Պատմագրութիւն

Յորժամ կոտորեաց Մովրաւն զՊարսիկսն` եւ զերկիրն աւերեաց, եւ գիտաց թէ` Շահն ոչ լռի ՚ի լսել համբաւոյս այս, զկին իւր եւ զորդիս եւ զկարասի իւր առաքեաց յԱրզրում. եւ ինքն ժողովեաց զամենայն Վրացիսն, եւ պատուիրեաց նոցա պատրաստ լինել, մինչեւ տեսցո'ւք` թէ` զի՞նչ է լինելոց: Իսկ Պարսիկքն` որ փախեան ՚ի Մովրաւէն, գնացեալ պատմեցին Շահին: Յորժամ լուաւ զպատգամս զայս Շահն, փռնգայր, մռնչէր, հնչէր եւ գոչէր որպէս ձագակորուստ առիւծ. եւ ապա հրամայեաց իշխանի միոյ, որ ասէին Շոռչի-բաշի, ժողովեալ զզօրս, եւ ինքն լինել գլուխ նոցա, եւ գնալ ՚ի վերայ Վրաց: Եւ նա արար զհրամանս Շահին. եւ չուեաց ՚ի կողմն Վրաց: Նոյնպէս եւ Մովրաւն առեալ զզօրս Վրաց եւ հասեալ մօտ զօրացն Պարսից` ախոյեան միմեանց` ՚ի վերայ գետնոյն` որ կոչի Ալգէթ. եւ ՚ի զօրացն Վրաց էր այր մի յաղթամարմին` հաստանձն, լայնաճակատ եւ մեծագլուխ քաջ ՚ի պատերազմի. որոյ անունն էր Աղայ-Թանկի. նա եղեւ առաջընթաց ՚ի պատերազմի, որ ասէր ամենայն զօրս Պարսից ինձ լիցի բաժին, բայց միայն ՚ի շէգ վարազէն գոյ ինձ երկիւղ, այսինքն` յԱմիրգունայ Խանէն գոյ ինձ կասկած: Եւ ՚ի նոյն տեղին Ալգէթ հարան ընդ միմեանս սաստիկ եւ յոյժ բախմամբ` որպէս դարբինի հարկանել զերկաթս, եւ պղնձագործք ՚ի տոփելն զպղինձ. եւ այնպէս մարտեան ընդ միմեանս զօրն ողջոյն. եւ ՚ի ձայնէ թուանքացն, ՚ի ճայթմանէ աղեղանցն, եւ ՚ի գոչմանէ արեանցն եւ ՚ի ֆռնչելոյ երիվարացն, զամենայն բեռնակիր անասունքն Պարսից` թէ' ուղտք, թէ' ձիք, թէ' ջորիք, թէ' էշք, ամենն գլուխ առեալ փախեան ՚ի տեղիս իւրեանց: Եւ ասացին` թէ` ՚ի նոյն գիշերի ուղտքն հասին ՚ի Շիրազ, որ էր ճշմարիտ. զի ՚ի ճանապարհին` որոց պատահեցան, ՚ի ներքոյ իւրեանց առեալ սպանին, եւ ինքեանք շտապաւ հասին ՚ի տեղիս իւրեանց: Եւ ՚ի նմին պատերազմի պատահեցան միմեանց Ամիրգունա խանն եւ Աղայ Թանկին. ասէ Ամիրգունա խանն, ա' դաշ թափայ, - որ է քարեայ բլուր - ո՞ւր փախչիս. եւ առ ժամայն շարժեցին զթուրսն ՚ի վերայ միմեանց ՚ի միում քթթել ական: Նախ Աղայ Թանկին բերեալ զթուրն ՚ի վերայ ձախ թեւին Խանին` եւ խոցեաց. նոյնպէս Խանն եւս ՚ի վերայ ձախոյ յուսոյն Վրացւոյ, որ եւ հատեալ ընկէց յերկիր, եւ ինքն մնաց կախեալ ՚ի ձիոյն. եւ եկեալ պաշտոնեայք նորա` առեալ տարան առ ինքեանս, եւ մեռաւ անդէն: Իսկ Ամիրգունա խանն եղեւ խոցեալ. եւ էր որդի նորա Թահմազ Բէկ ընդ նմա. որ եկեալ պատեաց զհայրն իւր` եւ առաքեաց յԵրեւան. եւ ինքն մնաց անդէն ընդ զօրս Պարսից: Եւ ՚ի պատերազմի անդ անկան Շահբանտայ Խանն եւ Սէլիմ Սուլթանն, եւ այլք ՚ի մեծամեծացն Պարսից. եւ թէպէտ անկան նոքա, սակայն Վրացիքն կորեան եւ ոչնչացան. եւ Մովրաւն փախեաւ յերկիրն Օսմանցւոց. եւ Պարսիկք զօրացան եւ տիրեցին երկրին Վրաց մինչեւ ցայսօր: