Պատմագրութիւն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Սպանումն որդւոյն իւրոյ:


Նենգաւոր եւ չարանախանձ արքայն եւ խորամանկ Շահ-Աբաս` կարի վրէժխնդիր լինէր այնոցիկ` որք վասն իւր եւ կամ հնազանդելոց նորուն ասէին ապիրատ ինչ. եթէ մեծ ինչ լսէր, չարամահ առնէր զնոսա, որպէս եւ է իսկ տեսանել առ որդին իւր: Յաւուր միում` մեծամեծքն ժողովեցան ՚ի միում տեղւոջ, ընդ նոսին եւ որդի Շահին` որոյ անունն էր Սաֆի-Միրզայ, եւ խօսէին զբանս ՚ի Շահի կողմանէ: Եւ ՚ի կարգ զրուցացն ասացին, մինչեւ ե՞րբ ծառայեմք մեք այս սեաւ իշոյս. եկա'յք` սպանցո'ւք զսա, եւ զորդիս այս Սաֆի-Միրզայ դիցո'ւք ՚ի տեղի նորա: Ասացին եւ որդւոյն զբանն. եւ հաճեցաւ նա զբանն: Եւ էր գլուխ նոցա Ջանի Խանն. եւ եդին պայման զօրն զայն` յորում սպանանելոց էին: Եւ պատահեցան անդ ՚ի հաւատարմաց Շահին, եւ գնացեալ պատմեցին նմա: Եւ յորժամ լուաւ զայս Շահն, սոսկացաւ, եւ ՚ի բարկութենէն դողայր, եւ ո'չ կարէր խօսիլ. եւ լռեաց վայր մի. եւ ապա առաքեաց զնոյն այր` որ պատմեացն նմա` զսպանումն իւր, եւ ասէ, ե'րթ եւ լռելեայն կոչեա' զՍաֆի-Միրզայն` գալ առ իս: Եւ իբրեւ եկն առ հայրն` խնդալով, եհարց ցնա Շահն` եւ ասէ, այսօր ո՞ւր էիր, զի ո'չ եկիր առ իս: Ասէ որդին, չի'ք իմ գնացեալ ուրեք: Ասէ Շահն, ո՞չ ապաքէն ես անդ էի, յորժամ Ջանի-Խանն եւ այլքն արարին զքեզ թագաւոր, եւ դու խնդութեամբ յօժարացար. եւ նա լռեցաւ, եւ ո'չ կարաց խօսիլ: Էին անդ դահիճք, եւ հրամայեաց նոցա հատանել զգլուխ նորա, եւ դնել ուրոյն սկուտեղբ, եւ զմարմինն ընկենուլ ՚ի խոտափիտ: Նոյնպէս եւ առաքեաց զնոյն այր առ Ջանի-Խանն զանխլաբար, եւ կոչեաց զնա, եւ եկն: Ասէ Շահն, զի՞նչ էր ժողովումն ձեր յայս ինչ յարկ, եւ կամ զի՞նչ խօսակցութիւն ձեր: Ասէ Խանն, վնաս ինչ ո'չ խօսեցաք: Ասէ Շահն, թագաւորեցուցիք զՍաֆի-Միրզայն ՚ի վերայ ձեր: Եւ լռեցաւ Խանն: Եւ ետ բերել զգլուխ որդւոյն, եւ ասէ, ահա' թագաւոր ձեր, տե'ս եւ ուրախ լե'ր. եւ հրամայեաց եւ զնա եւս գլխատել: Նոյնպէս արար առ ամենեսին, որք խորհեցան զմահ նորա` աւելի քան զԺԵ [15] այր, որ ՚ի նոյնում աւուր կոտորեաց զամենայն յանգիտելոյ ումեքէ. եւ այսպէս կորոյս ամենայն չարայոյզքն իւր: