..
Ընդէ՞ր
արդպէս
ի
զուր
վրդովեցար
դու,
և
զդոսա
ևս
վրդովեցեր:
Զի
ևս
քեզ
առանձին
գրեցի
թէ՝
ի
շատ
ստիպմանց
հարկեցեալ
ա՛յսպէս
արարաք,
և
զայն
ևս
Աստուած
չկամեցաւ.
այժմ
ո՛չ
խնդրօղ
գոյ՝
և
ոչ
տուօղ ,
քեզ
ինչ
հարկ
էր
յունկսն
հասարակին
արկանել,
զ՚ի
քուն
եղեալսն
արթնացուցանել,
գրել
և
գրեցուցանել
թէ՝
նոր
հաստատութեան
կոնդա՛կ
յղեա:
Ահա
ամենեքեանքն
մեր
առաջին
կանոնաւն
քեզ
ծանուցին,
այժմ
զի՞նչ
պիտոյ
է
նոր
գրելն,
ոչ
այլ
ինչ
օգտէ՛,
եթէ
ոչ
նորապէս
արթնացուցանէ
զթշնամիս,
և
զմիտս
պարզամտաց
պղտորէ:
Եւ
զի
գրէր
թէ՝
ի
նմանէ
զի՞նչ
հարազատութիւն
տեսեր,
և
յինէն
զի՞նչ
անհարազատութիւն,
գրեաց
թէ՝
ո՛չ
ի
քէ՛ն
բնաւ,
և
ո՛չ
ի
նմանէ՝
բացի
գլխացաւութեանց
յոլովից՝
զորս
կրեցի՝
և
կրեմ,
և
կրելոց
եմ:
Այլ
ի
փառս
Աստուծոյ
զշինեալն
իմ
ոչ
եմ
քակելոց:
Մանաւանդ՝
զի
նա
մինչ
լուեալ
է
թէ
միայն
զՆուխի՛
տամ,
տրտնջեալ
է
զմէնջ
և
վատաբանեալ՝
զյայնկոյս
գետոյն
զբոլո՛րն
խնդրելով:
Վասնորոյ
և
ոչ
զմասն
կարաց
առնուլ:
ուրեմն
դու
միամիտ
լեր
ասէ,
և
զորս
վրդովեալ
ես՝
միամտեցո՛՚
Եւ
ծանոյց
զգրելն
ի
Ծամախի
և
ի
Նուխի
զթուղթս՝
զորս
և
առ
ի՞նքն
յղեաց:
Եւ
վասն
Յակոբ
վարդապետին
զոր
ինչ
Խանին
և
Մէլիքացն,
զնոյնս
և
սմա՛
գրեաց,
ասել
խնդրողացն,
զի
այլ
մի
խնդրեսցեն:
Եւ
վասն
ի
Հաշտարխան
եղեալ
գանձանակին
իւրեանց՝
խնդրեալ
էր
գրել
Յովսէփ
վարդապետին,
զի
առեալ
յղեսցէ
առ
ինքն:
Ծանոյց
զգրելն :
Եւ
պատուէր
վասն
վերոգրեալ
թղթոցն,
ի
տեղի՛սն
հասուցանել:
Փուսուլայ
ևս
գրեաց
առ
սա
իւր
ձեռամբն՝
մեղադրութեամբ,
վասն
ի
զուր
վարդապետ
յղելոյն
այժմ
զերկրականսն,
և
յայսքան
ժամանակսն
վասն
իւր
զգլխացաւանսն
կրելն
բաւական
չհամարելով,
այժմ
ևս
զնորանոր
գլխացաւութիւնս
հանելոյն,
գրելով
ինքն,
և
այլոց
ևս
գրեցուցանելով:
Ես
վասն
քոյ
թէ
զո՛րքան
ցաւս
կրեցի
ասէ՝
և
դեռ
կրեմ
և
կրելոց
եմ,
դու
երբէք
ո՛չ
ախորժեցեր
և
ո՛չ
կամեցար
սակաւ
մի
ապահով
առնել
զիս
ի
գլխաւորութեանց՝
զքո
բանսդ
սակաւ
մի
գոնեայ՝
քեզէ՛ն
յառաջացուցանելով:
Այլ
դու
հանգիստ
նստեալ՝
մեզ
տաս
ցաւել,
և
իբր
թէ
ի
վարձու
գրագիր
ես
կալեալ
զմեզ՝
որ
ժուտ
գրես
թէ՝
այսպէս
և
այնպէս
Կոնդա՛կ
գրեա
յայս
ինչ
տեղիս:
Դու
հնար
իմն
չգտանես
զմեզ
ապահովացուցանելոյ:
Իսկ
մինչ
մե՛ք
կամիմք
կերպիւ
մի
զձայն
ներհակին
քոյ
հատանել՝
զի
ապահովասցուք,
դու
սկսանիս
զհայ
և
զթուրք
յարուցանել
ի
վերայ
մեր,
և
նոր
ցաւեցուցանել
զմեզ:
Եւ
մինչ
այդպէս
տէ՛ր
են
դոքա
քեզ,
և
դու
մեր
արարեցելոցն
անհաւան
լինիլ,
ապա՝
ընդ
դոսա
խոչհելով,
դու՛ք
գտէք
զհնար
իմն,
զի
նմա
հաւանելի
լիցի,
և
զձայնն
ի
մէնջ
հատցէ,
և
մեք
և
դուք
ապահովասցուք:
Եւ
թէ
այլովք
չկարես
զհնարս
գտանել,
դու
իսկ
քեզէն
մտածեա՛,
և
գիտ
զհնար
իմն
լռեցուցանելոյ
զնա:
Եւ
այլ
բանք
յոլովք
առ
այս:
Ելին
գրաբեր
տղայք
նորին,
(որոց
միոյ
անուն
Յովսէփ
էր
)
ի
նոյեմբերի
ԻԱ:
Ժողովարարութեան
թուղթ
ետ
սրբազան
վեհն
վրացի
ծեր
երիցու
միոյ,
որ
էր
Վրաստանի,
և
ի
Կրցխլուան
գեղջէն:
Որոյ
Բ
սարկաւագ
որդին
և
Բ
դուստրն
զ
տարով
յառաջ
գերեալ
էին
լազկիք
և
տարեալ
ի
յԱխլցխայ:
Զմի
դուստրն
հասուցեալ
էին
վաճառելով
ի
Հալապ ,
և
անդ
տաճլացուցեալ,
և
տաճիկ
կին
էր
եղեալ՝
զոր
այլ
ազատելոյ
չգոյր
հնար:
Զմի
որդին
Ի
թուման
պաչտքով
թափեալ
ընդ
ինքեան
ունէր:
Իսկ
մի
դուստրն
ի
յԱխլցխայ
կայր
ի
գերութեան
առ
տաճիկ
մի,
ԺԸ
թումանով
գնահատեալ,
և
մի
որդին
ևս
ի
Ստամբօլ
կայր
նոյնպէս
առ
տաճիկ
մի
գերի,
ԻԵ
թումանով
գնահատեալ:
Որև
երեք
գերեաց
գնոց
ջամն
էր՝
ԿԳ
թուման:
Ուստի
Կրցխլուանցիք՝
թէ
հայք
և
թէ
վիրք,
մահսար
էին
գրեալ
առ
սրբազան
վեհն.
հ
յԱրքայէն
և
ի
Թիֆլիզու
Առաջնորդ
յովհաննէս
վարդապետէն
ևս
գիր
ունէր,
որք
տուեալ
էին
յառաջագոյն
վասն
ժողով
առնոլյ՝
և
օգնութիւն
չէր
եցեալ:
Վասնորոյ
և
սրբազան
վեհին
գթացեալ՝
ետ
զայս
թուղթ
ի
վերայ
Երևանու
երկրիս,
և
բոլոր
Աղուանից
տանն,
և
բոլոր
Վրաստանու
և
Իմէրեթու
գրելով
զմեծ
տեղիսն
յանուանէ:
Ի
նոյեմբեր
ԻԲ:
