ժամանեաց առ սրբազան Վեհըս մեր ՚ի ժողովրդականացն Ղազախեցւոց բողոքական թուղթ, զԶաքարիայ վարդապետէն Առաջնորդէն Հախբատու, որպէս եւ ՚ի Յունիսի ԻԵ, եւ ՚ի Յուլիսի ԻԴ. ՚ի յորս տեսցի լիով որպիսութիւն իրակութեանն, որ կամէր Զաքարիայ վարդապետն յափշտակել անիրաւութեամբ զթեմս Սանահնոյ եւ Աղարծնոյ վանիցն, եւ Ղազախեցիքն բողոքէին գրով առ սրբազան Վեհըն, թէ մեք ՚ի բնէ Աղարծնոյ վանիցն եմք թեմ, եւ ոչ Հախբատու, եւ թէ տայցես եւս զմեզ Զաքարիայ վարդապետին, մեք նմա ո'չ եմք ծառայելոց, զի սրբոյ Աթոռոյդ եւ քեզ ծառայեմք այժմ: Եւ սրբազան Վեհըն թէ զինչ յայնժամ պատասխանեաց նոցա, տեսցին ՚ի տեղիսն զորս ցուցաք: Այլ Զաքարիայ վարդապետն ՚ի յընկալնուլն զկոնդակն զոր ըստ Արքային խնդրոյ եւ վկայութեան կնքեալ, եւ իրաւանցն ո'չ մնալով` զոր խնդրեալ էր սրբազան Վեհըն յԱրքայէն տեսանել ՚ի մէջ երից վանիցն, զի մի անիրաւութիւն ինչ լինիցի եւ զրկողութիւն, եւ Արքային զայնու անփոյթ առնելով, յղէր համարձակ զսեւագլուխս առ Ղազախեցիսն, եւ պահանջէր ՚ի նոցանէ զհասս եւ զիրաւունս: Ուստի` գրեալ էին այժմ եւս զբողոք, եւ խնդրեալ էին ՚ի մի կողմն հատանել զիրակութիւնն, եւ մի' թողուլ զինքեանս գերի ՚ի ձեռս նորին: Եւ սրբազան Վեհըն գրեաց առ նոսա պատասխանի թղթոյ նոցին այսու որպիսութեամբ զթուղթ, թէ ես զձեզ ոչ յայնժամ տուեալ եմ Զաքարիայ վարդապետին, եւ ոչ այժմ տալոց եմ: Այլ վկայութեամբ եւ խնդրանօք Արքային կնքեցի յայնժամ զօրինակ կոնդակի իրիք, եւ առ Արքայն յղեցի. զի նա' յղեալ էր առիս: Եւ հաւաստեաւ ո'չ գիտէի թէ` դուք եւս էք ՚ի մէջ այնր կոնդակի, այլ կարծեօք: Վասնորոյ` գրեցի առ Արքայն, եւ խնդրեցի ՚ի նմանէ զիրաւունս, զի կոչեալ առ ինքն զձեզ` եւ զերկուց վանիցն եւս զմիաբանսն եւ զժողովուրդսն, հարցցէ, եւ իրաւամբ քննեսցէ, զի մի' լինիցի ՚ի կոնդակոջն այնմիկ ՚ի թեմիցն Սանահնոյ եւ Աղարծնոյ, եւ յայնժամ տացէ զկոնդակն Զաքարիայ վարդապետին: Այլ արդ` որովհետեւ այս ո'չ է եղեալ այսպէս, եւ Զաքարիայ վարդապետն այսպիսի պատրանօք կամի զձեզ ՚ի կողմն իւր արկանել, վասնորոյ` գրեմ ահա առ ձեզ եւ պատուիրեմ` զի մի եւս ընդունիցէք դուք զյղեալ արսն նորին առ ձեզ, եւ մի տայցէք նմա զհասս եւ զիրաւունս ինչ, այլ սրբոյ ծառայեսջի'ք միամտութեամբ սրտի, որպէս մինչեւ ցայժմ, եւ եթէ նա զլրբութիւն ինչ առնիցէ, առ այս ազդեսջի'ք մեզ գրով: Գրեաց նա եւ այսր աղագաւ եւ ՚ի սոյն միտ` առ Իսկեանդար սուլթանն զՏաճկերէն թուղթ, պատասխանի թղթոյ նորին, զոր գրեալ էր այսր աղագաւ զաղերս, զի լուիցէ սրբազան Վեհըն ժողովրդեան պաղատանաց: Որք ՚ի ձեռն նոյն գրաբեր փայեկին յղեցան: Փետրուար Դ.